Εκτός ελέγχου, με θρασύτητα και προκλητική επιθετικότητα κινείται πλέον η Άγκυρα στο Αιγαίο αμφισβητώντας ευθέως την εθνική κυριαρχία στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου.
Με αφορμή το καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης των νήσων που υποτίθεται ότι διέπεται από την συνθήκη της Λωζάννης οι Τούρκοι προειδοποιούν ότι θα προχωρήσουν σε ασκήσεις με πραγματικά στην περιοχή των νήσων και «ας τολμήσει η Ελλάδα να μας βγάλει από εκεί», όπως χαρακτηριστικά λένε
Με δύο NAVTEX η Τουρκία για πρώτη φορά κάνει απευθείας αναφορά στα νησιά Ψαρά, Χίος και Σάμος υποστηρίζοντας ότι «παραβιάζουν το καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης που προβλέπεται από τη Συνθήκη της Λωζάννης», σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Γενί Σαφάκ.
Όπως αναφέρουν οι CyprusTimes τα δύο κείμενα της NAVTEX, το πρώτο στις 30 Απριλίου και το δεύτερο στις 15 Μαΐου, εξέδωσαν το Γραφείο Σμύρνης της Υπηρεσίας Ναυσιπλοΐας, Υδρογραφικών και Ωκεανογραφικών Ερευνών του πολεμικού ναυτικού.
Ο καθηγητής δικαίου του Πανεπιστημίου Μεσογείου, Εμετέ Γκιοζουγκιούζελι, δηλώνει στη Γενί Σαφάκ ότι για πρώτη φορά γίνεται αναφορά στην συνθήκη της Λωζάννης σε κείμενο της NAVTEX, ενώ υποστηρίζει ότι η Ελλάδα με πρόσχημα την πανδημία ανέβαλε μεγάλη στρατιωτική άσκηση και πως αυτό «είναι μεγάλη επιτυχία για την Τουρκία».
«Με την NAVTEX που εξέδωσε η Τουρκία επιβεβαίωσε την υπεροχή της στην περιοχή», αναφέρει ο Γκιοζούγκιούζελι.
Από την πλευρά του ο απόστρατος αντιναύαρχος Τζεμ Γκιουρντενίζ σχολίασε ότι «τέτοιου είδους NAVTEX πρώτη φορά εκδόθηκε. Αυτός είναι ένας σημαντικός ελιγμός, είναι προειδοποιητικό μήνυμα προς την Ελλάδα. Η Τουρκία δεν θα μείνει αδιάφορη πλέον απέναντι στην στρατιωτικοποίηση των νησιών που γίνεται από το 1950».
Μάλιστα αναφέρει πως δεν είναι σημαντικό αν η Ελλάδα υποχωρήσει ή όχι καθώς η Τουρκία μπορεί «αύριο μεθαύριο να εκδώσει τη δική της NAVTEX και να στείλει στην περιοχή πολεμικά πλοία. Μπορεί να διεξάγει ασκήσεις με πραγματικά πυρά εκεί και να πει ‘αν σας περνάει ελάτε να μας βγάλετε από εκεί’».
Αυτό είναι μια προειδοποίηση που δεν ισχύει μόνο για την Ελλάδα αλλά και για τις άλλες χώρες. Αν ένα αμερικανικό πλοίο πάει στη Ρόδο αμέσως επιδίδουμε NAVTEX”.
Τι πραγματικά ισχύει για τα νησιά
Να σημειωθεί πως οι τουρκικοί ισχυρισμοί περι «στρατιωτικοποίησης» των νήσων είναι παντελώς αυθαίρετοι και ανεδαφικοί αφού δεν προβλέπεται στην Συνθήκη της Λωζάννης τέτοιος όρος.
Όπως έχει αναφέρει το ΥΠΕΞ:
“Όσον αφορά τη στρατικοποίηση, το καθεστώς των ελληνικών νησιών του Αν. Αιγαίου διέπεται από διεθνείς συνθήκες. Ειδικότερα:
-το καθεστώς των νήσων Λήμνου και Σαμοθράκης διέπεται από τη Σύμβαση της Λωζάννης για τα Στενά του 1923, η οποία αντικαταστάθηκε με τη Σύμβαση του Montreux του 1936,
-το καθεστώς των νήσων Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης του 1923 και
-το καθεστώς των Δωδεκανήσων διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947.”
Το καθεστώς των νησιών Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας
Όσον αφορά στα προαναφερόμενα νησιά, πουθενά στη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης δεν προβλέπεται ότι αυτά θα τελούν υπό καθεστώς αποστρατικοποιήσεως.
Η Ελληνική Κυβέρνηση ανέλαβε μόνον την υποχρέωση, σύμφωνα με το Άρθρο 13 της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάννης, να μην εγκαταστήσει εκεί ναυτικές βάσεις ή οχυρωματικά έργα.
Ειδικότερα αναφέρεται ότι:
«Αι ελληνικαί στρατιωτικαί δυνάμεις εν ταις ειρημέναις νήσοις θα περιορισθώσι εις τον συνήθη αριθμόν των δια την στρατιωτικήν υπηρεσίαν καλουμένων, οίτινες δύνανται να εκγυμνάζωνται επί τόπου, ως και εις δύναμιν χωροφυλακής και αστυνομίας ανάλογον προς την εφ΄ ολοκλήρου του ελληνικού εδάφους υπάρχουσαν τοιαύτην».