Άγκυρα: «Δεν βρήκαμε σταγόνα πετρέλαιο στην δική μας ΑΟΖ γι’αυτό… θα “τρυπήσουμε” στην κυπριακή»

Η δήλωση βουλευτή της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης σε ερώτησή του προς τον Τούρκο Υπουργό Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ ότι “Ούτε ένας κουβάς πετρέλαιο” δεν βρέθηκε από τις έρευνες της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο και με την οποία τον καλεί να απαντήσει πόσα χρήματα έχει ξοδέψει μέχρι τώρα η τουρκική κυβέρνηση για τα τρία πλοία που αγόρασε και πόσα ξόδεψε για τις γεωτρήσεις δεν ήταν τυχαία.

Ουσιαστικά σήμανε την έναρξη μιας νέας επιθετικής δραστηριότητας της Τουρκίας με σκοπό την επιβολή απόσπασης κομματιών της ελληνικής και της κυπριακής ΑΟΖ, που φυσικά έχουν εν αφθονία και μάλλον αποδεδειγμένα πλέον, πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Μάλιστα ο συγκερκιμένος βολευτής καλεί τον Υπουργό Ενέργειας να απαντήσει εάν οι έρευνες στη Μεσόγειο ξεκίνησαν με στόχο την επίδειξη δύναμης απέναντι στο Ισραήλ και την Κύπρο.

Στο ερώτημά του το οποίο υπέβαλε στην τουρκική εθνοσυνέλευση, ο βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Αλί Μαχίρ Μπασαρίρ αναφέρει ότι το κάθε ένα από τα τρία πλοία της Τουρκίας, τα δύο γεωτρύπανα (Πορθητής και Ορούτς Ρέις) και το ένα ερευνητικό (Μπαρμπαρός) κοστίζουν καθημερινά 50 χιλιάδες δολάρια για τη χώρα, προσθέτοντας ότι όπως έγινε στη γεώτρηση Ερντεμλί που δεν υπήρξε αποτέλεσμα, το ίδιο αναμένεται να συμβεί και στο οικόπεδο της Αττάλειας όπου εδώ και 100 ημέρες διεξάγεται γεώτρηση.

Σύμφωνα με τον βουλευτή της αντιπολίτευσης, υπάρχουν πληροφορίες ότι ο Πορθητής για 40 ημέρες είχε παραμένει αδρανής στα ανοιχτά της Αττάλειας, επειδή δεν διέθετε τον απαραίτητο εξοπλισμό και μάλιστα λέγεται ότι κάθε μέρα που περίμενε το πλοίο αυτό εκεί το κόστος του ήταν 50 χιλιάδες δολάρια την ημέρα.

Αναφέρει ακόμη ότι για την γεώτρηση Ερντεμλί ανοιχτά της Μερσίνας η οποία κράτησε 40 ημέρες εκτιμάται ότι ξοδεύτηκαν δύο εκατομμύρια δολάρια.

Ο Τούρκος βουλευτής ρωτά τον Υπουργό Ενέργειας: “Πόσα χρήματα ξοδεύτηκαν για το κάθε πλοίο ξεχωριστά; Πόσα χρήματα ξοδεύτηκαν στα ναυπηγεία για να ετοιμαστούν αυτά τα πλοία; Έχουν γίνει διαγωνισμοί; Ποιες εταιρείες συμμετείχαν στους διαγωνισμούς;”.

“Πόσο στοίχισε η γεώτρηση Ερντεμλί από την οποία δεν βγήκε τίποτα; Πόσες μέρες συνεχίζεται η γεώτρηση στο οικόπεδο Αλάνια;

Πόσο είναι το κόστος του Αλάνια μέχρι τώρα; Αληθεύει ότι το 40 μέρες το πλοίο στην Αλάνια περίμενε χωρίς να κάνει τίποτα;

Που αλλού θα γίνουν γεωτρήσεις; Έχουν γίνει έρευνες σε αυτές τις περιοχές; Αν έγιναν τί αποτελέσματα υπήρξαν; Οι έρευνες στη Μεσόγειο ξεκίνησαν με στόχο την επίδειξη δύναμης στο Ισραήλ και τη νότιο Κύπρο; Αληθεύει ότι νοικιάστηκε ελικόπτερο για 40 χιλιάδες δολάρια την ημέρα για να πηγαινοέρχεται στις περιοχές που γίνονται γεωτρήσεις στη Μεσόγειο; Ενώ έχουν ληφθεί μέτρα οικονομίας για τους πολίτες γιατί δεν προτιμήθηκε η θαλάσσια οδός για να πηγαίνουν στις γεωτρήσεις και ενοικιάστηκε ελικόπτερο;”, ρωτά ο βουλευτής.

Η μαγική του φράση όμως ήταν το «που αλλού θα γίνουν γεωτρήσεις»

Η Τουρκία αυτό που ξεκαθαρίζει με τις γεωτρήσεις αυτές είναι πως δεν βρίσκει κάτι άξιο λόγου στην δική της ΑΟΖ όπως οριοθετείται από το Διεθνές Δίκαιο και συνεπώς θα αναζητήσει αυτό που ζητάει σε άλλες περιοχές που ανήκουν σε ΑΟΖ άλλων χωρών και φυσικά χωρών οι οποίες αποδεδειγμένα έχουν εκδηλώσει αδυναμία να προστατέψουν τα δικαιώματά τους και όλοι ξέρουν καλά ποιες είναι αυτές.

Στην Καθημερινή δημοσιεύτηκε ο οδικός χάρτης της Τουρκίας και οι κατευθύνσεις του τουρκικού Ναυτικούς όπως αυτές ορίστικαν στις 30 Μαΐου 2014, όταν ο τότε αρχηγός των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων (ΤΕΔ) Νετσντέτ Oζέλ, μετά το τέλος της αεροναυτικής άσκησης «Beyaz Firtina ’14», έκανε μια μακροσκελή δήλωση η οποία, σε δύο σημεία, περιείχε μια φράση πολύ μεγάλης σημασίας.

Πλαισιωμένος από τον τότε αρχηγό του στρατού ξηράς Χουλουσί Ακάρ και τον τότε αρχηγό του τουρκικού ναυτικού Μπουλέντ Μποστάνογλου, ο κ. Οζέλ αναφερόταν δύο φορές στη «Γαλάζια Πατρίδα» (Mavi Vatan). Εναν χρόνο αργότερα, ο κ. Ακάρ τον διαδεχόταν στη θέση του αρχηγού των ΤΕΔ ενώ ο κ. Μποστάνογλου αναλάμβανε να συγγράψει τη ναυτική στρατηγική της Τουρκίας.

Σε αυτήν υπάρχουν διάφορα ενδιαφέροντα στοιχεία. Το πλέον ενδιαφέρον, ωστόσο, εντοπίζεται σε δύο χάρτες. Ο πρώτος απεικονίζει την αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) της Τουρκίας αλλά και της Κυπριακής Δημοκρατίας (όπως την αντιλαμβάνεται η Αγκυρα) και ο δεύτερος τη θαλάσσια περιοχή που έχει παραχωρήσει το υπουργικό συμβούλιο στην τουρκική εταιρεία πετρελαίων (ΤΡΑΟ). Και οι δύο έχουν ένα δυτικό όριο που λειτουργεί σαν νοητή προειδοποίηση προς την Ελλάδα: τον 28ο μεσημβρινό, ο οποίος βρίσκεται περίπου στο μέσον της Ρόδου και, προφανώς, βρίσκεται πολύ δυτικότερα του Kαστελλόριζου.

Τι σημαίνει αυτό; Ότι τώρα που δεν βρήκαν ούτε σταγόνα πετρέλαιο στην δική τους ΑΟΖ θα προχωρήσουν στον σχεδιασμό τον οποίο είχαν ανακοινώσει 5 χρόνια πριν.

