Θέμα «ιδιοκτησίας» του Αιγαίου στο σύνολό του έθεσε η Άγκυρα: «Είναι αμφισβητούμενος γεωγραφικός σχηματισμός»

Για πρώτη φορά στα χρονικά των (τεταμένων) ελληνο-τουρκικών σχέσεων η Άγκυρα έθεσε θέμα συνολικής αμφισβήτησης του Αιγαίου με αφορμή την περίληψη των Ιμίων στο πρόγραμμα “Natura” της ΕΕ.

Είναι επίσης η πρώτη φορά που η Τουρκία δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένες νησίδες η βραχονησίδες, ή ακόμη και σε αριθμό νησιών, αλλά αντίθετα κομίζει μια νέα φρασεολογία μιλώντας για «αμφισβητούμενους γεωγραφικούς σχηματισμούς», οι οποίοι μπορούν να καλύπτουν όλο το Αιγαίο και όχι μόνο!

Και δεν είναι μόνο αυτό. Η Τουρκία προειδοποίησε ότι στο εξής δεν πρόκειται να αποδεχθεί τέτοιες καταστάσεις και φυσικά ο μόνος τρόπος που υπονοεί είναι, πως η μη αποδοχή αυτών των καταστάσεων θα γίνει μέσω των όπλων.

Αφορμή για την τουρκική ανακοίνωση, η οποία έγινε μέσω του εκπροσώπου του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Χαμί Ακσόι, ήταν η συμπερίληψη των Ιμίων στο πρόγραμμα “Natura 2000” κληθείς να σχολιάσει τις δηλώσεις του ΠτΔ:

«Δεν υπάρχουν νομικές διατάξεις για αυτές τις εξηγήσεις», λέει η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ για τα όσα είπε ο κ. Παυλόπουλος

Ο Ακσόι κατηγόρησε την Ελλάδα ότι εκμεταλλεύεται τέτοιου είδους προγράμματα για πολιτικά ζητήματα και τονίζει πως χαρακτηριστικά πως «δεν θα ανεχτούμε πλέον όσα κάνει η Ελλάδα σε αμφισβητούμενες περιοχές του Αιγαίου».

Δείτε αναλυτικά την ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ:

«Είναι γνωστό ότι η Ελλάδα έχει καταχραστεί περιβαλλοντικά προγράμματα της ΕΕ, ειδικά στο «Natura 2000», στο πλαίσιο των προβλημάτων του Αιγαίου για μεγάλο χρονικό διάστημα. Από αυτή την άποψη, το Υπουργείο μας έκανε δήλωση στις 31 Μαρτίου 2018. Η στάση μας για το θέμα εξηγήθηκε επίσης στους αντιπροσώπους της αντιπροσωπείας της ΕΕ κατά τη διάρκεια της εβδομάδας που περάσαμε.

Ωστόσο, ο Πρόεδρος Παύλοπουλος αναφέρθηκε στο δίκτυο Natura 2000 και στις εξηγήσεις για τις αναγκαστικές σχέσεις μεταξύ συνόρων και εδαφών. Δεν υπάρχουν νομικές διατάξεις για αυτές τις εξηγήσεις. Επιπλέον, αυτές οι δηλώσεις αποτελούν επίδειξη και παραδοχή ότι η Ελλάδα έχει εκμεταλλευτεί πολιτικά, τα περιβαλλοντικά προγράμματα της ΕΕ όπως το Natura 2000.

Η χώρα μας δεν θα δεχτεί πλέον ως πραγματικές, τις καταστάσεις που η Ελλάδα είναι πιθανό να έχει στους αμφιλεγόμενους γεωγραφικούς σχηματισμούς του Αιγαίου, όπως συμβαίνει σήμερα.

Με αυτό τον τρόπο, επαναλαμβάνουμε την προειδοποίησή μας ότι η ΕΕ δεν πρέπει να συμβάλει στην πολιτική εκμετάλλευση από την Ελλάδα στο πλαίσιο των προβλημάτων του Αιγαίου».

Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου αναφορικά με τις δηλώσεις τουΧαμί Ακσόι, ο Εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρος Γεννηματάς, σχολίασε:

«Το νομικό καθεστώς του Αιγαίου και, κατ’ επέκταση, το δικαίωμα της Ελλάδος να ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο, στα οποία ασφαλώς συγκαταλέγεται ο καθορισμός των περιοχών με προστατευόμενα οικοσυστήματα, δεν μπορούν να αμφισβητηθούν.

Η Τουρκία μόλις πρόσφατα επαναδιατύπωσε επισήμως την πρόθεση να «παραμείνει σε πορεία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Είναι προφανές ότι το πρώτο που θα πρέπει να κάνει αν επιθυμεί να το επιτύχει είναι να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο».

