Τα δάνεια της Επανάστασης του 1821 – Πώς χρωστάγαμε πριν ακόμα γίνουμε κράτος! – Η πονεμένη ιστορία του χρέους

Στις 7 Φεβρουαρίου 1825 κι ενώ η επανάσταση βρισκόταν σε πολύ κρίσιμη καμπή, «συνωμολογήθη εν Λονδίνω, εθνικόν δάνειον δύο εκατομμυρίων χρυσών λιρών, δια την χρηματοδότησιν του αγώνος». Ρίξτε μια ματιά στην κατανομή αυτού του δανείου:

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Οι αδελφοί Ρικάρντο στην ‘Αγγλία καί οι Ρότσιλντ στην Γαλλία θησαυρίσανε εκμεταλλευόμενοι τίς ανάγκες τον επαναστατημένου ‘Ελληνικού Έθνους, γιά όπλα καί τρόφιμα.

Το δάνειο συμφωνείται στο 55% της ονομαστικής του αξίας, για να καλυφθούν οι επισφάλειες των Άγγλων πιστωτών, δηλαδή αυτομάτως τα 2.000.000 γίνονται 1.100.000 λίρες(!!!). Εμείς βέβαια πληρώναμε τόκους για 2.000.000.

Από τα 1.100.000 κρατούνται προκαταβολικά:

Τόκοι δύο χρόνων 200.000 λίρες

Μεσιτικά 68.000 λίρες

Εξαγορά ομολογιών δανείου 212.000 λίρες

Συμβολαιογραφικά 13.700 λίρες

Έξοδα Ελλήνων (!) μεσαζόντων 15.487 λίρες.

Από τα εναπομείναντα,

στέλνονται στις ΗΠΑ 155.600 λίρες για την κατασκευή οκτώ φρεγατών.

( Τελικά κατασκευάστηκε το «Ελλάς» και την έκαψε ο Ανδρέας Μιαούλης με τα ίδια του τα χέρια την 1η Αυγούστου 1831 στο λιμάνι τού Πόρου. Όταν επαναστάτησε κατά του Καποδίστρια και τα στρατεύματα του Κυβερνήτη έκαναν γιουρούσι για να καταλάβουν τον εξεγερμένο στόλο.).

Επίσης, 123.000 λίρες μένουν στην Αγγλία για την αγορά έξι πολεμικών πλοιαρίων. Πήραμε μόνο τα «Καρτερία», «Επιχείρησις» και «Ερμής» .

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο αγγλόφιλος Σπ. Τρικούπης, σε επιστολή της 3ης Απριλίου του 1824 προς το Φιλελληνικό Κομιτάτο του Λονδίνου, γράφει μεταξύ άλλων: «…Εκτός των εξωτερικών εχθρών απεκτήσαμεν ήδη και εσωτερικούς, τους αντάρτας της διοικήσεως (…). Τα δάνεια λοιπόν θέλει νικήσωσι και αυτούς, και άλλους θέλει φέρωσιν εις μετάνοιαν».

Για μισθοδοσία φιλέλληνα(;) Κόχραν 37.000 λίρες.

Για αποπληρωμή πολεμοφοδίων 77.200 λίρες.

Διάφοροι λογαριασμοί (;;!!) 47.000 λίρες.

Έτσι, από τα 2.000.000 χρυσές λίρες, έφθασαν τελικά στην Ελλάδα μόλις 232.558 λίρες, δηλαδή το 1/9 του ποσού.

Αντί αυτά τα ελάχιστα που απόμειναν να πάνε στον αγώνα κατά των Τούρκων, κατασπαταλήθηκαν στον εμφύλιο που είχε ξεσπάσει ανάμεσα στους Μοραΐτες και τους Ρουμελιώτες. Οι καπεταναίοι στρατολογούσαν κόσμο για να χτυπήσουν τους εσωτερικούς εχθρούς και πληρωνόντουσαν από τα λεφτά του δανείου. Άλλο πλιάτσικο κι εκεί, πέραν του γεγονότος ότι Έλληνες σκότωναν Έλληνες. Ο Γκούρας για παράδειγμα, είχε ένα σώμα εκατόν πενήντα ενόπλων, αλλά έκανε ψεύτικους καταλόγους για πεντακόσιους και τσέπωνε την μισθοδοσία και τα τροφεία τους. Το ίδιο και οι αντίπαλοι του.

