Μοζαμβίκη: Να αναπτύξουν στρατεύματα συμφώνησαν τα κράτη της νότιας περιφέρειας της Αφρικής

Οι ηγέτες των κρατών της νότιας περιφέρειας της Αφρικής ανακοίνωσαν χθες Τετάρτη στο Μαπούτο ότι κατέληξαν σε συμφωνία για την προσεχή ανάπτυξη στρατευμάτων στη Μοζαμβίκη για να συμβάλλουν στον αγώνα εναντίον των τζιχαντιστικών οργανώσεων οι οποίες σπέρνουν τον τρόμο στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας εδώ και πάνω από τρία χρόνια.

Η Κοινότητα για την Ανάπτυξη της Μεσημβρινής Αφρικής (ΚΑΜΑ, 16 κράτη μέλη) «ενέκρινε την αποστολή δύναμης (…) για να υποστηρίξει τη Μοζαμβίκη στον αγώνα της εναντίον της τρομοκρατίας και των βιαιοτήτων των εξτρεμιστών στο Κάμπου Ντελγκάντου», δήλωσε έπειτα από έκτακτη σύνοδο κορυφής η εκτελεστική γραμματέας του οργανισμού, η Στεργκομένα Ταχ, χωρίς να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες για την αποστολή.

Southern African nations agree to deploy troops to Mozambique to help combat the terrorist insurgency in the country’s northern Cabo Delgado province pic.twitter.com/WY3n51G5My

— TRT World Now (@TRTWorldNow) June 23, 2021

Ομάδες ενόπλων που γενικά αποκαλούνται στην περιοχή «αλ Σεμπάμπ» («η νεολαία», στα αραβικά) έχουν πολλαπλασιάσει τις επιθέσεις τους στη φτωχή επαρχία Κάμπου Ντελγκάντου, η οποία συνορεύει με την Τανζανία και στην οποία ο πληθυσμός αποτελείται κατά πλειονότητα από μουσουλμάνους. Πυρπολούν χωριά, αποκεφαλίζουν άνδρες και ανήλικα αγόρια, επιδίδονται σε απαγωγές για να στρατολογήσουν νέα μέλη ή για να βάλουν στο χέρι σεξουαλικές σκλάβες.

Οι επιθέσεις έχουν κλιμακωθεί εδώ κι έναν χρόνο. Όμως, ως εδώ, ο πρόεδρος Φιλίπε Νιούζι έμοιαζε διστακτικός να δεχθεί οποιαδήποτε ξένη βοήθεια, επιμένοντας στην προάσπιση της εθνικής κυριαρχίας της Μοζαμβίκης, που απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1975. Ο μοζαμβικανός στρατός, με μεγάλες ελλείψεις σε εκπαίδευση και εξοπλισμό, υποστηριζόταν ως τώρα από ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας.

Η ενδεχόμενη ανάπτυξη δύναμης 3.000 ανδρών είχε ήδη συζητηθεί τον Μάιο, στη διάρκεια προηγούμενης συνόδου των ηγετών της ΚΑΜΑ, αλλά δεν είχε γίνει καμία ανακοίνωση τότε.

«Οι πρωτοβουλίες υποστήριξης από μέρους της ΚΑΜΑ αποτελούν σημαντικό συμπλήρωμα στην προσπάθεια της χώρας μας να αντιμετωπίσει την τρομοκρατία, έχοντας στην πρώτη γραμμή τις δυνάμεις εθνικής άμυνας και ασφαλείας μας, που εγγυώνται με αυταπάρνηση την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητά μας καθώς και την προστασία του πληθυσμού», είπε χθες ο κ. Νιούζι, ο οποίος προέδρευε στον οργανισμό τους 12 προηγούμενους μήνες.

