Η «προηγμένη τεχνολογία» των Αρχαίων Σπαρτιατών

Με βάση δείγματα που λήφθηκαν από αρχαιολόγους, διατύπωσαν τη θεωρία ότι ο χάλυβας ήταν το μυστικό όπλο των Σπαρτιατών και ότι ήταν ο λόγος για τις στρατιωτικές επιτυχίες τους ενάντια στους εχθρούς που τότε χρησιμοποιούσαν μόνο μαλακό σίδηρο ή χάλκινα όπλα

Πιθανόν να ήταν η πιο τρομερή πολεμική μηχανή των αρχαίων χρόνων και όχι μόνο.

Ο Σπαρτιάτικος στρατός φημιζόταν εκτός από την απίστευτη πειθαρχία και εκπαίδευση και για την καινοτομία του. Για αιώνες είχε μετατρέψει το μεγαλύτερο ελάττωμά του – αριθμητική του σύσταση- σε δύναμη. Φορούσαν πάντα κόκκινο μανδύα, για να καλύπτουν το αίμα εάν πληγώνονταν και για να τρομάζουν τον αντίπαλο.

Στις μάχες οι πολεμιστές δεν φορούσαν σανδάλια, αλλά πήγαιναν ξυπόλητοι, ώστε να διατηρείται πιο σταθερή η φάλαγγα. Αν και δεν υπήρχε νόμος που καταδίκαζε αυτούς που εγκατέλειπαν τη μάχη, αυτοί περιθωριοποιούνταν από την κοινωνία.

Όμως, ο οπλισμός τους δεν ήταν πολύ διαφορετικός από εκείνο που χρησιμοποιούσαν οι άλλοι αρχαίοι Έλληνες με τη μόνη διαφορά του χιτώνα και της ερυθρής χλαμύδας.

Όλες οι ασπίδες τους είχαν γραμμένο το γράμμα Λ (λάμδα), που αντιπροσώπευε την Λακεδαιμονία.

Άφηναν μακριά μαλλιά και χτενίζονταν πριν τις μάχες. Αρχικά φορούσαν κορινθιακό κράνος, περικνημίδες και μπρούτζινο θώρακα, αργότερα τα αντικατέστησαν με το λινοθώρακα ή με την πιο ελαφριά εξώμη.

Πιστό αντίγραφο της σπαρτιάτικης Ξυάλης

Πιστό αντίγραφο της σπαρτιάτικης Ξυάλης

Κύρια όπλα τους ήταν η ασπίδα, το μακρύ δόρυ, και το αινιγματικό σπαρτιάτικο ξίφος την Ξυάλη ἤ Ξυήλη. Οι πληροφορίες σχετικά με την Ξυάλη είναι συγκεχυμένες επειδή δεν έχουν βρεθεί αρχαιολογικά ευρήματα ή καλλιτεχνικές απεικονίσεις. Τι θα μπορούσε να ήταν αυτό το τόσο ξακουστό και τρομερό όπλο;

Πίσω στο 1961, ο Lyle Borst Αμερικανός πυρηνικός φυσικός και επιστημονικός συνεργάτης στο μεταλλουργικό εργαστήριο του Σικάγο, επισκέφθηκε τη Σπάρτη επηρεασμένος από την ανδρεία των αρχαίων Σπαρτιατών για να μελετήσει τα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν στην αρχαία Ελλάδα.

Στο ταξίδι του στην Ελλάδα, ο Borst ανακάλυψε σύμφωνα με το »Πρότζεκτ του Μανχάταν » -Το Σχέδιο Μανχάταν ήταν ένα έργο έρευνας και ανάπτυξης των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και του Καναδά, που παρήγαγε τις πρώτες ατομικές βόμβες κατά τη διάρκεια του Β “Παγκοσμίου Πολέμου – ότι στη Σπάρτη παρήγαγαν χάλυβα σε μεγάλες ποσότητες ήδη από το 650 π.Χ.

Με βάση δείγματα που λήφθηκαν από αρχαιολόγους, διατύπωσαν τη θεωρία ότι ο χάλυβας ήταν το μυστικό όπλο των Σπαρτιατών και ότι ήταν ο λόγος για τις στρατιωτικές επιτυχίες τους ενάντια στους εχθρούς που τότε χρησιμοποιούσαν μόνο μαλακό σίδηρο ή χάλκινα όπλα.

Έχοντας ένα τέτοιο όπλο εκείνη τη στιγμή, ο Borst ανέφερε σε ένα άρθρο του 1961 στην The New York Times, ότι ήταν σχεδόν το στρατιωτικό ισοδύναμο με μια ατομική βόμβα.

