Πως οι κόκκινες γραμμές του Ζ. Ζάεφ «βουλιάζουν» το ονοματολογικό των Σκοπίων

Ενα βήμα μπρος-δυο βήματα πίσω φαίνεται ότι κάνει ο Σκοπιανός πρωθυπουργός, Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος στην «ομοβροντία» εμφανίσεων, συνεντεύξεων και δηλώσεών του δεν έδειξε να μετακινείται από τις γνωστές θέσεις που έχει εκφράσει το τελευταίο διάστημα η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ, αλλά μάλλον έθετε συνεχώς κόκκινες γραμμές όπως αναφέρει και ο Ελεύθερος Τύπος.

Το μπαράζ των δηλώσεων Ζάεφ εκδηλώθηκε με ασυνήθιστη ένταση το τελευταίο δεκαήμερο, οπότε τόσο ο ίδιος όσο και ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ, Γκιόργκε Ιβανόφ, επισκέφθηκαν την Τουρκία, όπου απέσπασαν, ως ήταν αναμενόμενο, την ανοιχτή υποστήριξη Ερντογάν. Ο Ζ. Ζάεφ στη συνέχεια επισκέφθηκε τη Γερμανία και τη Βρετανία. Η πλειάδα συνεντεύξεων και δηλώσεων Ζάεφ ερμηνεύθηκε -και- από σκοπιανά ΜΜΕ ως μια προσπάθειά του να εμφανίσει το πρόσωπο ενός σκληρού διαπραγματευτή έναντι της Ελλάδας.

Την ίδια στιγμή, πάντως, η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ προέβαινε σε νέα «επίθεση φιλίας», αλλάζοντας την επιγραφή του αεροδρομίου της πρωτεύουσας των Σκοπίων, που το 2006 είχε ονομαστεί «Αλέξανδρος ο Μέγας», και στην αποκαθήλωση αγάλματος του Αλεξάνδρου εντός του αεροδρομίου, τη διαχείριση του οποίου έχει τουρκική εταιρία.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η… βροχή συνεντεύξεων και δηλώσεων Ζάεφ προκάλεσε εύλογους -πλην σαφείς- υπαινιγμούς ακόμα και από την Ανγκελα Μέρκελ, η οποία, απευθυνόμενη στον Σκοπιανό πρωθυπουργό, υπογράμμισε: «Νομίζω γνωρίζετε ότι οι δημόσιες δηλώσεις μερικές φορές μπορεί περισσότερο να ζημιώσουν παρά να είναι χρήσιμες. Από τις τελευταίες συνεντεύξεις Ζάεφ ουσιαστικά προκύπτει πως, εκτός της δεδηλωμένης, εδώ και μερικές εβδομάδες, συμφωνίας του σε γεωγραφικό προσδιορισμό σύνθετης ονομασίας, δεν φαίνεται να συναινεί στη χρήση του οποιουδήποτε νέου ονόματος εντός και εκτός της χώρας (erga omnes), στην αλλαγή του Συντάγματος, καθώς και στα θέματα της «ταυτότητας» και της γλώσσας». Ούτε και στην ελληνική πρόταση για αμετάφραστη – ενιαία λέξη. Μάλιστα, σε συνέντευξή του στο γερμανικό περιοδικό «Spiegel», αναρωτήθηκε: «Θα αναγκάσουμε την καγκελάριο Μέρκελ ή τον πρόεδρο Τραμπ να πουν, π.χ., Severna Makedonija (σ.σ.: Βόρεια Μακεδονία);». Και πρόσθεσε: «Κάτι τέτοιο θα ήταν άνευ προηγουμένου διεθνώς». Προφανώς, ο Σκοπιανός πρωθυπουργός προσποιείται τον ανήξερο περί τα διεθνή δεδομένα, καθώς και ότι αγνοεί το γεγονός ότι πάνω από 80 χώρες του ΟΗΕ, μεταξύ των οποίων ο Καναδάς, η Σρι Λάνκα, η Μπουρκίνα Φάσο και το Μαυροβούνιο (Μοντενέγκρο το λένε διεθνώς), κ.ο.κ., χρησιμοποιούν αμετάφραστη ονομασία της χώρας στη γλώσσα τους.

Επίσης, με μάλλον «προβοκατόρικες» προθέσεις έριξε και πάλι στο τραπέζι την πρόταση για «Μακεδονία (Σκόπια)», παρότι δημόσια, τόσο ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, όσο και ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, έχουν δηλώσει πως η Ελλάδα δεν το συζητά. Επίσης, ο ίδιος, παρότι ιδιαίτερα λαλίστατος το τελευταίο διάστημα, απέφυγε να τοποθετηθεί ευθέως ως προς το erga omnes, σε αντίθεση με την Αθήνα που επιμένει ρητά και κατηγορηματικά σε αυτό. Κάτι, επίσης, που σημαίνει και αλλαγές στο Σύνταγμα της χώρας. Να σημειωθεί πως στα Σκόπια έχουν εκφραστεί απόψεις, σύμφωνα με τις οποίες η όποια αλλαγή του ονόματος του κράτους -που θα ίσχυε μόνον για διεθνή χρήση- θα σήμαινε και το «πράσινο φως» για την έναρξη της ενταξιακής διαδικασίας σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ. Κάτι στο οποίο είναι κάθετα αντίθετη η Αθήνα.

Μάλιστα, ως προς τις συνταγματικές αλλαγές που ζητάει η Αθήνα για το όνομα και τον αλυτρωτισμό, σε συνέντευξή του στο Euronews, ο Ζ. Ζάεφ έσπευσε να διαχωρίσει «το Σύνταγμα, που είναι ένα βιβλίο εσωτερικών κανόνων», και την «εφαρμογή (σ.σ.: του ονόματος) για τον υπόλοιπο κόσμο, για όλον τον υπόλοιπο κόσμο». Κοντολογίς, φαίνεται ότι στόχος της κυβέρνησης των Σκοπίων είναι απλά να αντικατασταθεί η σημερινή σύνθετη ονομασία τους (Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας) με μια νέα σύνθετη ονομασία που θα περιλαμβάνει τον όρο «Μακεδονία». Ετσι, εφόσον στο Σύνταγμά τους θα συνεχίζουν να ονομάζονται «Δημοκρατία της “Μακεδονίας”», θεωρούν ότι, βήμα το βήμα, θα πετύχουν να τους ονομάζουν άπαντες σκέτα «Μακεδονία». Οπως, άλλωστε, κάνουν σήμερα οι περισσότερες μεγάλες χώρες (π.χ. ΗΠΑ, Ρωσία κ.ο.κ.). Βέβαια, όλα αυτά μπορεί να είναι ευσεβείς πόθοι της κυβέρνησης των Σκοπίων. Το ερώτημα είναι ποιοι διεθνείς «κύκλοι» τής παρέχουν την υποστήριξή τους για να εμφανίζεται αμετακίνητη στις θέσεις της.