Ένα κομμάτι του Τιμίου Ξύλου ενδέχεται να χάθηκε με το ρωσικό καταδρομικό «Moskva»

Ένα ιερό κειμήλιο, κομμάτι του Τιμίου Ξύλου, ενδέχεται να βυθίστηκε μαζί με τη ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου στη Μαύρη Θάλασσα, το πλοίο «Moskva» το οποίο βυθίστηκε εχθές το βράδυ.

Μια ειδησεογραφική αναφορά από το 2020 προκαλεί ερωτήματα σχετικά με αν το σκάφος, βυθίστηκε μαζί με ένα κειμήλιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ένα κομμάτι Τίμιου Ξύλου που φέρεται να υπήρχε στο σκάφος.

Η ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία ανακοίνωσε τον Φεβρουάριο του 2020 ότι το κομμάτι του Τίμιου Ξύλου είχε παραδοθεί στον διοικητή του στόλου της Μαύρης Θάλασσας, Ιγκόρ Οσίποφ και βρισκόταν στο αρχηγείο του Στόλου σε ετοιμότητα για να παραδοθεί στο πλοίο «σύντομα», ανέφερε τότε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Tass.

Το εν λόγω κειμήλιο είναι ένα κομμάτι ξύλου μεγέθους μόλις χιλιοστών, το οποίο σύμφωνα με τους πιστούς είναι κομμάτι του Σταυρού πάνω στον οποίο σταυρώθηκε ο Χριστός, ανέφερε το Tass.

Το θραύσμα αυτό είναι ενσωματωμένο σε έναν μεταλλικό σταυρό του 19ου αιώνα, ο οποίος φυλάσσεται σε λειψανοθήκη, σύμφωνα με το πρακτορείο.

Το «Moskva» είχε ένα εκκλησάκι για να προσεύχονται οι ναύτες, δήλωσε στο Tass ο Sergiy Khalyuta, αρχιερέας της Περιφέρειας της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Σεβαστούπολης.

Είπε ότι το τεμάχιο επρόκειτο να μεταφερθεί κατόπιν αιτήματος του ιδιοκτήτη του, ενός ανώνυμου συλλέκτη.

Το Business Insider δεν μπόρεσε να διαπιστώσει πότε τελικά μεταφέρθηκε το λείψανο στο Moskva ή αν βρισκόταν στο πλοίο κατά τη στιγμή της βύθισης του πλοίου.

Η ρωσική πρεσβεία στο Λονδίνο δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό.

Αναφορές για σύλληψη του Ιγκόρ Οσίποφ, του αρχηγού του ρωσικού Στόλου στη Μαύρη Θάλασσα υπάρχουν στη Ρωσία. Σύμφωνα με αυτές τις αναφορές, ο Οσίποφ συνελήφθη μετά τη βύθιση του Moskva.

Η συγκεκριμένη πληροφορία δεν έχει επιβεβαιωθεί για την ώρα από κάποια ανεξάρτητη πηγή.

Πολλοί έχουν την απορία σε ότι αφορά το Τίμιο Ξύλο πόσα τεμάχιά του υπάρχουν στον κόσμο και που βρίσκονται αυτά.

Δεν είναι γνωστό στο ευρύτερο κοινό, αλλά το 1961 εκδόθηκε από το Γαλλικό Ινστιτούτο Βυζαντινών Σπουδών στο Παρίσι, η εργασία ζωής του Anatole Frolow με τον τίτλο: La relique de la Vraie Croix. Recherches sur le développement d’un culte ( =Το λείψανον του Αληθούς Σταυρού. Έρευνες επί της εξελίξεως μίας λατρείας) και το οποίο απαντά ακριβώς σε αυτό το ερώτημα.

Στο βιβλίο αυτό ο Anatole Frolow έχει καταχωρήσει κάθε παραπομπή σε τεμάχιο Τιμίου Σταυρού, που απαντάται είτε σε πρωτογενείς πηγές, πχ Πατέρες της Εκκλησίας, είτε σε δευτερεύουσες πηγές, όπως μητρώα θησαυρών εκκλησιών, απογραφές κινητών αντικειμένων εκκλησιαστικής τέχνης Μητροπόλεων, Πατριαρχείων, Ιερών Μονών κτλ.

Ο Frolow προσφέρει επίσης σε αυτό το βιβλίο μια εικόνα για την κατανομή των τεμαχίων του Τιμίου Σταυρού στην Ευρώπη, αλλά και για το πόσο σημαντικός ήταν ο Τίμιος Σταυρός για τη βυζαντινή αυτοκρατορία. Κατά την ιχνηλάτηση και καταγραφή των αναφορών σε λειψανοθήκες του Τιμίου Σταυρού, ο Frolow βρίσκει μια πολύ ενδιαφέρουσα κατανομή στο χρόνο.

Από τον 5ο μέχρι τον 7ο αιώνα, ο Frolow εντόπισε μόνο 54 αναφορές ενώ τον δωδέκατο αιώνα, πιθανότατα εξαιτίας των σταυροφοριών και την επιστροφή των προσκυνητών από τους Αγίους Τόπους, οι αριθμοί αυξάνονται κάπως δραματικά, καθώς και 162 αναφορές στον δωδέκατο αιώνα και 260 στο δέκατο τρίτο αιώνα.

