Η Ιταλία αρνείται να πληρώσει το φυσικό αέριο σε ρούβλια – Θα διακόψει τη ροή η Ρωσία;

Η Ρωσία σκοπεύει να απαιτήσει πληρωμές σε ρούβλι για τις αγορές φυσικού αερίου από τα κράτη της Ευρώπης, προκαλεί τριγμούς στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις καθώς με αυτό τον τρόπο ουσιαστικά οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα της γεμίσουν τα ταμεία με την Ιταλία να αντιδρά αρκετά σκληρά ανεβάζοντας έτσι το επίπεδο έντασης. 

Ήδη ευρωπαϊκές χώρες αφού πρώτα έβαλαν τις κυρώσεις (απορούμε δεν περίμεναν ότι θα αντιδράσει η Ρωσία;) μετά την ρωσική δήλωση σήμερα διαμηνύουν ότι τα συμβόλαια δεν μπορούν να αλλάξουν νόμισμα γιατί δεν είναι νόμιμο (τα λένε αυτά ενώ κατάσχουν ότι ρωσικό βρίσκουν στην Ευρώπη!) και αυτό δεν ξέρει κανείς αν οδηγήσει εν μέσω χειμώνα και ήδη τρομακτικής ακρίβειας σε διακοπή της ροής του φυσικού αερίου από μέρους της Ρωσίας.

Η κίνηση αυτή ενδέχεται, σύμφωνα με το Bloomberg, να επιδεινώσει τη χειρότερη ενεργειακή κρίση της Ευρώπης από τη δεκαετία του 1970.

Η Ιταλία, ο δεύτερος μεγαλύτερος πελάτης της Gazprom PJSC, του ρωσικού ενεργειακού γίγαντα, είπε ότι δεν είναι διατεθειμένη να πληρώσει για το ρωσικό αέριο σε ρούβλια, επειδή κάτι τέτοιο θα βοηθούσε τον Πούτιν να αποδυναμώσει το καθεστώς κυρώσεων που του έχει επιβάλει η Ευρώπη.

«Η άποψή μου είναι ότι πληρώνουμε σε ευρώ γιατί η πληρωμή σε ρούβλια θα ήταν ένας τρόπος να αποφευχθούν οι κυρώσεις, επομένως νομίζω ότι θα συνεχίσουμε να πληρώνουμε σε ευρώ», δήλωσε στο Bloomberg ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι.

Για τις επιχειρήσεις κοινής ωφελείας που αγοράζουν φυσικό αέριο από την Gazprom, η απαίτηση πληρωμής σε ρούβλια θα μπορούσε να οδηγήσει σε διαφωνίες και διαπραγματεύσεις των συμβάσεων, απειλώντας να διαταράξει την ομαλή παροχή φυσικού αερίου στην περιοχή.

Η Ευρώπη λαμβάνει περίπου το 40% του φυσικού της αερίου από τη Ρωσία και ήδη παλεύει με τις επιπτώσεις των τιμών-ρεκόρ αυτόν το χειμώνα.

Η Γερμανία, ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού φυσικού αερίου, είπε ότι η ανακοίνωση για τις πληρωμές σε ρούβλια παραβιάζει τις συμβάσεις που έχουν ήδη υπογραφεί και ως εκ τούτου θα συνομιλήσει με τους Ευρωπαίους εταίρους της για τον σχεδιασμό μιας κοινής αντίδρασης, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, Ρόμπερτ Χάμπεκ.

Ο υπουργός Οικονομίας και Πολιτικής για το Κλίμα Ρόμπερτ Χάμπεκ χαρακτήρισε σήμερα «παραβίαση των συμβολαίων» την απαίτηση της Μόσχας οι παραγγελίες ενέργειας να εξοφλούνται στο εξής σε ρούβλια από τις «εχθρικές χώρες», μεταξύ των οποίων και η Γερμανία, όπως διατυπώθηκε από τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.

Η γερμανική κυβέρνηση θα συζητήσει το θέμα με τους ευρωπαίους εταίρους, δήλωσε ο κ. Χάμπεκ και σημείωσε ότι «αυτό δείχνει για μία ακόμη φορά ότι η Ρωσία δεν είναι σταθερός εταίρος». (Δηλαδή θα ήθελαν στην Ευρώπη να υπομένει η Ρωσία τις κυρώσεις και αυτό θεωρείται μακροπνοη πολιτική;)

«Ο Βλαντίμιρ Πούτιν στέλνει πρώτα από όλα ένα πολιτικό μήνυμα», δήλωσε στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (dpa) ο αναλυτής της κρατιδιακής τράπεζας της Έσσης, Ραλφ Ρούντε και επισήμανε ότι πρόκειται για απάντηση στις κυρώσεις της Δύσης.

«Επιπλέον, με αυτό το μέτρο στηρίζει το ρούβλι, το οποίο βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό», πρόσθεσε και εξήγησε ότι «εάν ο λογαριασμός του φυσικού αερίου δεν πληρωνόταν πλέον σε δολάρια ή ευρώ, θα ενισχυόταν το ρούβλι και κατά συνέπεια η ρωσική οικονομία».

