Ελληνοτουρκικά
Ο Αμερικανός πρεσβευτής Τ.Πάιατ κατά την διάρκεια εκδήλωσης του «Δικτύου» της Άννας Διαμαντοπούλου ζήτησε να προσκληθεί η Άγκυρα στο EastMed Gas forum και συνεπώς να συμμετάσχει στο μεγαλεπήβολο σχέδιο του «EastMed».
Ταυτόχρονα ο βουλευτής της ΝΔ Δ.Καιρίδης δήλωσε ότι «Η Τουρκία ως παράκτιο κράτος στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο, έχει δικαιώματα. Ίσως όχι αυτά που πιστεύει, αλλά έχει δικαιώματα», είπε ο κ.Καιρίδης στην αρχή της τοποθέτησης του, στην οποία επεσήμανε την ανάγκη να είμαστε όλοι ειλικρινείς.
Όλα αυτά μετά από την ομιλία του Τούρκου πρέσβη στην οποία μας είπε ότι η χώρα του για να υποστηρίξει «την ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή, χρησιμοποιεί διπλωματικά, στρατιωτικά και πολιτικά εργαλεία».
Εν ολίγοις υπάρχει η τάση της «παράδοσης» της χώρας και μάλιστα «άνευ όρων» στις ορέξεις της Τουρκίας.
Πολλοί ήταν εκείνοι που έδωσαν το «παρών» στις δύο διαφορετικές εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν σχεδόν παράλληλα αργά το απόγευμα της Τρίτης, 18 Φεβρουαρίου: από το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) στο Ωδείο Αθηνών με θέμα το εάν και κατά πόσο «Μας συμφέρει η Χάγη;», και από «Το Δίκτυο» στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρεταννία με τίτλο «Προϋποθέσεις για την Ειρήνη και την Σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο».
Από το βήμα της εκδήλωσης «Του Δικτύου» στη Μεγάλη Βρεταννία, οι πρέσβεις των ΗΠΑ, Τζέφρι Πάιατ, του Ισραήλ, Γιόσι Αμράνι, και της Τουρκίας, Μπουράκ Οζούγκεργκιν, αλλά και ο Κυριάκος Λουκάκης, Γενικός Διευθυντής Πολιτικών Υποθέσεων του υπουργείου Εξωτερικών, εξέφρασαν τις απόψεις τους αναφορικά με όσα απαιτούνται ως «προϋποθέσεις» προκειμένου να έχουμε «Ειρήνη και την Σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο», προτού παραδώσουν τη σκυτάλη της πολύ ενδιαφέρουσας συζήτησης στους: Ευάγγελο Αποστολάκη (πρώην υπουργό Εθνικής Άμυνας), Παύλο Αποστολίδη (πρέσβη επί τιμή), Άννα Διαμαντοπούλου (πρώην υπουργό και νυν πρόεδρο «Του Δικτύου») και Δημήτρη Καιρίδη (καθηγητή διεθνών σχέσεων και νυν βουλευτή της ΝΔ).
«Η ταυτόχρονη παρουσία των πρέσβεων τριών από τους σημαντικότερους πρωταγωνιστές της ευρύτερης περιοχής είναι μια θετική πρόκληση για να περάσουμε από την ένταση των δημόσιων δηλώσεων στα επιχειρήματα και στη διατύπωση των στόχων κάθε χώρας για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή… Διεθνή παραδείγματα διευθετήσεων που οδήγησαν στην ειρήνη ολόκληρες περιοχές μπορούν να γίνουν οδηγός για την αλλαγή παραδείγματος και στην Ανατολική Μεσόγειο», δήλωσε από την πλευρά της η πρόεδρος «Του Δικτύου», Άννα Διαμαντοπούλου.
Παίρνοντας τον λόγο, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, υπογράμμισε ότι ο ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων έχει επιστρέψει δυναμικά στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και ότι η συγκεκριμένη περιοχή βρίσκεται πλέον στην πρώτη γραμμή της αμερικανικής στρατηγικής σκέψης.
