Έκτακτη σύγκληση του Αραβικού Συνδέσμου – Τι σημαίνει η μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ

Διευρύνεται το κύμα αντίδρασης των αραβικών χωρών στην απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλτ Τραμπ να μεταφέρει την αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ.

Πριν από λιγο έγινε γνωστό ότι η Ιορδανία συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη του Αραβικού Συνδέσμου και του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC) το επόμενο Σαββατοκύριακο, προκειμένου να συζητηθούν οι ενέργειες του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σε ό,τι αφορά την Ιερουσαλήμ, ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας.

Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε μιλήσει τηλεφωνικά με τον βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλα και τον ενημέρωσε για την πρόθεσή του να μεταφέρει την πρεσβεία των ΗΠΑ στο Ισραήλ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ.

Νωρίτερα ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν τηλεφώνησε στον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπας για να τον διαβεβαιώσει ότι η Μόσχα στηρίζει το ενδεχόμενο να επαναληφθούν οι συνομιλίες μεταξύ του Ισραήλ και των παλαιστινιακών αρχών, με επίκεντρο μεταξύ άλλων και το καθεστώς της Ιερουσαλήμ, επισήμανε το Κρεμλίνο σε μια ανακοίνωση που εξέδωσε σήμερα.

Τι σημαίνει η μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ – Το ιστορικό πίσω απο την απόφαση

Η ανακοίνωση της απόφασης του Αμερικανού προέδρου να μετακινήσει την πρεσβεία των ΗΠΑ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ προκάλεσε όπως ήταν φυσικό θόρυβο και ανάμικτα αισθήματα για την πορεία της ειρήνης στη Μέση Ανατολή.

Το θέμα μπορεί να εξελιχθεί ακόμη και σε αιτία για μια γενικευμένη σύρραξη εξαιτίας της ευαίσθητης φύσης του προβλήματος.

Στις 29 Νοεμβρίου του 1947 με το ψήφισμα 181 του ΣΑ του ΟΗΕ αποφασίστηκε η Ιερουσαλήμ να γίνει διεθνής πόλη, εγκαθιστώντας ένα ειδικό διεθνές καθεστώς με δικαίωμα ελεύθερης πρόσβασης για όλους.

Με την συνθήκη της 3ης Απριλίου του 1949 είχε καθοριστεί ότι όλοι οι Ισραηλινοί θα είχαν πρόσβαση σε όλα τα ιερά μέρη της ανατολικής Ιερουσαλήμ, αλλά η συνθήκη αυτή πρακτικά δεν εφαρμόστηκε μετά από άρνηση της Ιορδανίας.

Το αρχικό σχέδιο για τη δημιουργία ενός εβραϊκού και ενός ισραηλινού κράτους δεν απέδωσε. Με τον πόλεμο της ανεξαρτησίας του 1948, όλη η δυτική Ιερουσαλήμ (ουσιαστικά η παλιά πόλη) περιήλθε στην ιορδανική κατοχή, μεταξύ αυτών αι του Δυτικού Τείχους (Τείχος των Δακρύων) και θα παρέμενε έτσι για 19 χρόνια μέχρι τον πόλεμο των 6 ημερών.

Με τον πόλεμο του 1967 όλη η Ιερουσαλήμ περιήλθε κάτω από το ισραηλινή κυριαρχία, αλλά οι Παλαιστίνιοι εξακολουθούν να βλέπουν την ανατολική Ιερουσαλήμ ως την μελλοντική πρωτεύουσα του παλαιστινιακού κράτους.

Τον Ιούλιο του 1980 το Ισραήλ πέρασε ένα νόμο χαρακτηρίζοντας την Ιερουσαλήμ ως την ενιαία πρωτεύουσα του εβραϊκού κράτους. Το ΣΑ του ΟΗΕ αντέδρασε σε αυτή τη μονομερή ενέργεια (καθώς υπήρχε το ψήφισμα 181) καταδικάζοντας την προσάρτηση της πόλης, ιδιαίτερα του ανατολικού κομματιού της αποκαλώντας την ως παραβίαση του διεθνούς νόμου.

Μέχρι τότε υπήρχαν χώρες που διατηρούσαν πρεσβείες στην Ιερουσαλήμ, μεταξύ αυτών η Κόστα Ρίκα, το Ελ Σαλβαντόρ και η Ολλανδία. Μέρι όμως το 2006 όλες οι χώρες απομάκρυναν τις πρεσβείες τους από την πόλη. Σήμερα 86 χώρες έχουν πρεσβεία στο Ισραήλ όλες στο Τελ Αβίβ και καμιά στην Ιερουσαλήμ. Προξενεία διατηρούν αρκετές χώρες στην Ιερουσαλήμ.

Οι ΗΠΑ για παράδειγμα έχουν προξενείο στην δυτική Ιερουσαλήμ, ενώ οι Γαλλία και Βρετανία έχουν προξενεία στην ανατολική. Οι ΗΠΑ ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν την κύρια πρεσβεία τους στην Ιερουσαλήμ.

Το 1989 το Ισραήλ ξεκίνησε την εκμίσθωση μιας έκτασης στην Ιερουσαλήμ, με επιμίσθιο 1$ το χρόνο για 99 χρόνια, αλλά η έκταση μέχρι σήμερα παραμένει άδεια. Το 1995 το Κογκρέσο πέρασε ένα νόμο που εξουσιοδοτούσε την αμερικανική διοίκηση να μετακινήσει την πρεσβεία της στην Ιερουσαλήμ, με το σκεπτικό ότι πρέπει να γίνει σεβαστή η επιθυμία του Ισραήλ για το ποια πόλη επιλέγει ως πρωτεύουσά του.

Από τότε όμως κάθε Αμερικανός πρόεδρος ανέβαλλε την μετακίνηση της πρεσβείας από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ, επικαλούμενος λόγους εθνικών συμφερόντων.

Οι Παλαιστίνοι όπως αναφέρθηκε θεωρούν την ανατολική Ιερουσαλήμ ως την μελλοντική τους πρωτεύουσα, ενώ σύμφωνα με την ειρηνευτική διαδικασία η πόλη παραμένει διεθνής μέχρι να καθοριστούν τα σύνορα του παλαιστινιακού κράτους, κάτι που όμως είναι εξαιρετικά απόμακρο.

Εάν οι ΗΠΑ μετακινήσουν την πρεσβεία του στην Ιερουσαλήμ, σημαίνει ότι αναγνωρίζουν την κυριαρχία του Ισραήλ στην πόλη και έτσι βάζουν τέλος στα σχέδια των Παλαιστινίων να κάνουν την ανατολική Ιερουσαλήμ (η οποία κατοικείται σε μεγαλύτερο μέρος της από Άραβες) πρωτεύουσα του δικού τους κράτους.

Μοιραία επομένως οι Παλαιστίνιοι θα έρθουν σε σύγκρουση με το Ισραήλ και οι περισσότερες αραβικές χώρες οι οποίες στοιχίζονται πίσω τους.