Εσωτερική Ασφάλεια
Πολλά προβλήματα αλλά και παραβιάσεις των δικαιωμάτων των παιδιών-τροφίμων της ΜΚΟ «Κιβωτού του Κόσμου» διαπίστωσε μετά από έρευνα ο Συνήγορος του Πολίτη.
Στο πόρισμα αναφέρεται ότι τα παιδιά σε όλες τι δομές υποβάλλονταν σε αξιολόγηση και αν ήταν θετική, τότε θα μπορούσαν να βγαίνουν έξω με φίλους, αλλιώς, ήταν αντιμέτωπα με τιμωρίες όπως ακύρωση των συναντήσεων τους με την οικογένειά τους, απομόνωση, ακόμα και διακοπή της φοίτησης από το σχολείο.
Την ίδια στιγμή, η πρεσβυτέρα Σταματία Γεωργαντή είχε τους κωδικούς πρόσβασης των παιδιών στα social media και έλεγχε τις επικοινωνίες και τις επαφές τους.
Στο πόρισμα της ανεξάρτητης αρχής αναφέρεται ότι «διαπιστώθηκαν αυθαίρετες και επιζήμιες για τα παιδιά πρακτικές που αφορούσαν σε βασικούς τομείς της ζωής τους, όπως την διαχείριση της συμπεριφοράς και των δυσκολιών τους, την εκπαίδευση και προετοιμασία για την ένταξή τους στην αγορά εργασίας, την επικοινωνία με την οικογένεια τους και άλλα πρόσωπα εκτός της οργάνωσης, τον σεβασμό της προσωπικότητας και της ιδιωτικής τους ζωής, και την κοινωνική τους ζωή και συμμετοχή με τρόπο ανάλογο με τους λοιπούς συνομηλίκους τους».
Όσον αφορά τον ιδρυτή της ΜΚΟ, πατέρα Αντώνιο Παπανικολάου, το πόρισμα αναφέρει ότι ο ίδιος παρά το γεγονός ότι δεν συμμετείχε στο ΔΣ, είχε πρωταρχικό ρόλο στη λειτουργία, την οργάνωση και τη λήψη αποφάσεων. Μάλιστα, σε κάποια έγγραφα αναφέρεται ως ως «πνευματικός πατέρας» των παιδιών και «το πιο σημαντικό πρόσωπο αναφοράς» για αυτά.
Όπως εξηγεί ο Συνήγορος του Πολίτη: «κατά συνέπεια, το μοντέλο λειτουργίας της οργάνωσης, το οποίο βασίζονταν στην κρίση και τις απόψεις του για την διαπαιδαγώγηση και εν γένει μεταχείριση των παιδιών, όπως διαφάνηκε από την έρευνα, δεν επιδέχονταν κριτικής ή αμφισβήτησης και εφαρμόζονταν σε όλα τα Παραρτήματα, υπό την εποπτεία μιας ομάδας στενών συνεργατών του, κάποιοι εκ των οποίων συμμετείχαν και στην διοίκηση».
Μάλιστα, ως βασικό πρόβλημα, αναφέρεται η απουσία ελέγχου του πατρός Αντωνίου λόγω «του κύρους και της ευρείας κοινωνικής αποδοχής που περιέβαλλαν την δημόσια του», με αποτέλεσμα η ΜΚΟ να θεωρείται υπεράνω κριτικής ή ελέγχου από τους αρμόδιους φορείς.
Σύμφωνα με το πόρισμα, πολλά από τα σοβαρά προβλήματα «δεν αποτυπώνονται στις εκθέσεις ελέγχου των αρμοδίων κοινωνικών συμβούλων, οι οποίες περιορίζονται σε καταγραφή στοιχείων για τη νομική μορφή, την αδειοδότηση, τη στελέχωση και τις κτηριακές εγκαταστάσεις των δομών, χωρίς αναφορά στην ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας ή στα δικαιώματα των φιλοξενούμενων παιδιών, μολονότι σε κάποιες από αυτές μνημονεύεται η αδυναμία διενέργειας ουσιαστικού ελέγχου στους τομείς αυτούς, καθώς υπήρχε απουσία θεσμικού πλαισίου για την λειτουργία των μονάδων παιδικής προστασίας».
«Η απουσία, μέχρι πρότινος, θεσμικού πλαισίου για τη λειτουργία των Μονάδων Παιδικής Προστασίας του ιδιωτικού τομέα, σε συνδυασμό με την ανεπάρκεια των μηχανισμών και διαδικασιών ελέγχου, συνέβαλαν στη λειτουργία των δομών φιλοξενίας της Κιβωτού του Κόσμου επί σειρά ετών βάσει ενός ιδιότυπου και αυθαίρετου συστήματος κανόνων εμπνεύσεως του ιδρυτή της, το οποίο δεν επιδέχονταν αμφισβήτησης, μολονότι παράβλεπε τα σύγχρονα δεδομένα και αντιλήψεις για την ανατροφή και τις ανάγκες των παιδιών, αλλά και τις προβλέψεις της νομοθεσίας σχετικά με τα δικαιώματά τους.
Τα παραπάνω αναδεικνύουν τη σημασία της θέσπισης κανόνων και προδιαγραφών λειτουργίας των εν λόγω μονάδων με την ΚΥΑ 40949/2022, ως αναγκαία προϋπόθεση για την διασφάλιση της ποιότητας της παρεχόμενης φροντίδας και την ουσιαστική επιτέλεση του έργου των ελεγκτικών μηχανισμών» αναφέρει το πόρισμα το οποίο εστάλη στην υφυπουργό Δόμνα Μιχαηλίδου και καταλήγει με προτάσεις για ένα καλύτερο πλαίσιο λειτουργίας των Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας με ενίσχυση εποπτείας και ελέγχου.