Συνεχίζοντας, ο Αμερικανός διπλωμάτης έστρεψε τα πυρά του ενάντια στη Ρωσία και στην Κίνα που επεκτείνονται λειτουργώντας αποσταθεροποιητικά. Προχωρώντας μάλιστα παραπέρα, εκείνος κατηγόρησε τη Μόσχα ότι θέλει να κάνει στη Μεσόγειο και στα Βαλκάνια ό,τι έκανε και στην Ουκρανία.
Ο πρέσβης των ΗΠΑ δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει ότι για την Ουάσιγκτον πλέον, η Ελλάδα είναι ένας σταθερός και αξιόπιστος εταίρος. Αναφερόμενος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, εκείνος καλωσόρισε την επανέναρξη της διαδικασίας των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Παράλληλα, ωστόσο, υπογράμμισε ότι η Τουρκία μπορεί να γίνει ενεργειακό σταυροδρόμι λόγω της γεωγραφικής της θέσης. Πρότεινε μάλιστα να προσκληθεί και η Άγκυρα στο EastMed Gas forum.
Τον λόγο πήρε εν συνεχεία ο Τούρκος πρέσβης στην Ελλάδα, Μπουράκ Οζούγκεργκιν, που ουσιαστικά έστειλε το μήνυμα ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να εμπλέκεται στα μέτωπα του Ιράκ, της Συρίας και της Λιβύης ενάντια σε «τρομοκράτες» και «αυτονομιστές».
Ο ίδιος μάλιστα παρουσίασε τον ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή ως «σταθεροποιητικό».
Παράλληλα, επανέλαβε ότι η Άγκυρα δεν γίνεται να αποκλειστεί από την ενεργειακή εξίσωση της Μεσογείου και αποκήρυξε ως παράνομες της οριοθετήσεις ΑΟΖ στις οποίες έχει προχωρήσει η Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ «επιτέθηκε» και στον προτεινόμενο αγωγό φυσικού αερίου EastMed υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για ένα έργο που δεν βγάζει κανένα νόημα από εμπορική σκοπιά.
Ο ίδιος υποστήριξε, εν συνεχεία, ότι η Τουρκία τάσσεται κατά τρόπο αποφασιστικό υπέρ μιας δίκαιης και νόμιμης κατανομής των ενεργειακών αποθεμάτων της Μεσογείου.
Παίρνοντας τον λόγο, ο πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα, Γιόσι Αμράνι, άφησε να εννοηθεί ότι το Ισραήλ θα το εκτιμούσε να δει… μεγαλύτερη και περισσότερο δραστική στήριξη από την Ελλάδα σε ευρωπαϊκό επίπεδο και στα διεθνή φόρα. «Η Ελλάδα έχει σημαντικό περιφερειακό ρόλο», δήλωσε ο Ισραηλινός διπλωμάτης, παίρνοντας θέση υπέρ της ενίσχυσης και διεύρυνσης της συνεργασίας μεταξύ των χωρών, μιας συνεργασίας απαλλαγμένης από αποκλεισμούς, αλλά και μιας συνεργασίας «που δεν ξεκινάει από το φυσικό αέριο και δεν τελειώνει στο ΝΑΤΟ».
Σε ότι αφορά την εκδήλωση του ΕΛΙΑΜΕΠ συμμετείχαν ι πρώην πρωθυπουργός και άλλοτε υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Παπανδρέου, η πρώην υπουργός Εξωτερικών και νυν βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Ντόρα Μπακογιάννη, ο τέως υπουργός Εξωτερικών και νυν βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος και ο ομότιμος καθηγητής, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Χρήστος Ροζάκης.
Η εκδήλωση έγινε στο Ωδείο Αθηνών το απόγευμα της Τρίτης, 18 Φεβρουαρίου, με το ερώτημα εάν, κατά πόσο και υπό ποίες προϋποθέσεις «Μας συμφέρει η Χάγη;».
Παίρνοντας πρώτος τον λόγο, ο Γιώργος Παπανδρέου υπογράμμισε την αξία που έχει «ο σοβαρός και νηφάλιος δημόσιος διάλογος γύρω από καίρια εθνικά θέματα όπως είναι τα ελληνοτουρκικά». Ο ίδιος συνέχισε μάλιστα λέγοντας ότι μέσα από «τον ορυμαγδό των απόψεων και αντεγκλήσεων στα Μέσα Ενημέρωσης και στα social media», «συχνά χάνεται η ουσία» και «εξυπηρετούνται σκοπιμότητες που καμία σχέση δεν έχουν με την προάσπιση των εθνικών μας συμφερόντων». «Η προσφυγή στη Χάγη είναι ο πιθανός τελικός σταθμός μιας διαδρομής που περιλαμβάνει πολλά πιθανά στάδια», σύμφωνα με τον κ. Παπανδρέου.
