Ραγδαίες εξελίξεις: Επισπεύδεται η κατασκευή του East Med – «Νέο Ζορ νότια της Κρήτης» δείχνουν οι έρευνες

Ραγδαίες θα είναι όπως φαίνεται οι εξελίξεις στον τομέα της εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου της Ελλάδας καθώς το Ισραήλ βιάζεται να υπογραφτούν στις 5 Δεκεμβρίου από Ελλάδα, Κύπρο και Ιταλία οι βασικές προδιαγραφές προώθησης του αγωγού φυσικού αερίου East Med ο οποίος επί της ουσίας θα μεταφέρει στην Ευρώπη το φυσικό αέριο Ισραήλ, Αιγύπτου, Κύπρου και Ελλάδας.

Όπως αποκάλυψε πριν από λίγες ημέρες η εταιρεία PGS, που έχει εκτελέσει τα περισσότερα σεισμικά στην Κύπρο και στην Ελλάδα τα κοιτάσματα νοτίως της Κρήτης (από την μεριά που δεν υπάρχει άμεσο πρόβλημα με την Τουρκία) καταγράφονται ως ένα νέο κοίτσμα Ζορ!

Το σενάριο του East Med, ο οποίος θα μεταφέρει το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη μέσω Κύπρου, Ελλάδας, Ιταλίας, βρίσκει υποστηρικτές και από ύστατη επιλογή μετατρέπεται στη δεύτερη σημαντικότερη.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Σημερινής», οι διαβουλεύσεις έφτασαν σε τέτοιο σημείο, που σηματοδοτούν την αντίστροφη μέτρηση για συνομολόγηση διακρατικών συμφωνιών.

https://www.youtube.com/watch?time_continue=1&v=PdLquuAn4os

Στις επόμενες μέρες, καθώς ENI και Total θα ανακοινώσουν ημερομηνίες για νέες γεωτρήσεις. Εντός του 2018, πάντως, η Κύπρος θα γνωρίζει τα συνολικά αποθέματά της σε φυσικό αέριο.

Αυτό όμως που προκαλεί κυριολεκτικά «σεισμό» ήταν η παρουσίαση από την PGS στις 16/11/2017, των τελευταίων νέων προοπτικών παρουσίας κοιτασμάτων –βάσει σεισμικών καταγραφών- σε 3 θαλάσσια οικόπεδα του Ιονίου Πελάγους και στα οικόπεδα νοτίως της Κρήτης όπως αναφέρει αναφέρει στο Sigmalive ο Δρ. Ηλίας Κονοφάγος μέλος της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών

Τα 3 θαλάσσια οικόπεδα προκηρύχθηκαν πρόσφατα σε διαγωνισμό –μετά από αίτηση των Εταιριών Energean για το Ιόνιο & ExxonMobil, Total, HePe, για την υπεράκτια Κρήτη κι η παρουσίασή τους είχε στόχο να προσελκύσει επενδυτές για υποβολή προσφορών στις περιοχές αυτές.

Η PGS ανέλυσε διεξοδικά τις προοπτικές των προκηρυχθέντων σε διαγωνισμό οικοπέδων, βάσει των σεισμικών καταγραφών που έχουν γίνει πρόσφατα στην περιοχή του Ιονίου Πελάγους και Νότια της Κρήτης.

Οι προοπτικές κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στο Ιόνιο Πέλαγος είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες, αλλά η γεωλογία της περιοχής εμφανίζεται να είναι αρκετά περίπλοκη και οι εντοπισθέντες στόχοι κοιτασμάτων είναι αρκετά μικρότεροι από εκείνους που εντοπίστηκαν στα δύο οικόπεδα της Κρήτης. Τα θαλάσσια βάθη όμως νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης είναι πολύ μεγαλύτερα.

Να σημειώσουμε ότι στο οικόπεδο δυτικά της Κρήτης, το 36% του οικοπέδου βρίσκεται σε θαλάσσια βάθη 3.000 με 3.500 μέτρα. Στο οικόπεδο νοτιοδυτικά της Κρήτης, το 52% του οικοπέδου βρίσκεται σε θαλάσσια βάθη 2.500 με 3.000 μέτρα νερού.

Δεδομένου του εξαιρετικά υψηλού κόστους εξόρυξης σε τέτοια θαλάσσια βάθη, από τεχνικοοικονομικής άποψης, για να έχουμε εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα στις περιοχές αυτές, θα πρέπει να είναι πολύ μεγάλο σε μέγεθος.

Επίσης, για να μπορέσουμε να έχουμε σοβαρούς επενδυτές σε τόσο μεγάλα θαλάσσια βάθη, όπου ο οικονομικός κίνδυνος είναι ιδιαίτερα υψηλός, θα πρέπει οι Συμβάσεις που θα υπογραφούν μεταξύ των αναδόχων εταιρειών και του αρμόδιου Υπουργείου Ενέργειας να προβλέπουν σημαντικά κίνητρα για τους αναδόχους. Ιδιαίτερα θα πρέπει να προβλεφθεί σταθερή φορολογία για όλα τα χρόνια της εκμετάλλευσης και βεβαίως χαμηλά μισθώματα για το κράτος.

