ΥΠΕΞ: «Η Ελλάδα υποστηρίζει επί χιλιετίες τον σεβασμό & την ανεκτικότητα ανάμεσα σε θρησκείες και πολιτισμούς» (φωτό)

Ανοίγει τις πύλες της η Διεθνής Διάσκεψη για τον «Θρησκευτικό και Πολιτιστικό Πλουραλισμό και την Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή» που διοργάνωσε το υπουργείο Εξωτερικών ανοίγει τις πύλες της με τη συμμετοχή υψηλών πολιτικών και θρησκευτικών προσκεκλημένων.

Από σήμερα και επί ένα διήμερο η Αθήνα δίνει τον βηματισμό στην προσπάθεια διαθρησκειακού διαλόγου στην ταραγμένη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου.

Η πρωτοβουλία του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά ξεκίνησε ως «στοίχημα» πριν δύο χρόνια με την πρώτη Διεθνή Διάσκεψη, καθιστώντας την Ελλάδα βήμα ειλικρινούς και ανοιχτού διαλόγου. Η χώρα μας επικέντρωσε τις εργασίες της στην επείγουσα ανθρωπιστική κρίση με την οποία βρίσκονταν αντιμέτωπες οι θρησκευτικές κοινότητες και οι πολιτιστικές οντότητες στη Μέση Ανατολή, λόγω των συνεχιζόμενων συρράξεων και εντάσεων, καθώς και της ανόδου του εξτρεμισμού.

Με το ίδιο ζητούμενο, της ανεκτικότητας και της ειρηνικής συνύπαρξης να παραμένει ανησυχητικά επίκαιρο, καθώς η βία, η μισαλλοδοξία, ο θρησκευτικός φανατισμός και η ριζοσπαστικοποίηση συνεχίζουν να ταλανίζουν μεγάλο μέρος της Μέσης Ανατολής, η δεύτερη Διεθνής Διάσκεψη φιλοδοξεί, δύο χρόνια μετά, να προχωρήσει τόσο στον απολογισμό των ανοιχτών ζητημάτων, όσο και στην ενίσχυση ενός πλαισίου διαλόγου που προωθεί την προσέγγιση, τη δικτύωση, τον αλληλοσεβασμό και εντέλει, την ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ των διαφορετικών θρησκευτικών κοινοτήτων της περιοχής.

Τη διοργάνωση υποστηρίζει το Κέντρο για τον Θρησκευτικό Πλουραλισμό στη Μέση Ανατολή (CPRM), το οποίο ιδρύθηκε σε συνέχεια της πρώτης Διάσκεψης και λειτουργεί ως μηχανισμός παρακολούθησης των εξελίξεων, καταγραφής προβλημάτων σε θέματα θρησκευτικού πλουραλισμού, καθώς και παρουσίασης συγκεκριμένων προτάσεων για την αντιμετώπισή τους.

Η ίδια η ίδρυση και λειτουργία του Κέντρου αποτελεί μια σημαντική επιτυχία της πρωτοβουλίας αυτής του υπουργείου Εξωτερικών που διασφαλίζει τη συνέχεια του εγχειρήματος, καθώς και τη διαρκή ανατροφοδότηση του διαλόγου γύρω από τα καίρια ζητήματα που έθεσε η πρώτη Διάσκεψη σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Στη Διάσκεψη συμμετέχουν οι υπουργοί Εξωτερικών της Αιγύπτου Σάμεχ Σούκρι, της Κύπρου Ιωάννης Κασουλίδης, και της Παλαιστίνης Ριάντ Μάλκι, ο υπουργός Επικρατείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων αρμόδιος για την Ανεκτικότητα Σεϊκχ Ναγιάν μπιν Μουμπάρακ αλ Ναχιάν, ο υφυπουργός του Βατικανού, καθώς και υψηλόβαθμες αντιπροσωπείες από το σύνολο των χωρών της Μέσης Ανατολής και της Μεσογείου.

Θα παραστούν επίσης ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, οι πατριάρχες Ιεροσολύμων, Αλεξανδρείας και Κύπρου, εκπρόσωποι όλων των ορθόδοξων εκκλησιών, ο Μεγάλος Μουφτής της Αιγύπτου, καθώς και προεξάρχοντες θρησκευτικοί ηγέτες από το Μουσουλμανικό και Εβραϊκό κόσμο που θα εκπροσωπήσουν το σύνολο σχεδόν των θρησκευτικών και πολιτιστικών κοινοτήτων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Η επίσημη έναρξη θα πραγματοποιηθεί στις 09:30 το πρωί από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, θα ακολουθήσει ο εναρκτήριος χαιρετισμός του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά και στη συνέχεια οι χαιρετισμοί που θα απευθύνουν ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, ο υπουργός Επικρατείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) αρμόδιος για την Ανεκτικότητα Σεϊκχ Ναγιάν μπιν Μουμπάρακ αλ Ναχιάν, και η πρέσβης της Αυστρίας στην Ελλάδα Αντρέα Ικίτς Μπόχμ.

