Εσωτερική Ασφάλεια
Ο Λάσα Σουνανασβίλι, στα ισπανικά έγγραφα αναφέρεται ως «Ελ Γκόρδο» («Ο Χοντρός»), για τις ελληνικές Αρχές όμως η κωδική του ονομασία ανταποκρίνεται μόνο στη μία εκ των δύο ιδιοτήτων: «Το Λίπος».
Ίσως διότι κρίθηκε περιττό να επισημανθεί η αυταπόδεικτη σχέση του με το κέρδος. Όταν πια ο Λάσα Σουνανασβίλι έστησε το αρχηγείο του στη Θεσσαλονίκη, ήταν γνωστό τοις πάσι ότι το χρήμα ήταν κάτι σαν διακριτικό ταυτότητας.
Ο άνθρωπος που περιγράφεται ως ο «εγκέφαλος» της γεωργιανής Μαφίας, πληροί όλες τις προϋποθέσεις που εξασφαλίζουν τον τίτλο του εγκληματία «διεθνούς φήμης». Με εντάλματα σύλληψης σε Ισπανία, Γαλλία, Γεωργία, Ελλάδα, αλλά και με τους πράκτορες του FBI να έχουν, σύμφωνα με ισπανικές πηγές, ανάμειξη στη σύλληψη του στη Βουλιαγμένη στις αρχές του 2012.
Έξι μήνες αργότερα το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών είχε συμπεριλάβει τον Σουσανασβίλι στη λίστα μελών της «Brothers’ Circle», μια διεθνή εγκληματική οργάνωση με κύρια δραστηριότητα τη διακίνηση ναρκωτικών. Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα είχε αναφερθεί στη δέσμευση περιουσιών των μελών της οργάνωσης.
Με βάση το έγγραφο του υπουργείου Οικονομικών, ο Σουσανασβίλι ζήτησε από τους δικηγόρους του να αποσταλεί εξώδικη διαμαρτυρία προς τον Ομπάμα, η οποία και είχε παραδοθεί στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα. Κάπως έτσι προέκυψε η αμφιλεγόμενη είδηση που ήθελε τον τέως Αμερικανό πρόεδρο να χαρακτηρίζει τον Γεωργιανό ως το «Νο 1. κακοποιό του κόσμου». Ο Σουσανασβίλι υποστήριξε ότι ήταν πολιτικό το ζήτημα της ανάμειξης του ονόματός του στη «Brothers’ Circle», με ευθύνη του τότε προέδρου της Γεωργίας, Μιχαήλ Σαακασβίλι.
Όταν ο 58χρονος σήμερα Σουσανασβίλι εμφανίστηκε στην Ελλάδα, το 2008, είχε εκτίσει ήδη ποινή φυλάκισης 11 ετών, έχοντας μπει στην παρανομία από την ηλικία των 18. Σε όλη αυτή την πορεία διήνυσε όλη την απόσταση από τον πάτο της ιεραρχίας του «ρωσόφωνου εγκλήματος», φτάνοντας στην κορυφή της.
Η πρώτη σύλληψη του στην Ελλάδα έγινε τον Ιανούαριο του ’12 σε πεντάστερο ξενοδοχείο της Βουλιαγμένης, όπου διέμενε με ψεύτικα στοιχεία. Σε βάρος του εκκρεμούσαν διεθνή εντάλματα σύλληψης, που είχαν εκδοθεί από Ισπανία και Γεωργία, σύμφωνα με τα οποία διηύθυνε εγκληματική οργάνωση που πραγματοποιούσε απόπειρες ανθρωποκτονιών, εκβιασμούς, ξέπλυμα χρήματος κ.ά. εγκληματικές ενέργειες σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Χαρακτηριστικό της δράσης του «Λίπους» είναι πως τα δικαστικά έγγραφα του Ανώτατου Δικαστηρίου της Μαδρίτης ανέφεραν ότι «κατέχει διευθυντική θέση στην οργάνωση, έχοντας τον βαθμό του «κλέφτη του νόμου» (Vor V Zakone). Ο όρος εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1930 και αποτελεί την κορωνίδα της πυραμίδας που ξεκινάει από πορτοφολάδες και απλούς διαρρήκτες.
