Εποχές Πιουριφόι: Η Ελλάδα μετατρέπεται σε κανονική αποικία των ΗΠΑ – Οι βάσεις επιστρέφουν για…πάντα!

Μετά τη νέα αμυντική συμφωνία με τις ΗΠΑ, η Ελλάδα επιστρέφει πολλά χρόνια πίσω (ίσως σε εποχές λίγο μετά την ανεξαρτησία της) καθώς πλέον μετατρέπεται σε αποικία κανονικά και με το νόμο και μάλιστα δίχως εγγυήσεις, αφού η συμφωνία δεν έχει ημερομηνία λήξης αλλά ανανεώνεται αυτόματα εσαεί.

Με χρονικό ορίζοντα την 5η Οκτωβρίου, ημέρα επίσκεψης του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Mike Pompeo και με εντατικούς ρυθμούς διεξήχθησαν οι παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις Ελλάδας – ΗΠΑ με σκοπό την αναθεώρηση και επικαιροποίησης της διμερούς Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας (Mutual Defense Cooperation Agreement – MDCA).

Η Αθήνα στις διαπραγματεύσεις αυτές επεδίωκε κάποιου είδους πολιτικές εγγυήσεις/δεσμεύσεις στήριξης της χώρας έναντι μίας ιδιαίτερα διεκδικητικής Τουρκίας, αναφέρει σε δημοσίευμα κυριακάτικη εφημερίδα. Αυτή η ιδέα διακινούνταν για χρόνια από πολιτικούς και διπλωμάτες.

Αλλά φυσικά δεν πήρε τίποτα, αφού οι ΗΠΑ δεν πρόκειτα να δεσμευτούν απέναντι στην Τουρκία από την οποία σέρνονται από πίσω στην κυριολεξία. Μάλιστα δεν έδωσαν ούτε καν κάποια F-35 ή κάποιο άλλο σοβαρό οπλικό σύστημα αλλά… δανεικά drones.

Δυστυχώς δεν έχουν καταλάβει τον Ελ.Βενιζέλο πως για να κερδίσεις κάτι πρέπει να το διεκδικήσεις με αξιώσεις κι όχι με παρακάλια.

Οι διαπραγματεύσεις που διεξήχθησαν με τη συμμετοχή των υπουργείων Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας, καθώς επίσης και στελεχών της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα του State Department αλλά και της Διοίκησης των Αμερικανικών Δυνάμεων στην Ευρώπη (EUCOM), ολοκληρώθηκαν έπειτα από πέντε γύρους συνομιλιών.

Οι συνομιλίες εστιάστηκαν στις αλλαγές επί του Παραρτήματος (Annex) της διμερούς συμφωνίας και όχι επί του βασικού σώματος.

Η διαφοροποίηση αυτή είναι κρίσιμη: στο βασικό μέρος της MDCA περιλαμβάνεται η διάρκεια της συμφωνίας ενώ στο Παράρτημα εντοπίζονται οι κρίσιμες τεχνικές λεπτομέρειες για τη λειτουργία των αμερικανικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα.

Η Ουάσινγκτον πρότεινε μία κατ΄ελάχιστον 5ετή χρονική διάρκεια ισχύος με εναλλακτικές επιλογές την 8ετή ή την 10ετή διάρκεια, με δυνατότητα αυτόματων ανανεώσεων ουσιαστικά επ’ αόριστον.

Δηλαδή ουσιαστικά, η χρονική διάρκεια της νέας συμφωνίας είναι ανοικτή σε βάθος χρόνου και μπορεί να ακυρωθεί μόνο εφόσον καταγγελθεί από τη μία ή την άλλη πλευρά.

Οι αλλαγές στη MDCA αφορούν τη συμπερίληψη πέραν της αεροπορικής βάσης της Σούδας της Κρήτης άλλων τριών περιοχών στις οποίες παρατηρείται την τελευταία 4ετία έντονη αμερικανική στρατιωτική παρουσία.

Πρόκειται για τις αεροπορικές βάσεις της Λάρισας, και του Στεφανοβίκειου, του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης αλλά και της προβλήτας Μαραθίου στην Κρήτης, λόγω του Κρηπιδώματος Κ -14 που προσφέρει τη δυνατότητα φιλοξενίας αεροπλανοφόρων.

Η πλέον κομβικής σημασίας προσθήκη στο ζήτημα επικαιροποίησης της MDCA αφορά τη συμπερίληψη της προβλήτας Μαραθίου στο Παράρτημα.

Οι Αμερικανοί θέτουν επιτακτικά την τακτοποίηση του ζητήματος και οι λόγοι είναι σαφείς: η χρήση του έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και οι επισκέψεις αμερικανικών πλοίων είναι συνεχείς. Ωστόσο αξιωματούχοι του υπουργείου Εθνικής Άμυνας επεσήμαναν ότι, δεν είναι εφικτή η πλήρης συμπερίληψη των εγκαταστάσεων του Μαραθίου, (όπως το Κρηπίδωμα Κ -14 ή tο Cold Iron Facility) στη MDCA διότι αποτελεί νατοϊκή υποδομή, αν και οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν σε συντριπτικό ποσοστό τις εγκαταστάσεις αυτές.

Τι ήθελε η Αθήνα και τι πήρε

Ένα από τα ζητήματα που απασχόλησαν έντονα την Αθήνα υπήρξε η διεκδίκηση κάποιου είδους πολιτικών δεσμεύσεων για στήριξη της Ελλάδας από τις ΗΠΑ. Αυτές οι δεσμεύσεις θα μπορούσαν να λάβουν ίσως τη μορφή μίας Κοινής Δήλωσης ή ακόμη και της ανταλλαγής επιστολών κατά τα πρότυπα του 1975.

Ωστόσο οι ΗΠΑ δεν εμφανίστηκαν διατεθειμένες για την ανταλλαγή νέων επιστολών, εκτιμώντας πως η αναβάθμιση της MDCA αποτελεί την καλύτερη εγγύηση.Με λίγα λόγια άφησαν το ζήτημα «στον αέρα». Όμως στην διεθνή πολιτική όταν μία συμφωνία είναι «στα λόγια» ή «στον αέρα» ουσιαστικά δεν υφίσταται.

Με αυτό τον τρόπο οι Αμερικανοί άδειασαν και τον Έλληνα ΥΕΘΑ ο οποίος πριν λίγες μέρες έκανε λόγο για ταύτιση συμφερόντων και εγγύηση προστασίας από τις ΗΠΑ.

Παράγοντες του υπουργείου Εξωτερικών θεωρούν ότι, η Αθήνα οφείλει να επιμείνει για την έναρξη συνομιλιών με σκοπό τη συνομολόγηση μίας νέας διμερούς αμυντικής συμφωνίας που θα μπορούσε να καλύπτει και μεγαλύτερη χρονική διάρκεια.