Ο αυστριακός όμιλος πετρελαίου και φυσικού αερίου OMV ανακοίνωσε απόψε ότι θα συνεχίσει να πληρώνει το φυσικό αέριο που παραλαμβάνει από τη Ρωσία σε ευρώ, παρά την απόφαση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να εξοφλούνται στο εξής οι εξαγωγές προς την ΕΕ σε ρούβλια.

Ο OMV «ασφαλώς θα συνεχίσει» να πληρώνει σε ευρώ, είπε ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου, Άλφρεντ Στερν, μιλώντας στο αυστριακό τηλεοπτικό κανάλι Puls 24.

«Δεν έχουμε άλλη βάση για τη σύμβασή μας. Δεν μπορώ να κάνω διαφορετικά», τόνισε.

Ο Στερν είπε ότι έχει δει τις δημοσιογραφικές αναφορές για την απόφαση του Πούτιν αλλά ότι «κανείς (από την πλευρά της Ρωσίας) δεν μας ενημέρωσε, έχουμε συμβόλαια εν ισχύ και (η πληρωμή σε ρούβλια) δεν προβλέπεται σε αυτά».

Πριν από μερικές ημέρες ο Στερν είχε παραδεχθεί ότι η Αυστρία έχει «πολύ περιορισμένες» επιλογές όσον αφορά τη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών της.

Το 70% των εσόδων της Gazprom από τα «εχθρικά κράτη»

«Εάν η Gazprom αρνηθεί να παραδώσει φυσικό αέριο όταν οι αγοραστές πληρώνουν τα τιμολόγιά τους στο αρχικό νόμισμα της σύμβασης, δηλαδή κυρίως το ευρώ, οι αγοραστές μπορεί να φέρουν την υπόθεση σε διαιτησία», δήλωσε η Anise Ganbold, αναλυτής της Aurora Energy Research.

Το ευρωπαϊκό σημείο αναφοράς για το φυσικό αέριο αυξήθηκε έως και 34% μετά την κίνηση του Πούτιν, σκαρφαλώνοντας μέχρι και τα 132,74 ευρώ/μεγαβατώρα και αναζωπυρώνοντας το άγριο ράλι στις τιμές.

Το μέτρο θα εφαρμόζεται στις χώρες που κρίνονται «εχθρικές» και περιλαμβάνουν τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

«Πήρα την απόφαση να στραφώ σε πληρωμές σε ρούβλια για τις προμήθειες φυσικού αερίου στα λεγόμενα εχθρικά κράτη», δήλωσε ο Πούτιν την Τετάρτη.

Τα «εχθρικά» κράτη αντιπροσώπευαν περίπου το 70% των εσόδων της Gazprom από τις εξαγωγές το 2021, που ανέρχονται σε περίπου 69 δισεκατομμύρια δολάρια, δήλωσε ο Ντμίτρι Πολεβόι, οικονομολόγος της Locko Invest που εδρεύει στη Μόσχα.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οποιεσδήποτε αλλαγές στις διαδικασίες πληρωμής θα μπορούσαν να «επηρεάσουν προσωρινά» τους όγκους εξαγωγών φυσικού αερίου της Ρωσίας.

Η Ρωσία πρέπει να σταματήσει να χρησιμοποιεί «τα δεσμευμένα νομίσματα» στις συναλλαγές φυσικού αερίου, ως αντίποινα για τις κυρώσεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης, είπε ο Πούτιν, και πρόσθεσε: «Είναι αρκετά σαφές ότι δεν έχει νόημα να προμηθεύουμε τα αγαθά μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στις ΗΠΑ και να λαμβάνουμε πληρωμές σε δολάρια, ευρώ, ή άλλα νομίσματα».

Τι λένε οι παράγοντες του κλάδου για τις πληρωμές σε ρούβλι

Περίπου το 58% των μεικτών πωλήσεων φυσικού αερίου της Gazprom στο εξωτερικό ήταν σε ευρώ από το τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους, ενώ το 39% ήταν σε δολάρια ΗΠΑ, σύμφωνα με το πιο πρόσφατο ενημερωτικό δελτίο ομολόγων της παραγωγού εταιρείας.

Το γραφείο Τύπου της Gazprom αρνήθηκε να σχολιάσει εάν οι μακροπρόθεσμες συμφωνίες προμήθειας επιτρέπουν τη μετάβαση σε πληρωμές σε ρούβλια.

«Η Gazprom θα πρέπει να ζητήσει από τους αγοραστές να συμφωνήσουν να αλλάξουν τους όρους πληρωμής στα συμβόλαια» δήλωσε ο Trevor Sikorski, επικεφαλής φυσικού αερίου και άνθρακα στην Energy Aspects Ltd.

Οι ιδιαιτερότητες της νέας κατάστασης δεν έγιναν αμέσως σαφείς, αλλά, απαιτώντας πληρωμές σε ρούβλια, ο Πούτιν αναγκάζει ουσιαστικά τις ευρωπαϊκές εταιρείες να στηρίξουν απευθείας το ρωσικό νόμισμα, το οποίο ακολούθησε τροχιά «ελεύθερης πτώσης» λόγω των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη ρωσική οικονομία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το ρούβλι σημείωσε άνοδο 7% έναντι του δολαρίου την Τετάρτη, περιορίζοντας τις απώλειές του φέτος στο 23%.