Ο… τιμητικός τίτλος «Vor V Zakone» αποδίδεται στους πυρήνες της γεωργιανής Μαφίας, που δρα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Για τη γαλλική δικαιοσύνη ο Σουσανασβίλι είναι ο γενικός αρχηγός των «Vor», ο υπεύθυνος για τη διαχείριση του εγκληματικού «δικτύου» στη Γαλλία και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Στα έγγραφα του μαδριλένικου δικαστηρίου δε, υπήρχε η εκτίμηση ότι θα μπορούσε να είναι αρχηγός σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η πρώτη σύλληψη του στην Ελλάδα έγινε με ένταλμα των ισπανικών Αρχών. Παρότι αυτές είχαν συντάξει δικογραφία 19.000 σελίδων για τη δράση του, οι ελληνικές δικαστικές αρχές αρνήθηκαν την έκδοση του στην Ισπανία. Ο Aρειος Πάγος απέρριψε δύο φορές τα αίτηματα έκδοσης του και παρέπεμψε τον κατηγορούμενο στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Θεσσαλονίκης.
Η απόφαση προκάλεσε διπλωματικό επεισόδιο Ελλάδας – Ισπανίας, με τη Μαδρίτη να προσφεύγει στην Eurojust (Υπηρεσία Δικαστικής Συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης) καταγγέλλοντας τη χώρα μας πως αρνείται να συνεργαστεί στην υπόθεση.
Είχαν προηγηθεί, δύο χρόνια νωρίτερα, το 2010, οι ισπανικές κατηγορίες περί χρηματισμού Ελλήνων αστυνομικών (καταγγέλθηκε ότι εισέπραξαν 800.000 ευρώ!) προκειμένου να μη συλλάβουν τον Σουσανασβίλι, ενώ αυτός βρισκόταν σε διάσημο ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης. Ο Ισπανός εισαγγελέας Αντόνιο Σαλίνας είχε μάλιστα γνωστοποιήσει επισήμως σε συνέντευξη Τύπου πως «δεν υπήρξε η απαιτούμενη συνεργασία για τη σύλληψη του μεγάλου αρχηγού της οργάνωσης». Ήταν ο ίδιος που απέδωσε τη σύλληψη του στη Βουλιαγμένη στη συμβολή Αμερικανών πρακτόρων του FBI…
Μ’ αυτά και μ’ αυτά ο Σουσανασβίλι δικάστηκε στη Θεσσαλονίκη και το δικαστήριο τον έκρινε ένοχο, επιβάλλοντας του 14 χρόνια κάθειρξη. Φυλακίστηκε στα Διαβατά, όπου χαρακτηρίστηκε με συνοπτικές διαδικασίες ως «αρχηγός» του σωφρονιστικού καταστήματος.
Σύμφωνα με παλαιότερο δημοσίευμα της εφημερίδας «Μακεδονία», τα μέτρα ασφαλείας που είχε λάβει ο ίδιος ήταν δρακόντεια, καθώς θεωρείται υπ’ αριθμόν ένα στόχος για αντίπαλες μαφιόζικες οργανώσεις.
Σωφρονιστικοί και κρατούμενοι που είχαν μιλήσει στην εφημερίδα, είχαν αναφέρει ότι Σουσανασβίλι κρατούνταν μαζί με ακόμη ένα άτομο και πως όταν προαυλιζόταν συνοδευόταν πάντα από τουλάχιστον «πέντε εύσωμους άνδρες», για λόγους ασφαλείας. Η διαμονή του στη φυλακή διέφερε από αυτή των υπολοίπων κρατουμένων. Το κελί του διέθετε air condition που είχε αγοράσει ύστερα από αίτηση που έκανε ο ίδιος και εγκρίθηκε, λόγω των προβλημάτων υγείας του.
