Ρεπορτάζ-θρίλερ από το Reuters: Αγόρασαν ανθρώπινα μέλη μέσω… διαδικτύου (φωτό)

«Μετά από μερικά e-mails, ένας έμπορος ανθρωπίνων οργάνων πούλησε στον δημοσιογράφο του Reuters, Brian Grow, δύο κεφάλια και μια σπονδυλική στήλη. Η σπονδυλική στήλη προήλθε από έναν νεαρό άνδρα. Οι γονείς του ήταν τόσο φτωχοί που δεν μπορούσαν καν να τον θάψουν. Και λένε πως δεν γνώριζαν πως το σώμα του επρόκειτο να πωληθεί».

Έτσι ξεκινά ένα ρεπορτάζ του Reuters, το οποίο είναι συγκλονιστικό. Αφορά στο εμπόριο ανθρωπίνων οργάνων και μπορεί να ξεκίνησε ως ένα ρεπορτάζ, αλλά κατέληξε ως… κάτι άλλο. Κάτι που δεν μπορεί να περιγραφεί με λέξεις. Κάτι που αποκάλυψε μια σειρά από ανθρώπινες τραγωδίες. Πράγματα που συμβαίνουν στον κόσμο και αν τα βλέπαμε στον κινηματογράφο, ίσως τα χαρακτηρίζαμε… υπερβολικά. Δεν είναι όμως. Είναι η σκληρή πραγματικότητα στον κόσμο του 2017.

Η αδιανόητη ευκολία με την οποία μπορεί κανείς στις ΗΠΑ να αγοράζει… ό, τι θέλει από ανθρώπινα όργανα. Πιο εύκολα από ό, τι ένα μπουκάλι κρασί…

Αναλυτικά το ρεπορτάζ του Reuters, που αποκαλύπτει μια βιομηχανία πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, αναφέρει:

«Ο Cody Saunders γεννήθηκε το 1992 με προβληματικά νεφρά και μια τρύπα στην καρδιά του. Πέθανε ανήμερα των 24ων γενεθλίων του. Μέχρι τότε είχε υποβληθεί σε 66 χειρουργεία και σε 1.700 θεραπείες αιμοκάθαρσης, λένε οι γονείς του. Κάποιες μέρες, έκρυβε τον πόνο ανεβάζοντας selfies στο Facebook. Άλλες μέρες, μοιράζονταν κάποια ανυπόφορη πραγματικότητα, ποζάροντας σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου με γάζες σε όλο του το στήθος. Το οποίο ήταν γεμάτο ουλές.

Στο προφίλ του στο Facebook, ο Cody έγραψε πως έψαχνε ένα κορίτσι που θα τον αποδεχόταν γι’ αυτό που ήταν. «Ναι είμαι άσχημος». έγραψε τα Χριστούγεννα του 2015.

Ο Cody ζούσε με τους γονείς του σε ένα παλιό τροχόσπιτο, σε χώρο κατασκήνωσης στο Τενεσί. Όταν ήταν αρκετά καλά, δούλευε σε μια φάρμα με τον πατέρα του. Τάιζε τα ζώα, μετέφερε σανό, μάζευε μελάσα και την μετέφερε με ένα φορτηγό από τον έναν αχυρώνα στον άλλο.

Στις 2 Αυγούστου του 2016, ο Cody πέθανε από καρδιακή προσβολή. Βρίσκονταν καθ’ οδόν προς το σπίτι, μετά από μία ακόμη αιμοκάθαρση. Οι γονείς του ήταν τόσο φτωχοί που δεν μπορούσαν να τον θάψουν ή να τον αποτεφρώσουν. Έτσι αποφάσισαν να δωρίσουν τα όργανά του σε έναν οργανισμό που ονομάζεται «Restore Life USA». Ο οργανισμός πουλά σώματα που έχουν δωριστεί, είτε ολόκληρα, είτε όργανο – οργανο. Αποδέκτες είναι ερευνητές, πανεπιστήμια, ερευνητικές εγκαταστάσεις και άλλα.

«Δεν είχα τα χρήματα για τίποτα άλλο», εξηγεί ο πατέρας του, Richard.

Οι γονείς του Cody, Richard και Angie Saunders, στο τροχόσπιτό τους στο Τενεσί

Τον επόμενο μήνα από τον θάνατο του Cody, ο οργανισμός πούλησε την σπονδυλική του στήλη. Η συναλλαγή απαιτούσε απλά την ανταλλαγή μερικών e-mails και 300 δολάρια, συν τα μεταφορικά.

