Διεθνής Ασφάλεια
Παρέμβαση κόλαφος κατά Τουρκίας από τον ειδικό σύμβουλο του πρώην Ρεπουμπλικανού προέδρου των ΗΠΑ Ronald Reagan ο οποίος με ένα βαρυσήμαντο άρθρο εξηγεί γιατί “ήρθε η ώρα να πετάξουμε την ισλαμική Τουρκία εκτός ΝΑΤΟ” ενώ κομβικής σημασίας στην επιχειρηματολογία του είναι η αιτιολογία και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που αναφέρει.
Ο Doug Bandow, μέλος του think tank “Cato Institute” και πρώην ειδικός βοηθός στον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο Ronald Reagan υπερασπίζεται την επιλογή Τραμπ και τις μη κυρώσεις στην Τουρκία ενώ τονίζει πως “ακόμη και χωρίς τον Ερντογάν η Τουρκία έχει τελειώσει για το ΝΑΤΟ”!
Είναι ίσως το πιο σημαντικό στοιχείο της ανάλυσης του που – χωρίς να το λέει- υποννοεί πολλά επιμέρους πράγματα στην περιοχή…
Η ανάλυση που κάνει και ήδη έχει προκαλέσει αίσθηση εντός και εκτός ΗΠΑ είναι εντυπωσιακή.
Aς δούμε αναλυτικά το άρθρο:
“Η εξωτερική και στρατιωτική πολιτική χρειάζεται να αλλάζει ανάλογα με τις περιστάσεις. Κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ήταν αναγκαίο για την Ουάσινγκτον να δημιουργήσει το ΝΑΤΟ και να κάνει μέλος του την Τουρκία. Σήμερα ένα αμερικανοκρατούμενο ΝΑΤΟ δεν έχει νόημα, και η Τουρκία ως μέλος του δεν έχει ακόμη περισσότερο νόημα.
Φέρνοντας μέσα την Τουρκία την οποία κανένας δεν κατάφερε να την κάνει φιλελεύθερη δυτικού τύπου Δημοκρατία, ήταν ακραίο. Το Έθνος αυτό έχει αποδειχτεί με την πάροδο των ετών, πολιτικά ασταθές με περιστατική στρατιωτική εμπλοκή στις κυβερνητικές σχέσεις.
Το 1974 η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο και σχεδόν ήρθε σε σύρραξη με την Ελλάδα, ένα άλλο μέλος του ΝΑΤΟ. Επιπλέον, αδύναμες κυβερνήσεις συνασπισμού δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν τα σοβαρά προβλήματα της χώρας.
Ευτυχώς, η σύγκρουση με την Ρωσία δεν ήρθε ποτέ και μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, οι αξιωματούχοι του συνασπισμού εργάστηκαν για να δημιουργήσουν νέα καθήκοντα, καθορίζοντας μια περιοχή επιχειρήσεων που δεν είχε σχέση με την άμυνα της Ευρώπης. Η Τουρκία έπαιξε λίγο ρόλο σε όλα αυτά ( αν και συνείσφερε με μικρό απόσπασμα στο Αφγανιστάν).
Οσο αφορά τις κυρώσεις των ΗΠΑ, η Αγκυρα έδειξε φτωχές συμμαχικές σχέσεις αλλά καλή γεωπολιτική κρίση αρνούμενη στις ΗΠΑ να ανοίξουν ένα βόρειο μέτωπο εναντίον του Ιράκ από τουρκικό έδαφος το 2003. Αυτό δημιούργησε ρήγμα με το Πεντάγωνο, τον πιο ισχυρό σύμμαχο της Αγκυρας στις ΗΠΑ. Πρόσφατα η Τουρκία διαδραμάτισε ένα κακόβουλο ρόλο σε μεγάλο βαθμό στην Συρία.
Στον συριακό πόλεμο, η κυβέρνηση του Ρ.Τ.Ερντογάν επέτρεψε στο ισλαμικό κράτος να μεταφέρει το προσωπικό του και να βρίσκει διαδρόμους κατά μήκος των συνόρων. Υπήρχε λαθρεμπόριο, ο γαμπρός του Ρ.Τ.Ερντογάν και ο υπουργός πετρελαίου κατηγορήθηκαν για ανάμειξη στο κερδοφόρο αλλά παράνομο εμπόριο. Το 2018 η Αγκυρα εξαπέλυσε επίθεση εναντίον των Κούρδων της Συρίας που συνεργάζονταν με τις αμερικανικές δυνάμεις εναντίον του ISIS. Απαιτώντας την δημιουργία “ζώνης ασφαλείας” ο Ερντογάν απείλησε να έρθει αντιμέτωπος με το αμερικανικό προσωπικό.