Στην έκδοσι «Αρχείων τής Ελληνικής Παλιγγενεσίας» (τόμος Α’ σελ. 164, 165, 227) θά συναντήσετε τους Εβραίους τραπεζίτες αδελφούς Ρικάρντο (‘Ιακώβ καί Σαμψών) πού τό 1826 ζητήσανε γιά έγγύησι τοκογλυφικών δανείων μέρος τής ‘Ελλάδος!! ‘Ιδού τό κείμενον:

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Τα δύο περίφημα «Δάνεια της Αγγλίας» τα οφειλόμενα ποσά ήταν τεράστια και οι τόκοι δυσβάστακτοι. Αρκεί να αναφερθεί πως στις 96.000 λίρες που πλήρωνε η Ελλάδα, οι 80.000 πήγαιναν στους τόκους και μόλις οι 16.000 λίρες για απόσβεση κεφαλαίου!

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΙΣ 6η

Προεδρία του κ. Πανούτζου Νοταρά

Μετά τήν άνάγνωσιν τών χθεσινών Πρακτικών

Α’. Ανεγνώσθη έγγραφον του Εκτελεστικού ύπ αριθ. 19079, είς τό όποιον εγκλείει δύο αντίγραφα επιστολών του έν Λονδίνω κυρίου Ρικάρδου, διά τών οποίων προβάλλει νά προσδιορισθή έν μέρος εθνικής γής καί νά δοθή είς τους δανειστάς ή εξουσία επάνω είς αυτήν, ή οποία πρέπει νά θεωρηθή ώς ώρισμένη διά τό κεφάλαιον του δανείου, καί νά σταλώσι καί προϊόντα διά τήν πληρωμήν του τόκου. Αναφέρει, ακόμη, ότι οι δανεισταί δέν έμπορουν ν’ αποδεχθούν τάς πράξεις των δύο απεσταλμένων επιτρόπων Ίω. ‘Ορλάνδου καί Ά. Λονριώτον.

‘Απόσπασμα τον από 7 Δεκεμβρίου γράμματος της εν Λονδίνω επιτροπής, διά τον οποίου έπέμφθη τό πρώτον αυτών των γραμμάτων (α).

‘Επειδή ένα από τά ουσιώδη αντικείμενα, τά όποια θέλονν απασχολήσει τήν σκέψιν τής Εθνικής Σννελεύσεως, θέλει ε’ισθαι καί ό τρόπος τον νά λάβη τήν άπαιτονμένην ύπόληψιν τό έλληνικόν δάνειον, διά νά έμπορέση νά διαπραγματευθή καί έτερον νέον δάνειον εκτός τής Ελλάδος διά τάς μεγάλας άνάγκας του έθνους, ή Διοίκησις έκρινε χρέος της νά καθυποβάλη αυτά εις τήν Έθνικήν Συνέλευσιν καί συνιστά συγχρόνως καί τόν κύριον κόμητα Γάμπαν, όστις ένεχείρισεν εις τήν Διοίκησιν τό τελευταίον γράμμα του κυρίου Ρικάρδου, καί έχει νά όμιλήση καί ή ευγενία του περί αυτής τής υποθέσεως.

Εν Ναυπλίω τη 10 ‘Απριλίου 1826

Ό Αντιπρόεδρος

Γκίκας Μπότασης

‘Αναγνώστης Σπηλιωτάκης

Κωνστ. Μαυρομιχάλης

‘Ιωάννης Κωλέττης

Ό Προσωρινός Γεν. Γραμματεύς

(Τ.Σ.) Γ. Πραΐδης

(α) Απόσπασμα του από 7 Δεκεμβρίου 1825 γράμματος τής εν Λονδίνω επιτροπής, δι’ ού έπέμφθη τό γράμμα του Ρικάρδου καί Σαμψών Ιακώβου.