Μετά την ολοκλήρωση των χαιρετισμών θα πραγματοποιηθούν δύο συνεδρίες, υπό την προεδρία του κ. Κοτζιά.

Στην πρώτη, υπό τον συντονισμό του υφυπουργού Εξωτερικών Γιάννη Αμανατίδη, υψηλόβαθμοι εκπρόσωποι Εκκλησιών και υπουργοί Εξωτερικών θα καταθέσουν τις απόψεις τους, ενώ στη δεύτερη υπό τον συντονισμό του υπουργού Επικρατίας των ΗΑΕ θα παρέμβουν οι αρχηγοί Εκκλησιών και επικεφαλής άλλων θρησκειών, καθώς και επικεφαλής διεθνών οργανισμών, η επικεφαλής του World Islamic Youth Organisation και του ιδρύματος Anna Lindh.

Το απόγευμα αναμένεται η παρέμβαση του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, ενώ παράλληλα θα διεξαχθούν δύο στρογγυλά τραπέζια με θέμα αφενός τον ρόλο των θρησκευτικών ηγετών στην προσφυγική/μεταναστευτική κρίση και αφετέρου τον ρόλο των ΜΜΕ και των θρησκευτικών ηγετών στην προώθηση του θρησκευτικού πλουραλισμού στη Μ. Ανατολή.

Η πρώτη ημέρα της Διεθνούς Διάσκεψης θα ολοκληρωθεί με εκδήλωση στο Μουσείο της Ακρόπολης και δείπνο παρουσία του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα.

Χαιρετισμός του Πρ. Παυλόπουλου στη 2η Διεθνή Διάσκεψη των Αθηνών

Την επιτακτική ανάγκη της ειλικρινούς αναζήτησης των όρων και των προϋποθέσεων της συνεχούς υποστήριξης του διαλόγου μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών, στο πλαίσιο του πλήρους σεβασμού του πολιτισμικού και του θρησκευτικού πλουραλισμού, υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, κηρύσσοντας την έναρξη της 2ης Διεθνούς Διάσκεψης των Αθηνών με θέμα: «Θρησκευτικός και Πολιτιστικός Πλουραλισμός και Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή», στο ξενοδοχείο Intercontinental.

Αναφερόμενος δε στο πνεύμα, μέσα στο οποίο πρέπει να διεξαχθεί η Διάσκεψη, τόνισε ότι «Η συζήτηση περί, δήθεν, “σύγκρουσης των πολιτισμών”, ως μεθόδου εξήγησης -οπότε και αντιμετώπισης- μέρους σημαντικών πολιτικών εξελίξεων στη σημερινή διεθνή πολιτική σκηνή συνιστά μιαν ανιστόρητη εκδοχή, η οποία, επιπλέον, αγνοεί την ίδια τη φύση του πολιτισμού».

Όπως σημείωσε «ένα σύνολο ανθρώπινης δημιουργίας, για να μπορεί να φέρει τον τίτλο του «πολιτισμού», δεν είναι νοητό να συντίθεται από στοιχεία που οδηγούν νομοτελειακώς σε σύγκρουση με άλλους πολιτισμούς και που συνακόλουθα απεργάζονται την καταστροφή τους».

Μάλιστα, επισήμανε ότι «ο πραγματικός πολιτισμός έχει, κατά τον προορισμό του, ως αρχετυπικά χαρακτηριστικά του τον ανθρωπισμό και την ειρήνη. Άρα η σύγκρουση και ο πόλεμος αποτελούν για τον πραγματικό πολιτισμό μια μορφή contradictio in adjectο».

Στο πλαίσιο, αυτό, υποστήριξε ότι «η παγκόσμια αναταραχή και οι κίνδυνοί της δεν έχουν τις ρίζες τους στη σύγκρουση των πολιτισμών, αλλά στο γεγονός ότι οι πολιτισμοί αυτοί φθίνουν ανησυχητικά. Και λόγω ακριβώς αυτής της παρακμιακής τους πορείας δεν είναι πια σε θέση να εκπληρώσουν τη φυσική ειρηνοποιό αποστολή που καθορίζει η ουσία τους, μέσ’ από την συνύπαρξη και συλλειτουργία τους σε παγκόσμια κλίμακα».

Συνεχίζοντας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας χαρακτήρισε εξαιρετικά επίκαιρο τον χαρακτήρα της Διάσκεψης υπενθυμίζοντας ότι η αγωνία όλων εντείνεται από τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή, ενώ την ίδια στιγμή συνεχίζεται η έκρηξη των ροών προσφύγων πολέμου, διαμορφώνοντας συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης, αντίθετης προς κάθε έννοια πολιτισμού και δικαιοσύνης, η οποία προσλαμβάνει έτσι οιονεί πλανητικές διαστάσεις.

«Στις μέρες μας, ο πόλεμος συνεχίζεται, η τρομοκρατική βαρβαρότητα του ISIS ενδημεί, με συνέπεια τα κυρίως θύματα των δύο αυτών, τόσο δυσμενών εξελίξεων στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, να είναι οι άνθρωποι, ανεξαρτήτως της θρησκείας τους. Και μάλιστα, τόσο εκείνοι που εξακολουθούν να μένουν εκεί, δηλαδή στις πατρογονικές τους εστίες, όσο και εκείνοι που ξεριζώθηκαν, προκειμένου να διασώσουν τις ζωές τις δικές τους, όπως και των οικείων τους, μ’ έμφαση στα παιδιά, τα μεγαλύτερα θύματα του πολέμου και της προσφυγιάς» σημείωσε ο κ. Παυλόπουλος.

Απευθυνόμενος στους μετέχοντες στη Διάσκεψη, τους κάλεσε με τη σοφία και την ανιδιοτέλεια που τους προικίζει το ιερατικό τους σχήμα, να δώσουν το παράδειγμα στους πολιτικούς ταγούς, διατρανώνοντας τη θεμελιώδη για την ανθρωπότητα αρχή: Στο επίκεντρο της ανθρωπότητας και του προορισμού της βρίσκονται ο άνθρωπος και η ειρήνη. Ουδεμία άλλη σκοπιμότητα επιτρέπεται να κατισχύσει, όποιο και αν είναι το «περίβλημα» υπό το οποίο εμφανίζεται.

Καταλήγοντας, υπογράμμισε, ότι σκοπός όλων, πρέπει να είναι:

Πρώτον, να τερματισθεί αμέσως ο πόλεμος και να εδραιωθεί η ειρήνη και η δημοκρατία στην περιοχή.

Δεύτερον, να διασφαλισθεί η ελευθερία, υφ’ όλες της τις εκφάνσεις, στις οποίες, αυτονοήτως και πρωτευόντως, ανήκει ο σεβασμός όλων των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου, άρα και της θρησκευτικής ελευθερίας.

Τρίτον, να προστατευθούν τα ιερά, όπως και τα υπόλοιπα πολιτισμικά μνημεία, που δεν έχουν πληγεί από τον φρικτό αυτό πόλεμο. Αλλά και ν’ αναστηλωθούν καταλλήλως όσα υπέστησαν καταστροφές.

Ν. Κοτζιάς: «Φάρος ασφάλειας η Ελλάδα»

Τον σημαντικό ρόλο που έχει αναλάβει στην περιοχή μας η Ελλάδα ως η χώρα με τους πιο ισχυρούς ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς μαζί της και ως φάρος ασφάλειας και σταθερότητας, προέταξε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς στον εναρκτήριο χαιρετισμό που απηύθυνε κατά την έναρξη των εργασιών της Διεθνούς Διάσκεψης για τον «Θρησκευτικό και Πολιτιστικό Πλουραλισμό και την Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή» (2η Διεθνής Διάσκεψη των Αθηνών).

«Οι πέντε τριμερείς πρωτοβουλίες της χώρας μας στην περιοχή, μαζί με την Κύπρο, το “πνεύμα της Ρόδου” για νέες δομές ασφάλειας, η παγκόσμια πρωτοβουλία για τους ζωντανούς αρχαίους πολιτισμούς και η παρούσα πρωτοβουλία, καθώς και η συνεργασία των επτά της euromed, αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους της πολιτικής μας στην περιοχή», είπε.

Προσέθεσε δε το εξής: «Η Ελλάδα υπήρξε και είναι η χώρα που υποστηρίζει επί χιλιετηρίδες τον σεβασμό του διαφορετικού, την ανεκτικότητα ανάμεσα σε θρησκείες και πολιτισμούς, τη δημιουργική ανταλλαγή των επιτευγμάτων τους, τη διδασκαλία του ενός από τον άλλο».