«Πρέπει να γίνει σημαία της Ελλάδας η θέση υπέρ της ισχύος του δικαίου», συνέχισε ο ίδιος και είπε ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε τον διάλογο με την Τουρκία.
«Τι φοβόμαστε; Μην τουρκέψουμε;», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, επικαλούμενος την απορία που έχουν κατά καιρούς διατυπώσει «άλλοι». «Το περιθώριο παρεξήγησης, λαθεμένων μηνυμάτων, πόλωσης, κορύφωσης της έντασης μεγαλώνει όσο δεν μιλάμε».
Ο κ. Παπανδρέου υπερασπίστηκε «το κεκτημένο του Ελσίνκι» ως μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής!
«Όσοι ισχυρίζονται ότι πρέπει να προβούμε σε μονομερείς ή στρατιωτικού τύπου κινήσεις οφείλουν να αναλογιστούν ότι και αυτές μπορεί να έχουν δυσανάλογο κόστος ή να οδηγήσουν τη χώρα σε διαπραγματεύσεις υπό πίεση… Τραγικό θα ήταν εάν μπούμε σε πολεμικές περιπέτειες κατά λάθος ή από επιπόλαιους χειρισμούς και χωρίς καμία προετοιμασία», δήλωσε ο ίδιος.
Αναφερόμενος δε στην επιλογή της Χάγης, εκείνος ξεκαθάρισε ότι «η διαδικασία για πιθανή προσφυγή στη Χάγη για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ μπορεί να είναι επωφελής στο πλαίσιο μιας ευρύτερης πολυδιάστατης στρατηγικής», με την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα «θα έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων», αλλά και με την επίγνωση ότι «μια προσφυγή στη διεθνή δικαιοσύνη ευνοεί συνήθως ισορροπημένες και όχι μαξιμαλιστικές λύσεις».
Τον λόγο πήρε εν συνεχεία η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη, προχωρώντας σε μια «πολιτική τοποθέτηση» όπως σημείωσε η ίδια. «Στη μακρά ιστορία της Ελλάδας το μεγαλύτερο κόστος για τη χώρα έχει προέλθει από διχασμούς σε θέματα εξωτερικής πολιτικής τα οποία συχνά ποδοσφαιροποιούνται… Μετά λύπης μου παρατηρώ πως η Ελλάδα βαδίζει πάλι ταχύτατα προς αυτήν την κατεύθυνση… Στο δημόσιο διάλογο για την εξωτερική πολιτική επικρατεί μια επιφανειακή προσέγγιση, επιπολαιότητα ανάλυσης και εκτίμησης και προσφυγή σε δημαγωγικούς χειρισμούς συναισθηματικά φορτισμένων θεμάτων… απόλυτος λαϊκισμός», πράγμα το οποίο «καθιστά πάρα πολύ δύσκολη και την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής από την όποια κυβέρνηση», δήλωσε η κυρία Μπακογιάννη.
Η νέα πραγματικότητα, που δυστυχώς απέχει πολύ από τα δεδομένα του Ελσίνκι, απαιτεί νηφαλιότητα, σε βάθος ανάλυση, σοβαρότητα και προπαντός ενότητα, σύμφωνα με την πρώην υπουργό Εξωτερικών. «Πρέπει να αρχίσουμε να λέμε και να αντιμετωπίζουμε τα πράγματα όπως είναι. Να μιλάμε με καθαρές κουβέντες», δήλωσε η ίδια, υπερασπιζόμενη παράλληλα την αρχή μιας ενεργητικής και πολυεπίπεδης εξωτερικής πολιτικής.
