Σαν σήμερα η σφαγή των φοιτητών στην πλατεία Τιέν Αν Μεν το 1989 (βίντεο+φωτο)

Στις 4 Ιουνίου του 1989, οι φοιτητές στην Κίνα ήταν ήδη αρκετές μέρες στους δρόμους, με κύριο αίτημα τους την χορήγηση πολιτικών ελευθεριών.

Ο κινεζικός στρατός όμως εκείνη την ημέρα έπνιξε στο αίμα την διαδήλωση τους, με το βίαιο αυτό περιστατικό να μένει στην ιστορία ως η «Σφαγή της Πλατείας Τιεν Αν Μεν». Η πιο συγκλονιστική στιγμή της ημέρας ήταν όταν ένας φοιτητής στάθηκε μπροστά στο τανκ, σταματώντας την πορεία του…

Μετά τον θάνατο του Μάο, οι διάδοχοί του προχώρησαν σε μεταρρυθμίσεις, κυρίως στην οικονομία της χώρας. Η πιο φιλελεύθερη στροφή της τελευταίας οδήγησε στην αλλαγή των ορίων του Κομμουνιστικού καθεστώτος. Ωστόσο, οι μεταρρυθμίσεις μέσα από το σύνθημα «η οικονομία έχει τον πρώτο λόγο», περιορίστηκαν σε αυτήν, με τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις να είναι απειροελάχιστες, υπό των φόβο των συντηρητικών του κόμματος.

Παρόλο που το μονοκομματικό μοντέλο παρέμενε, οι πιέσεις ήταν πολλές. Ο εκσυγχρονισμός έγινε σε τέσσερις τομείς, στην γεωργία, την βιομηχανία, την άμυνα και την τεχνολογία. Ολόκληρη την δεκαετία του ’80, η κριτική στο κόμμα αυξήθηκε, με τις διαδηλώσεις από τα μέσα τις δεκαετίας να είναι συχνές.

Ο ηγέτης της χώρας Ντεγκ Σιαπινγκ, απέπεμψε τον γραμματέα του Κόμματος Χου Γιαομπανγκ, με τους συντηρητικούς κύκλους να βρίσκουν ευκαιρία για εκστρατεία, εναντίον της «πνευματικής μόλυνσης» και της «διάβρωσης από τις ιδέες της μπουρζουαζίας».

Στις 14 Απριλίου του 1989, ο Γιαομπαγνγκ πέθανε από καρδιακή προσβολή. Οι φοιτητές κατέλαβαν την πλατεία Τιεν Αν Μεν ζητώντας αύξηση των πολιτικών ελευθεριών, φωνάζοντας συνθήματα υπέρ της δημοκρατίας. Λίγες μέρες αργότερα, η εργατική τάξη ενώθηκε μαζί τους και τα αιτήματα απέκτησαν πιο βροντερή φωνή. Το κίνημα εξαπλώθηκε σε πολλές πόλεις.

Η Τιεν Αν Μεν («πλατεία Ουράνιας Γαλήνης»), βρίσκεται δίπλα από την «Απαγορευμένη Πόλη», ένα συμβολικό μέρος για την Κίνα. Γι’ αυτό τον Μάιο του 1989, ο γενικός γραμματέας του κόμματος Ζάο Ζιγιανγκ, υποσχέθηκε διάλογο με τους φοιτητές. Οι φοιτητές συνέχισαν να διαδηλώνουν ειρηνικά. Η κυβέρνηση όμως ήθελε να σταματήσει αυτή η παρατεταμένη πολιτική κρίση.

Στις 3 Ιουνίου, προειδοποίησε, μέσω της τηλεόρασης, τους πολίτες να μείνουν στα σπίτια τους. Στις 4 Ιουνίου 50 τανκς και 300.000 στρατιώτες βγήκαν στους δρόμους και κατευθύνθηκαν στην πλατεία Τιεν Αν Μεν. Κάποιοι αποχώρησαν, όμως οι περισσότεροι έμειναν στην θέση τους. Οι πυροβολισμοί δεν άργησαν να ακουστούν. Οι φοιτητές απάντησαν με μολότοφ και πέτρες και οι στρατιώτες με περισσότερα πυρά. Οι αρχές ανέφεραν πως οι νεκροί έφτασαν τους 241. Ο Ερυθρός Σταυρός της Κίνας έκανε λόγο για 2.400 νεκρούς. Η προπαγάνδα που ακολούθησε για εκείνη τη ημέρα δεν είχε τέλος. Οι συλλήψεις ήταν χιλιάδες και κάποιοι από τους συλληφθέντες εκτελέστηκαν.

Η πιο συγκλονιστική στιγμή συνέβη την επόμενη μέρα, όταν ένας άντρας, που κρατούσε δυο τσάντες, στάθηκε μπροστά στα τανκς. Για μερικά λεπτά προσπαθούσε να σταματήσει, ενώ κάποια στιγμή ανέβηκε στο τανκ, με σκοπό να μιλήσει στον οδηγό. Κάποιοι τον απομάκρυναν. Κανένας δεν ξέρει τι ακριβώς του συνέβη από τότε. Η κάμερα του Jeff Widener, ο οποίος βρισκόταν στον έκτο όροφο του ξενοδοχείο κατάφερε να απαθανατίσει το περιστατικό. Η φωτογραφία ταξίδεψε σε όλον τον κόσμο και ο άγνωστος άντρας έγινε σύμβολο αντίστασης κατά του απολυταρχικού καθεστώτος.