Τσαντ: Τουλάχιστον 100 νεκροί σε συγκρούσεις χρυσωρύχων

Κάπου εκατό άνθρωποι σκοτώθηκαν πριν από μία εβδομάδα όταν ξέσπασαν συγκρούσεις ανάμεσα σε χρυσωρύχους σε απομονωμένη ζώνη που καλύπτεται κυρίως από έρημο στο βόρειο Τσαντ, που γειτονεύει με τη Λιβύη και όπου επικρατεί ανομία.

Τα επεισόδια άρχισαν την 23η Μαΐου, εξαιτίας «διένεξης δι’ ασήμαντη αφορμή» μεταξύ δύο χρυσωρύχων, που «εκτραχύνθηκε», δήλωσε τηλεφωνικά ο στρατηγός Νταούντ Γιάγια Μπραχίμ, ο υπουργός Άμυνας του Τσαντ.

Ο υπουργός πήγε στην περιοχή μερικές ημέρες μετά τις σφαγές, επικεφαλής ισχυρής δύναμης του στρατού. Οι ένοπλες δυνάμεις σπανίως αναπτύσσονται στην περιοχή αυτή.

Οι συγκρούσεις ανάμεσα σε διάφορες ομάδες χρυσωρύχων είχαν απολογισμό «περίπου εκατό νεκρούς και τουλάχιστον σαράντα τραυματίες», συνόψισε ο υπουργός.

Η Τιμπεστί, δυσπρόσιτη, ερημική περιοχή με πελώριους ορεινούς όγκους, είναι σπαρμένη με χρυσωρυχεία, που συχνά λειτουργούν χωρίς την άδεια των αρχών. Χιλιάδες χρυσωρύχοι έχουν πάει εκεί από όλη τη χώρα και από γειτονικά κράτη –τη Λιβύη, τον Νίγηρα, το Σουδάν… – παρά το εχθρικό κλίμα και το ότι η περιοχή είναι πρακτικά ανεξέλεγκτη από τις αρχές.

Την περασμένη Τετάρτη, ο υπουργός Επικοινωνίας Αμπντεραμάν Κουλαμαλά ανέφερε σε δελτίο Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα πως οι συγκρούσεις που ξέσπασαν 1.000 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πρωτεύουσας, είχαν αποτέλεσμα «απώλειες ανθρωπίνων ζωών και αρκετούς τραυματισμούς», χωρίς να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες.

«Δεν είναι η πρώτη φορά που έχουμε συγκρούσεις μεταξύ χρυσωρύχων στην περιοχή και αποφασίσαμε να αναστείλουμε μέχρι νεοτέρας κάθε εκμετάλλευση ορυχείων χρυσού στην Κουρί, γνωρίζοντας ότι στη μεγάλη πλειονότητά τους είναι παράνομα», είπε ο στρατηγός Μπραχίμ, σημειώνοντας πως στις ταραχές ενεπλάκησαν κυρίως άνθρωποι από τη Μαυριτανία και τη Λιβύη.

«Όλα άρχισαν εξαιτίας καυγά δύο ανθρώπων από διαφορετικές κοινότητες που εκτραχύνθηκε. Η κυβέρνηση έστειλε δύναμη για να διακόψει τις ταραχές, που πυροβόλησε κόσμο. Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, υπάρχουν τουλάχιστον 200 νεκροί», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μαχαμάτ Νουρ Ιμπεντού, ο πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Commission Nationale des Droits de l’Homme, CNDH), που δεν είναι σε θέση να επαληθεύσει το στοιχείο αυτό.

Το κόμμα της αντιπολίτευσης Μεταμορφωτές και το ισχυρότερο ένοπλο κίνημα, το Μέτωπο για την Εναλλαγή και την Ομόνοια στο Τσαντ (FACT), έκαναν επίσης λόγο για 200 νεκρούς. «Οι δυνάμεις άμυνας και ασφάλειας δεν πυροβόλησαν απολύτως κανέναν» και «δεν υπάρχουν 200 νεκροί», αντέτεινε ο υπουργός Άμυνας.

«Φαρ Ουέστ»

Ομάδα ανταρτών που δρα στην περιοχή, το Συμβούλιο Στρατιωτικής Διοίκησης για τη Σωτηρία της Δημοκρατίας (Conseil de commandement militaire pour le salut de la République, CCMSR), από την πλευρά του υποστήριξε σε ανακοίνωσή του τη Δευτέρα ότι το «μακελειό» εκτυλίχθηκε «υπό το συνένοχο βλέμμα των δυνάμεων επιβολής της τάξης».

«Είναι εχθρική περιοχή, σχεδόν απόλυτης ανομίας, είναι Φαρ Ουέστ, όλος ο κόσμος είναι εκεί πέρα επειδή υπάρχει χρυσός» και «ξεσπούν συγκρούσεις», έλεγε την περασμένη Τετάρτη στο Γαλλικό Πρακτορείο ο υπουργός Επικοινωνίας Κουλαμαλά.

Φονικές συγκρούσεις ανάμεσα σε Άραβες από τη Λιβύη και κατοίκους της Ουανταΐ (δυτικά) είχαν στοιχίσει τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους στην Κουρί τον Ιανουάριο του 2019.

Το Τιμπεστί είναι ιστορικά ταραγμένη περιοχή, λίκνο αρκετών μεγάλων ένοπλων εξεγέρσεων από την ανεξαρτησία του Τσαντ, το 1960. Αφότου ανακαλύφθηκαν εκεί φλέβες χρυσού το 2012, τα ορυχεία στην επαρχία προσέλκυσαν εμπόρους, χιλιάδες χρυσωρύχους, στρατιωτικούς και μέλη της ένοπλης αντιπολίτευσης του Τσαντ και του Σουδάν, που επιδιώκουν να εξασφαλίσουν έσοδα από το πολύτιμο μέταλλο.

Στην περιοχή συνέρευσαν ιδίως χιλιάδες φτωχοί νέοι από το κεντρικό Τσαντ, που εργάζονται στα ορυχείο ανά ομάδες, υπό εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και σε μόνιμη επισφάλεια.

Το Τσαντ κυβερνά στρατιωτική χούντα υπό τον νεαρό στρατηγό Μαχαμάτ Ιντρίς Ντεμπί Ιτνό από την 20ή Απριλίου 2021, όταν ο στρατός ανακοίνωσε τον θάνατο του πατέρα του, του προέδρου Ιντρίς Ντεμπί Ιτνό, σε μέτωπο μαχών με αντάρτες. Ο πρόεδρος Ιντρίς Ντεμπί άσκησε με σιδηρά πυγμή την εξουσία για τριάντα χρόνια στη χώρα της Αφρικής.