«Οι διαφορές μας με την Τουρκία μπορούν να λυθούν μόνο πολιτικά. Δεν θα λυθούν στρατιωτικά. Μια ισχυρή αμυντικά Ελλάδα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να πετύχουμε στον όποιο διάλογο… Θα είναι μείζον λάθος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής εάν περιμένουμε από τρίτους να μας βάλουν να κάτσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, διότι τότε θα κάτσουμε αδύναμοι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Εμείς πρέπει να έχουμε την πρωτοβουλία των κινήσεων… Το διεθνές δίκαιο είναι το μεγάλο όπλο της Ελλάδας», συνέχισε η βουλευτής της ΝΔ.
Όσο για το Ελσίνκι, εκείνο «δυστυχώς δεν υπάρχει πια… Η Τουρκία δεν θα γίνει ποτέ μόνιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης», σημείωσε ο κυρία Μπακογιάννη, παίρνοντας θέση υπέρ μιας νέας ειδικής σχέσης με την Τουρκία.
«Οι σχέσεις μας με την Τουρκία είχαν και θα έχουν πάρα πολλά σκαμπανεβάσματα. Το μήνυμα του πολιτικού διαλόγου με την Τουρκία πρέπει να είναι στο τραπέζι συνεχώς. Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για την κυριαρχία μας εάν συνομιλούμε με τους Τούρκους. Οι καθαρές κουβέντες με τους Τούρκους δεν μπορούν παρά μόνο να ωφελήσουν», δήλωσε η ίδια.
Εν συνεχεία, τον λόγο έλαβε ο Γιώργος Κατρούγκαλος αλλά μέσω βιντεοσκοπημένης ομιλίας του από το κρεβάτι του νοσοκομείου, το «κρεβάτι του πόνου» όπως ειπώθηκε, όπου εκείνος νοσηλεύεται έπειτα από πρόσφατο τραυματισμό.
«Πρέπει να συνεχίσει να ασκείται διεθνής διπλωματική πίεση προς την Τουρκία», δήλωσε ο κ. Κατρούγκαλος, «ούτως ώστε αυτή να αντιληφθεί ότι τίποτα δεν μπορεί να κερδίσει με μονομερείς ενέργειες, αλλά να είναι και συνείδηση της δικής μας πλευράς ότι η συμπερίληψη της Τουρκίας στην ενεργειακή εξίσωση της Ανατολικής Μεσογείου μπορεί να γίνει με όρους διεθνούς δικαίου και να είναι αμοιβαία επωφελής». «Αυτός είναι ο μόνος ρεαλιστικός τρόπος επίλυσης της διαφοράς», όπως υποστήριξε ο τέως υπουργός Εξωτερικών, οποίος μάλιστα ανάφερε ότι «υποχώρηση του ενεργητικού και πολυδιάστατου χαρακτήρα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής» από την κυβέρνηση της ΝΔ είναι που επέτρεψε στην Τουρκία να βγει σε έναν βαθμό από την απομόνωση.
Τελευταίος τοποθετήθηκε ο κ. Ροζάκης, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα δέχεται να πάει στο διεθνές δικαστήριο αλλά μόνο για το θέμα της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας, και όχι για όλα τα άλλα που επιμένει να θέτει η Τουρκία. Αναγνωρίζοντας το αδιέξοδο, ο ίδιος υποστήριξε ότι πρέπει να επιστρέψουμε στη φάση των διερευνητικών επαφών που έχουν διακοπεί με ευθύνη της Τουρκίας από το 2016.
«Για να βρούμε μια κοινή συνισταμένη με την Τουρκία, πρέπει να ξεκινήσουμε ξανά τις διερευνητικές επαφές και να τις εξαντλήσουμε επιτυχώς… Καλό είναι να ξεκινήσουμε ξανά τις διερευνητικές, να δούμε που πάμε», δήλωσε ο κ. Ροζάκης, σημειώνοντας μάλιστα ότι μια εναλλακτική για την Ελλάδα θα ήταν να προσφύγει στο Δικαστήριο εναντίον της Λιβύης και του τουρκολιβυκού συμφώνου, επιδιώκοντας μια δικαστική επίλυση της διαφοράς με τη Λιβύη.
Όπως γίνεται κατανοητό σύσσωμο το ελληνικό πολιτικό σύστημα θέλει προσφυγή στην Χάγη και… διάλογο με την Τουρκία. Επίσης σύσσωμο αναγνωρίζει δικαιώματα, δηλαδή όλες τις παρανοϊκές επιδιώξεις της Άγκυρας.