Κρατούμενοι έλεγαν ότι ο Λάσα στα Διαβατά διέθετε μέχρι και «προσωπικό μάγειρα». Σύμφωνα με μαρτυρίες που επικαλείτο η εφημερίδα, ο 52χρονος δεν έτρωγε το ίδιο φαγητό με τους άλλους κρατούμενους, αλλά προβλεπόταν ειδικό μενού, το οποίο μαγειρευόταν από άνθρωπο του.
Το φαγητό, παρότι προερχόταν από δικό του πρόσωπο, δεν το άγγιζε εάν προηγουμένως δεν το είχε δοκιμάσει ένας εκ των συντρόφων του, όπως τουλάχιστον είχε διαδοθεί στις φυλακές. Με τον τρόπο αυτό λάμβανε μέτρα για την αποφυγή απόπειρας δηλητηρίασής του.
Ο Σουσανασβίλι έμεινε μόλις για 1,5 χρόνο στα Διαβατά. Όχι γιατί μεταφέρθηκε σε άλλη φυλακή, αλλά διότι αποφυλακίστηκε (!) με περιοριστικούς όρους, κάνοντας χρήση των ευεργετικών διατάξεων για την αποσυμφόρηση των φυλακών (νόμος Παρασκευόπουλου), με την αιτιολογία ότι αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας (κακοήθη υπέρταση και καρδιοπάθεια, αγγειακή εγκεφαλοπάθεια, ηπατίτιδα Β και C).
Με βάση έγγραφα των ισπανικών Αρχών, ο «Ελ Γκόρδο» ανέλαβε την αρχηγία της ρωσόφωνης Μαφίας σε παγκόσμιο επίπεδο, ως έγκλειστος ακόμα στις φυλακές Διαβατών. Και αυτό γιατί φέρεται να διαδέχτηκε τον 75χρονο Ασλάν Οσογιάν ή «παππού Χασάν», Μεγάλο Αφεντικό της ρωσικής Μαφίας, που δολοφονήθηκε έξω από εστιατόριο της Μόσχας στις αρχές του 2013.
Μπορεί ο Γεωργιανός αρχιμαφιόζος να είχε κάνει «σοφή» επιλογή της χώρας όπου θα έστηνε το αρχηγείο του (εκμεταλλευόμενος την ευνοϊκή μεταχείριση της), το κακό όμως για αυτόν ήταν ότι εκτός από τις ισπανικές αρχές, είχε «ενοχλήσει» ιδιαίτερα και τις γαλλικές. Έτσι, στις 18 Απριλίου του 2018 συνελήφθη ξανά, αυτή τη φορά στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο κοινής επιχείρησης της ελληνικής και της γαλλικής αστυνομίας με κωδική ονομασία «Καύκασος – Νορμανδία».
Στη Βρετάνη συνελήφθησαν περισσότεροι από 30 σεσημασμένοι Γεωργιανοί, κατηγορούμενοι για δεκάδες διαρρήξεις. Στη Θεσσαλονίκη αντίστοιχα, οι αστυνομικοί πέρασαν χειροπέδες σε 13 υπηκόους Γεωργίας. Οι 10 ήταν απλοί διαρρήκτες, χαμηλά στην ιεραρχία της «μαφίας» και παραπέμφθηκαν στην ελληνική Δικαιοσύνη. Ο Σουσανασβίλι βρέθηκε στο σπίτι του στην Πυλαία και μαζί του συνελήφθησαν δύο στενοί συνεργοί του, που όπως και αυτός, είχαν τον τίτλο των «Vor V Zakone».
Η επιχείρηση για τη σύλληψη του είχε κινηματογραφικά στοιχεία, όπως «κινηματογραφική» βέβαια είναι όλη η ζωή του Γεωργιανού Δον. Στη διήμερη επιχείρηση συμμετείχαν περισσότεροι από 100 αστυνομικοί της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης. Κατά την πρώτη έφοδο της ΕΛ.ΑΣ., αστυνομικοί και υπαρχηγοί του «Λίπους» αντάλλαξαν πυροβολισμούς, ενώ στην προσπάθεια του να διαφύγει, ο προσωπικός οδηγός του Σουνανασβίλι εμβόλισε ένα από τα περιπολικά οχήματα.