Οι δηλώσεις Παυλόπουλου

Σε ομιλία του στις 4 Ιουνίου 2018, στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας, ο Προκόπης Παυλόπουλος σημείωσε ότι οι περιοχές που περιλαμβάνονται στο «Δίκτυο NATURA 2000», ασχέτως της έκτασης που καταλαμβάνουν ή του αν είναι κατοικήσιμες ή όχι, βρίσκονται εντός των συνόρων της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όπως υπογράμμισε στην αρχή της ομιλίας του, πρωτίστως οι Συνθήκες της Λωζάνης του 1923 και των Παρισίων του 1947 καθορίζουν «επακριβώς και χωρίς κανένα ερμηνευτικό πρόβλημα, τα σύνορα, το έδαφος και την επ’ αυτών κυριαρχία της Ελλάδας, δίχως να αφήνουν ίχνος “γκρίζας ζώνης” ιδίως στη θάλασσα, και δίχως να υπόκεινται, από την φύση τους, σε αναθεώρηση ή επικαιροποίηση. Γι’ αυτό και το μόνο «ανοιχτό» ζήτημα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι η οριοθέτηση της νησιωτικής υφαλοκρηπίδας».

Παράλληλα, ο κ. Παυλόπουλος τόνισε ότι τα συγκεκριμένα σύνορα και έδαφος συνιστούν σύνορα και έδαφος και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σημειώνοντας ότι το διεθνές πλαίσιο καθορισμού αυτών των δεδομένων έρχεται να ενισχύσει και η ευρωπαϊκή νομοθεσία για το «Δίκτυο NATURA 2000», που αφορά τον επακριβή καθορισμό των εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης περιοχών με προστατευόμενα οικοσυστήματα.

Στο πλαίσιο της ομιλίας του, ο κ. Παυλόπουλος ανέλυσε διεξοδικά τις προβλέψεις και τις οδηγίες της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για το «Δίκτυο NATURA 2000», οι οποίες στοχεύουν στην προστασία της βιοποικιλότητας εντός του εδάφους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως εξήγησε, η δημιουργία του «Δικτύου NATURA 2000» στην Ελλάδα ξεκίνησε το 1994, σύμφωνα με τις προδιαγραφές, τις απαιτήσεις και τα κριτήρια της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.

Δίκτυο Natura 2000 και ελληνική ΑΟΖ

Ως προς την εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου του «Δικτύου NATURA 2000» και στην Ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), ο κ. Παυλόπουλος σημείωσε ότι «το θεσμικό πλαίσιο της προαναφερόμενης Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, ως προς το “Δίκτυο NATURA 2000” και τα αντίστοιχα δικαιώματα για κάθε κράτος-μέλος –συνεπώς και για την Ελλάδα– ιδίως ως προς τους οικοτόπους του βυθού (δηλαδή τους υφάλους) και ως προς τους υποθαλάσσιους σχηματισμούς που δημιουργούνται από εκπομπές αερίων, εφαρμόζονται και ισχύουν και πέραν των χωρικών υδάτων τους, ήτοι τόσο στην υφαλοκρηπίδα τους όσο και στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη τους (ΑΟΖ). A fortiori δε, κάθε κράτος-μέλος, έχει όχι μόνο δικαίωμα αλλά και υποχρέωση λήψης των προβλεπόμενων από το θεσμικό αυτό πλαίσιο μέτρων προστασίας, κατά την άσκηση των ad hoc κυριαρχικών του δικαιωμάτων».

Καταλήγοντας ο κ. Παυλόπουλος υπογράμμισε ότι «οι κάθε μορφής “διεκδικήσεις”, που κατά καιρούς και κατά το δοκούν εγείρει η Τουρκία, είναι αβάσιμες και αυθαίρετες. Συνακόλουθα βρίσκονται σε ευθεία αντίθεση με το Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Το πόσο δεδομένη είναι η επί των ανωτέρω πραγματικών και θεσμικών δεδομένων στάση των κατά περίπτωση αρμόδιων Ευρωπαϊκών Θεσμών προκύπτει και από το ότι οι θεσμοί αυτοί έχουν αγνοήσει τις, επίσης αβάσιμες και αυθαίρετες, “ενστάσεις”, που η Τουρκία τους έχει απευθύνει, από το 1998 ως σήμερα», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Κατά το κλείσιμο της ομιλίας του, ο κ. Παυλόπουλος υπογράμμισε ότι σύμφωνα με τα δεδομένα του Ευρωπαϊκού Δικαίου και το αντίστοιχο Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, τα οποία προστίθενται στο Διεθνές Δίκαιο –κυρίως στις Συνθήκες της Λωζάνης του 1923 και των Παρισίων του 1947–, καθιστούν σαφές ότι τα σύνορα και το έδαφος της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορούν να αμφισβητηθούν καθ` οιονδήποτε τρόπο, και ότι δεν υπάρχουν «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο.