Κατρούγκαλος: «Βούληση να λυθεί το Κυπριακό “χθες” – Τί θα ζητήσω από Τσαβούσογλου»

Στην Κύπρο βρίσκεται σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος.

Η πολυδιάσταση συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου και ο συντονισμός εν όψει και της αυριανής τριμερούς Ελλάδας-Κύπρου- Ισραήλ στα Ιεροσόλυμα, αλλά και της διμερούς συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας-Τουρκίας στην Αττάλεια μεθαύριο, ήταν στο επίκεντρο των συνομιλιών που είχε σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος στη Λευκωσία στο πλαίσιο της πρώτης επίσημης επίσκεψης που πραγματοποιεί στην Κύπρο.

Η θερμή συνάντηση τόσο με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, όσο και η γόνιμη και φιλική συνάντηση που ακολούθησε με τον ομόλογό του Νίκο Χριστοδουλίδη επιβεβαίωσαν την άριστη συνεργασία των δύο χωρών.

Ενδεικτικό είναι ότι αμέσως μετά τη συνάντηση με τον κ. Κατρούγκαλο ο Προέδρος Ν. Αναστασιάδης με ανάρτησή του στο twitter έκανε λόγο για «συνεννόηση και απόλυτο συντονισμό των κυβερνήσεών μας».

«Δεν πρόκειται για διμερή επαφή, αισθανόμαστε όλοι σαν να είμαστε από την ίδια μεριά υπεράσπισης των ιδίων αξιών, των ίδίων συμφερόντων», τόνισε ο κ. Κατρούγκαλος στο πλαίσιο των κοινών δηλώσεων με τον Κύπριο ομόλογό του. Επισήμανε ότι «επιβεβαιώθηκε το αυτονόητο: η αδελφική σχέση μεταξύ των δύο κρατών, η πλήρης συναντίληψη συμφερόντων και χάραξη τακτικής και στρατηγικής» σημειώνοντας ότι «από τη δική μας μεριά δεσμευόμαστε ότι πάντα έτσι θα συνεχίσει να είναι».

Αναφερόμενος στο Κυπριακό τόνισε ότι είναι ένα θέμα κατ’εξοχήν παραβιάσης του διεθνούς δικαίου, ένα θέμα κατοχής ενός κυρίαρχου κράτους, επισημαίνοντας τη σημασία αξιοποίησης της προόδου που έχει επιτευχθεί στο Gran Montana και υπογραμμίζοντας ότι «όσο περνάει από το χέρι μας θα επιδιώξουμε την επίλυσή του στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ και του διεθνούς δικαίου».

Βούληση Ελλάδας και Κύπρου να λυθεί το Κυπριακό, «χθές»

Μηνύματα, απαντώντας σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου, και ως προς την ουσία και ως προς τη διαδικασία, για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό έστειλε και προς τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δύο μέρες πριν από τη συνάντησή τους στην Αττάλεια, ο υπουργός Εξωτερικών από τη Λευκωσία.

«Θα ζητήσω από τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών να ακούσω πιο συγκεκριμένες απόψεις, γιατί δεν έχουν ανοίξει ακόμα τα χαρτιά της άλλης πλευράς, ως προς το πώς σκέφτεται την αντικατάσταση του απαράδεκτου καθεστώτος των εγγυήσεων με ένα μηχανισμό, στον οποίο δεν θα επαναλαμβάνονται τα αποικιακά και αντίθετα στο διεθνές δίκαιο χαρακτηριστικά, του προηγούμενου νομικού καθεστώτος» αποσαφήνισε. Βούληση Ελλάδας και Κύπρου, όπως επισήμανε, είναι «να λυθεί το Κυπριακό, χθές», συγκεκριμένα «να ξεκινήσει μία συζήτηση προπαρασκευαστική, άτυπη στην αρχή, ούτως ώστε να υπάρχει μια πρόοδος που θα μας επιτρέψει όταν ξεκινήσουν οι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις να αξιοποιήσουμε όλη την πρόοδο που έχει γίνει στο Κραν Μοντανά».

Τα μηνύματα, όπως τόνισε από την πλευρά του επ’ αυτού ο Κύπριος ΥΠΕΞ «έχουν στόχο να οδηγηθούμε σε συνομιλίες οι οποίες θα έχουν θετικό αποτέλεσμα»τονίζοντας ότι «δεν είναι στόχος μας να συνομιλούμε για χάρη των συνομιλιών».

