Τώρα ψάχνουν τους «δόκτωρ Τζέκιλ και κύριους Χάιντ» στην ΕΛ.ΑΣ: «Έρχονται» τα… ψυχομετρικά τεστ σε αστυνομικούς

Έπειτα από τα τελευταία γεγονότα που σημειώθηκαν στη χώρα μας, Αστυνομικοί που υπηρετούν στις ομάδες ΔΡΑΣΗ, ΔΙ.ΑΣ., ΟΠΚΕ, Άμεση Δράση και άλλες υπηρεσίες «πρώτης επαφής» με τον πολίτη, αναμένεται να καθίσουν μέχρι τέλος Μαΐου, στο… ανάκλιντρο του ψυχολόγου.

Συγκεκριμένα, θα κληθούν να απαντήσουν ένα πολυφασικό ερωτηματολόγιο ψυχοτεχνικών τεστ για την ανάδειξη, μεταξύ άλλων, αντικοινωνικής συμπεριφοράς και επιθετικότητας.

Στόχος είναι να αναδειχθεί κάθε… δόκτωρ Τζέκιλ και κύριος Χάιντ της Ελληνικής Αστυνομίας, οι οποίοι πίσω από τη «βιτρίνα» των επαγγελματιών μπορεί να κρύβουν μία μετάλλαξη βίαιης και επικίνδυνης συμπεριφοράς προς πολίτες με τους οποίους έρχονται αντιμέτωποι.

​Αν και το ποσοστό είναι χαμηλό προς μέτριο, όπως επισημαίνουν εξειδικευμένοι γιατροί των υγειονομικών υπηρεσιών της ΕΛ.ΑΣ., είναι δυσάρεστο σε μία φορτισμένη χρονική περίοδο και μπορεί να αποφέρει επικίνδυνες συνέπειες όταν εκδηλώνεται.

Έχει ήδη δρομολογηθεί η χρησιμοποίηση ψυχοτεχνικών τεστ μέσω ΓΕΕΘΑ, που χρησιμοποιεί ο Ελληνικός Στρατός, τα οποία ψυχίατροι-ψυχολόγοι της Διεύθυνσης Υγειονομικού της ΕΛ.ΑΣ., σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης, θα προσαρμόσουν για τις ανάγκες των εξετάσεων.

​Τα συγκεκριμένα τεστ θα πατήσουν πάνω στο σχετικό τεστ MMPI-2-(Minnesota Multiphasic Personality Inventory-2), το οποίο είχε χρησιμοποιηθεί το 2017, και το 16PF (16 Παράγοντες της προσωπικότητας), η προμήθεια των οποίων κρίθηκε δαπανηρή για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Αρμόδιες πηγές, αναφορικά με τις πρόσφατες καταγγελίες για άσκηση βίας και επιθετική συμπεριφορά, κυρίως από στελέχη της ομάδας ΔΡΑΣΗ, εξηγούν πώς προσλήφθηκαν 1.500 άτομα, με μοναδικό κριτήριο ότι είχαν υπηρετήσει στις Ειδικές Δυνάμεις, περνώντας μία ολιγοήμερη εκπαίδευση για κανόνες αυτοάμυνας-εμπλοκής και ακινητοποίησης υπόπτων, χωρίς να υπάρξει ικανός χρόνος «φιλτραρίσματος προσωπικότητας», παρά μόνο 10 ημέρες!

​«Δόθηκε η δυνατότητα σε νέα παιδιά από τη μία στιγμή στην άλλη να εφαρμόσουν τον νόμο και να πάρουν εξουσία, που κάποια δεν ήταν έτοιμα ή δεν μπορούσαν να τη διαχειριστούν», επισημαίνουν ειδικοί στην ανάλυση προσωπικοτήτων και συμπεριφορών.

