Πού κρύβεται ο ανώτατος ηγέτης των Ταλιμπάν Χαϊμπατουλάχ Αχουντζάντα;

Αφότου ανακατέλαβαν οι Ταλιμπάν την εξουσία στο Αφγανιστάν, ηγετικά στελέχη τους, σκληροτράχηλοι διοικητές, ένοπλα μέλη και φοιτητές ισλαμικών ιεροδιδασκαλείων επανεμφανίστηκαν μετά από χρόνια εξορίας στους δρόμους της Καμπούλ. Τον τίτλο του ανώτατου ηγέτη κατέχει ο Χαϊμπατουλάχ Αχουντζάντα, ωστόσο, ακόμα και ενώ οι Ταλιμπάν «βγαίνουν από τις σκιές», το πού είναι και τι κάνει ο Αχουντζάντα εξακολουθεί να αποτελεί μυστήριο.

Τον Φεβρουάριο είχε αναφερθεί πως ο Αχουντζάντα είχε σκοτωθεί πριν από μήνες σε μια έκρηξη στο Πακιστάν, ωστόσο οι αναφορές εκείνες δεν είχαν επιβεβαιωθεί και άλλο ένα ηγετικό στέλεχος της οργάνωσης, ο Αχμαντουλάχ Βασίκ, είχε κάνει λόγο για ψεύδη και αβάσιμες φήμες.

Ο Αχουντζάντα έγινε αρχηγός των Ταλιμπάν (εμίρης) το 2016, μετά τον θάνατο του προηγούμενου ηγέτη, Αχτάρ Μοχάμαντ Μανσούρ, σε πλήγμα από drone στις 21 Μαΐου εκείνης της χρονιάς. Ο Μανσούρ τον είχε κατονομάσει διάδοχό του. Με τη σειρά του ο Μανσούρ είχε γίνει αρχηγός μετά τον θάνατο του ιδρυτή, μουλά Ομάρ, το 2013 (ο θάνατος ανακοινώθηκε το 2015).

Ο Αχουντζάντα είναι ένας σκληροπυρηνικός θρησκευτικός λόγιος από την Κανταχάρ, και ήταν υψηλόβαθμο στέλεχος στα δικαστήρια των Ταλιμπάν χρόνια πριν αναλάβει την ηγεσία. Θεωρείται πως τασσόταν υπέρ αποφάσεων περί δημοσίων εκτελέσεων για τους δολοφόνους, ακρωτηριασμών για τους κλέφτες κλπ. Επίσης, συμμετείχε στην αντίσταση κατά των Σοβιετικών τη δεκαετία του 1980, μα θεωρείται πως ο ρόλος του ήταν πιο πολύ θρησκευτικός παρά στρατιωτικός. Τον Μάιο του 2016 εξαφανίστηκε, και είναι άγνωστο πού βρίσκεται.

Μιλώντας στο Newsweek, η Τρίσια Μπέικον, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο School of Public Affairs στο American University (Washington, DC), και συγγραφέας του «Why Terrorist Groups Form International Alliances», τόνισε πως «ως εμίρης των Ταλιμπάν, ο Αχουντζάντα είναι γνωστός ως Αρχηγός των Πιστών, όπως οι προκάτοχοί του. Αυτός είναι ο τίτλος του ηγέτη του αποκαλούμενου Ισλαμικού Εμιράτου» .

Όπως τόνισε, χαίρει ιδιαίτερου σεβασμού και έχει επιτύχει να διατηρήσει την ενότητα των Ταλιμπάν. Είναι μάλλον απίθανο να εμπλέκεται στη λήψη αποφάσεων για ‘καθημερινής’ φύσης θέματα, μα οι σημαντικές αποφάσεις στρατηγικού χαρακτήρα μάλλον θα χρειάζονται την έγκρισή του.

Γενικότερα, λέγεται πως βρίσκεται στο Αφγανιστάν, κάτι που σημαίνει ότι δεν είχε βρεθεί στη Ντόχα για τις διαπραγματεύσεις ή στο γειτονικό Πακιστάν. Ωστόσο, έχουν κυκλοφορήσει φημολογίες πως ήταν άρρωστος ή ακόμα και νεκρός.

Κατά τη Μπέικον, η απόκρυψη του θανάτου ενός ακόμα ηγέτη, όπως έγινε με τον μουλά Ομάρ, εμπεριέχει τον κίνδυνο εμφάνισης διχασμού σε μια κρίσιμη φάση. Ωστόσο, αν όντως είναι νεκρός και γινόταν αυτό γνωστό, θα υπήρχε ο κίνδυνος ενός αγώνα διαδοχής. Η εκτίμηση της ίδιας είναι πως είναι μάλλον ζωντανός.