Ο κ. Κοτζιάς ευχαρίστησε πρωτίστως τους συμμετέχοντες υπουργούς, θρησκευτικούς ηγέτες και εκπροσώπους θρησκειών, πανεπιστημιακούς και εκπροσώπους ΜΚΟ, όλους όσοι ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή του για μία κοινή δράση υπέρ της προστασίας και της ανάπτυξης της πολιτιστικής και θρησκευτικής ποικιλομορφίας στην περιοχή της Α. Μεσογείου και Μ. Ανατολής.

Ασκώντας κριτική στους μεγάλους οργανισμούς που δρουν στην περιοχή, με έμφαση στον ΟΗΕ -δεν έχει ακόμη διαμορφώσει ένα συνολικό σχέδιο-, αλλά και στην ΕΕ -λειτουργεί επιλεκτικά ως προς κράτη, άτομα και μειονότητες παρά ως προς το σύνολο της περιοχής και ειδικότερα τις θρησκευτικές και πολιτισμικές κοινότητες-, ο υπουργός Εξωτερικών διατύπωσε δύο σημαντικές προτάσεις: «Να καταθέσουμε το 2018 ειδικό ψήφισμα στον ΟΗΕ και στην επιτροπή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και να εισάγουμε στα κείμενα της ΕΕ τη θεματολογία που θα μας απασχολήσει σήμερα και αύριο» είπε. Παράλληλα πρότεινε και την περαιτέρω ενίσχυση του Παρατηρητηρίου, του Κέντρου για τον θρησκευτικό πλουραλισμό στη Μέση Ανατολή, το οποίο ιδρύθηκε στο πλαίσιο της Α’ Διεθνούς Διάσκεψης.

Ο κ. Κοτζιάς αναφερόμενος στην αύξηση της βίας στη Μ. Ανατολή ανάμεσα σε κράτη υπογράμμισε την «ανάγκη θετικών, δημιουργικών και φιλειρηνικών πρωτοβουλιών στην περιοχή μας, ενάντια στο φανατισμό και σε μια λογική που αντί να αξιοποιεί την ιστορία ως σχολείο, την αντιμετωπίζει μονοδιάστατα ως φυλακή».

Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε στη Διάσκεψη της Ρόδου και στη διαμόρφωση, με ελληνική πρωτοβουλία, μίας δομής ασφάλειας και σταθερότητας για την Ανατολική Μεσόγειο, επισημαίνοντας ότι ήδη το υπουργείο Εξωτερικών ετοιμάζει την τρίτη σύνοδο το καλοκαίρι του 2018. «Μια δομή», όπως εξήγησε, «στην οποία συμμετέχουν 12 αραβικά κράτη, δύο διεθνείς αραβικές οργανώσεις και επτά ευρωπαϊκά κράτη -πρόκειται για τη διάσκεψη των 21» στην οποία προωθούνται κοινές δράσεις στη βάση μιας θετικής ατζέντας ανάπτυξης δικτύων και συστημάτων συνεργασίας σε όλους τους τομείς. «Μη ξεχνάμε, ότι ο χώρος της ΝΑ Ευρώπης και του σημερινού αραβικού κόσμου, ήταν ένας χώρος κοινού πολιτισμού και οικονομίας, εμπορίου και δράσεων εδώ και 5.000 χρόνια. Δεν έχει κανείς παρά να επισκεφτεί το νέο μουσείο του Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας για να το διαπιστώσει αυτό» προσέθεσε χαρακτηριστικά.

«Στην περιοχή μας πρέπει να παλέψουμε για το σεβασμό απέναντι στο διαφορετικό»

Ο υπουργός Εξωτερικών υπογραμμίζοντας ότι «οι εξτρεμιστές εγκλημάτησαν σε βάρος ανθρώπων, σε βάρος της θρησκείας κοινοτήτων, σε βάρος της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς μας και καταπάτησαν αξίες και δικαιώματα, κατέστρεψαν ιστορικές μνήμες και μνημεία» τόνισε ότι «στην περιοχή μας πρέπει να παλέψουμε για το σεβασμό απέναντι στο διαφορετικό, ιδιαίτερα ως προς τους εβραίους και τους μουσουλμάνους, τους χριστιανούς και τους Γιαζίντι, αλλά και τους μουσουλμάνους, σιίτες και σουνίτες, Κούρδους και Άραβες. Να σχεδιάσουμε πώς θα εξασφαλιστεί η επιστροφή στις εστίες τους και όχι πώς στο όνομα της κοινωνικής μηχανής θα αποκλειστούν με θρησκευτικά και πολιτιστικά κριτήρια ορισμένες ομάδες. Πρέπει να υπερασπιστούμε την ποικιλομορφία της περιοχής μας, η οποία είχε πετύχει τον πλουραλισμό που πολλοί ονειρεύονται στη Δύση, ως στόχο νεωτερικότητας, εδώ και χιλιάδες χρόνια».