Το κατά πόσο η οργάνωση έλεγξε τον αγοραστή, παραμένει άγνωστο. Αν όμως οι υπάλληλοι είχεν επιβεβαιώσει την ταυτότητα του αγοραστή, θα είχαν ανακαλύψει πως επρόκειτο για έναν δημοσιογράφο του Reuters. Το πρακτορείο Reuters επιχείρησε με αυτό τον τρόπο να εξακριβώσει πόσο εύκολο ήταν να αγοράσει κανείς ένα ανθρώπινο όργανο. Και κατά πόσο τα όργανα αυτά θα ήταν χρήσιμα για ιατρική έρευνα. Εκτός από την σπονδυλική στήλη, το Reuters (σ.σ. μέσω του δημοσιογράφου) αγόρασε δύο ανθρώπινα κεφάλια από την Restore Life. Το καθένα κόστισε 300 δολάρια.

Οι συναλλαγές αυτές αποδεικνύουν την εντυπωσιακή ευκολία με την οποία ανθρώπινα όργανα μπορούν να αγοραστούν και να πωληθούν στις ΗΠΑ. Ούτε οι πωλήσεις, ούτε οι μεταφορές παραβίασαν κανένα Νόμο (!) λένε δικηγόροι, καθηγητές πανεπιστημίου και κυβερνητικοί αξιωματούχοι που παρακολουθούν στενά το ζήτημα. Παρόλο που είναι παράνομη η πώληση οργάνων για μεταμόσχευση, είναι καθόλα νόμιμο (σ.σ. στις περισσότερες Πολιτείες) να πουλάς ανθρώπινα όργανα που δωρήθηκαν για έρευνα! Το να αγοράζεις κρασί μέσω ίντερνετ είναι περισσότερο ελεγχόμενο. Τουλάχιστον απαιτείται να αποδείξει κανείς ένα ελάχιστο όριο ηλικίας…

Το Reuters θέλησε να συμμορφωθεί με παράγοντες όπως ο Νόμος, η ηθική και η ασφάλεια, πριν κάνει τις αγορές. Για τον λόγο αυτό συμβουλεύτηκε την Angela McArthur. Η οποία διευθύνσει το πρόγραμμα δωρεάς οργάνων στην ιατρική σχολή της Μινεσότα. Πήρε άμεσα υπό την επιμέλειά της την σπονδυλική στήλη και τα κεφάλια που αγόρασε το Reuters. Τα επιθεώρησε και τα φύλαξε στην ιατρική σχολή.

Η McArthur δήλωσε πως προβληματίστηκε πάρα πολύ με το πόσο εύκολα αγοράστηκαν ανθρώπινα μέλη. Αλλά και με την αποτυχία της Restore Life να δείξει την δέουσα επιμέλεια.

«Είναι σαν την Άγρια Δύση», λέει η ίδια. «Ο καθένας θα μπορούσε να τα είχε παραγγείλει και να είχε ζητήσει να μεταφερθούν στο σπίτι του για οποιοδήποτε λόγο θα ήθελε«, συμπληρώνει.

Η McArthur εξέτασε τα δείγματα, αλλά και τα έγγραφα που τα συνόδευαν. Ήθελε να εξακριβώσει πόσο χρήσιμα θα ήταν για ιατρική έρευνα. Τα συμπεράσματά της βασίστηκαν στα στάνταρ της εθνικής ασφάλειας, αλλά και του παράγοντα ηθική. Συμπέρανε πως το ιατρικό ιστορικό που παρείχε η Restore Life ήταν ανεπαρκές. Επίσης πως η… χαρτούρα που παραδόθηκε ήταν «τσαπατσούλικη» και ανεπαρκής. Για τους λόγους αυτούς, τα δείγματα δεν πληρούσαν τις προδιαγραφές για χρήση από το πανεπιστήμιό της.

«Ποτέ ξανά δεν έχω δει κάτι τόσο ανήκουστο όπως αυτό«, δήλωσε και συμπλήρωσε: «Ανησυχώ για το μέλλον της δωρεάς ανθρώπινων οργάνων, αλλά και της πίστης της κοινής γνώμης στην δωρεά οργάνων όταν υπάρχουν τέτοιες καταστάσεις».

Το Reuters ξόδεψε περισσότερο από ένα χρόνο, εξετάζοντας τις πρακτικές μιας βιομηχανίας πολλών, πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, η οποία διαμελίζει, ενοικιάζει και πουλά δωρηθέντα ανθρώπινα όργανα.

Τέτοιες εταιρείες, ονομάζονται μερικές φορές… «μεσίτες σωμάτων». Οι ίδιες, πάντως, προτιμούν να αναφέρονται ως «τράπεζες μη μεταμοσχεύσιμων ιστών«. Παίρνουν στην κατοχή τους, συνήθως δωρεάν, σώματα που δωρίστηκαν στην επιστήμη. Ακολούθως διαμελίζουν (σ.σ. τις περισσότερες φορές) τα σώματα αυτά σε κομμάτια και τα πωλούν για εκατοντάδες ή ακόμη και χιλιάδες δολάρια το καθένα. Οι αγοραστές είναι συνήθως ιατρικοί ερευνητές. Αλλά και οργανώσεις που εκπαιδεύουν γιατρούς.

