Μισή χιλιετία από τότε που, με παπική βούλα, η τοκογλυφία στην Δύση έπαψε να είναι αμαρτία

Στις 4 Μαΐου 2015, συμπληρώθηκαν 500 χρόνια από τότε (1515) που ο Μέδικος Πάπας Λέων o 10ος (Giovanni di Lorenzo de’Medici, 1475 – 1521), εξέδωσε μια παπική βούλα (“Inter multiplicis”) με την οποία επέτρεπε τα επιτόκια για τα χρηματικά δάνεια, αν τα δάνεια ήταν για τους φτωχούς.

Αυτή η ανατρεπτική άδεια χορηγήθηκε για τις λεγόμενες τράπεζες φιλανθρωπίας, που ήταν γνωστές ως ‘Monte di Pieta’*, το οποίο μεταφράζεται ως «τα βουνά της συμπόνιας», αλλά αρκετά από τα έσοδα κατέληξαν στα χέρια των Μεδίκων τραπεζιτών, και όχι στους φτωχούς, και ακόμα και αν αυτή η τοκογλυφία των τραπεζών είχε λειτουργήσει για το υποτιθέμενο όφελος των απόρων και μόνο, παραβίαζε το νόμο του Θεού και έστρωνε το έδαφος για περισσότερη τοκογλυφία.

[Οι Μέδικοι (ιταλ.: Medici) ήταν μια πολύ πλούσια οικογένεια της Φλωρεντίας, που από το 15ο ως τον 18ο αιώνα κυριάρχησε στην οικονομική, πολιτική αλλά και καλλιτεχνική ζωή της πόλης, παίζοντας έτσι ένα καθοριστικό ρόλο στην ιταλική και ευρωπαϊκή ιστορία].

Ο Πάπας Λέων 10ος ξεκίνησε μια διαδικασία ‘γκραντουαλισμού’(gradualism, από το λατινικό gradus που σημαίνει “βήμα”, δηλαδή, αλλαγή που έρχεται σταδιακά και αργά), σύμφωνα με την οποία ο πανάρχαιος εκκλησιαστικός δογματικός νόμος κατά της είσπραξης τόκων από τα δάνεια, σταδιακά χαλάρωσε και αδυνάτισε, οδηγώντας σε μια παπική επανάσταση – την πλήρη κατάργηση όλων των εκκλησιαστικών ποινών για την τοκογλυφία από τον Πάπα Πίο τον 8ο (1761 – 1830) με την παπική βούλα ‘Datum inaudientia’ στις 18 Αυγούστου 1830, – καθώς και στην απουσία όλων αυτών των κυρώσεων στους Κώδικες του Κανονικού Δικαίου (Codex Iuris Canonici) του 1917 και του 1983.

Η θέση του βιβλίου του συγγραφέα Michael Hoffman**, που γράφει αυτό το άρθρο, «Η Τοκογλυφία στην Χριστιανοσύνη: Η Θανάσιμη Αμαρτία, που Τότε Ήταν και Τώρα Δεν Είναι» (Usury inChristendom: The Mortal Sin that Was and Now is Not), είναι ότι η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία της Αναγέννησης αποχωρίστηκε από την αρχαία Εκκλησία.

Διακίνησε πλαστά κειμήλια και συγχωροχάρτια καθώς ήταν υπό την εποπτεία των τραπεζιτώνFugger του Augsburg. Οι Fuggers, με την υποστήριξη των Αψβούργων, ήταν πολύ πλουσιότεροι από οποιαδήποτε ιταλική τραπεζική δυναστεία, συμπεριλαμβανομένων των Μεδίκων. Μήπως ακούσατε ποτέ κάτι για τους Fuggers;

Ξέρατε ότι τα παράπονα για αυτά που έκαναν οι Fuggers ήταν ένα κίνητρο για την εξέγερση του Λούθηρου; Οι Fuggers ελέγχανε την μεταφορά των εσόδων από τη γερμανική Εκκλησία προς τον παπικό θρόνο. Τα δάνειά τους στον Πάπα τους έφεραν ένα χαρτοφυλάκιο προνομίων εσόδων συλλογής, μεταξύ άλλων, από την πώληση των συγχωροχαρτιών.

Το 1519 οι Fuggers εξαγόρασαν την εκλογή του Καρόλου του 5ου της Ισπανίας ως Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Από τα 851.000 φιορίνια της Ρηνανίας που μαζεύτηκαν για την εξαγορά της θέσης του Βασιλιά Καρόλου, οιFuggers έδωσαν 543.000 φιορίνια.

Ήταν οι τοκογλυφικοί τραπεζίτες του Πάπα και της Βουλής των Αψβούργων. Τον Σεπτέμβριο του 1514, οκτώ μήνες πριν από τη χαλάρωση της απαγόρευσης της τοκογλυφίας από τον Λέοντα 10ο, ο παπικός θεολόγος Johannes Eck του Ingolstadt, λειτούργησε ως διεφθαρμένη μασκότ της Δύναμης του Χρήματος, προσωποποιημένης στον τραπεζίτη Jakob Fugger. Ο Eckυποστήριξε σε μια συζήτηση στο μοναστήρι των Καρμελιτών στοAugsburg, ότι οι δανειακές συμβάσεις με τόκο πέντε τοις εκατό ήταν δικαιολογημένες.

Είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Πάπας Λέων 10ος εξέδωσε την παπική του βούλα που επέτρεπε τον τόκο, την αμέσως επόμενη χρονιά; Ο ποντίφικας ανέμενε την χαμηλή δημοτικότητα της βούλας του και ως εκ τούτου, απείλησε να αφορίσει κάθε καθολικό που θα μιλούσε κατά της χαλάρωσης της απαγόρευσης της τοκογλυφίας, στο όνομα της φιλανθρωπίας.

Οι απολογητές του Λέοντα 10ου προσπαθούν να πουν ότι δεν άλλαξε ουσιαστικά το δόγμα κατά της τοκογλυφίας, αλλά μόνο την ποιμαντική εφαρμογή του δόγματος. Πράγματι, αυτή ακριβώς η «ποιμενική» εφαρμογή χρησιμοποιήθηκε σταδιακά με την πάροδο των αιώνων από τις 4 Μαΐου του 1515 και μετά, για να μετατρέψει την τοκογλυφία από ένα θανάσιμο αμάρτημα σε μη αμαρτία.

Οι οπαδοί της Εκκλησίας της Ρώμης συχνά θεωρούν τον προτεστάντη ηγέτη Ιωάννη Καλβίνο ότι αυτός ήταν ο πρώτος που ξεκίνησε την μάστιγα της τοκογλυφίας. Ο Καλβίνος δεν ήταν ούτε έξι χρονών όταν ο Πάπας Λέων 10ος εξέδωσε την βούλα του.

Κανένας Πάπας μετά τον Λέοντα 10ο δεν αποκατέστησε το δόγμα της Καθολικής Εκκλησίας. Ο άνευ ουσίας αντι-τοκογλυφικός στόμφος από τον Λέοντα τον 13ο και άλλους Πάπες χρησίμευσε για να συγκαλυφθεί αυτή η ύπουλη, σταδιακή διαδικασία γκραντουαλισμού.

ΠΗΓΗ