Η φενάκη του Λένιν και η δεδηλωμένη αθεΐα του Αλέξη Τσίπρα

Αφήνοντας πίσω την άκαιρη εσχατολογική ιαχή του σεβασμιωτάτου Καλαβρύτων Αμβροσίου, ότι η αιτία της θεομηνίας που έπληξε την Ανατολική Αττική εντοπίζεται στην αθεΐα του Πρωθυπουργού και των συνεργατών του αλλά και την οργίλη αποφορά σε βάρος του γηραιού μητροπολίτη εκ μέρους του νεαρού Διάκου της Καλαμάτας, κρίνεται σκόπιμο να απομακρυνθούμε από τη μελαγχολική αυτή επικαιρότητα που μόνο κατάθλιψη και απογοήτευση προκαλεί σε όλους.

Είναι καιρός να σκεφτούμε πόσο μικροί είμαστε και ασήμαντοι.

Με αφορμή δε τη δεδηλωμένη αθεΐα του κ. Τσίπρα βρίσκουμε εδώ την ευκαιρία να απλώσουμε σε ορισμένα επίπεδα την εξέταση της προσωπικής δήλωσης του Πρωθυπουργού ότι είναι άθεος. Βέβαια, η αθεΐα δεν εξετάζεται στο παρόν άρθρο από βιβλική ή θεολογική άποψη αλλά ούτε και από άποψη αριστερής φιλοσοφίας.

Το θέμα της αθεΐας τοποθετείται στην προοπτική μιας ιδεολογικής προπαγάνδας με διαχειριστή το Κουμουνιστικό Κόμμα κι όλα τα προερχόμενα από διάσπαση της αριστεράς γκρουπούσκουλα, συμπεριλαμβανομένου και του κυβερνώντος ΣΥΡΙΖΑ.

Είναι γνωστό πως πολλές γενεές νεολαίων της ΚΝΕ και του Ρήγα Φεραίου στην Ελλάδα γαλουχήθηκαν με άξονα τη μαρξιστική θεωρία ότι η θρησκεία είναι το όπιο του λαού και γι΄ αυτό η Δικτατορία του Προλεταριάτου έχει έργο και αποστολή να εξαφανίσει από την κοινωνία τη θρησκεία.

Το μότο «ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΟΠΙΟ ΤΟΥ ΛΑΟΥ» ακουόταν και εξακολουθεί να ακούεται στις φιλοσοφικές μαρξιστικές συνάξεις του ΚΚΕ, του ΣΥΡΙΖΑ και άλλων κουμουνιστογενών κοινοτήτων. Δεν δικαιολογείται σήμερα, λένε, να είσαι καλός αριστερός και να πιστεύεις συγχρόνως στο Θεό, να δίνεις θρησκευτικό όρκο, να παντρεύεσαι στην Εκκλησία, να βαπτίζεις τα παιδιά σου, να ενταφιάζεσαι με θρησκευτική κηδεία. Δεν γίνεται να είσαι αριστερός και να έχεις θρησκεία, όπως δεν γίνεται να είσαι χριστιανός χωρίς τον Χριστό.

Όπως χιλιάδες νέοι, έτσι και προφανώς ο μαθητής και έπειτα φοιτητής Αλέξης έμαθε κι αυτός ότι προοδευτικός σημαίνει άθεος, άθρησκος. Με αυτή τη σημαία του αριστερού μπήκε στην πολιτική, έφτασε μάλιστα στο υψηλότερο σκαλοπάτι της Εξουσίας. Όταν όμως δεν έχεις θεό μέσα σου, δεν αργείς να γίνεις αλαζόνας, να νομίζεις πως είσαι λίγο πιο κάτω από τον Υπεράνθρωπο του Νίτσε.

Κάποτε, όμως, μαθαίνουμε ότι δεν είμαστε παρά ένα Τίποτε μπροστά στην αδήριτη Ανάγκη. Ο πόνος σού κατεβάζει το κεφάλι στο χώμα. Είμαστε ένα Μεγάλο Μηδέν μπρος στην παντοδυναμία της Φύσης.

Τι μας λέει λοιπόν ο Καρλ Μαρξ! «Η θρησκεία είναι το όπιο του λαού». Η θρησκεία, δηλαδή η πίστη σε ένα υπέρτατο ον, η τιμή και η λατρεία του Θεού, αυτή η οργανωμένη σχέση του ανθρώπου με το Δημιουργό του Σύμπαντος ή όπως αλλιώς μπορεί να θεωρηθεί ή να οριστεί η Θρησκεία, η οποιαδήποτε θρησκεία, είναι το ναρκωτικό των λαών, το στοιχείο που αποκοιμίζει τον άνθρωπο και τον καθιστά άβουλο εξάρτημα μιας ετεροκατευθυνόμενης παραγωγικής μηχανής στα χέρια των εκμεταλλευτών και του καπιταλισμού.

Η λέξη «όπιο» του μαρξιστικού αποφθέγματος ερμηνεύεται ως εθιστική ουσία, ως παράγοντας αποχαύνωσης, ως ναρκωτικό συνειδήσεως, ως βαρύ ναρκωτικό.

Αυτά όμως διδάσκει ο αληθινός Μαρξ;

Προεξαγγελτικά απαντώ στο ανωτέρω ερώτημα:
ΟΧΙ. Ο υλιστής φιλόσοφος ποτέ δεν απαξίωσε το ρόλο της Θρησκείας. Ο υλισμός του δεν ξέφυγε από την αξία του Ανθρώπου.

Ποιος όμως μπορεί να εγγυηθεί ένα τέτοιο ανατρεπτικό ΟΧΙ; Ασφαλώς όχι ο συντάκτης του παρόντος. Είμαι ο ελάχιστος των ελαχίστων για να αποφανθώ έτσι. Η εκτίμηση ότι διαστράφηκε το νόημα της ρήσης του Μαρξ και έγινε περαιτέρω φενάκη της Αριστεράς ανήκει σε έναν Έλληνα φιλόσοφο και αγωνιστή, τον αείμνηστο Μιχάλη Ράπτη, τον γνωστό με το όνομα «Πάμπλο» (1911- Φεβρουάριος 1996), μια από τις ηγετικές μορφές του ελληνικού τροτσκιστικού κινήματος, φίλο και συνεργάτη του Ανδρέα Παπανδρέου.

Τον Πάμπλο είχα την ευτυχία να γνωρίσω προσωπικά και πάνω από δύο ώρες να συνομιλήσω μαζί του, όταν παραθέριζε στην Αγία Άννα του Πηλίου, τον Αύγουστο του 1995.
Όσα λοιπόν κατωτέρω αναφέρω είναι τα λόγια, οι σκέψεις και οι αναμνήσεις του Πάμπλο με την ανάπτυξή τους:

Ο Μαρξ ποτέ δεν χρησιμοποίησε τη λέξη «όπιο» με την έννοια που οι κομουνιστές του Λένιν αργότερα χρησιμοποίησαν προκειμένου να καταδιώξουν την Θρησκεία στη Ρωσία, και να εξαφανίσουν την Ορθόδοξη Ρωσική Εκκλησία.

Τι έκανε ο Λένιν;

Απομόνωσε και αποφλοίωσε τη φράση αυτή από το συγκείμενο, από τα συμφραζόμενα και τη λογική αλληλουχία των προτάσεων του Μαρξ και μέσω της προπαγάνδας πέρασε στον κόσμο πως ο πατέρας του Ιστορικού Υλισμού πιστεύει ότι η θρησκεία πρέπει να διωχθεί, γιατί είναι δήθεν το όπιο των λαών! Ψέμα. Μεγάλο ψέμα. Φενάκη του Λένιν, φενάκη της Αριστεράς.

Παραθέτω κατωτέρω αυτούσιο το απόσπασμα του Μαρξ με παραπομπή στην ελληνική απόδοση του αντίστοιχου γερμανικού κειμένου:

«Η θρησκεία είναι ο στεναγμός του καταπιεζόμενου πλάσματος, η θαλπωρή ενός άκαρδου κόσμου, είναι το πνεύμα ενός κόσμου απ’ όπου το πνεύμα έχει λείψει. Η θρησκεία είναι το όπιο του λαού.» (Καρλ Marx, Κριτική της Εγελιανής Φιλοσοφίας του Κράτους και του Δικαίου, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα, 1978, σελ. 17)

Ο απροκατάληπτος αναγνώστης εύκολα παρατηρεί πως ο Μαρξ πριν από την επίδικη φράση χρησιμοποιεί τρεις αυτοτελείς αλλά στον ίδιο νοηματικό άξονα προτάσεις:

Η πρώτη: «Η θρησκεία είναι ο στεναγμός του καταπιεζόμενου πλάσματος». Ποιο είναι το καταπιεζόμενο πλάσμα; Είναι ο λαός, το σύνολο δηλαδή των ανθρώπων που ζουν σε έναν συγκεκριμένο τόπο και σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο της Ιστορίας που καταπιέζονται από τους ισχυρούς της Γης και η θρησκεία τι κάνει; Αφουγκράζεται αυτόν τον στεναγμό, κοινωνεί με τα δεινοπαθήματα και τα αδιέξοδά τους.