Επίσης ο κ. Κοτζιάς υπογράμμισε την ανάγκη να στηριχθούν «οι δυνάμεις εκείνες που δεν προσβλέπουν μετά την ήττα των τζιχαντιστών σε ένα νέο ξεκαθάρισμα λογαριασμών, ή να αντικαταστήσουν τις γεωπολιτικές σφαίρες επιρροής με σφαίρες επιρροής σε εκκλησίες και πολιτιστικές κοινότητες».

Τόνισε δε ότι πρέπει να στηριχθούν «οι προσπάθειες της κυβέρνησης του Ιράκ, ιδιαίτερα εκείνες της Αιγύπτου, υπέρ των κοπτών χριστιανών στη βάση της πολιτικής του προέδρου της καθώς και των προβλέψεων του Συντάγματος της χώρας».

Ώστε, συνέχισε ο υπουργός, «να γίνει στις άλλες χώρες σεβαστή η περιουσία και οι ιστορικοί τόποι λατρείας των κοινοτήτων, ιδιαίτερα των παλαιστινίων, των εβραίων, των αλεβιτών καθώς και των πολλαπλών από την αρχαιότητα υφισταμένων χριστιανικών κοινοτήτων. Να υπάρξει σεβασμός στο ποιος έκτισε ποιον τόπο λατρείας, ποιο μνημείο εκφράζει τον ένα ή άλλο πολιτισμό, αλλά και πολλαπλούς πολιτισμούς. Θρησκείες και πολιτισμοί πρέπει να ζουν σε ειρήνη, αφετηρία για να διασφαλιστεί μια μόνιμη και δημιουργική ειρηνική σχέση ανάμεσα σε όλους. Να υπάρξουν τα απαραίτητα νέα έργα αποκατάστασης και επέκτασης των υποδομών, μικρών και μεγάλων».

Επέιγον, έκρινε επίσης ότι είναι να τεθεί στο τραπέζι των συζητήσεων και το πώς θα προστατευθούν τα μνημεία στη Μέση Ανατολή. Πώς θα οργανωθεί η επιστροφή και φροντίδα τους. Πώς θα αποτραπεί να πωληθούν και αγοραστούν σε τρίτες χώρες. «Πρέπει να εξηγήσουμε σε όλη την ανθρωπότητα ότι η καταστροφή τόσων μνημείων θρησκείας και πολιτισμού, και ακόμα περισσότερο τόσων κοινοτήτων, αποτελεί ανεπανόρθωτη απώλεια για όλη την ανθρωπότητα», είπε χαρακτηριστικά.

Τέλος ευχαρίστησε τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα για τη στήριξή τους, καθώς τον πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση και τον υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο επί θρησκευτικών θεμάτων Γιάννη Αμανατίδη και όλους όσοι συνέβαλαν στην επιτυχία της Διάσκεψης.

O Πρόεδρος της Δημοκρατίας Π. Παυλόπουλος με τον ΥΠΕΞ @NikosKotzias στη 2η Διεθνή Διάσκεψη Αθηνών #MidEastCoexist pic.twitter.com/L7GCc1WQyq

— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) October 30, 2017

#Now: FM @NikosKotzias welcomes participants in 2nd #Athens Int’l Conference #MidEastCoexist / Εναρκτήριος χαιρετισμός ΥΠΕΞ Ν. Κοτζιά pic.twitter.com/ZiFDIdScB8

— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) October 30, 2017

Να υπερασπιστούμε την ποικιλομορφία στη Μ. Ανατολή με σεβασμό σε όλους τους ιστορικούς τόπους λατρείας -ΥΠΕΞ @NikosKotzias #MidEastCoexist pic.twitter.com/gCvnbSzzj3

— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) October 30, 2017

Σημαντικός ο ρόλος της Ελλάδας χάρη στους ισχυρούς ιστορικούς & πολιτιστικούς δεσμούς με τη Μ.Ανατολή -ΥΠΕΞ @NikosKotzias #MidEastCoexist pic.twitter.com/Zvo0ZDz2uX

— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) October 30, 2017

Hieronymos II, Archbishop of Athens and All Greece addressing #MidEastCoexist Int’l Conf. / Χαιρετισμός από Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο pic.twitter.com/dQjQryDXkX

— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) October 30, 2017