«Τεράστια πίεση»

Την 24η Μαρτίου, αιφνιδιαστική επίθεση ευρείας κλίμακας στην Πάλμα, πόλη όπου βρίσκεται λιμάνι στρατηγικής σημασίας, είχε αποτέλεσμα να σκοτωθούν δεκάδες άνθρωποι και να εκτοπιστούν δεκάδες χιλιάδες άλλοι.

Η επίθεση αυτή, μια από τις χειρότερες αφότου άρχισαν οι βιαιότητες στην Κάμπου Ντελγκάντου, προκάλεσε την αντίδραση της διεθνούς κοινότητας, ενώ διέκοψε το μεγάλο έργο της γαλλικής Total για την εκμετάλλευση κοιτάσματος αερίου, υπολογιζόμενης αξίας 16,8 δισεκ. ευρώ, μερικά χιλιόμετρα από την Πάλμα.

Η ιταλική ENI, η οποία έχει αναλάβει την εκμετάλλευση άλλου κοιτάσματος αερίου στην περιοχή, από την πλευρά της διαβεβαίωσε τη Δευτέρα ότι οι εργασίες δεν έχουν επηρεαστεί και ότι βρίσκεται σε καλό δρόμο για να αρχίσει την εξόρυξη όπως προβλέπεται το 2022.

Ο πρόεδρος Νιούζι δέχθηκε «τεράστια πίεση από πλευράς του οργανισμού για την ανάπτυξη των στρατευμάτων αυτών, καθώς η κατάσταση στη Μοζαμβίκη δεν είναι απλώς τοπική κρίση, έχει μεταμορφωθεί σε περιφερειακό δίλημμα», τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Βίλεμ Ελς του Ινστιτούτου Μελετών για την Ασφάλεια (Institute for Security Studies, ISS).

Άλλο ένα ινστιτούτο μελετών, το International Crisis Group (ICG), που είχε πρόσφατα παροτρύνει τη Μοζαμβίκη να αποδεχθεί «μετρημένη» εξωτερική βοήθεια, χαιρέτισε την απόφαση της ΚΑΜΑ, που χαρακτήρισε «περαιτέρω βήμα» για την αντιμετώπιση της αστάθειας στην περιοχή.

Στη διάρκεια επίσημης επίσκεψής του στη γειτονική Νότια Αφρική στα τέλη Μαΐου, ο πρόεδρος της Γαλλίας, ο Εμανουέλ Μακρόν, είχε δηλώσει έτοιμος να διατάξει τις γαλλικές ένοπλες δυνάμεις να «συμμετάσχουν σε ναυτικές επιχειρήσεις» στα ανοικτά της Μοζαμβίκης, αν το ζητήσουν οι χώρες της περιφέρειας. Η Πορτογαλία και οι ΗΠΑ έχουν ήδη αναπτύξει στρατιωτικούς για να εκπαιδεύσουν μέλη των μοζαμβικανών ένοπλων δυνάμεων.

Στη σύνοδο στο Μαπούτο συμμετείχαν οι ηγέτες της Νότιας Αφρικής, της Μποτσουάνας, της ΛΔ Κονγκό, του Ισουατίνι, του Μαλάουι, της Τανζανίας, της Ζιμπάμπουε και της Μοζαμβίκης. Οι υπόλοιπες χώρες μέλη της ΚΑΜΑ εκπροσωπήθηκαν σε επίπεδο υπουργών.

Η βία στο βορειοανατολικό τμήμα της Μοζαμβίκης έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 2.800 ανθρώπους και έχει αναγκάσει άλλους περίπου 800.000 να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

Έχει επίσης προκαλέσει μείζονα ανθρωπιστική κρίση. Στη διάρκεια της συνόδου, οι ηγέτες ζήτησαν από τα κράτη μέλη να στείλουν ανθρωπιστική βοήθεια. Σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι στην περιοχή, στην πλειονότητά τους εκτοπισμένοι, είναι αντιμέτωποι με το φάσμα της πείνας, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) των Ηνωμένων Εθνών.