Όσον αφορά στις συζητήσεις σχετικά με την Ευρώπη αλλά και τη σχέση ΕΕ-Τουρκίας ο κ. Κατρούγκαλος είπε ότι «πάγια, η Ελληνική και η Κυπριακή Δημοκρατία υπερασπίζονται τις αξίες της ευρωπαϊκής ιδέας, τις ανοιχτές κοινωνίες, τις δημοκρατικές αρχές. Και σε μια περίοδο που αμφισβητούνται αυτές οι αρχές ακόμα και στο εσωτερικό της Ευρώπης, είναι πάντοτε χρήσιμο να συζητάμε για να δούμε πώς θα μπορέσουμε να τις υπερασπιστούμε, πολύ περισσότερο που πολλές από τις εξελίξεις στο ευρωπαϊκό επίπεδο συναρτώνται και με τα εθνικά μας θέματα».

Ιδιαίτερα τόνισε το «γιατί δεν πρέπει να αποκλειστούν οι ευρωπαϊκές προοπτικές της Τουρκίας με την αυτονόητη προϋπόθεσή του εκ μέρους της σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου και της καλής γειτονίας», καθώς, όπως εξήγησε, «είναι προς το συμφέρον και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας, αλλά και των δικών μας χωρών να μείνει ανοιχτός ο ευρωπαϊκός της δρόμος».

Ερωτηθείς ειδικότερα επ’ αυτού ανέφερε την «απόλυτη σύμπτωση» με την Κύπρο στο θέμα αυτό καθώς «είναι προς το συμφέρον του λαού της Τουρκίας, των δικών μας χωρών και της ΕΕ να μην υπάρχει μια αντιευρωπαϊκή, εχθρική Τουρκία στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ».

«Είμαστε αντίθετοι», συμπλήρωσε, «στο να καλλιεργηθεί από πολλές πλευρές ένα κλίμα ισλαμοφοβίας που είναι αντίθετο στην πρακτική των ανοιχτών κοινωνιών που πάντοτε η Ευρώπη προωθούσε, και είναι αντίθετος στον ίδιο τον ευρωπαϊκό πολιτισμό όπου έχει τις δικές του αξίες, έχει όμως και σεβασμό και στον άλλον».

Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και ο Νίκος Χριστοδουλίδης τονίζοντας τη διαφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας για την απομάκρυση της Τουρκίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του τερματισμού των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων.

«Δεν θα βοηθήσει όχι μόνο στην επίλυση του Κυπριακού αλλά και αυτό που θέλουμε να πετύχουμε όσον αφορά την Τουρκία: τη μετατροπή της σε μια χώρα που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου, μια χώρα η οποία είναι κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση και λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε την γεωγραφία, γιατί η Τουρκία θα είναι πάντα ένα γειτονικό κράτος στην Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία. Θέλουμε μία Τουρκία που είναι κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση κι αυτό μπορεί να διασφαλιστεί μόνο με την συνέχιση της ενταξιακής της πορείας. Διότι ο τερματισμός αυτής της πορείας θα οδηγήσει σε ακόμη πιο απρόβλεπτες εξελίξεις όσον αφορά την Τουρκία», είπε.

Οι τριμερείς συνεργασίες είναι απτό δείγμα της αναβάθμισης της διπλωματικής ισχύος Ελλάδας και Κύπρου

Ο υπουργός Εξωτερικών αναφερόμενος στις συνομιλίες που είχε σχετικά με τα τριμερή σχήματα συνεργασίας, εν όψει και της τριμερούς συνάντησης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ αύριο στα Ιεροσόλυμα, εξέφρασε τη βούληση των δύο χωρών για την επέκτασή τους τονίζοντας ότι «είναι ακριβώς ένα απτό δείγμα της αναβάθμισης της διπλωματικής ισχύος και της Ελλάδας και της Κύπρου. Χωρίς να στρέφονται εναντίον οποιουδήποτε άλλου, θωρακίζουν με τον καλύτερο τρόπο τα συμφέροντά μας στην περιοχή και όχι μόνο στο επίπεδο της προάσπισης των οικονομικών μας συμφερόντων, κατεξοχήν στην προάσπιση των γεωστρατηγικών και γεωπολιτικών μας συμφερόντων».

«Αυτό που αναγνωρίζεται στο πλαίσιο των συζητήσεων αυτών είναι ότι δεν είμαστε μόνο χώρες-πυλώνες της Δημοκρατίας και σταθερότητας, αλλά είμαστε και εξαγωγείς σταθερότητάς», πρόσθεσε. Και, ερωτηθείς για τη σημασία της παρουσίας του Αμερικανού ΥΠΕΞ κ. Πομπέο στην αυριανή τριμερή συμπλήρωσε:
«Η οικονομική διπλωματία την οποία ασκούμε είναι στην υπηρεσία αυτό του ευρύτερου γεωστρατηγικού σκοπού, και η συμμετοχή του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ στην τριμερή αυτή συνάντηση αποτελεί ταυτόχρονα μια επιβεβαίωση αυτού του νέου αναβαθμισμένου γεωστρατηγικού ρόλου της Κύπρου και της Ελλάδας αλλά και μία εγγύηση ότι η αξιοποίηση βάσει των κυριαρχικών δικαιωμάτων που έχει η Κυπριακή Δημοκρατία στους πόρους που δικαιούται να αντλεί από την ΑΟΖ της, θα γίνει σεβαστή διότι αυτό επιτάσσει το διεθνές δίκαιο».