Όσον αφορά όμως το μέγεθος των στόχων κοιτασμάτων στα οικόπεδα της Κρήτης, αρκεί να αναφέρουμε ότι ξεπερνούν κάθε προσδοκία προοπτικών στόχων κοιτασμάτων «τύπου Ζορ» και αντίστοιχων αναμενόμενων πιθανών αποθεμάτων φυσικού αερίου

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η έκταση του κοιτάσματος Ζορ είναι περί τα 100 km2, οι 8 στόχοι που έδειξε η Εταιρεία PGS σ’ αυτά τα οικόπεδα ξεπερνούν όλοι τα 100 km2, ένας, δε, από αυτούς έχει έκταση 650 km2.

Εάν λάβουμε υπ’ όψιν ότι το Ζορ έχει αποθέματα 800 δισ. κυβικά μέτρα (m3), καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικές είναι οι προοπτικές που εμφανίζονται στην περιοχή. Όλοι οι στόχοι παρουσιάζουν σαφή συγγένεια με αυτούς της Κύπρου και βεβαίως με το κοίτασμα Ζορ.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η πιθανότητα ανακάλυψης κοιτάσματος στην Κύπρο είναι της τάξης του 25%, στην περίπτωση των χαρτογραφημένων 8 στόχων από την PGS στα οικόπεδα της Κρήτης θα πρέπει να περιμένουμε 2 τουλάχιστον γιγαντιαίες ανακαλύψεις από τους 8 στόχους, δηλ. κατ’ αναλογία και κατ΄ ελάχιστον ανακαλύψεις τουλάχιστον 2 τρις. m3 φυσικού αερίου (εφόσον η πληρότητα των στόχων φυσικού αερίου διαπιστωθεί ότι είναι παρόμοια με αυτή του κοιτάσματος Ζορ). Τα αποθέματα 2 τρις. m3 αντιπροσωπεύουν τις σημερινές ανάγκες της Ελλάδος για 500 χρόνια.

Στην ακραία περίπτωση που η έρευνα δείξει ότι όλοι οι στόχοι αποδειχθούν ότι έχουν φυσικό αέριο, τα μέγιστα δυνατά αναμενόμενα αποθέματα στα δύο οικόπεδα θα μπορούσαν να φθάσουν τα 18 τρισ.

Εάν λάβουμε υπ’ όψιν ότι η εταιρεία Spectrum θεωρεί ότι στα 56.000 km2 των οικοπέδων της νότιας υπεράκτιας Κύπρου μπορεί να υπάρχουν κατ’ ελάχιστον 3 τρισ. m3 (στα παραπάνω οικόπεδα της Κρήτης έκτασης 20.000 km2 είδαμε δυνατότητα ελάχιστης παρουσίας 2 τρις m3), καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικές θα μπορούσαν να αποδειχτούν στο μέλλον οι επερχόμενες ενεργειακές γεωπολιτικές συνέργειες & διασυνδέσεις υποδομών παραγωγής ορυκτού πλούτου φυσικού αερίου μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου.

Πέραν των θετικών δεδομένων για την Ελλάδα αξίζει να σημειώσουμε ότι στις αρχές του μήνα η Energean προχώρησε σε αναθεώρηση προς τα επάνω των πιθανών αποθεμάτων φυσικού αερίου στα κοιτάσματα Καρίς και Τανίν της ισραηλινής ΑΟΖ

Σύμφωνα με τα ισραηλινά ΜΜΕ, η ελληνική πετρελαϊκή ανακοίνωσε το περιεχόμενο της πρώτης υπό τη διαχείρισή της Έκθεσης Ανεξάρτητου Εκτιμητή (Competent Persons Report) του οίκου NSAI, κατά την οποία τα δυνητικά αποθέματα φυσικού αερίου (2C contingent resources) αναθεωρούνται ανοδικά και εκτιμώνται σε 67 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου. Επιπλέον, ανοδικά αναθεωρούνται και οι πιθανοί πόροι (2C prospective resources), οι οποίοι εκτιμώνται σε 69 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου.

Επίσης, υπάρχει εκτιμάται ότι τα δύο κοιτάσματα διαθέτουν δυνητικά αποθέματα 33 εκατ. βαρέλια ελαφρών ρευστών υδρογονανθράκων καθώς και πιθανούς πόρους-71 εκατ. βαρέλια ελαφρών ρευστών υδρογονανθράκων, με βάση την έκθεση της NSAI.

Aυτό σημαίνει ότι πλέον το Τελ Αβίβ βιάζεται ιδιαιτέρως να εκμεταλλευθεί τους «θησαυρούς» του και ότι τα κοιτάσματα Ελλάδος, Ισραήλ, Κύπρου και Αιγύπτου θεωρούνται ικανά για να καταστήσουν έναν αγωγό σαν τον East Med κάτι παραπάνω από προσοδοφόρο.

Το Τελ Αβίβ δεν επιθυμεί την περαιτέρω ισχυροποίηση της Τουρκίας με έναν αγωγό που θα περνούσε από το τουρκικό έδαφος. Η επιλογή του East Med θεωρείται ακριβότερη αλλά γεωπολιτικά καταλληλότερη