Περικλείεται άντίγραφον τής επιστολής τών δανειστών μας κ. Ρικάρδου (καί Σαμψών Ιακώβου) τό πρωτότυπον τής οποίας εστάλη διά του ναυαγήσαντος ελληνικού πλοίου του καπ. Δημητρίου Μιαούλη. Τό ζήτημα των, κατ’ αυτήν τήν έπιστολήν, θέλει σας φανή βαρύ σας φανερώσομεν δέ, ότι ζητήσαντές τους καθαρωτέραν εξήγησιν, έπληροφορήθημεν, ότι αυτοί δέν εννοούν άλλο, παρά νά βαλθή υπό τήν έξουσίαν των εν προσόιωρισμένον μέρος εθνικής γής, μέ τά προϊόντα τής οποίας νά πληρώνηται χρονικώς τό διάφορον ή μέρος του διαφόρου του δεύτερου δανείου. Τοις έπαραστήσαμεν, ότι ή ελληνική Διοίκησις ύπεχρέωσε δι’ αυτό τό δάνειον, τό όποιον, από τά 55 1/2, κατήντησεν εις τά 18, καί νά ευκολυνθούν τά μέσα διά νέον δάνειον, δίότι, λέγουν, τότε τό εδώ κοινόν ημπορεί νά συλλάβει έμπιστοσύνην. Όθεν, παρακαλείται ή σέβ. Διοίκησις νά σκεφθή βαθέως και περί του ουσιώδους τούτου κεφαλαίου καί νά τό άποφασίση τό όγληγορώτερον, δίδουσα την συγκατάθεσίν της, διότι αυτό θέλει είναι εν πολλά έπιτήδειον μέσον διά νά άναστερεωθή ή εθνική μας ύπόληψις καί διά νά ευκολυνθούν καί αι εις τά ενταύθα πράξεις μας.

Ίσον άπαράλλακτον τω πρωτοτύπω

Τη 10 ‘Απριλίου 1826 έν Ναυπλίω

Ό Προσωρινός Γενικός Γραμματεύς (Τ.Σ.) Γ Πραΐδης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Οι Ρότσιλντ συμμετείχαν στο κονσόρτσιουμ που χορήγησε τα δύο δάνεια στην επαναστατημένη Ελλάδα το 1824, ενώ ήταν και από τους ιδρυτικούς μετόχους της Εθνικής Τράπεζας το 1841.

Οι TIMES της 5 Σεπτ. 1826 οι όποιοι γράφουνε ότι «οι κύριοι Ρικάρντο τσεπώσανε (havepocteted) 64.000 Λ.»

Όταν λοιπόν ο Καποδίστριας ανέλαβε Κυβερνήτης, έδωσε εντολή στον Πρόεδρο της επιτροπής οικονομικών Ανδρέα Κοντόσταυλο, να κάνει μια απογραφή (να και η πρώτη απογραφή στην ιστορία μας…) της περιουσίας του κράτους. Το κείμενο της επιτροπής ήταν λεπτομερέστατο και εξαιρετικά σύντομο.

Περιείχε μία μόλις πρόταση:

«Κύριε Κυβερνήτα, εις το ταμείον του κράτους έν μόνο νόμισμα και αυτό κίβδηλον».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ιωάννης Καποδίστριας. Εικόνα από λιθογραφία του Μύλλερ, σχέδιο εκ του φυσικού. Φέρει την υπογραφή του Καποδίστρια με τη φράση: «Αυτό που με κολακεύει περισσότερον είναι να ζήσω εις την ανάμνησιν των ανθρώπων ». Η λιθογραφία επανεκτυπώθηκε στην Καρλσρούη με σκοπό τα έσοδα από τις πωλήσεις να διατεθούν υπέρ του Αγώνα των Ελλήνων.

«Αρχείων τής Ελληνικής Παλιγγενεσίας» (τόμος Α’ σελ. 164, 165, 227)

TIMES της 5 Σεπτ. 1826

Κυριάκου Σιμόπουλου, «Πώς είδαν οι ξένοι την Ελλάδα του ’21, 3η έκδοση, τόμος Γ΄, Αθήνα 1997.

Θ. Παναγόπουλος, «Τα ψιλά γράμματα της Ιστορίας», εκδ. Ενάλιος.

Κων. Παπαρρηγόπουλου, «Η Ιστορία του Ελληνικού Έθνους».

1821 Η ΓΕΝΝΕΣΗ ΕΝΟΣ ΕΘΝΟΥΣ – ΚΡΑΤΟΥΣ τόμος Δ της Στ Βασιλείου εκδόσεις ΣΚΑΙ.