Ωστόσο, αυτό επιστημονικά τεκμηριώνει για το πώς 300 άνδρες κατάφεραν να αποδεκατίσουν το στρατό των Περσών, Μήδων και άλλων Βαρβάρων οι οποίοι ανέρχονταν σε 50.000 οπλισμένους στρατιώτες. Ο Λεωνίδας, Βασιλιάς της Σπάρτης του 5ου αιώνα π.Χ. , οδήγησε μια μικρή δύναμη Ελλήνων, ως επί το πλείστον Σπαρτιατών τους περίφημους 300, αλλά και Θεσπιείς και τους Θηβαίους, έναντι του πολύ μεγαλύτερου περσικού στρατού του Ξέρξη, στο πέρασμα» Στενό των Θερμοπυλών »το 480 π.Χ. κατά τη διάρκεια των Περσικών πολέμων.

Ο Λεωνίδας και οι Σπαρτιάτες εκτός από περίφημη γενναιότητα που επέδειξαν στην μάχη και η οποία έμεινε χαραγμένη στην μνήμη όλων μας, χρησιμοποίησαν προηγμένη τεχνολογία μπροστά από την εποχή τους.

Η σπαρτιάτικη ασπίδα λέγεται ότι επίσης ήταν καθοριστική επειδή ήταν σχεδόν απόρθητη. Ηττήθηκαν μόνο λόγω των συντριπτικών πιθανοτήτων και επειδή ένας Έλληνας προδότης, ο Εφιάλτης, έδειξε στους Πέρσες ένα πέρασμα το οποίο τους οδήγησε να περικυκλώσουν τους Σπαρτιάτες, αλλά ήταν μια πύρρειος νίκη.

Το κλασικό ξίφος των αρχαίων Ελλήνων ήταν γενικά περίπου 50–60 εκατοστά, αν και οι Σπαρτιάτες, άρχισαν να χρησιμοποιούν ξίφη 30 εκατοστών κατά τους Ελληνο-Περσικούς πολέμους.

Σε μία αφήγηση ένας Αθηναίος ζήτησε από έναν Σπαρτιάτη γιατί το σπαθί του ήταν τόσο μικρό και μετά από μια σύντομη παύση, απάντησε, »Είναι αρκετά μεγάλο για να φτάσει την καρδιά σας». Ήταν ότι καλύτερο κατά την διάρκεια της μάχης όταν το δόρυ ήταν άχρηστο ή είχε σπάσει. Αποδείχθηκε ένα τρομερό όπλο στις μάχες όταν συγκρούονταν σχηματισμοί φαλάγγων σε μικρό χώρο όπου οι βαριές και μεγάλες ασπίδες κάλυπταν τους κενούς χώρους.

H Ξυάλη ήταν από χάλυβα (κοινώς ατσάλι) ένα κράμα σιδήρου–άνθρακα. Οι Σπαρτιάτες δεν ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν τον χάλυβα στον οπλισμό τους. Στην Βηθυνία, ακτές της Μικράς Ασίας ζούσε ο Λαός των Χαλύβων, τους οποίους ο Αισχύλος αποκαλεί στον Προμηθέα Δεσμώτη »χάλυβας σιδηροτέκτονας». Οι Χάλυβες είχαν καταφέρει να φτιάξουν τον αδάμαστο σίδηρο, ένα σίδηρο ειδικά επεξεργασμένο τον οποίο αρχικά τον πυράκτωναν και στη συνέχεια τον οδηγούσαν σε απότομη ψύξη με νερό.

Ο χάλυβας είναι το πιο διαδεδομένο κατασκευαστικό υλικό μετά το σκυρόδεμα και το ξύλο. Χρησιμοποιείται παντού: από την αεροναυπηγική και την αρχιτεκτονική μέχρι την κατασκευή χειρουργικών εργαλείων.

Ο σίδηρος από τον οποίο αποτελείται ο χάλυβας – αποτελεί τον πυρήνα της Γης -θεωρείται η βάση του πολιτισμού. Η Γη είμαστε τυχεροί γιατί μας δίνει τεράστιες ποσότητες σιδηρομεταλλεύματος. Ο σίδηρος ήταν γνωστός από την προϊστορική εποχή, όμως, επειδή κάποια κράματα χαλκού τήκονται σε χαμηλότερη θερμοκρασία, ήταν τα πρώτα μέταλλα που χρησιμοποιήθηκαν στην ανθρώπινη ιστορία.

Ο καθαρός σίδηρος είναι μαλακός, μαλακότερος και από το αλουμίνιο, αλλά είναι αδύνατο να εξαχθεί κατά τη διεργασία της ερυθροπύρωσης. Το υλικό σκληραίνει σημαντικά κατά διάρκεια της διεργασίας, απορροφώντας διάφορες προσμίξεις, όπως ο άνθρακας.

Με συγκέντρωση άνθρακα μεταξύ 0,2% και 2,1% παράγεται χάλυβας που μπορεί να είναι μέχρι και 1.000 φορές σκληρότερος από τον καθαρό μεταλλικό σίδηρο. Τέτοιο χάλυβα χρησιμοποίησαν οι Σπαρτιάτες στα οπλιτικά τους ξίφη. Σίδηρο και άνθρακα από την πλούσια Ελληνική Γη.