«Καταπέλτης» είναι η εισαγγελική διάταξη για όσα έλαβαν χώρα στη Μάνδρα. Απορρίπτεται η θεομηνία και αποδίδονται ευθύνες στην περιφέρεια Αττικής, στους δήμους, αλλά και σε δασαρχεία.
Ευθύνες στην περιφέρεια Αττικής, στους Δήμους, αλλά και στα δασαρχεία για την παντελή έλλειψη έργων αντιπλημμυρικής προστασίας εάν και υπήρχαν ώριμες μελέτες, αλλά και για μία σειρά άλλων παραλείψεων, όπως τα έργα υδρονομίας στο όρος Πατέρα, τον καθαρισμό και την αστυνόμευση των ρεμάτων, καθώς και για την αυθαίρετη δόμηση η οποία δεν κατεδαφίστηκε, καταγράφονται στην εισαγγελική διάταξη της κ. Σωτηρίας Παπαγεωργακοπούλου. Με αυτήν βγήκαν από το «κάδρο» του κατηγορουμένου συγκεκριμένοι μηνυόμενοι για την φονική πλημμύρα στην Μάνδρα, μπήκαν ωστόσο 9 άλλοι, μεταξύ των οποίων η περιφερειάρχης Ρένα Δούρου, ο αντιπεριφερειάρχης Δυτικής Αττικής, τρεις δήμαρχοι και υπάλληλοι των δασαρχείων Αιγάλεω και Μεγάρων.
Μετά την ολοκλήρωση της προκαταρκτικής εξέτασης, η οποία εκτός από τους μάρτυρες εξέτασε μία σειρά εγγράφων ενώ ζήτησε και αυτοψίες στην περιοχή από μηχανικούς, η εισαγγελέας κατέληξε στο διαταύτα των «ευθυνών» όπως άλλωστε αυτές περιγράφονται στον νόμο και στις υπουργικές αποφάσεις.
«Ο σχεδιασμός, η μελέτη, η κατασκευή και συντήρηση αντιπλημμυρικών έργων όπως και ο καθαρισμός και η αστυνόμευση ρεμάτων και απαλλοτριωμένων χώρων που ανήκαν στους δήμους και στις καταργηθείσες νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, περιήλθαν πλέον στις νέες αιρετές Περιφέρειες και ασκούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες των περιφερειών» αναφέρεται στην εισαγγελική διάταξη, ενώ «στο ορεινό τμήμα των υδατορεμάτων για θέματα που αφορούν τη μελέτη και εκτέλεση έργων συγκράτησης των εδαφών σε δασικές εκτάσεις που η φυσική τους βλάστηση πρόσφατα έχει καταστραφεί από πυρκαγιές, αποτελούν αρμοδιότητα των κατά τόπους Δασικών Υπηρεσιών που υπάγονται στην αποκεντρωμένη διοίκηση».
Σύμφωνα με την εισαγγελέα, σημαντικό και κρίσιμο ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων όσον αφορά στην περιοχή της Μάνδρας είχε-εκτός των άλλων- και ο συντονισμός των δύο ρεμάτων, που ο συνέρρευσαν στην ίδια περιοχή, την ίδια στιγμή, με την μέγιστη παροχή τους. Ωστόσο όπως σημειώνεται, «η ύπαρξη έργων ορεινής υδρονομίας, θα μπορούσαν να αποσοβήσουν τον συντονισμό και τη συμβολή των μέγιστων ροών, στην ίδια θέση την ίδια στιγμή».
Εάν και στην περιοχή όπου εκδηλώθηκε η πλημμύρα, δηλαδή η περιοχή της Μάνδρας, Νέας Περάμου και Ελευσίνας, είχαν συμβεί παρόμοια φαινόμενα το 2014 και το 2015, εντούτοις δεν ελήφθησαν εκείνα τα αναγκαία μέτρα από την Περιφέρεια Αττικής, «μολονότι υπήρχαν ώριμες μελέτες, εγκεκριμένες πιστώσεις και κατεπείγον εκτέλεσης των έργων με δεδομένο ότι και κατά το παρελθόν είχαν συμβεί παρόμοια φαινόμενα και η περιοχή όφειλε να καταταγεί στη λίστα προτεραιότητας όσον αφορά την ανάγκη αντιπλημμυρικής προστασίας».
Στην εισαγγελική διάταξη επιχειρείται να «διασκεδαστούν» οι αιτιάσεις που ακούστηκαν ότι επρόκειτο για θεομηνία η οποία δεν θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί. Η άποψη αυτή, για την εισαγγελική λειτουργό δεν μπορεί να σταθεί, καθώς τα αντιπλημμυρικά έργο και τα έργα ορεινής υδρονομίας «θα μείωναν σημαντικά τις αρνητικές συνέπειες της παντελούς ελλέιψεώς τους και θα καθιστούσαν την κατάσταση περισςότερο ελέγξιμη….Η ωριμότητα της οριστικής μελέτης των αντιπλημμυρικών έργων και η ολοκλήρωσή τους θα επιδρούσε αποτελεσματικά στην πρόληψη και προστασία της πόλεως της Μάνδρας από την πλημμύρα, ενώ η καθυστέρηση που προέκυψε στη δημοπράτηση των εργασιών με υπαιτιότητα των εμπλεκομένων υπηρεσιών ήταν κρίσιμος παράγοντας για την αντιμετώπιση της πλημμύρας με την ταχύτατη ολοκλήρωση των αντιπλημμυρικών έργων».
Οι ευθύνες των δήμων
Αναφορικά με τις παραλείψεις επί των πολεοδομικών θεμάτων η Υ.ΔΟΜ των εμπλεκομένων δήμων δεν είχε ενεργοποιηθεί ως προς την καταγραφή των αυθαιρέτων κατασκευών μετά το προηγηθέν πλημμυρικό φαινόμενο του 2015, αλλά και ούτε οι αρμόδιοι φορείς προστασίας και αστυνόμευσης, «δεδομένου ότι δεν διαπιστώθηκε να έχει γίνει εκ μέρους τους κάποια σχετική ενέργεια για τον εντοπισμό και την καταγραφή αυθαίρετων κατασκευών κατά μήκος των ρεμάτων». Επιπλέον, ο Δήμος Μάνδρας χρησιμοποιούσε ως αμαξοστάσιο γήπεδο που φέρεται να είχε επιχωματωθεί στο απώτερο παρελθόν από την επιχείρηση Σκαλιστήρη.
«Με διαχρόνιες επιχώσεις μειώθηκε το εύρος της κοίτης του ρέματος Σούρες που διέρχεται από αμαξοστάσιο και με την ανάσχεση των υδάτων που αυτή προκάλεσε, συνέβαλε στην υπερχείλιση των υδάτων και την κατάκλυση των παραρεμάτιων περιοχών. Επίσης ο Δήμος Μάνδρας φέρεται να κατασκεύασε χωρίς άδεια οικοδομής γήπεδο στην περιοχή και μάλιστα τμήμα των αποδυτηρίων αυτού εντός της υφιστάμενης κοίτης του ρέματος. Η δε Πολεοδομία Ελευσίνας και η Διεύθυνση Πολεοδομίας Αιγάλεω εξέδωσαν τις με αριθμό 6581991 και 374280 άδειες οικοδομής αντίστοιχα, οι οποίες ανακλήθηκαν λόγω υποβολής ψευδών στοιχείων».