Πριν από 9 ημέρες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε τέσσερα μέτρα κατά της αστυνομικής αυθαιρεσίας, με ένα από αυτά να είναι η ενίσχυση των ψυχοτεχνικών τεστ για την κατάταξη αλλά και την παρακολούθηση της θητείας όσων υπηρετούν σε ειδικές μονάδες της Αστυνομίας.

​Συμπλήρωσε, μάλιστα, ότι θα εξεταστεί η δυνατότητα συνεργασίας με άλλες Αστυνομίες, όπως τη βρετανική και τη γαλλική, για τα τεστ στα οποία υποβάλλονται οι αστυνομικοί για να διαπιστωθεί αν έχουν ροπή στη βία.

Ο υπουργός Μιχάλης Χρυσοχοΐδης το μεσημέρι της περασμένης Πέμπτης πήγε στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, όπου συναντήθηκε με επικεφαλής και στελέχη των ομάδων ΔΙ.ΑΣ. και ΔΡΑΣΗ, προβαίνοντας σε «παρατηρήσεις» για τον τρόπο συμπεριφοράς και εμπλοκής τους με κάθε πολίτη που διαμαρτύρεται ή βρίσκονται αντιμέτωποι.

​Ο αρμόδιος υπουργός έστειλε αυστηρό μήνυμα ότι δεν θα υπάρχει καμία ανοχή σε περιστατικά ασέβειας ή υπέρβασης καθηκόντων, ενώ έδειξε τη δυσαρέσκειά του για εικόνες μοτοσικλετών να πέφτουν πάνω σε πολίτες, όπως επίσης ότι άφησαν τον 27χρονο συνάδελφό τους στα χέρια του πλήθους που τον ξυλοκοπούσε.

754 ερωτήσεις

Τα ψυχοτεχνικά τεστ του ΓΕΕΘΑ θα προσαρμοστούν έτσι ώστε να αξιολογούνται μια σειρά παραμέτρων, όπως: Αντικοινωνική συμπεριφορά, συναισθηματική αστάθεια, ισχύς του εγώ, παρεκκλίνουσες συμπεριφορές, ενοχική προδιάθεση και κατάχρηση ουσιών.

​Επίσης, αξιολογούνται: Συναισθηματική αστάθεια, ψυχασθένεια, υπομανία, υποχονδρίαση, κατάθλιψη, παρανοϊκός ιδεασμός, άγχος, υστερία, σχιζοφρένεια, παράνοια, επιθετικότητα, διαταραχή μετατραυματικού στρες, εσωστρέφεια και έλλειψη κινήτρων.

Ιδεατό για την πολιτική και την αστυνομική ηγεσία θα ήταν να υπήρχαν το προσωπικό και ο υλικοτεχνικός εξοπλισμός, ώστε όλοι οι αστυνομικοί να περνούν υποχρεωτικά ανά τακτά χρονικά διαστήματα από ψυχομετρικά τεστ.

Το τεστ εμπεριέχει κάποιες ασυνήθιστες ερωτήσεις-προτάσεις, οι οποίες έχουν έναν χαρακτήρα αποπροσανατολισμού του εξεταζομένου, ενώ κάποιες ουσιαστικές ερωτήσεις επαναλαμβάνονται με άλλη διατύπωση έτσι ώστε να αναδείξουν τα «ψέματα», όταν εκείνος απαντήσει διαφορετικά σε αυτές που έχουν το ίδιο νόημα.

​Ο εξεταζόμενος απαντά με μολύβι και έχει τη δυνατότητα να σβήσει απάντηση στην οποία θεωρεί ότι έχει κάνει λάθος εκτίμηση, κάτι που γίνεται αντιληπτό και από τον «εξεταστή».

Το πολυφασικό ερωτηματολόγιο περιέχει περισσότερες από 130 κλίμακες, οι οποίες εξετάζονται μέσα από 754 ερωτήσεις κλειστού τύπου (Αλήθεια ή λάθος) ή πολλαπλών απαντήσεων και ο μέσος χρόνος συμπλήρωσης είναι 1,5 με 2 ώρες.