Για τη συγκεκριμένη υπόθεση είχαν προηγηθεί επιχειρησιακές συναντήσεις σε Ελλάδα, Γαλλία και Ολλανδία, όπου πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή πληροφοριών, συσχετισμός αποδεικτικού υλικού και καθορισμός της στρατηγικής για την εξάρθρωση της εγκληματικής οργάνωσης ενώ ορίστηκαν και κοινές ημερομηνίες επιχειρησιακής δράσης σε Ελλάδα και Γαλλία.
Όπως προέκυψε τότε από αστυνομικές πηγές, η γεωργιανή Μαφία είχε πιστωθεί μόνο για τον τελευταίο χρόνο τη διάπραξη τουλάχιστον 56 διαρρήξεων – κλοπών σε κατοικίες και διαμερίσματα της Θεσσαλονίκης, με την χρηματική αξία των κλοπιμαίων να ξεπερνάει το 1.000.000 ευρώ.
Γάλλοι και Έλληνες εισαγγελείς είχαν συνεννοηθεί να μην ασκηθούν διώξεις σε βάρος του Σουσανασβίλι και των δύο βασικών συνεργών του, αλλά να συλληφθούν με ευρωπαϊκά εντάλματα που εξέδωσαν οι Γάλλοι δικαστές, προκειμένου οι τρεις κακοποιοί να μη δικαστούν στην Ελλάδα αλλά να εκδοθούν στη Γαλλία.
Και πάλι όμως η νομική υπεράσπιση του «Ελ Γκόρδο» βρήκε τον τρόπο να παραμείνει ο… επικηρυγμένος πελάτης της στην Ελλάδα. Μετά τη σύλληψη του στην Πυλαία, οι συνήγοροι του κοινοποίησαν στον πρόεδρο του Αρείου Πάγου και στον τότε αναπληρωτή υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Νίκο Τόσκα, επιστολή με την οποία κατήγγειλαν «τη μη άσκηση της προβλεπόμενης ποινικής δίωξης» εναντίον του, κάνοντας λόγο για «ανεπίτρεπτες μεθοδεύσεις» με στόχο την ικανοποίηση των γαλλικών αιτημάτων έκδοσης.
Το βασικό επιχείρημά ήταν ότι εφόσον στις επίσημες καταθέσεις τους οι Eλληνες αστυνομικοί τον εμφάνιζαν ως επικεφαλής οργάνωσης που διέπραττε διαρρήξεις στη Θεσσαλονίκη, θα έπρεπε αυτόματα να διωχθεί από την ελληνική Δικαιοσύνη. Επικαλέστηκαν απόσπασμα επίσημης κατάθεσης αστυνομικού της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με το οποίο «το Λίπος» ηγείτο «ενός δομημένου δικτύου δράσης κλεφτών – διαρρηκτών στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης, υπαγόμενου στη διεθνική ρωσόφωνη εγκληματική οργάνωση των “Vor V Zakone”».
Το Συμβούλιο Εφετών Θεσσαλονίκης που εξέτασε τα τρία ευρωπαϊκά εντάλματα αποφάσισε το καλοκαίρι την έκδοση στη Γαλλία του Σουσανασβίλι και των δύο «υπαρχηγών» του, προκειμένου να δικαστούν για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, «ξέπλυμα», διακεκριμένες κλοπές κ.ά. Ασκήθηκε έφεση και η υπόθεση παραπέμφθηκε στον Aρειο Πάγο.
Το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας, μετά από τον αριθμό – ρεκόρ των 27 συνεδριάσεων (!) αποφάσισε να εκδώσει στη Γαλλία τους δύο «υπαρχηγούς» του Σουσανασβίλι, μόνο όμως για το αδίκημα των διακεκριμένων κλοπών και να ζητήσει επιπλέον στοιχεία που να ενισχύουν την κατηγορία ότι ο 57χρονος Λάσα ηγείτο των «Vor» στην Ε.Ε. και άρα τη Γαλλία.
