ΗΠΑ: Πρόγραμμα για επανένταξη καταδικασθέντων τρομοκρατών του ISIS

Πριν από λίγες μέρες, δικαστήριο της Μινεσότα, στη Μινεάπολη, άφησε ελεύθερο, με περιοριστικούς όρους, τον 21χρόνο Αμπντουλαχί Γιουσούφ o οποίος είχε συλληφθεί στο αεροδρόμιο κατά την αναχώρησή του το 2014 για να ενταχθεί στο ISIS.

Μαζί με τον Γιουσούφ, την ίδια περίοδο, συνελήφθησαν ακόμη οκτώ αφροαμερικανοί από την σομαλική κοινότητα της Μινεσσότα. Η κοινότητα είχε προϊστορία με την τρομοκρατία καθώς 40 νέοι την περίοδο 2008-2013 είχαν φύγει για να ενταχθούν στην στρατιωτική, ριζοσπαστικοποιημένη οργάνωση Al-Shabaab της Σομαλίας. Το FBI εξακολουθεί να κάνει έρευνες και να έχει έντονη παρουσία στην περιοχή, σύμφωνα με πληροφορίες από εκπρόσωπό του.

Οι δικαστικές και ομοσπονδιακές αρχές στην Μινεσότα αναγνωρίζοντας δημοσίως ότι υπάρχει πρόβλημα με τη στρατολόγηση νέων αποφάσισαν να υιοθετήσουν ένα ειδικό πρόγραμμα ώστε να επανεντάξουν στο κοινωνικό σύνολο τους υποψήφιους τρομοκράτες. Σύμφωνα με τον ανώτατο δικαστή Τζον Ρ. Τέρνχαϊμ, το πρόγραμμα υιοθετεί την πρακτική απο-ριζοσπαστικοποίησης των Ναζί. Για τον σκοπό αυτό, ειδικός από την Γερμανία εκπαίδευσε 20 αμερικανούς αξιωματούχους, προκειμένου να βοηθήσουν τους νέους καταδικασθέντες για τρομοκρατία να επιστρέψουν στο κοινωνικό σύνολο και να μην εκτίσουν στη φυλακή τις εξοντωτικές ποινές που τους είχαν επιβληθεί. Όπως δήλωσε ο κ. Tέρνχαϊμ, το πρόγραμμα βασίζεται σε 6 άξονες μεταξύ των οποίων είναι: εξατομίκευση ανάλογα με την προσωπικότητα και τις ανάγκες του κάθε κρατουμένου, προσπάθεια επανεκπαίδευσης, ενίσχυση των δεσμών με την οικογένεια και την κοινότητα, εκπαίδευση των οικογενειών, της κοινότητας και των μουσουλμάνων ιερέων, κοινωνιολογική και ψυχολογική υποστήριξη, έλεγχος και ενίσχυση της διανοητικής υγείας, συνεχής σύνδεση με συμβούλους- μέντορες και τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου.

«Πρόκειται για ριζοσπαστικοποιημένους νέους που, όμως, δεν έχουν διαπράξει δολοφονίες» δήλωσε ο ανώτατος δικαστής, σημειώνοντας πως το μείζον με όλους αυτούς τους νέους «συμπαθούντες» την τρομοκρατία είναι πως «προσεγγίστηκαν και προσελκύστηκαν μέσω των κοινωνικών μέσων με καμπάνιες που υπόσχονταν τον παράδεισο». Χωρίς να έχουν βιώσει εμπειρίες από τις χώρες καταγωγής τους, είναι πιο εύκολο να προσελκυστούν, εκτίμησε ο δικαστής. Οι περισσότεροι σομαλικής καταγωγής, Αμερικανοί πολίτες, δεν έχουν ενταχθεί ουσιαστικά στο κοινωνικό σύνολο, ζουν στο περιθώριο του «αμερικανικού ονείρου» και σε πολλές περιπτώσεις δεν καταλαβαίνουν τι συμβαίνει δίπλα τους αφού δεν γνωρίζουν καλά-καλά τη γλώσσα.

Ζουν σε «γκέτο», παρά το γεγονός ότι η Πολιτεία της Μινεσότα θεωρείται φιλική προς τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Όπως ανέφερε ο διευθυντής του Σομαλικού Κέντρου Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Υπεράσπισης Αμπντιριζάκ Μπιχί, ανεπισήμως οι Σομαλοί -κυρίως πρόσφυγες- στην Πολιτεία ανέρχονται σε 110.000 ενώ επισήμως καταγράφονται σε 35.000 εκ των οποίων το 30% είναι άνεργοι. Οι περισσότεροι ζουν σε ένα συγκρότημα κατοικιών στις παρυφές του πανεπιστημιακού συγκροτήματος -φοιτούν συνολικά 60.000 παιδιά- στο Riverside Plaza, ένα ιδιόμορφο, ουτοπικού σχεδιασμού, συγκρότημα πολυκατοικιών που κατασκευάστηκε ως τμήμα ενός προγράμματος για την δημιουργία «μιας Νέας Πόλης μέσα στην Πόλη», το 1973.

Τα παιδιά των Σομαλών έχουν τα χαμηλότερα ποσοστά αποφοίτησης και διάκρισης στα σχολεία. «Οι νέοι αυτοί δεν έχουν μέλλον, δεν έχουν κάτι να κάνουν, είναι θύματα διακρίσεων, έχουν χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο και υψηλές στη ζωή του δρόμου και πιθανώς σχέσεις με συγγενείς στη Σομαλία που είναι ενταγμένοι σε τρομοκρατικές οργανώσεις», ανέφερε ο ανώτατος δικαστής.