Εκεί εντοπίζεται το δυτικό όριο των τουρκικών διεκδικήσεων, με το ανατολικό να φθάνει στον 32ο μεσημβρινό, στα ανοικτά της Πάφου. Το νότιο όριο είναι το μέσον της απόστασης ανάμεσα στην Τουρκία και την Αίγυπτο.

Παρά το γεγονός ότι η έννοια της στενής σύνδεσης της Τουρκίας με τις τρεις θάλασσες που την περιβάλλουν (Αιγαίο, Μεσόγειος, Μαύρη Θάλασσα) δεν είναι νέα και χρονολογείται στα μέσα του 20ού αιώνα, όταν ο γνωστός, στη γειτονική χώρα, Τουρκοκρητικός συγγραφέας Τζεβάτ Σακίρ τόνιζε στα έργα του την άρρηκτη σύνδεση των Τούρκων της Ανατολίας με το απέραντο γαλάζιο, μετά το 2015 ξεκινάει μια συνολική προσπάθεια θωράκισης του 28ου μεσημβρινού.

Ο κ. Μποστάνογλου (στηριγμένος, μεταξύ άλλων, σε μελέτες του απόστρατου ναυάρχου Τσιχάτ Γιαϊτσί, αλλά και του Τσεμ Γκιούρντενιζ) δημιούργησε, πρακτικά, έναν οδικό χάρτη για την ανάπτυξη του τουρκικού Ναυτικού.

Στα χρόνια που ακολούθησαν, το τουρκικό ναυπηγικό πρόγραμμα ακολούθησε απαρέγκλιτα το πρόγραμμα της στρατηγικής Μποστάνογλου, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή το ναυτικό της γείτονος να διαθέτει ποικιλία στόλου που δεν περιορίζεται σε πολεμικά, αλλά περιλαμβάνει πλοία για επιστημονικές έρευνες, διάσωσης, ενώ οσονούπω αποκτά και δεύτερο πλωτό γεωτρύπανο.

Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες καθελκύστηκε ένα πλοίο, που πρακτικά αποτελεί πλατφόρμα «R & D», ανάλογο του οποίου διαθέτουν μόνο πολύ μεγάλες χώρες (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα) και συνήθως θεωρείται ακριβή πολυτέλεια, καθώς χρησιμοποιείται για τη δοκιμή και την ανάπτυξη ραντάρ, οπλικών, ηλεκτρονικών και άλλων συστημάτων.

Μπορεί με τις κατάλληλες προσθήκες να μετατραπεί σε αντιτορπιλικό. Επιπλέον, η Τουρκία είναι η μόνη δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο που διαθέτει ουσιαστικές δυνατότητες διάσωσης σε περίπτωση μείζονος ατυχήματος σε υποβρύχιο.

Μόλις πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε ότι θα είναι έτοιμο εντός προθεσμίας και το ελικοπτεροφόρο «TCG Anadolu», προσθήκη η οποία θα ενισχύσει έτι περαιτέρω την τουρκική δυνατότητα παρέμβασης σε ολόκληρο το ανατολικό τμήμα της λεκάνης της Μεσογείου.

Ο Μπουλέντ Μποστάνογλου είχε περιγράψει ήδη από το 2015 τη γενική λογική που πρέπει να διέπει το τουρκικό Ναυτικό.

«Ο τρόπος που μια χώρα χρησιμοποιεί τις ναυτικές δυνάμεις της αποκαλύπτει, επίσης, τα χαρακτηριστικά της εξωτερικής πολιτικής της», ανέφερε ενδεικτικά.

Ηδη από τότε προβλεπόταν με απόλυτη σαφήνεια ότι ανάμεσα στους βασικούς στόχους του τουρκικού Ναυτικού περιλαμβάνεται «η ματαίωση παράνομων ερευνών/γεωτρήσεων στις περιοχές ευθύνης μας» και «η υποστήριξη για τις δραστηριότητες έρευνας αλλά και εξόρυξης που έχουν εγκριθεί από την τουρκική κυβέρνηση».

