Ποιος είναι ο διάδοχος πρίγκιπας Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν – Ποια είναι η Σαουδική Αραβία σήμερα

O Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν ο Διάδοχος του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας ο οποίος επισκέπτεται την Ελλάδα είναι η πλέον πολυσυζητημένη και διφορούμενη πολιτική φιγούρα των τελευταίων ετών της Μέσης Ανατολής.

Ο Σαλμάν έχει οριστεί ως διάδοχος από τον πατέρα του Βασιλιά Σαλμάν τον Ιούνιο του 2017.

Γνωστός και ως MBS εκτός από  διάδοχος, είναι αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Άμυνας. Είναι επίσης πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών και Αναπτυξιακών Υποθέσεων και πρόεδρος του Συμβουλίου Πολιτικών Υποθέσεων και Υποθέσεων Ασφάλειας της Σαουδικής Αραβίας.

Είναι ο έβδομος γιος του βασιλιά Salman bin Abdulaziz και ο μεγαλύτερος  από τους έξι γιους που γεννήθηκαν από την τρίτη σύζυγο του βασιλιά.

Πρόκειται ουσιαστικά για τον άνθρωπο διαχειρίζεται την κυβέρνηση του πατέρα του και θεωρείται ο de facto ηγεμόνας της Σαουδικής Αραβίας.

Ο Μπιν Σαλμάν κυβερνά με σιδηρά πυγμή ένα κράτος που βρίσκεται σε μία διαδικασία μετάβασης σε πιο φιλελεύθερες και ανεκτικές συμπεριφορές, ειδικά απέναντι στις γυναίκες. Κατηγορήθηκε ότι έδωσε εντολή για τη δολοφονία του Τζαμάλ Κασόγκι, Σαουδάραβα αρθρογράφου της Washington Post, ο οποίος είχε ασκήσει κριτική στη σαουδαραβική κυβέρνηση, αλλά ο ίδιος δεν αποδέχθηκε ποτέ την εμπλοκή του. Με την ανακήρυξη του ως διάδοχος του θρόνου, ο Σαλμάν επέβαλε σκληρή πειθαρχία στα λοιπά μέλη της βασιλικής οικογένειας περιορίζοντας τη διασπάθιση του δημοσίου χρήματος και της διαφθοράς.

Ο Μπιν Σαλμάν στήριξε την εκστρατεία της Σαουδικής Αραβίας και λοιπών αραβικών κρατών κατά τω σιιτών Χούθι στην Υεμένη. Ταυτόχρονα ήρθε σε μετωπική σύγκρουση με την Τουρκία για το Κατάρ, το οποίο απείλησε με πόλεμο σε περίπτωση που συνέχιζε να ενισχύει τις σχέσεις με το σιιτικό Ιράν.

Ο Μπιν Σαλμάν έχει προωθήσει  μεταρρυθμίσεις σε μια προσπάθεια να αλλάξει την εικόνα του καθεστώτος του διεθνώς και εντός του Βασιλείου. Αυτές περιλαμβάνουν κανονισμούς που περιορίζουν τις εξουσίες της θρησκευτικής αστυνομίας και βελτιώνουν τα δικαιώματα των  γυναικών, όπως η άρση της απαγόρευσης  τον Ιούνιο του 2018 να οδηγούν οι γυναίκες  και η αποδυνάμωση του αποκαλούμενου συστήματος ανδρικής κηδεμονίας τον Αύγουστο του 2019. Άλλες πολιτισμικές  εξελίξεις υπό την de facto  βασιλεία του περιλαμβάνουν την πρώτη συναυλία  γυναίκας τραγουδίστριας, το πρώτο αθλητικό στάδιο της Σαουδικής Αραβίας που δέχεται γυναίκες, αυξημένη παρουσία γυναικών στο εργατικό δυναμικό και άνοιγμα της χώρας στο διεθνή τουρισμό με την εισαγωγή ενός συστήματος ηλεκτρονικής βίζας.

Το πρόγραμμα που έχει εκκινήσει  «Saudi Vision 2030» στοχεύει στη διαφοροποίηση της οικονομίας της χώρας μέσω επενδύσεων σε μη πετρελαϊκούς τομείς, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογίας και του τουρισμού.

Ο Μπιν Σαλμάν όμως είναι και ο ιθύνων νους της νέας πολιτικής  προσέγγισης της Σαουδικής Αραβίας απέναντι σε χώρες όπως το Ισραήλ αλλά και το Ιράν, παραδοσιακό εχθρό της χώρας του.

Μάλιστα σύμφωνα με τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών Χοσεΐν Αμίρ-Αμπντολαχιάν, το  Ιράν ενημερώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα για το γεγονός πως το Ριάντ επιθυμεί να εκκινήσει ένα  διμερή διάλογο με την Τεχεράνη στόχο την αποκατάσταση των δεσμών –[που έχουν διακοπεί από το 2016- μεταξύ των δύο αντίπαλων δυνάμεων της περιοχής σε “πολιτικό επίπεδο”.

Ο Σαλμάν διεκδικεί ηγετικό ρόλο στον αραβικό κόσμο, ενώ είναι και ένας εκ των βασικών χρηματοδοτών της Αιγύπτου.

Παράλληλα εκφράζει και ένα «αμερικανοσκεπτικιστικό» μπλοκ των αραβικών χωρών  που βλέπουν τις σχέσεις τους με τις ΗΠΑ κάτω ένα νέο πρίσμα.

Ο Σαλμάν δεν δίστασε  να έρθει αντιμέτωπος με τις ΗΠΑ, όπως στην πρόσφατη επίσκεψη του Τζο Μπάιντεν στο Ριάντ  όταν αρνήθηκε  να ικανοποιήσει το αίτημα του Μπάιντεν για αυξημένη παραγωγή πετρελαίου. Ο ίδιος έχει φροντίσει όμως και στην αποκατάσταση των σχέσεων με την Τουρκία, την οποία επισκέφθηκε  στις 22 Ιουνίου υποσχόμενος στον Ερντογάν επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Συνολικά ο MBS φαίνεται να παρουσιάζει δύο άξονες: Έναν του αποφασισμένου για μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της χώρας του -με κάθε μέσο- βασιλιά, άλλα και στο εξωτερικό όπου κάνει τολμηρά βήματα προσεγγίζοντας ακόμα και τη Ρωσία σε μία προσπάθεια να ελεγχθούν οι τιμές του πετρελαίου διεθνώς, αλλά και βάζοντας «στον πάγο» τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, ειδικά επί κυβέρνησης Μπάιντεν. Σημειώνεται πως είχε εξαιρετικές σχέσεις με τον Ντόναλντ Τραμπ τον οποίο πολύ θα ήθελε να δει να επιστρέφει στην ηγεσία τον ΗΠΑ. Το δεύτερο είναι να κάνει τη Σαουδική Αραβία ηγετικό κράτος στον αραβικό κόσμο, κάνοντας βήματα για το άνοιγμα της συντηρητικής σαουδαραβικής κοινωνίας αλλά και τολμηρά ανοίγματα στις διεθνείς σχέσεις της Σαουδικής Αραβίας με παραδοσιακούς εχθρούς, επιχειρώντας να παρουσιαστεί  ως πόλος σταθερότητας αλλά και ηγεμονίας στον Αραβικό κόσμο.