Ως μέρος της έρευνάς του, το Reuters θέλησε να εξακριβώσει την… ευκολία αυτών των συναλλαγών. Δηλαδή το κατά πόσο, ή σε ποιο βαθμό οι «μεσίτες σωμάτων» θα ερευνούσαν τους πιθανούς αγοραστές. Ακόμη το πρακτορείο ειδήσεων θέλησε να αξιολογήσει την κατάσταση των ανθρώπινων οργάνων όταν αυτά θα έφτασαν στον… αγοραστή. Και κυρίως το κατά πόσο αυτά θα αποδεικνύονταν κατάλληλα για περαιτέρω έρευνα.

Για να αγοράσει ανθρώπινα όργανα, ο δημοσιογράφος του Reuters, Brian Grow, έστειλε τις ερωτήσεις του σε διάφορους «μεσίτες σωμάτων» χρησιμοποιώντας το εταιρικό του e-mail! Χρησιμοποίησε το πραγματικό του όνομα και το όνομα του εργοδότη του… Δηλαδή «Thomson Reuters»! Δεν αποκάλυψε πως ήταν δημοσιογράφος. Παρόλο που θα το έλεγε αν ερωτούνταν. Μια απλή αναζήτηση στο Google χρησιμοποιώντας τις λέξεις «Grow» και «Reuters» θα ήταν αρκετή για να αποκαλυφθεί πως εργάζεται ως δημοσιογράφος.

Για να εξακριβώσει το αν οι «μεσίτες σωμάτων» θα επιχειρούσαν να εξετάσουν το… ποιόν του υποψήφιου αγοραστή, ο δημοσιογράφος έδωσε ως διεύθυνση ένα γραφείο που νοίκιασε το Reuters για 101 δολάρια το μήνα. Η ονομασία του; «Εικονικό γραφείο»! Η ίδια η ονομασία του… γραφείου ήταν «εικονικό»! Το… εικονικό αυτό γραφείο είχε ρεσεψιονίστ και αίθουσα συνεδριάσεων. Βρισκόταν στον 19ο όροφο ενός κτιρίου με γραφεία, στη Minneapolis. Μια αναζήτηση της διεύθυνσης στο Google, δείχνει πως διαφημίζεται ως εικονικός χώρος γραφείου…

Ο δημοσιογράφος έστειλε ερωτήσεις για ανθρώπινα όργανα σε πέντε ανθρώπους τον τελευταίο χρόνο. Δύο δεν απάντησαν. Δύο ζήτησαν επιπλέον πληροφορίες για τον σκοπό της αγοράς. Ένας, ο James Byrd της «Restore Life USA», στην πόλη Elizabethton, του Τενεσί, προσφέρθηκε να του πουλήσει μια σπονδυλική στήλη. Και μάλιστα να στείλει δείγματα ακτίνων Χ.

Το Reuters αγόρασε την σπονδυλική στήλη από αυτή την εταιρεία. Στην συνέχεια αγόρασε δύο ανθρώπινα κεφάλια από την ίδια εταιρεία. Το Reuters δεν επεδίωξε να αγοράσει ανθρώπινα μέλη από άλλες εταιρείες, αφότου τα κατάφερε με την «Restore Life USA».

Στην προκειμένη περίπτωση δε, το Reuters δεν γνώριζε καν την απίστευτη ιστορία του Cody. Του άνδρα δηλαδή από τον οποίο προήλθε η σπονδυλική στήλη που αγόρασε. Όλα αυτά προέκυψαν κατόπιν έρευνας του πρακτορείου. Μια έρευνα η οποία αποτέλεσε ένα πραγματικό σοκ για τους συντελεστές του ρεπορτάζ.

Τα έγγραφα που δόθηκαν κατά την αγοραπωλησία, δεν ανέφεραν την ταυτότητα του δωρητή. Αναφέρονταν, ωστόσο, η ημερομηνία θανάτου. Το Reuters συνέκρινε τις νεκρολογίες που συνέπιπταν τόσο με την ημερομηνία θανάτου, όσο και με την γεωγραφική περιοχή. Έτσι, κατέληξαν στον Cody Saunders ως έναν πιθανό δωρητή.

Για να εξακριβωθεί πως η σπονδυλική στήλη προήλθε όντως από τον Cody Saunders, το Reuters προχώρησε σε εξέταση DNA. Κατά την διάρκειά της, συγκρίθηκε δείγμα από την σπονδυλική στήλη, με δείγμα σάλιου από τους δύο του γονείς.

Τα δείγματα στάλθηκαν σε αρμόδιο τμήμα του πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως όντως, η σπονδυλική στήλη ανήκε στον Cody Saunders…».