Η ΜΚΟ Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch — HRW) προειδοποίησε την Ουκρανία για την “προφανή χρήση” από τις ένοπλες δυνάμεις της απαγορευμένων ναρκών κατά προσωπικού, στη διάρκεια της μάχης για την απελευθέρωση της πόλης Ιζιούμ (ανατολικά), που είχε καταληφθεί επί έξι μήνες από τους Ρώσους και ανακαταλήφθηκε από το Κίεβο τον Σεπτέμβριο.
“Η Ουκρανία οφείλει να ερευνήσει για την προφανή χρήση από τον στρατό της χιλιάδων ναρκών κατά προσωπικού που διέσπειραν ρουκέτες μέσα και γύρω από την πόλη Ιζιούμ όταν οι ρωσικές δυνάμεις κατείχαν τη ζώνη“, έγραψε το Παρατηρητήριο υπενθυμίζοντας παράλληλα πως οι ρωσικές δυνάμεις από την πλευρά τους χρησιμοποίησαν νάρκες κατά προσωπικού σε πολλές περιοχές της Ουκρανίας από την έναρξη της εισβολής πριν από σχεδόν έναν χρόνο.
Στην Ιζιούμ, η ΜΚΟ τεκμηρίωσε πολλές περιπτώσεις σοβιετικής κατασκευής “ναρκών πεταλούδα” που αναπτύχθηκαν από βολές ρουκετών. Βρέθηκαν σε εννέα ζώνες όπου βρίσκονταν ρωσικές θέσεις, αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι τελευταίες ήταν “οι στόχοι”.
“Οι ουκρανικές δυνάμεις φαίνεται πως ανέπτυξαν τις νάρκες με εντατικό τρόπο στην περιοχή της Ιζιούμ, προκαλώντας θύματα αμάχους και θέτοντας μια συνεχή απειλή“, δήλωσε ο Στιβ Γκουζ, διευθυντής του τμήματος όπλων του Παρατηρητηρίου, σύμφωνα με την έκθεση.
Οι νάρκες πεταλούδα (PFM-1S) πράσινου ή καφέ χρώματος περιέχουν 37 γραμμάρια εκρηκτικού υγρού. Διαθέτουν ένα σύστημα αυτοκαταστροφής έπειτα από 40 ώρες, όμως ο μηχανισμός είναι συχνά ελαττωματικός, υπενθυμίζει το Παρατηρητήριο.
Σημειώνεται πως ανάλογες απαγορευμένες νάρκες έχουν εντοπιστεί σε κατοικημένες περιοχές που ελέγχονται από τον ρωσικό στρατό (βλ. Ντονέτσκ).
Το Παρατηρητήριο διεξήγαγε έρευνα στην περιοχή του Ιζιούμ από τις 19 Σεπτεμβρίου έως τις 9 Οκτωβρίου, ρωτώντας περισσότερους από 100 μάρτυρες και ταυτοποίησε έντεκα θύματα ναρκών.
Όμως σύμφωνα με τις υπηρεσίες υγείας που ρωτήθηκαν από το Παρατηρητήριο, περίπου 50 άμαχοι, ανάμεσά τους τουλάχιστον πέντε παιδιά, τραυματίστηκαν προφανώς από αυτές τις νάρκες στη διάρκεια ή μετά τη ρωσική κατοχή, με τους μισούς να υφίστανται ακρωτηριασμούς των κάτω άκρων.
Η Ουκρανία είναι μέρος της διεθνούς συνθήκης του 1997 για την απαγόρευση των ναρκών κατά προσωπικού, την οποία επικύρωσε το 2005, υπενθυμίζει επίσης το Παρατηρητήριο, που ζητά από το Κίεβο να ξεκινήσει έρευνα και να καταστρέψει τα αποθέματά του.
Η Συνθήκη της Οτάβας, που τέθηκε σε ισχύ το 1999, έχει 164 κράτη ως μέρη, με εξαίρεση κυρίως τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία ή την Κίνα.