Η υιοθέτηση προγραμμάτων επανένταξης φυλακισμένων στο κοινωνικό σύνολο έχει και οικονομικές παραμέτρους. Η επίβλεψη ενός κρατουμένου με περιοριστικούς όρους -που στην περίπτωση του Yusuf έχει 20ετή διάρκεια- κοστίζει περίπου 5.000 δολάρια το χρόνο ενώ εάν παρέμενε στη φυλακή θα κόστιζε 40.000 δολάρια το χρόνο. «Είναι ηλίθιο να μην προσφέρεις προγράμματα εκπαίδευσης και επανένταξης στην κοινωνία όταν το κόστος για τις φυλακές συνολικά στις ΗΠΑ φθάνει τα 8 δισεκ. δολάρια», είπε μεταξύ άλλων ο κ. Τέρνχαϊμ.

Ο Γιουσούφ, είχε συνεργαστεί μετά την σύλληψή του με τις αρχές και κατέθεσε εναντίον τριών πρώην φίλων του, ενώ ταυτόχρονα πήρε το απολυτήριο του Λυκείου, προσέφερε κοινωνική εργασία και εντάχθηκε σε πρόγραμμα συμβουλευτικής. Αξιοσημείωτο είναι ότι ανάμεσα στους περιοριστικούς όρους που έχουν επιβληθεί στον 21χρόνο είναι η απαγόρευση χρήσης κοινωνικών μέσων, η παρακολούθηση του όταν χρησιμοποιεί το διαδίκτυο, κ.α. Όπως αναγνωρίζουν εκπρόσωποι μεταναστών αλλά και επίσημοι αξιωματούχοι, το ζήτημα είναι να αποκτήσουν οι μετανάστες δουλειά και ασφάλεια για το μέλλον τους στη χώρα. Οι πρόσφατες αλλαγές στη νομοθεσία από την κυβέρνηση Τραμπ έχουν ενισχύσει την ανασφάλεια και σε ορισμένες περιπτώσεις καταγγέλλεται αυθαιρεσία από δυνάμεις επιβολής του Νόμου.

Εκπρόσωπος της αστυνομίας στην περιοχή δήλωσε πως οι αστυνομικοί του έχουν εντολές να μην ρωτούν τους μετανάστες εάν βρίσκονται στη χώρα χωρίς να διαθέτουν νόμιμα έγγραφα- κάτι που δεν εφαρμόζεται σε όλες τις Πολιτείες- και πως «οι μπλε στολές» βρίσκονται δίπλα τους εάν οι αξιωματούχοι του ICE (Αστυνομία Μετανάστευσης και Τελωνείων) επιχειρήσουν να τους συλλάβουν στα σπίτια τους χωρίς εντάλματα, κάτι που επιβεβαίωσε και ο καθολικός ιερέας της κοινότητας Σαγκράδο Κορασόν o οποίος έχει συστήσει μέχρι και επικοινωνιακή ομάδα κρούσης για την αντιμετώπιση αυθαιρεσιών και αυταρχισμού εναντίον των ισπανόφωνων – κυρίως Μεξικανών- μεταναστών. Η κοινότητα αυτή αριθμεί περί τα 8.000 μέλη εκ των οποίων μόλις 1.000 μιλούν αγγλικά και οι υπόλοιποι ισπανικά.

Σύμφωνα με το Humphrey School of Public Affairs του Πανεπιστημίου της Μινεσότα η σύνθεση των μεταναστών στην Πολιτεία έχει ως εξής: Ευρωπαίοι 10,5%, Ασιάτες 38,8%, Αφρικανοί 22 %, Λατινοαμερικανοί 25,1%, Βορειοαμερικανοί 3,1% και από την Ωκεανία 0,6%. Η αυστηροποίηση των μέτρων και των πολιτικών για τους μετανάστες έχει οδηγήσει κοντά στην απέλαση ή και σε εξορία χιλιάδες πολίτες που δεν έχουν αμερικανική υπηκοότητα.

Εφόσον κάποιος παραβιάσει το νόμο και η ποινή που του επιβληθεί ξεπερνά το ένα έτος, τότε θα πρέπει να απελαθεί, ασχέτως εάν αφήνει πίσω οικογένεια και παιδιά. Και εδώ, υπάρχουν κοινότητες και ακτιβιστές που βοηθούν τους μετανάστες αυτούς ώστε να ανακοπούν οι διαδικασίες. Σε πολλές περιπτώσεις πρόκειται για παιδιά μεταναστών που έχουν γεννηθεί στις ΗΠΑ και δεν έχουν καμία σχέση με τις χώρες καταγωγής τους και στις οποίες προβλέπεται να απελαθούν. Σε κάθε περίπτωση , τα προβλήματα ένταξης και ενσωμάτωσης των μεταναστών παραμένουν ίδια ανεξάρτητα από τη χώρα παραμονής ή προέλευσης και μόνον συγκροτημένες και συνεκτικές πολιτικές είναι δυνατόν να τους βοηθήσουν και ταυτόχρονα τις ίδιες τις κοινωνίες να αναπτυχθούν και να ωφεληθούν από την παρουσία τους.