Ο Ερντογάν στη συνέχεια στράφηκε εναντίον του Ισραήλ γεγονός που του στοίχησε σε υποστήριξη στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Η Αγκυρα συνέχισε να “λογομαχεί” στρατιωτικά με την Ελλάδα αρνούμενη να αναγνωρίσει τον ελληνικό Εναέριο Χώρο κοντά από τα νησιά δίπλα στην Τουρκία και παρέμεινε ένα μεγάλο εμπόδιο στην διευθέτηση του Κυπριακού.
Η ανακάλυψη υποθαλάσσιων πηγών φυσικου αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ οδήγησε σε περαιτέρω σύγκρουση μεταξύ Κύπρο και Τουρκίας προκαλώντας την ανταπόδοση της ΕΕ.
Ο Ρ.Τ.Ερντογάν διέδωσε επίσης το αντιαμερικανικό αίσθημα στην Τουρκία κατηγορώντας τις ΗΠΑ για ανάμειξη στο αποτυχημένο πραξικόπημα 3 χρόνια πριν. Χωρίς στοιχεία κατηγόρησε τον Φ.Γκιουλέν και μετά την Ουάσινγκτον επειδή δεν του παρέδωσε τον κληρικό για να δικαστεί αν και η Αγκυρα δεν μας έδωσε επαρκή στοιχεία. Επιπλέον ο Ερντογάν φυλάκισε αρκετούς Αμερικανούς με πιο γνωστό τον πάστορα Andrew Brunson, για να τους χρησιμοποιήσει στις διαπραγματεύσεις.
Η κατάχρηση του δικαστικού συστήματος ήταν ένα από τα στοιχεία του απολυταρχικού καθεστώτος της Τουρκίας. Η Αγκυρα έγινε ένα όλο και αυξανόμενο ανελεύθερο κράτος στο οποίοόσοι ασκούσαν κριτική στον πρόεδρο και το κυβερνών κόμμα έχαναν τις δουλειές τους ή έμπαιναν φυλακή.
Τίποτα απ όλα αυτά, ούτε η κράτηση του πάστορα Brunson, δεν είχε μεγάλη σημασία για την κυβέρνηση του Ν.Τραμπ. Τώρα απειλεί να “σπάσει” την συμμαχία με την αγορά των S-400.
Η αυξανόμενη αποξένωση από ΗΠΑ και Ευρώπη τον ενθάρρυναν να κοιτάξει ανατολικά ειδικά μετά την υποστήριξη του προέδρου της Ρωσίας, Β.Πούτιν, στην απόπειρα πραξικοπήματος το 2016. O Tραμπ μπορεί να κατηγόρησε αιφνιδιαστικά τον Ομπάμα για την αγορά των S-400 αντί των Patriot αλλά ήταν απόφαση του Ερντογάν όλο αυτό:
Μπορεί να επιθυμούσε καλύτερη προστασία απέναντι στα αμερικανικά αεροσκάφη αν οι στρατιωτικοί του προχωρούσαν σε νέα απόπειρα!
Επειτα ακολούθησε τη διένεξη S-400 vs F-35 και η αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα των μαχητικών 5ης γενιάς.
Υπάχουν απόψεις πχ του Βρετανού ανεξάρτητου αναλυτή, Ahmed Aboudouh ότι η “αποτυχία του Τραμπ να τιμωρήσει τον Ερντογάν είναι μια χαμένη ευκαιρία να αντιστραφεί η κακόβουλη ατζέντα του Β.Πούτιν να τινάξει στον αέρα ΕΕ-ΝΑΤΟ “
Ομως η εθνικιστική κυβέρνηση της Αγκυρας δεν θα υποχωρούσε. Οι κυρώσεις θα οδηγούσαν σε αύξηση της εχθρικότητας σε διμερές επίπεδο και η Αγκυρα θα έβαζε λουκέτο στην αεροπορική βάση Ιντσιρλίκ και στις αμερικανικές επιχειρήσεις. Η Τουρκία επίσης θα καταλάμβανε τα κουρδικά εδάφη στην βόρεια Συρία προχωρώντας σε επέκταση της εισβολής του 2018.
Η καλύτερη προσέγγιση θα ήταν να αποφευχθούν εντελώς οι κυρώσεις και να πιέσουμε κατευθείαν για αναστολή συμμετοχής της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ με την αποπομπή να ακολουθεί.
Επιπλέον τα πυρηνικά όπλα πρέπει να αποσυρθούν από το Ιντσιρλίκ. Βέβαια αυτό θα πλήγμα για την Συμμαχία που μέχρι τώρα έδειχνε διάθεση επέκτασης.
Η μόνη σοβαρή πιθανή απειλή ασφαλείας σήμερα για την Ευρώπη είναι από την Ρωσία. Δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε την Τουρκία ότι θα πάρει την πλευρά του ΝΑΤΟ σε μια σύγκρουση.
Η εξωτερική πολιτική της Αγκυρας διαφέρει πλέον αρκετά από αυτή των δυτικών κρατών και στην σχέση της με Ρωσία και στις επιχειρήσεις στην Συρία. Δεν προκαλεί την Ρωσία ενώ ο Ερντογάν δεν εμπιστεύεται τους ΝΑΤΟϊκούς αξιωματικούς του μετά το πραξικόπημα.
Το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να εμπιστευτεί τουρκικό προσωπικό, αξιωματικοί κτλ που μπορεί να είναι Ρωσόφιλοι!
Ξέρω ότι πολλοί διαφωνούν αλλά η Τουρκία έχει ήδη χαθεί για την Συμμαχία.
Πρέπει να εγκαταλείψουμε τις ψευδαισθήσεις για την σχέση μας με την Αγκυρα και αυτό θα μας ωφελήσει για την διαπραγμάτευση ενός καλύτερου “modus vivendi”.
Φυσικά ο Ερντογάν δεν θα είναι πρόεδρος για πάντα. Οπως έχουν πει πολλοί “η Τουρκία είναι μεγαλύτερη από έναν άνδρα γι’ αυτό να εστιάζουμε σε μακροπρόθεσμο πλάνο”
Ομως ακόμη και έτσι, οι ΗΠΑ δεν πρέπει να κυνηγούν αμφίβολους συμμάχους των οποίων η σημασία έχει “σβήσει”!
Ειδικά ακόμη και μετά τον Ερντογάν τα αντικρουόμενα συμφέροντα θα παραμείνουν και θα υπονομεύουν οποιουσδήποτε συμμαχικούς δεσμούς.
Ο τουρκικός πληθυσμός είναι πολύ εχθρικός απέναντι μας με το 18% των Τούρκων να βλέπουν θετικά τις ΗΠΑ και το 72% ως “μεγάλη απειλή”. Είναι το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ 20 Εθνών!
Στο μεταξύ η ισλαμοποίηση μεγαλώνει στην Τουρκία και αντανακλά τις πεποιθήσεις της κυβερνητικής πολιτικής, και καλύτερα. Αυτό κάνει τον ανταγωνισμό προς την Αμερική πιο πιθανό και την συμφιλίωση με το Ισραήλ λιγότερο πιθανή.
Οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν χειριστεί πιο “ψυχρά” Ελλάδα και Κύπρο και τους Κούρδους πιο σκληρά από τον Ερντογάν.
Η Amanda Sloat του Brookings Institution’s παρατήρησε:
“Η Αγκυρα ψάχεται αν η Ουάσιντκον ενδιαφέρεται για τις ανάγκες ασφαλείας και η Ουάσινγκτον ψάχνεται αν η Αγκυρα είναι αξιόπιστος σύμμαχος”.
Και οι δύο απαντήσεις είναι αρνητικές.
Είναι απίθανο το ΝΑΤΟ που τόσο ενδιαφέρεται για την επέκταση του να την έκανε μέλος του στην σημερινή εποχή.
Η Αγκυρα έχει επιλέξει αποτελεσματικά να φύγει από την Συμμαχία.
Οι ΗΠΑ και τα υπόλοιπα μέλη πρέπει να επικυρώσουν την απόφαση αυτή και να δουλέψουν προς ένα νέο πλαίσιο συνεργασίας με την Αγκυρα, αν ευθυγραμμίζονται τα συμφέροντα τους.
Οι νέες περιστάσεις απαιτούν νέες πολιτικές”.
