Αιθιοπία: Αμνηστία σε στελέχη της αντιπολίτευσης και του TPLF

Η αιθιοπική ομοσπονδιακή κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες Παρασκευή τη χορήγηση αμνηστίας και την αποφυλάκιση αρκετών φυλακισμένων προσωπικοτήτων της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένων ηγετών αντιπολιτευόμενων παρατάξεων και του TPLF, του κόμματος της βόρειας πολιτείας Τιγκράι που μετατράπηκε σε αντάρτικο.

Η απρόσμενη ανακοίνωση καταγράφηκε μετά την έκκληση να υπάρξει «εθνική συμφιλίωση» που απηύθυνε νωρίτερα χθες Παρασκευή, με την ευκαιρία του εορτασμού των ορθόδοξων Χριστουγέννων με το παλαιό ημερολόγιο, ο πρωθυπουργός Άμπι Άχμεντ.

Η Αιθιοπία σπαράσσεται εδώ και 14 μήνες από ιδιαίτερα αιματηρή ένοπλη σύρραξη ανάμεσα στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τους αντάρτες του Μετώπου Απελευθέρωσης του Λαού της Τιγκράι (TPLF).

Σκοπός της αμνηστίας είναι «να ανοίξει ο δρόμος» για να υπάρξει «διαρκής λύση στα προβλήματα της Αιθιοπίας κατά τρόπο ειρηνικό και όχι βίαιο», σύμφωνα με την ανακοίνωση της κυβέρνησης.

«Το κλειδί για την εθνική ενότητα είναι ο διάλογος. Η Αιθιοπία θα κάνει όλες τις απαιτούμενες θυσίες για τον σκοπό αυτό», αναφέρεται στο κείμενο, που απαριθμεί τα ονόματα αρκετών ηγετών της αντιπολίτευσης, καθώς και σημαντικών στελεχών του TPLF, που αμνηστεύθηκαν.

Το TPLF, το κόμμα που κυβέρνησε την Αιθιοπία για σχεδόν τριάντα χρόνια, πήρε τα όπλα αφού ο πρωθυπουργός Άμπι Άχμεντ έστειλε τον Νοέμβριο του 2020 τον ομοσπονδιακό στρατό στην Τιγκράι για να απομακρύνει από την εξουσία και να συλλάβει την πολιτειακή κυβέρνηση – που ανήκε στην παράταξη – διότι αψηφούσε την εξουσία του, κατηγορώντας τη πως έστειλε μαχητές της να επιτεθούν σε βάσεις του στρατού.

Δεν έγινε σαφές αμέσως πόσοι φυλακισμένοι αφέθηκαν ελεύθεροι.

Πάντως, το αντιπολιτευόμενο κόμμα Μπαλντέρας ανακοίνωσε την αποφυλάκιση του ιδρυτή του Έσκιντερ Νέγκα, μορφής της αντιπολίτευσης, το όνομα του οποίου φιγουράρει στον κατάλογο των προσώπων στα οποία απονεμήθηκε αμνηστία.

Υψωμένες γροθιές

Το κόμμα μεταφόρτωσε στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Facebook φωτογραφία του κ. Έσκιντερ και ενός από τους συγκρατουμένους του, με τις γροθιές υψωμένες, μπροστά στη φυλακή υψίστης ασφαλείας Καλίτι, στην Αντίς Αμπέμπα, όπου ήταν φυλακισμένοι.

Στον κατάλογο των προσώπων που αμνηστεύθηκαν συγκαταλέγεται επίσης αυτό του άλλοτε μεγιστάνα των μέσων ενημέρωσης Τζαουάρ Μοχάμεντ, μέλους παράταξης των Ορόμο. Άλλοτε σύμμαχος του κ. Άμπι – που ανήκει επίσης στην εθνότητα των Ορόμο, την πολυπληθέστερη στη χώρα – ο κ. Τζαουάρ μετατράπηκε σε έναν από τους πιο σφοδρούς επικριτές του.

Όπως ο κ. Έσκιντερ, ο κ. Τζαουάρ είχε συλληφθεί τον Ιούλιο του 2020, μαζί με άλλες μορφές της αντιπολίτευσης, μετά το όργιο βίας που πυροδότησε η δολοφονία στην Αντίς Αμπέμπα τον προηγούμενο μήνα του δημοφιλούς λαϊκού τραγουδιστή Χατσάλου Χαντέσα, σημαιοφόρου της εθνότητας των Ορόμο.