Αυτή ακριβώς τη διάσταση επιθυμεί να προσδώσει η Αγκυρα στην αεροναυτική άσκηση «Mavi Vatan ’19», η οποία θα διεξαχθεί σε Μαύρη Θάλασσα, Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο από τις 27 Φεβρουαρίου έως και τις 8 Μαρτίου και περιγράφεται ως η μεγαλύτερη που έχει ποτέ πραγματοποιηθεί από τις ΤΕΔ. Προς το παρόν δεν υφίσταται επίσημο πληροφοριακό υλικό που να καθορίζει τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία της άσκησης, ούτε και έχουν δεσμευθεί περιοχές, παρά το γεγονός ότι είθισται αυτές να κοινοποιούνται περί τις δύο εβδομάδες πριν από τη διεξαγωγή ασκήσεων.

Αν η άσκηση εξελιχθεί κατά τα μεταδιδόμενα από τα ΜΜΕ που βρίσκονται κοντά στο προεδρικό παλάτι, τότε δεν θα πρέπει να αναμένεται τίποτα λιγότερο από την κινητοποίηση του μεγαλύτερου τμήματος του τουρκικού στόλου.

Η προβολή ισχύος της Τουρκίας στη θάλασσα, πέρα από δήλωση εξωτερικής πολιτικής, αποτελεί και ενίσχυση της θέσης της στον αγώνα για τους υδρογονάνθρακες.

Τις τελευταίες εβδομάδες, το τουρκικό πλοίο ερευνών «Μπαρμπαρός» πλέει μέσα στην κυπριακή ΑΟΖ, λίγα μίλια νότια από το Ακρωτήρι.

Παράλληλα, στις επόμενες 24 ώρες αναμένεται να εισέλθει στο Αιγαίο το δεύτερο πλωτό γεωτρύπανο που προμηθεύτηκε η Αγκυρα, το «Deep Sea Metro-1», με πορεία προς τη Γιάλοβα στη θάλασσα του Μαρμαρά, όπου θα υποστεί μετατροπές και, βεβαίως, την απαραίτητη μετονομασία, ώστε εν συνεχεία να κατευθυνθεί προς την Ανατολική Μεσόγειο, μαζί με τον «Πορθητή».

Το μεγάλο ερώτημα που ταλανίζει τη Λευκωσία είναι πότε το «Deep Sea Metro-1», το οποίο διαθέτει τη δυνατότητα να φθάσει σε ακόμα μεγαλύτερα βάθη από τον «Πορθητή», θα καταπλεύσει και, κυρίως, σε ποιο σημείο θα κάνει γεωτρήσεις.

Ο πλους του δεύτερου γεωτρύπανου στην περιοχή αναμένεται πριν από τον Ιούνιο, ενώ στη Λευκωσία υπάρχει φόβος ότι οι Τούρκοι θα μπορούσαν να το τοποθετήσουν σε κάποιο από τα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ που δεν έχουν αποδοθεί προς εκμετάλλευση (1, 4, 5 και 7).

Η τουρκική κινητικότητα στην περιοχή είναι και εκείνη που έχει οδηγήσει σε εξαιρετικά προσεκτική διαχείριση των πληροφοριών που έρχονται στο φως της δημοσιότητας σχετικά με τα πρώτα ενθαρρυντικά ευρήματα της ExxonMobil στον στόχο «Γλαύκος-1» του οικοπέδου 10 της κυπριακής ΑΟΖ.

Όμως η αποτυχία της Άγκυρας (που το γνώριζε από πριν) να βρει κοιτάσματα στην δική της ΑΟΖ, της δίνει δικαιολογία να «αρπάξει τα κοιτάσματα των άλλων».

Το Ναυτικό της έχει δομηθεί με τέτοιο τρόπο που να μπορεί να συμβεί ακριβώς αυτό.