Η Θρησκεία είναι ο αναστεναγμός του ανθρώπινου όντος, σ’ έναν κόσμο χωρίς καρδιά, αλλά και το βάλσαμό του, όχι μόνο απέναντι στην κοινωνική του δυστυχία και αλλοτρίωση, αλλά και απέναντι στα ανεξήγητα υπαρξιακά του προβλήματα.

Αυτή η έντονη συνεισφορά στις κακοπάθειες των ανθρώπων από τη θρησκεία πολύ περισσότερο δε από την πιο εξελιγμένη πνευματική και ανθρωποκεντρική θρησκεία του Χριστού είναι το παυσίπονο φάρμακο που ανακουφίζει τον ταλαιπωρημένο κόσμο (το όπιο είναι το πιο αποτελεσματικό ιατρικό φάρμακο για την ανακούφιση του πόνου. Αυτό δεν εννοούσε ο Μαρξ;)

Η επόμενη πρόταση λέει τα εξής: «Η Θρησκεία είναι θαλπωρή ενός άκαρδου κόσμου».

Η Θρησκεία είναι η ζεστή αγκαλιά για τον άνθρωπο που ζει σε έναν κόσμο χωρίς καρδιά, χωρίς ανθρωπιά. Ο χριστιανισμός, η θρησκεία της πανανθρώπινης αγάπης είναι η θαλπωρή, το λιμάνι που δεν το πιάνει ο άνεμος της κακίας, είναι η παρουσία στην ιστορία του Θεού που προστατεύει όλα τα παιδιά Του.

Είναι η «παραμυθία», η παρηγοριά του δυστυχισμένου (Μήπως το όπιο με τη φαρμακευτική του ιδιότητα δεν επιφέρει στον ταλαιπωρημένο άνθρωπο την επιθυμητή έστω προσωρινά γαλήνη;).

Και η τρίτη και τελευταία πρόταση: «Θρησκεία είναι το πνεύμα ενός κόσμου απ’ όπου το πνεύμα έχει λείψει»

Με τη λέξη «πνεύμα» εννοούμε κάτι το διαφορετικό από την ύλη. Το πνεύμα δεν είναι οικονομικό μέγεθος ούτε εργαλείο για να φτιάχνουμε σπίτια και εργοστάσια. Το πνεύμα είναι πάνω και πέρα από όλα ιδέα, μια ανώτερη επιδίωξη και επιλογή για το Καλύτερο τόσο από άποψη αισθητική όσο και από άποψη φιλοσοφική και ηθική.

Πνεύμα είναι ο ανθρωπισμός, ο σεβασμός, η συμπαράσταση, η αλληλοβοήθεια, η θυσία για τον συνάνθρωπο.

Το πνεύμα της αληθινής θρησκείας μεταφέρει την ευεργετική του αύρα απέναντι στην κοινωνική δυστυχία και αλλοτρίωση (μήπως αυτή την εικόνα της συμπαράστασης δεν έδειξε η Ορθόδοξη Εκκλησία μας στην πρόσφατη δοκιμασία των συνανθρώπων μας στην Ανατολική Αττική και αλλαχού της Ελλάδας;).

Επαγωγικά, λοιπόν, σκεπτόμενοι συμπεραίνουμε ότι πράγματι και αληθινά η θρησκεία είναι το «όπιο» των καταπιεσμένων μαζών με την αποκλειστική όμως έννοια ως φαρμάκου θεραπείας και ανακούφισης των πολυποίκιλων συμφορών που ταλαιπωρούν σε κάθε εποχή τους ανθρώπους.

*Ο Αντώνης Ιακώβου Ελευθεριάδης είναι καθηγητής δρ. Φιλολογίας και Θεολόγος