«Όχι» από ΣτΕ για την επένδυση της «Atalanti Hills» στην Φθιώτιδα

«Πόρτα» έριξε το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) σε επένδυση ύψους 1,5 δις ευρώ λόγω ευθείας σύγκρουσής της με τις συνταγματικές επιταγές. Ο λόγος για την τουριστική εταιρεία «Atalanti Hills», πίσω από την οποία βρίσκεται ιαπωνικός κολοσσός, στην παραθαλάσσια και δασική περιοχή Έξαρχος του Δήμου Λοκρών της Φθιώτιδας.

Η επένδυση αυτή μπλόκαρε, τουλάχιστον προς το παρόν, καθώς το Συμβούλιο της Επικρατείας βρήκε αντισυνταγματικότητες στο νόμο 4280/2014 που αφορά την περιβαλλοντική αναβάθμιση, την ιδιωτική πολεοδόμηση και τις δασικές εκτάσεις.

Κατ΄ αρχάς κατατέθηκε στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για την οριοθέτηση της Περιοχής Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ) στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχή «Έξαρχος» Αταλάντης, του Δήμου Λοκρών Φθιώτιδος. Η επίμαχη περιοχή είναι στις υπώρειες του όρους Χλωμό, κοντά στο Δήμο Ορχομενού και απέχει από τη θάλασσα περίπου 11 χ.λ.μ. Επίσης, με το ίδιο διάταγμα καθορίζονται οι χρήσεις γης, η μέγιστη εκμετάλλευση της όλης έκτασης, κ.λπ.

Η όλη έκταση ανέρχεται σε 12.351.470 τ.μ., εκ της οποίας έχουν δασικό χαρακτήρα τα 11.910.655 τ.μ. και μη δασικό τα 440.815,61 τ.μ. Μάλιστα, το 2015 αποχαρακτηρίστηκε από αναδασωτέα έκταση των 12.321 τ.μ.

Σύμφωνα με τις σχετικές μελέτες η επένδυση αναμένεται να εξασφαλίσει περισσότερες από 5.500 μόνιμες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόληση ανά έτος και με την πλήρη λειτουργία της τουριστικής μονάδας θα εξασφαλίσει πάνω 8.800 άμεσες και έμμεσες θέσεις πλήρους απασχόλησης. Κατά το στάδιο κατασκευής οι θέσεις απασχόλησης κυμαίνονται από 310 έως 885 ανά έτος.

Οι εγκαταστάσεις προβλέπεται να περιλαμβάνουν ξενοδοχεία πέντε αστέρων, συνολικής δυναμικότητας 8.872 κλινών. Οι 2.990 κλίνες θα είναι στα ξενοδοχειακά συγκροτήματα και οι 5.882 κλίνες σε 3.306 τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες, που μπορεί να πωληθούν ή να εκμισθωθούν μακροχρόνια.

Παράλληλα προβλέπεται η κατασκευή υβριδικού κέντρου υδροθεραπείας και ομορφιάς (spa), συνεδριακό, εκπαιδευτικό και γαστριμαργικό κέντρο. Προβλέπονται ακόμη εγκαταστάσεις για την ανάδειξη περιβαλλοντικών στοιχείων της περιοχής, λίμνες και μονοπάτια, κέντρα προπονητικού αθλητισμού και οι σχετικές εγκαταστάσεις τους, πολιτιστικό χωριό, χωριό περιπέτειας για παιδιά, χρήσεις αναψυχής, εμπορίου και βοηθητικές εγκαταστάσεις.

Στα σχέδια είναι επίσης η δημιουργία τριών γηπέδων γκολφ διεθνών εγκαταστάσεων των 18 οπών, τα οποία θα καλύψουν 1.703.465 τ.μ. δασικής και μη δασικής έκτασης.

Στα έργα που πρόκειται να υλοποιηθούν εντός της ΠΟΤΑ περιλαμβάνεται το απαραίτητο οδικό δίκτυο αλλά και εκτεταμένο δίκτυο μονοπατιών, οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων με βιολογικές μεθόδους, ενώ τα στερεά λύματα μετά από σχετική επεξεργασία, αλλά θα προωθούνται για ανακύκλωση και άλλα θα κομποστοποιούνται (compost) για λίπανση φυτών, κ.λπ.

Τα κτίρια θα καλύψουν το 2,56% της όλης έκτασης, ενώ το μέγιστο ύψος των κτιρίων προβλέπεται να είναι στα 13,5 μέτρα (3 όροφοι).

Το Ε΄ Τμήμα του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου επεξεργάστηκε νομοπαρασκευαστικά το επίμαχο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος και εξέδωσε την υπ΄ αριθμ. 234/2017 γνωμοδότησή του. Το Τμήμα, λόγω της σπουδαιότητας των συνταγματικών θεμάτων που ανακύπτουν αλλά και των αντίθετων θέσεων που εκφράστηκαν μεταξύ των συμβούλων Επικρατείας, παρέπεμψε το όλο ζήτημα προς οριστική κρίση στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Η διχοτόμηση των συμβούλων Επικρατείας επήλθε ως προς την συνταγματικότητα ή μη των διατάξεων του νόμου 4280/2014, που επέφερε τροποποιήσεις στο νόμο 998/1979 για την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων.

Κατά την γνώμη της πλειοψηφίας η δημιουργία ΠΟΤΑ και η δημιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων στην επίμαχη περιοχή είναι νόμιμη. Αντίθετα η μειοψηφία αποφάνθηκε ότι το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος δεν προτείνεται νομίμως, λόγω αντισυνταγματικοτήτων. Έτσι, παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του ΣτΕ.

Η μειοψηφία υπογραμμίζει ότι δεν είναι συνταγματικά ανεκτές οι προβλέψεις του νόμου 4280/2014 που επιτρέπούν τις επεμβάσεις στις δασικές εκτάσεις για τουριστικές εγκαταστάσεις και για την δημιουργία σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων και εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής. Ούτε όμως, είναι επιτρεπτή από την νομολογία του ΣτΕ η μεταβολή του προορισμού των δασικών οικοσυστημάτων για οικιστική αξιοποίηση.

Μάλιστα, η μειοψηφία υπογραμμίζει ότι τα σημαντικά θετικά αποτελέσματα που επιφέρει η εκάστοτε σχεδιαζόμενη επένδυση στην εθνική και τοπική οικονομία δεν συνιστούν, «ζωτικής σημασίας λόγο εθνικού συμφέροντος, που θα δικαιολογούσε, κατά την έννοια του άρθρου 24 παράγραφος 1 του Συντάγματος, παρόμοια μεταβολή του προορισμού δασικών οικοσυστημάτων».

Τέλος, σημειώνουν οι δικαστές που μειοψήφησαν ότι η μεταβολή του προορισμού του δάσους και των δασικών εκτάσεων «δεν δικαιολογεί την οικιστική αξιοποίηση ιδιωτικών δασών και δασικών εκτάσεων για τουριστικούς σκοπούς, έστω και εάν παρίσταται, ενόψει του ύψους και των ιδιαιτέρων χαρακτηριστικών της επενδύσεως, ως ιδιαιτέρως σημαντική για την εθνική οικονομία».