Η απόφαση προκάλεσε έντονη δυσφορία στη γαλλική πλευρά. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Γάλλοι αστυνομικοί δεν ήρθαν ποτέ στην Ελλάδα για να παραλάβουν τους δύο συγκατηγορουμένους του Λάσα, μολονότι μάλιστα ο ένας από αυτούς είχε από την έρευνα προκύψει ότι ήταν επικεφαλής του δικτύου των «Κλεφτών» στη Γαλλία.
Φρόντισαν να καταστήσουν απολύτως σαφή την ενόχλησή τους, στη συμπληρωματική έκθεση που έστειλαν στον Aρειο Πάγο. «Σε περίπτωση έκδοσης των τριών αυτών υψηλά ιστάμενων ιεραρχικά ατόμων μόνο για τις πράξεις κλοπής, θα είχε ως αποτέλεσμα την άσκηση διώξεων για πράξεις μικρότερης σημασίας από αυτές για τις οποίες διώκονται τα εκτελεστικά τους όργανα. Ενα τέτοιο ενδεχόμενο θα αφαιρούσε κάθε συνοχή ως προς τις διώξεις και θα αποδυνάμωνε τον γαλλικό φάκελο», επεσήμαναν οι Γάλλοι ανακριτές της Ρεν.
Ένας γαλλικός φάκελος, που μεταξύ άλλων περιείχε αποδεικτικά για την πραγματοποίηση πολλών συγκεντρώσεων των «Vor» το 2017, κυρίως στην Τουρκία. Σύμφωνα με τους ανακριτές, τα ευρήματα των «Κοριών» σε αυτοκίνητα μελών της οργάνωσης αποδείκνυναν ότι το «Λίπος» συντόνιζε τα μέλη των «Vor» στη Γαλλία και ότι σε μία από αυτές τις συνεδριάσεις ανέθεσε σε έναν από τους συγκατηγορούμενούς του τη διαχείριση του «ταμείου» στη Γαλλία.
Εν τέλει, η Γαλλία παραιτήθηκε από το αίτημά της για έκδοση του Σουσανασβίλι, ανακοινώνοντας ότι το ευρωπαϊκό ένταλμα εις βάρος του δεν είναι πλέον σε ισχύ. Ετσι, ο Γεωργιανός αποφυλακίστηκε με διάταξη του εισαγγελέα για να συλληφθεί εκ νέου με νέο ένταλμα σύλληψης, που αφορά την κατηγορία της διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης, η οποία διέπραττε κλοπές και διαρρήξεις στη Θεσσαλονίκη.
Μεταγενέστερα ο Άρειος Πάγος διαβίβασε τη δικογραφία στην εισαγγελία της Θεσσαλονίκης με το ερώτημα της διάπραξης στην Ελλάδα των αδικημάτων της εγκληματικής οργάνωσης και του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Για το πρώτο αδίκημα έχει ασκηθεί δίωξη, ενώ για το δεύτερο παραμένει σε εξέλιξη προκαταρκτική εξέταση.
Το «λίπος» βρίσκεται πλέον στις φυλακές Κορυδαλλού, περιμένοντας να οριστούν τα αδικήματα για τα οποία θα δικαστεί. Μία από τις συνηγόρους του, η Ζωή Κωνσταντοπούλου, έχει κάνει λόγο για «πολιτικές πιέσεις προκειμένου η υπόθεση να διεκπεραιωθεί το συντομότερο δυνατόν», ενώ τον Ιανουάριο του 2019 κατέθεσε ενστάσεις για τη διαδικασία απολογίας του πελάτη της, καθώς και μηνύσεις σε βάρος εισαγγελέα και ανακρίτριας.
Ο Σουσανασβίλι κρατείται στη Β’ πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού, όπου πλειοδοτούν Γεωργιανοί, Αφγανοί, Ροµά και Άραβες. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των σοφρωνιστικών υπαλλήλων, έγινε από την πρώτη στιγµή… ευπρόσδεκτος στην Πτέρυγα και χαίρει του «σεβασμού» των συγκρατούμενων του, ως ο άτυπος «αρχηγός» αυτής.
