Ένοπλες Συγκρούσεις
Τη μυστική βοήθεια της Βουλγαρίας προς την Ουκρανία, σε κρίσιμες στιγμές του πολέμου με τη Ρωσία την περασμένη άνοιξη, αναδεικνύει το Politico επικαλούμενο σχετική έρευνα της γερμανικής εφημερίδας WELT.
Την περασμένη άνοιξη, ο στρατός της Ουκρανίας είχε τεράστιες ελλείψεις σε καύσιμα και πυρομαχικά σοβιετικού διαμετρήματος που χρειαζόταν για να πολεμήσει. Με διασπασμένο το πολιτικό τοπίο, φιλορωσικές τάσεις σε μεγάλο μέρος της ελίτ της, η Σόφια δέχτηκε κριτική ότι δεν στήριζε επαρκώς το Κίεβο.
Χάρη σε αποκλειστικές συνεντεύξεις με τον Ουκρανό υπουργό Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα, τον πρώην πρωθυπουργό της Βουλγαρίας Κιρίλ Πετκόφ και τον υπουργό Οικονομικών Ασέν Βασίλιεφ, η Welt αποκάλυψε το πώς η Βουλγαρία κινητοποιήθηκε και χρησιμοποίησε μεσάζοντες για να παράσχει στο Κίεβο ζωτικές προμήθειες όπλων, πυρομαχικών και ντίζελ, σε μια κρίσιμη καμπή των μαχών πέρυσι.
Ο Πετκόφ προσπαθούσε να οδηγήσει τη χώρα σε μια πιο δυτική, φιλοΝΑΤΟϊκή τροχιά, ένιωθε πίεση από φιλορώσους πολιτικούς, συμπεριλαμβανομένων των εταίρων του στον συνασπισμό, τους Σοσιαλιστές, που είναι οι διάδοχοι του παλιού Κομμουνιστικού Κόμματος.
Δημόσια, τουλάχιστον, προσπάθησε να αποκρούσει κάθε ιδέα ότι η Βουλγαρία –παρά τα σημαντικά αποθέματα όπλων της σοβιετικής εποχής– θα ενίσχυε και θα εξόπλιζε την Ουκρανία.
Όμως τώρα έσπασε τη σιωπή του για τον πραγματικό ρόλο της Βουλγαρίας στον πόλεμο. Ενώ το Σοσιαλιστικό Κόμμα στη Σόφια χαρακτήρισε «κόκκινη γραμμή» τις παραδόσεις βουλγαρικών όπλων στις ουκρανικές δυνάμεις, στελέχη του Πετκόφ απέφευγαν τις συναλλαγές μεταξύ κυβέρνησης και χρησιμοποίησαν ενδιάμεσες εταιρείες στη Βουλγαρία και στο εξωτερικό για να ανοίξουν οδούς ανεφοδιασμού από αέρα και ξηρά μέσω Ρουμανίας, Ουγγαρίας και Πολωνίας.
«Υπολογίζουμε ότι περίπου το ένα τρίτο των πυρομαχικών που χρειαζόταν ο ουκρανικός στρατός στην πρώιμη φάση του πολέμου προερχόταν από τη Βουλγαρία» είπε ο πρώην πρωθυπουργός στη Welt.
Εξίσου ευαίσθητο θέμα ήταν το ντίζελ που προμήθευε η Βουλγαρία στην Ουκρανία καθώς παραγόταν σε διυλιστήριο της Μαύρης Θάλασσας, το οποίο τότε ανήκε στη ρωσική εταιρεία Lukoil. «Η Βουλγαρία έγινε ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς ντίζελ στην Ουκρανία και κατά καιρούς κάλυπτε το 40% των αναγκών της» δήλωσε ο πρώην υπουργός Οικονομικών στη Welt.
«Ο Kιρίλ Πετκόφ έδειξε ακεραιότητα και θα του είμαι πάντα ευγνώμων που χρησιμοποίησε όλες τις πολιτικές του ικανότητες για να βρει μια λύση» δήλωσε ο Κουλέμπα. Η ιστορία, είπε, ήταν απλή: ενώ ορισμένα μέλη του βουλγαρικού συνασπισμού τάχθηκαν στο πλευρό της Ρωσίας, ο Πετκόφ αποφάσισε να «είναι στη σωστή πλευρά της ιστορίας και να μας βοηθήσει να αμυνθούμε ενάντια σε έναν πολύ ισχυρότερο εχθρό».
Στις 25 Φεβρουαρίου, μόλις μία ημέρα μετά την επέμβαση στην Ουκρανία, σε μια άτυπη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, ο Πετκόφ τόνισε στους συναδέλφους του ηγέτες ότι ο Ζελένσκι μπορεί να έχει λιγότερο από 48 ώρες ζωής, ότι ήταν στη λίστα θανάτου της Μόσχας και ότι το Συμβούλιο πρέπει να λάβει αμέσως σκληρές αποφάσεις για τις κυρώσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστήριξε τελικά αυτές τις κινήσεις.
Την ίδια ώρα, ο υπουργός Οικονομικών Βασίλεφ συμμετείχε σε συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ στο Παρίσι. Και εκεί επικράτησε αναποφασιστικότητα, όπως την περιέγραψε. Όλοι ήταν ακόμη σοκαρισμένοι από την επίθεση.
Στη συνέχεια ο Βασίλεφ έδωσε μια ομιλία. «Αυτό έκαναν οι Ρώσοι στη Βουλγαρία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δολοφόνησαν χιλιάδες διαφωνούντες, καθηγητές και ιερείς» είπε ο Βασίλεφ. Ζήτησε, επίσης, άμεσες αποφάσεις και οι συμμετέχοντες στη συνάντηση επιβεβαίωσαν στη Welt ότι ο Βούλγαρος υπουργός άλλαξε τη διάθεση των συγκεντρωμένων.
Σημειώνεται, μεταξύ άλλων, ότι ήδη από τις 27/4 η Gazprom επέλεξε τη Βουλγαρία ως την πρώτη χώρα της ΕΕ που διέκοψε τις εξαγωγές φυσικού αερίου. Ομως η Σόφια δεν υποχώρησε. Μέσα σε 24 ώρες, ο πρωθυπουργός Πετκόφ παρουσίασε μια λύση oργανώνοντας δύο δεξαμενόπλοια υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ – στην ίδια τιμή ανά κ.μ. που πλήρωνε η Gazprom.
Οπως εξήγησε, οι ΗΠΑ ήταν πρόθυμες να το ακολουθήσουν. «Κατέστησα σαφές στις συνομιλίες ότι τα τάνκερ είναι ένα πολιτικό μήνυμα προς όλη την Ευρώπη ότι υπάρχουν πάντα τρόποι εξόδου από την εξάρτηση από τη Ρωσία», τόνισε, ενώ επίσης είχε στη διάθεσή του και τη σύνδεση του αγωγού ΙGB με την Ελλάδα που είχε ολοκληρωθεί προσφέροντας εναλλακτικές σε ρωσικές γραμμές ανεφοδιασμού.