Κατά την εξέταση αυτών των αναφορών και διευρευνώντας τις σταυροθήκες που επιβιώνουν μέχρι σήμερα, η εκτίμηση του Frolow είναι ότι οι περισσότερες από τις σταυροθήκες αυτές που επιβιώνουν μέχρι σήμερα σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι μεταγενέστερες του δέκατου αιώνα.

Ο Anatole Frolow εντόπισε συνολικά 1150 αναφορές σε σταυροθήκες με τεμάχια Τιμίου Σταυρού, αλλά βέβαια μετά το 1961 πιθανότατα κάποιες άλλες σταυροθήκες μπορεί να έχουν έρθει στο φως, ιδιαίτερα στην Ανατολική Ευρώπη, πχ Ρωσία, όπου ο συγγραφέας ίσως δεν είχε τότε πλήρη πρόσβαση στις πηγές.

Ως ένα παράδειγμα μίας τέτοιας αναφοράς του βιβλίου του, είναι η σταυροθήκη με τεμάχιο Τιμίου Σταυρού που αποθησαυρίζεται στην Ιερά Μονή Βατοπεδίου Αγίου Όρους και φέρει τον αριθμό 886 με περίπου μία σελίδα περιγραφής.

Το Τίμιο Ξύλο αποτελείται από κέδρο, πεύκο και κυπαρίσσι, το οποίο οι προσκυνητές των Αγίων Τόπων, το συναντούν και στις δύο μορφές του: την φυσική σαν δέντρο και στον Ι.Ν. της Αναστάσεως, σαν προσκύνημα, το εμποτισμένο Τίμιο Ξύλο, με τις θείες ρανίδες αίματος Του Σταυρωθέντος Χριστού.

(Ζωντανό καθώς αφομοιώνει θαυμαστά, το φυσικό ξύλο από έτος σε έτος, οπότε δεν ελαττώνεται), Ζωοδόχο (γιατί δέχτηκε το Αίμα της Ζωής=Χριστός) και Ζωοπάροχο, εκ του πρώτου θαύματος (και όχι μόνο) στην ανεύρεσή του από την Αγία Ελένη, της αναστάσεως της νεκρής διερχόμενης Ιουδαίας).

Σύμφωνα με μία ευλαβή παράδοση η προέλευση του ξύλου είναι η εξής.

«Οι τρεις Άγγελοι, τούς οποίους εφιλοξένησε ό Αβραάμ εις τύπον της Αγίας Τριάδος, φεύγοντες «ελησμόνησαν» τάχα τάς ράβδους των εκεί, παρά τήν δρύν Μαμβρή….

Ταύτας μετεχειρίσθη ή Σάρα επανειλημμένως ως ξύλα εις την φωτιάν όμως εκαπνίζοντο χωρίς να καίονται. Επειδή όμως είχαν μια ξεχωριστή ευωδία, ο Αβραάμ τα έβγαλε από τη φωτιά και τα φύλαξε σα θεόσταλτο δώρο.

Όταν ό Λώτ μέθυσε εποίησε την αμαρτίαν με τας θυγατέρας του, ανανήψας υπήγεν εις τον θείον του Αβραάμ και εξωμολογήθη το κακόν που του συνέβη.

Ό δε είπε μεγάλη η αμαρτία σου, τέκνον πλην λάβε αυτούς τους τρεις δαυλούς (τά ξύλα πού πέταξε ή Σάρα) φύτευσέ τα εις το υποδειχθέν μέρος και φέρε νερό από τον Ιορδάνη να τα ποτίζης∙ αν βλαστήσουν, σημείον ότι εδέχθη ο Θεός την μετάνοιάν σου καί σε συγχώρησε.

Εποίησεν ούτως ο Λώτ και έφερε νερό από τον Ιορδάνην, όστις απέχει μιας ημέρας όδόν. ‘Αλλ’ ό διάβολος, μετασχηματισμένος άλλοτε μεν εις κεκοπιακότα διψασμένο οδοιπόρο, άλλοτε δε εις γέροντα ασθενή και άλλοτε εις γυναίκα πτωχήν καί δυστυχή, του έπινε το νερό καθ’ όδόν. Τον λυπήθηκεν ο Θεός και μίαν φοράν διέφυγε την συνάντησιν και πότισε μίαν μόνην φοράν τα ξύλα, τα οποία εβλάστησαν και ηνώθησαν εις το τρισύνθετον ξύλον πεύκη, κέδρος καί κυπάρισσος. Ό τόπος τούτου δεικνύεται εντός του Ναού της Μονής του Σταυρού εις τα προάστια της Ιερουσαλήμ.

Όταν δε ο Σολομών, μετά χίλια σχεδόν έτη (1015—975 π.Χ.), ανήγειρε τόν Ναόν και όλοι οι άνθρωποι και η φύσις προσέφεραν στην οικοδομή του, εκόπηκε καί το δένδρον τούτο γι` αυτόν τον σκοπό.

Όταν όμως επρόκειτο να χρησιμοποιηθή, όπου ετίθετο, ήταν άλλοτε μέν κοντό άλλοτε δέ μακρύ και τελικώς τό πέταξαν ως άχρηστον σε μία γωνία ειπόντες «κατηραμένον ξύλον».

Καί όταν αι ιουδαίοι έτρεχον καί ζήτουσαν ξύλον δια την σταύρωσιν του Κυρίου, -εύρον προχείρως αυτό καί ήτο κατάλληλον και δια αύτου κατεσκευάσθη ο σταυρός του Χριστού.