Την ad hoc συμμετοχή των ΗΠΑ θα ακολουθήσουν και άλλες

Απαντώντας στην ίδια ερώτηση ο κ. Χριστοδουλίδης από την πλευρά του ανέφερε ότι «η ad hoc συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών είναι η απόδειξη της σημασίας και της σπουδαιότητας αυτού του βασικού πυλώνα της εξωτερικής πολιτικής της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας». Ανακοίνωσε δε, ότι «πολύ σύντομα θα δούμε και άλλες τέτοιου είδους ad hoc συμμετοχές από άλλα κράτη μέλη».

Στις συνομιλίες μάλιστα που είχε σήμερα με τον κ. Κατρούγκαλο, όπως είπε, ανταλλάχθηκαν απόψεις σχετικά με «επιθυμία από πλευράς Γαλλίας να συμμετάσχει στο τριμερές σχήμα με την Αίγυπτο κι ενδεχομένως είμαστε μέσω της διπλωματικής οδού στο τελικό στάδιο να καθοριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία αυτής της συνάντησης». Παράλληλα συζητήθηκε και ότι «ένας στόχος που έχουμε το αμέσως επόμενο διάστημα είναι να γίνουν οι πρώτες τριμερείς με χώρες του Κόλπου» καθώς «υπάρχει σχετικό ενδιαφέρον».

Ο Κύπριος ΥΠΕΞ έκανε μνεία και στην Μόνιμη Γραμματεία Τριμερών Σχηματισμών που αναμένεται να λειτουργήσει την 1η Ιουνίου, και τις προσπάθειες, μέσα από τη λειτουργία της «να θέσουμε τις πρώτες βάσεις έτσι ώστε μελλοντικά, αν αυτό είναι εφικτό, αυτές οι συνεργασίες να μετεξελιχθούν σε έναν περιφερειακό οργανισμό ασφαλείας και συνεργασίας πάντα στη βάση μιας θετικής προσέγγισης».

«Δεν χτίζουμε συμμαχίες ενάντια στον οποίον τρίτο» σημείωσε, «χτίζουμε συμμαχίες στη βάση θετικών προσεγγίσεων που, ανάμεσα σε άλλα, στο τέλος της ημέρας θα έχουν οφέλη για τους λαούς της περιοχής».

Τέλος ο κ. Κατρούγκαλος απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με την ένταση στο Αιγαίο από μέρους της Τουρκίας είπε ότι «ένας από τους βασικούς στόχους της επίσκεψης του πρωθυπουργού στην ‘Αγκυρα και η συζήτηση που είχε με τον Πρόεδρο Ρ.-Τ. Ερντογάν κατέτεινε ακριβώς σε αυτό, στο να μειωθεί η ένταση στο Αιγαίο. Έχουμε δει πράγματι μια προσπάθεια αποκλιμάκωσης της έντασης το τελευταίο διάστημα χωρίς να έχουν λείψει οι παραβιάσεις. Εξήγησε δε ότι «ένα δεύτερο σκέλος της συνομιλίας που θα έχει με τον κ. Τσαβούσογλου θα είναι ακριβώς η συζήτηση για την κατάστρωση ενός οδικού χάρτη περαιτέρω αποκλιμάκωσης της έντασης που και αυτή είναι προφανές ότι δεν οφελεί καμία από τις δύο πλευρές».

Από την πλευρά του ο κ. Χριστοδουλίδης σχετικά με τις κινήσεις της Τουρκίας ειδικότερα στην ανατολική Μεσόγειο είπε ότι ενώ στο Αιγαίο παρατηρείται το τελευταίο διάστημα μια αποκλιμάκωση, στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και ειδικότερα στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Τουρκίας βλέπουμε μια σχεδόν καθημερινή κλιμάκωση είτε σε επίπεδο ενεργειών είτε σε επίπεδο δημοσίων δηλώσεων. Και αποσαφήνισε:

«Εμείς δεν πρόκειται σε καμία απολύτως περίπτωση να ακολουθήσουμε την τουρκική προσέγγιση. Η Κυπριακή Δημοκρατία όπως και η Ελλάδα είναι πυλώνες σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή, και δεν θα εμπλακούμε σε ένα δημόσιο διάλογο αμφισβήτησης που επιδιώκει η Τουρκία μεσα από τέτοιες ενέργειες των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων».

Στη συνέχεια ο υπουργός Εξωτερικών κ. Κατρούγκαλος είχε επίσης συνάντηση με τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Δημήτρη Συλλούρη, καθώς και με τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου, κ.κ. Χρυσόστομο Β’