Μέσα από το σύνολο των ερωτήσεων αξιολογούνται η προσωπικότητα και η ψυχοπαθολογία του εξεταζόμενου ατόμου, κάτι που μπορεί να δώσει σημαντικές ενδείξεις για την αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων, οι οποίες μπορεί να βλάψουν τον ίδιο και τους γύρω του, ενώ κάποιες φορές οδηγούν ακόμη και στον… αφοπλισμό του.

Τα συγκεκριμένα ψυχομετρικά τεστ γίνονται δεκτά σε δικαστικό πλαίσιο για τη σύνθεση ψυχιατρικής πραγματογνωμοσύνης, ενώ χρησιμοποιούνται για την ανάληψη ευαίσθητων θέσεων επικινδυνότητας ή ασφάλειας, τον επαγγελματικό προσανατολισμό και την επιλογή προσωπικού.

ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ «ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ»: Οι «πονηρές» ερωτήσεις που θα «αφοπλίσουν» τους επικίνδυνους

Ένα από τα ψυχοτεχνικά τεστ, το 16PF (16 παράγοντες της προσωπικότητας), στοιχεία του οποίου θα προσαρμοσθούν σε αυτό του ΓΕΕΘΑ, επιζητά απαντήσεις που ισχύουν για τον εξεταζόμενο, του ζητούν να απαντά ειλικρινά για αυτά που πιστεύει και να μην ξοδεύει πολύ χρόνο σκέψης για την απάντησή του, αλλά να είναι η πρώτη και αυθόρμητη που του έρχεται στο μυαλό.

​Μερικές χαρακτηριστικές ερωτήσεις είναι οι παρακάτω:

• Τόσο οι ανώτεροί μου στη δουλειά όσο και τα μέλη της οικογένειάς μου βρίσκουν λάθη σ’ εμένα μόνο όταν υπάρχει πραγματική αιτία.

α. αλήθεια

β. αβέβαιος

γ. ψέματα

• Σε μία κατάσταση που μπορεί να αποβεί επικίνδυνη, νομίζω ότι πρέπει κανείς να κάνει φασαρία και να φωνάζει ακόμη και αν με αυτόν τον τρόπο χάνονται η ηρεμία και η ευγένεια.

α. δεν με ενοχλεί καθόλου

β. κάτι μεταξύ των δύο

γ. τείνω να αποθαρρύνομαι

• Ενας νόμος που έχει ξεπεραστεί πρέπει να αλλάζει:

α. μόνο μετά από εκτεταμένη συζήτηση

β. κάτι μεταξύ των δύο

γ. χωρίς καθυστέρηση

• Αυτό που χρειάζεται ο κόσμος είναι:

α. περισσότερους σταθερούς και «στέρεους» πολίτες

β. κάτι μεταξύ των δύο

γ. περισσότερους «ιδεαλιστές» με σχέδια για έναν καλύτερο κόσμο

• Σε έναν ζωηρό καβγά που ξεσπά ανάμεσα στα μέλη μιας ομαδικής συζήτησης, στην οποία παίρνω μέρος, θα:

α. ήθελα να δω «νικητή»

β. κάτι μεταξύ των δύο

γ. ευχόμουν να ηρεμήσουν τα πνεύματα

• Νομίζω ότι είμαι καλύτερος στο να δείχνω:

α. δυναμισμό στην αντιμετώπιση των προκλήσεων

β. αβέβαιος

γ. ανεκτικότητα στις επιθυμίες των άλλων

• Οταν με κρίνουν άδικα για κάτι που δεν έχω κάνει;

α. δεν αισθάνομαι καμία ενοχή

β. ανάμεσα στα δύο

γ. αισθάνομαι, παρ’ όλα αυτά, ένοχος

• Οταν κάτι με θυμώσει πάρα πολύ, ηρεμώ αρκετά γρήγορα.

