Μετά την επιδρομή της αστυνομίας του Ισημερινού στη μεξικανική πρεσβεία στο Κίτο, που προκάλεσε διακοπή των διμερών διπλωματικών σχέσεων και διεθνή κατακραυγή, η κυβέρνηση του Μεξικού ανακοίνωσε πως πρόκειται να προσφύγει σήμερα στο Διεθνές Δικαστήριο (ΔΔ) της Χάγης, το κορυφαίο δικαστικό όργανο του ΟΗΕ.
Το μεξικανικό διπλωματικό προσωπικό που υπηρετούσε στο Κίτο έφυγε από τον Ισημερινό χθες Κυριακή, δυο μέρες μετά την έφοδο της αστυνομίας για να συλληφθεί πρώην αντιπρόεδρος που είχε βρει άσυλο εκεί.
«Αύριο θα πάμε στο ΔΔ, όπου θα παρουσιάσουμε αυτή την αλγεινή υπόθεση», συνόψισε η επικεφαλής της μεξικανικής διπλωματίας Αλίσια Μπάρσενα υποδεχόμενη το μεξικανικό διπλωματικό προσωπικό που επαναπατρίστηκε από το Κίτο.
«Πιστεύουμε ότι μπορούμε να κερδίσουμε αυτή την υπόθεση γρήγορα», πρόσθεσε.
Οι διπλωμάτες και τα μέλη των οικογενειών τους έφυγαν από το Κίτο με εμπορική πτήση συνοδεία ως το αεροδρόμιο των πρεσβευτών της Γερμανίας, του Παναμά, της Κούβας και της Ονδούρας, σύμφωνα με το ΥΠΕΞ.
Η εισβολή, χωρίς πρόσφατο προηγούμενο σε διεθνές επίπεδο, αστυνομικών του Ισημερινού στην πρεσβεία του Μεξικού στο Κίτο για να συλλάβουν τον πρώην αντιπρόεδρο Χόρχε Γκλας, τον οποίο βαρύνουν κατηγορίες για διαφθορά και ο οποίος είχε προσφύγει στη διπλωματική αντιπροσωπεία, έφερε βροχή επικρίσεων από την Παρασκευή.
Αντιδρώντας, η μεξικανική κυβέρνηση διέκοψε τις σχέσεις της με τον Ισημερινό. Την μιμήθηκε αυτή της Νικαράγουας.
Την εισβολή καταδίκασαν όχι μόνο οι κυβερνήσεις της αριστεράς στη Λατινική Αμερική, από τη Βραζιλία ως τη Βενεζουέλα, περνώντας από τη Χιλή, αλλά ακόμη κι η κυβέρνηση της Αργεντινής του ακραίου φιλελεύθερου Χαβιέρ Μιλέι, καθώς και ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ισπανία.
«Θορυβημένος», ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες έκρινε πως οποιαδήποτε παραβίαση διπλωματικών εγκαταστάσεων θέτει σε κίνδυνο τις «ομαλές διεθνείς σχέσεις», σύμφωνα με ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από τον εκπρόσωπό του.
Οι ΗΠΑ, που καταδικάζουν «οποιαδήποτε παραβίαση της Σύμβασης της Βιέννης», παρότρυναν το Μεξικό και τον Ισημερινό να «επιλύσουν τις διαφορές τους τηρώντας τους διεθνείς κανόνες». Η σύμβαση του 1961 προβλέπει το «απαραβίαστο» των διπλωματικών αποστολών, τόνισε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Η πρόεδρος της Ονδούρας Σιομάρα Κάστρο, η οποία ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία της Κοινότητας των Κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (CELAC), συγκάλεσε κατεπείγουσα συνεδρίαση σήμερα.
Ο πρόεδρος της Βολιβίας Λουίς Άρσε ανακοίνωσε πως η κυβέρνησή του ανακάλεσε τον πρεσβευτή από το Κίτο για διαβουλεύσεις και κάλεσε τον πρεσβευτή του Ισημερινού για να δώσει εξηγήσεις.
«Κατάφωρη παραβίαση»
Ο Μεξικανός πρόεδρος Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ κατήγγειλε την «κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και της εθνικής κυριαρχίας του Μεξικού», προσθέτοντας πως η χώρα του εννοεί να προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Ο Χόρχε Γκλας, 54 ετών, μετήχθη προχθές Σάββατο σε φυλακή υψίστης ασφαλείας στη Γουαγιακίλ, ανέφεραν κυβερνητικές πηγές.
Πλάνα που μεταδόθηκαν από μέσα ενημέρωσης του Ισημερινού εικονίζουν τον επικεφαλής της μεξικανικής διπλωματικής αποστολής, τον Ρομπέρτο Κανσέκο, να φωνάζει «είναι σκάνδαλο!», καταδιώκοντας οχήματα που βγαίνουν από την πρεσβεία του. Ακολουθεί συμπλοκή κατά τη διάρκεια της οποίας ο κ. Κανσέκο πέφτει κάτω.
«Αυτό είναι εντελώς εκτός κάθε κανόνα, ανησυχώ πολύ πως μπορεί να δολοφονήσουν τον Χόρχε Γκλας», δήλωσε ο κ. Κανσέκο σε τηλεοπτικό δίκτυο του Ισημερινού, εμφανώς χωρίς να έχει συνέλθει ακόμη από το σοκ.
«Παράνομη»
Οι αρχές του Μεξικού χορήγησαν την Παρασκευή άσυλο στον Χόρχε Γκλας, ο οποίος είχε καταφύγει τη 17η Δεκεμβρίου στην πρεσβεία στο Κίτο και σε βάρος του εκκρεμούσε ένταλμα σύλληψης για υπόθεση διαφθοράς.
Απόφαση που το Κίτο χαρακτήρισε «παράνομη», καταγγέλλοντας κατάχρηση «της ασυλίας και των προνομίων» της πρεσβείας και επέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις του Ισημερινού. «Ο Χόρχε Γκλας έχει καταδικαστεί (…) και εκκρεμούσε ένταλμα σύλληψής του από τις αρμόδιες αρχές», τόνισε το υπουργείο Επικοινωνίας του Ισημερινού.
Η παραχώρηση ασύλου στον κ. Γκλας ανακοινώθηκε την επομένη της απόφασης της κυβέρνησης στο Κίτο να ανακηρύξει persona non grata την μεξικανή πρεσβεύτρια Ρακέλ Σερούρ, εξαιτίας δηλώσεων του μεξικανού προέδρου Λόπες Ομπραδόρ για τις προεδρικές εκλογές του 2023 στον Ισημερινό.
Την περασμένη Τετάρτη, ο πρόεδρος Λόπες Ομπραδόρ, αναφερόμενος στο κύμα δολοφονιών υποψηφίων ενόψει των εκλογών του Ιουνίου στη χώρα του, το συνέκρινε με τον φόνο από ομάδα εκτελεστών του αντιπολιτευόμενου υποψηφίου για την προεδρία Φερνάντο Βιγιαβισένσιο την 9η Αυγούστου 2023 στο Κίτο, υποστηρίζοντας πως χρησιμοποιήθηκε για να συκοφαντηθεί η υποψήφια της αριστεράς Λουίσα Γκονσάλες και να ευνοηθεί ο υποψήφιος της δεξιάς Ντανιέλ Νομπόα.
Ο Φερνάντο Βιγιαβισένσιο εκτελέστηκε από ομάδα κολομβιανών πληρωμένων δολοφόνων στο βόρειο τμήμα της πρωτεύουσας του Ισημερινού καθώς έφευγε από προεκλογική εκδήλωση. Συνελήφθησαν επτά ύποπτοι για τον φόνο, αλλά σκοτώθηκαν στη φυλακή.
Η κυβέρνηση του Ισημερινού, που διεξάγει εκστρατεία εναντίον συμμοριών που διεκδικούν τον έλεγχο οδών διακίνησης ναρκωτικών, χαρακτήρισε τις δηλώσεις «πολύ ατυχείς» και προσβλητικές.
Ο Χόρχε Γκλας, αντιπρόεδρος από το 2013 ως το 2017 του σοσιαλιστή προέδρου Ραφαέλ Κορέα (2007-2017), κατηγορείται για κατάχρηση δημοσίων κεφαλαίων προοριζόμενων για την ανοικοδόμηση παραθαλάσσιων πόλεων μετά τον σεισμό του 2016.
Είχε καταδικαστεί το 2017 να εκτίσει έξι χρόνια φυλάκισης για άλλη υπόθεση διαφθοράς, που εγγραφόταν στο σκάνδαλο της γιγαντιαίας βραζιλιάνικης κατασκευαστικής εταιρείας Οντεμπρέχτ. Αποφυλακίστηκε τον Νοέμβριο.