F-14 Tomcat: Όταν οι «γάτες» του αμερικανικού ναυτικού κατέρριπταν λιβυκά Mig-23

Το F-14 Tomcat ενεπλάκη λίγες φορές σε αερομαχίες με άλλα μαχητικά αεροσκάφη, τουλάχιστον σε υπηρεσία με το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό, διότι στο Ιράν είχε σηκώσει μεγάλο μέρος του βάρους της αναμέτρησης με την ιρακινή Αεροπορία, σε έναν πόλεμο που έχει μείνει στην ιστορία.

Ωστόσο, από τις πλέον αξιοσημείωτες από αυτές τις αερομαχίες, ήταν όταν δύο F-14 Tomcat της VF-41 Black Aces κατέρριψαν δύο Su-22 Fitter της Πολεμικής Αεροπορίας της Λιβύης στις 19 Αυγούστου 1981, καθώς και στα τέλη του 1988, όταν δύο F-14 Tomcat της VF-32 Swordsmen κατέρριψαν δυο MiG-23 Flogger, επίσης της λιβυκής Αεροπορίας.

Το υπόβαθρο

Η Λιβύη του Καντάφι εκείνη την περίοδο βρισκόταν σε μία περίοδο έντασης με τις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω της διαφωνιών των δυο χωρών σχετικά με την οριοθέτηση των χωρικών υδάτων της αφρικανικής χώρας. Οι διαφωνίες αυτές ήταν η αιτία. Η αφορμή για τις μεταξύ τους αψιμαχίες που οδήγησαν στις καταρρίψεις ήταν κατηγορίες για παραγωγή χημικών όπλων από την Λιβύη, υπόθαλψη τρομοκρατίας και την κατάρριψη της πτήσης PanAM 103 πάνω από την Σκωτία.

Πριν 30 χρόνια λοιπόν, τον Ιανουάριο του 1989 και πρωινή ώρα, τέσσερα ζεύγη F-14, δύο από την μοίρα VF-14 Tophatters και δύο από την VF-32 Swordsmen, εκτελούσαν εναέρια περιπολία μάχης (Combat Air Patrol – CAP) κοντά στον κόλπο της Σίντρα, υποστηριζόμενα από αεροσκάφος ΑΣΕΠΕ E-2C και εναερίου ανεφοδιασμού KA-6D.

Η πρώτη επαφή

Τα Tomcat για την περίσταση ήταν οπλισμένα με τέσσερις πυραύλους αέρος-αέρος AIM-7F Sparrow και δύο ΑΙΜ-9L Sidewinder, όταν το Hawkeye τους ενημέρωσε ότι δύο Λιβυκά αεροσκάφη είχαν απογειωθεί από την αεροπορική βάση Αλ Μπούμπα.

Τα F-14 Tomcat με την χρήση του δικού τους πανίσχυρου ραντάρ AN/AWG-9 εντόπισαν τα λιβυκά αεροσκάφη «φωτίζοντάς» τα, ώστε να προειδοποιηθούν από τα δικά τους συστήματα RWR ότι είχαν εντοπιστεί και ιχνηλατούνται από τα ραντάρ εχθρικών τους αεροσκαφών.

Επρόκειτο για τυποποιημένη διαδικασία προκειμένου σκόπιμα τα εχθρικά μαχητικά να προειδοποιηθούν ότι ιχνληατούνται, μια και συνήθως αυτό ήταν αρκετό για να τους πείσει να εγκαταλείψουν και να γυρίσουν πίσω. Αυτή τη φορά όμως δεν συνέβη κάτι τέτοιο και τα λιβυκά μαχητικά συνέχισαν την πορεία τους κατά μέτωπο στα αμερικανικά μαχητικά.

Οι αερομαχίες

Τελικά αυτό που συνέβη ήταν ότι μία κατά τα άλλα συνήθης προσέγγιση μαχητικών αεροσκαφών εξελίχθηκε σε θερμή αντιπαράθεση με χρήση πραγματικών πυρών μεταξύ των δυο τύπων αεροσκαφών. Οι Λίβυοι πιλότοι, που δεν είχαν εντοπίσει τα αμερικανικά αεροσκάφη αλλά κατευθύνονταν εναντίον τους με στοιχεία από επίγειο σταθμό ραντάρ πλησίαζαν συνεχώς τα αμερικανικά αεροσκάφη. Τα δε Tomcat, που είχαν καλύτερη εικόνα της τακτικής κατάστασης έλαβαν σήμα από το USS Kennedy πως αν και τους προσέγγιζαν άγνωστα αεροσκάφη με εχθρικές προθέσεις, έπρεπε να μην κάνουν χρήση των δικών τους όπλων παρά μόνο αν ήταν βέβαιοι ότι επρόκειτο να δεχτούν πυρά.

Τα λιβυκά MiG έκαναν συνεχώς ελιγμούς προκειμένου να πάρουν πλεονεκτική θέση έναντι των Tomcat, έως ότου ένα από τα αμερικανικά αεροσκάφη έβαλε εναντίον τους έναν Sparrow από απόσταση περί τα 13 μίλια.

Με αυτό τον τρόπο, τα δύο F-14 στράφηκαν ξανά προς την κατεύθυνση των λιβυκών αεροσκαφών και το ίδιο tomcat που έβαλε τον Sparrow έβαλε κι έναν δεύτερο, που εξερράγη κατά μέτωπο στα δεξιά του δεύτερου Flogger, αλλά ο πιλότος πρόλαβε να εκτιναχθεί.

Το πρώτο Flogger συνέχισε την αερομαχία βγαίνοντας συνεχώς εντός κι εκτός του φακέλου εμπλοκής των AIM-9, τελικά καταρρίφθηκε και αυτό με χρήση AIM-7. Η Λιβύη προσπάθησε να μπερδέψει τα πράγματα ισχυριζόμενη ότι τα Flogger ήταν άοπλα αεροσκάφη σε αποστολή αναγνώρισης, αλλά το βίντεο που καταγράφηκε από το Σύστημα Τηλεοπτικής Κάμερας των Tomcat ήταν αρκετή απόδειξη ότι MiG-23 ήταν οπλισμένα με πυραύλους αέρος-αέρος, αποδεικνύοντας ότι οι λιβυκά μαχητικά αποτελούσαν πραγματική απειλή.