α. ναι

β. κάτι μεταξύ των δύο

γ. όχι

• Το «φτυάρι» είναι για το «σκάβω» ότι το «μαχαίρι» για το:

α. κοφτερό

β. κόβω

γ. αιχμή

• Οταν διαβάζω ένα άδικο άρθρο σε κάποιο περιοδικό, έχω περισσότερο την τάση να το ξεχάσω παρά να αισθανθώ «εκδικητικός».

α. αλήθεια

β. αβέβαιος

γ. όχι

• Σκεπτόμενος τις δυσκολίες στη δουλειά μου:

α. προσπαθώ να τις προβλέπω και να τις αντιμετωπίζω, πριν ακόμα παρουσιαστούν

β. κάτι μεταξύ των δύο

γ. παίρνω σαν δεδομένο ότι θα μπορέσω να τις αντιμετωπίσω όταν παρουσιαστούν

• Η χρήση βίας είναι ορισμένες φορές απαραίτητη επειδή δεν είναι πάντοτε εφικτό να πετύχει κανείς αυτό που θέλει σταδιακά, με λογικές μεθόδους.

α. αλήθεια

β. κάτι μεταξύ των δύο

γ. ψέματα

Αλήθεια ή λάθος

«Δεν μ’ ενοχλεί να με κοροϊδεύουν», «Η σεξουαλική μου ζωή είναι ικανοποιητική», «Μερικές φορές με κυριεύουν κακά πνεύματα», «Μία φορά την εβδομάδα ή και συχνότερα φτιάχνω τη διάθεσή μου με κάποια ουσία («μαστουρώνω») ή μεθώ», «Μερικές φορές μ’ ευχαριστεί να πληγώνω πρόσωπα που αγαπώ», «Ο άνδρας θα έπρεπε να είναι ο αρχηγός της οικογένειας», «Μπορώ εύκολα να κάνω τους άλλους να με φοβούνται και καμιά φορά το κάνω για να διασκεδάσω», «Νιώθω ένα αίσθημα αποτυχίας, όταν μαθαίνω την επιτυχία κάποιου που γνωρίζω καλά», «Θυμώνω όταν οι φίλοι μου ή η οικογένειά μου με συμβουλεύουν για το πώς να ζω τη ζωή μου», «Η ψυχική αρρώστια είναι δείγμα αδυναμίας», «Οι σκέψεις μου αυτές τις ημέρες γυρίζουν όλο και περισσότερο γύρω από τον θάνατο και τη μετέπειτα ζωή».

Οι παραπάνω ερωτήσεις απαντώνται με «ΑΛΗΘΕΙΑ» ή «ΛΑΘΟΣ» και αποτελούν μέρος των εκατοντάδων ερωτήσεων που… αφοπλίζουν αστυνομικούς και αποτελούν σημαντικό εργαλείο για αποφυγή τραγικών περιστατικών με δράστες ένστολους. Εμπεριέχονται στο ψυχομετρικό τεστ MMPI-2-(Minnesota Multiphasic Personality Inventory-2), το οποίο χρησιμοποιήθηκε από την Ελληνική Αστυνομία το 2017 και αναδεικνύει συμπεριφορές ενστόλων που θα μπορούσαν να κάνουν κακό στον εαυτό τους και σε άλλους.

Από τους περίπου 55.000 αστυνομικούς, από το 2009, με τον νόμο 3169, όταν συστάθηκε η υπηρεσία καταλληλότητας οπλοφορίας, το 2017 είχαν εξεταστεί μόλις 27.000 αστυνομικοί και σήμερα περίπου 40.000.

​Απομένουν ακόμη 15.000 αστυνομικοί, ενώ ο επανέλεγχος κάθε 5 χρόνια, όπως προβλέπεται, είναι ανέφικτος. Από αυτούς που εξετάστηκαν, οι 369 αφοπλίστηκαν, δηλαδή ένα ποσοστό 1,56%, με το εκτιμώμενο ποσοστό στο σύνολο του αστυνομικού προσωπικού να κυμαίνεται στο 3%.