Στις διαδηλώσεις και τα βίαια επεισόδια σκοτώθηκαν 239 άνθρωποι μέσα σε μερικές ημέρες, καθώς ανακινήθηκαν εθνοτικές εντάσεις και παλιά μίση.

Ανάμεσα στα στελέχη του TPLF που αναφέρονται στην ανακοίνωση της κυβέρνησης είναι ο Σίμπαχατ Νέγκα – εκ των ιδρυτών του κόμματος –, η Κίντουσαν Νέγκα, η Αμπάι Ουολντού, ο Αμπάντι Ζέμου (πρώην πρεσβευτής της Αιθιοπίας στο Σουδάν), και η Μουλού Γκεμπρεγκζιάμπερ.

Η σύρραξη στην Τιγκράι, πολιτεία με έξι εκατομμύρια κατοίκους, στοίχισε τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους· η περιοχή, στην οποία έχει επιβληθεί αυτός που τα Ηνωμένα Έθνη χαρακτηρίζουν «de facto αποκλεισμό» της ανθρωπιστικής βοήθειας, είναι αντιμέτωπη με τεράστιες ελλείψεις τροφίμων και φαρμάκων.

Η χορήγηση αμνηστίας συνέπεσε με την αποστολή στην Αιθιοπία του αμερικανού ειδικού επιτετραμμένου στο Κέρας της Αφρικής, του Τζέφρι Φέλτμαν, με σκοπό να ενθαρρύνει την έναρξη ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην κυβέρνηση και στο TPLF.

«Εποικοδομητικές συνομιλίες»

Η ένοπλη σύρραξη στη δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα της ηπείρου απειλεί να προκαλέσει αποσταθεροποίηση σε όλο το Κέρας της Αφρικής.

Ο κ. Φέλτμαν – ο οποίος παραιτήθηκε αυτή την εβδομάδα από τη θέση του – είχε «ουσιαστικές και εποικοδομητικές συνομιλίες» με τον Άμπι Άχμεντ στην Αντίς Αμπέμπα, ανέφερε χθες Πέμπτη ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Νεντ Πράις.

Οι ΗΠΑ θα εργαστούν προκειμένου η όποια «θετική ορμή» προέκυψε από τις συνομιλίες αυτές να μπορέσει να οδηγήσει σε θετικές εξελίξεις, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος της αμερικανικής διπλωματίας.

Μέσω Twitter, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο Αντόνιο Γκουτέρες, χαιρέτισε την αμνηστία. «Θα συνεχίσω τις ενεργές προσπάθειες να βοηθήσω την Αιθιοπία να βάλει τέλος στις μάχες και να αποκαταστήσει την ειρήνη και τη σταθερότητα», συμπλήρωσε.

Ο Άμπι Άχμεντ είχε ανακηρύξει πολύ γρήγορα τη «νίκη» των ομοσπονδιακών ένοπλων δυνάμεων στην Τιγκράι στα τέλη του 2020, όμως η αντεπίθεση του TPLF είχε αποτέλεσμα να ανακτήσουν στα τέλη του Ιουνίου πρακτικά ολόκληρη την πολιτεία και να προελάσουν στις γειτονικές Αμχάρα και Αφάρ.

Τον Νοέμβριο, οι αντάρτες διαβεβαίωναν πως είχαν φθάσει 200 χιλιόμετρα από την Αντίς Αμπέμπα, εξωθώντας πολλές χώρες να καλέσουν τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν αμέσως τη χώρα.

Ωστόσο στα τέλη Δεκεμβρίου, το TPLF ανακοίνωσε ότι αποσύρεται στην Τιγκράι, μετά την ανακατάληψη από τον ομοσπονδιακό στρατό πόλεων στρατηγικής σημασίας πάνω στον δρόμο που οδηγεί στην πρωτεύουσα, όπως η Λαλιμπέλα, ιστορική και τουριστική πόλη, γνωστή για τις εκκλησίες της που έχουν σκαφτεί στους βράχους, εγγεγραμμένη στον κατάλογο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.