Άμυνα & Ασφάλεια
Σημαντική ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας της Ελλάδας αλλά και αναβάθμιση της διπλωματικής της θέσης στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου σηματοδοτεί η συμμετοχή στο πρόγραμμα των F-35 για αγορά 20+20 υπερσύγχρονων μαχητικών πέμπτης γενιάς αλλά και το μεγάλο πακέτο αμερικανικής βοήθειας προς τη χώρα μας σημειώνουν κυβερνητικές πηγές αλλά είναι έτσι;
Το Μαξίμου μετά και τη γνωστοποίηση της αποστολής της επιστολής του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, στον Κυριάκο Μητσοτάκη αλλά και του μηνύματος του πρωθυπουργού για τις εξελίξεις αυτές ότι η χώρα μας ενισχύεται σημαντικά μιλά για αυτή την ενίσχυση αλλά με μια προσεκτικότερη ματιά μάλλον δεν είναι και έτσι όπως τα λένε.
Επίσης προσπαθεί να βγάλει την “ρετσινιά” και να πείσει ότι τα δύο προγράμματα δεν ήταν συνδεδεμένα! Όμως από την επιστολή Μπλίνκεν που αναφέρει τι είναι αυτό που ονόμασε η κυβέρνηση “μεγάλη στρατιωτική δωρεάν βοήθεια” φαίνεται ότι πλέον υπάρχουν πιέσεις για αποστολή στην Ουκρανία του ρωσικού εξοπλισμού του ΕΣ.
Άλλωστε είναι γνωστές οι πιέσεις για αποστολή των Tor/OSA/S-300 στο Κίεβο και τώρα επανέρχονται και λένε θα σας δώσουμε 200 εκατ.δολάρια που δεν φτάνουν για την προμήθεια ούτε μιας δυτικής πυροβολαρχίας αντιστοίχων επιδόσεων.
Συγκεκριμένα όπως σημειώνουν, «με την επιστολή του υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Antony Blinken προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και την επιστολή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προς το Κογκρέσο (notification) ανοίγει και τυπικά ο δρόμος για την απόκτηση έως και σαράντα F-35 από την Ελλάδα, καθώς το σχετικό αίτημα έχει ήδη εγκριθεί από το Κογκρέσο (και μάλιστα λίγο πριν από τον δεύτερο γύρο των εθνικών εκλογών τον Ιούνιο του 2023)».
Αντίστοιχα επισημαίνουν πως «η επίσημη αποδοχή του ελληνικού αιτήματος για την προμήθεια των F-35, μαζί με την ταυτόχρονη παραχώρηση ενός πολύ σημαντικού πακέτου δωρεάν στρατιωτικού υλικού από το αμερικανικό απόθεμα – που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τέσσερις φρεγάτες LCS, δύο μεταγωγικά C-130, 60 θωρακισμένα άρματα μάχης, περιπολικά πλοία – προς την Ελλάδα αποτελεί “ψήφο εμπιστοσύνης’’ προς την Ελλάδα και την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη».
Όμως αυτά τα συστήματα μπορεί να εκχωρούνται δωρεάν αλλά θέλουν χρήματα (και μάλιστα πολλά αν σκεφτούμε τις LCS) για να είναι ικανά να αναλάβουν αποστολές.
Ειδικότερα οι LCS που ουσιαστικά βάζουν ταφόπλακα στις κορβέτες είναι με εξοπλισμό περιπολικού σκάφους και για να φτάσουν σε έστω επίπεδο κορβέτας θα χρειαστούν πολλά χρήματα.
Το ίδιο και για τα “θωρακισμένα άρματα μάχης” που μάλλον πρόκειται για ΤΟΜΑ Bradley και που μιλάμε για ένταξη στο οπλοστάσιο του ΕΣ ενός ακόμα τύπου (μετά τα Marder) σημαίνει νέες επενδύσεις για τόσα επίσης λίγα οχήματα χωρίς κανείς να μπορεί να πει ότι δεν χρειάζονται και χρήματα για την επαναφορά τους στην νεότερη έκδοση (οι Κροάτες πλήρωσαν σχεδόν 5 εκατομμύρια για κάθε ΤΟΜΑ για να επανέλθει).
Κατά τακτά χρονικά διαστήματα, οι Αμερικανοί μάς πασάρουν μέρος των αποσυρόμενων αμυντικών υλικών και αφενός γλιτώνουν το κόστος απόσυρσης και αφετέρου εγκλωβίζουν τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις στην αμερικανική αγορά.
Το σημαντικό, όμως, είναι ότι με αυτές τις «δωρεές» επιβαρύνονται οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις με το κόστος αναβάθμισης, συντήρησης και υποστήριξης των υλικών, τα οποία συνήθως έχουν σύντομη ημερομηνία λήξης.
Για το πόσο «εντελώς δωρεάν» – όπως ισχυρίστηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης – είναι η παραχώρηση στην Ελλάδα των φρεγατών LCS κλάσης Freedom, την απάντηση έδωσε στο Κογκρέσο ο αρχηγός του Αμερικανικού Ναυτικού, ο οποίος απέκλεισε την δυνατότητα αναβάθμισης τους καθ’ όσον δεν θεωρήθηκε συμφέρουσα για το αμερικανικό ναυτικό!
Και επειδή δεν είναι συμφέρουσα για το Αμερικανικό Ναυτικό, τις πασάρουν στο Ελληνικό Ναυτικό που δεν έχει ούτε χρήματα αλλά και ούτε προσωπικό!
Το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό έχει νωπή τραυματική εμπειρία απο τις αντίστοιχες αμερικανικές… δωρεές των αντιτορπιλικών Adams και των φρεγατών ΚΝΟΧ που παρέμειναν επιχειρησιακά στο ΠΝ για ελάχιστα χρόνια με την υποχρέωση να φτιαχτεί μια ολόκληρη υποδομή υποστήριξης, η οποία ποτέ δεν αποσβεστηκε, αφού αποσύρθηκαν μέσα στην πενταετία απο την παραλαβή τους!
Οι ίδιες πηγές τονίζουν πως πρόκειται για έμπρακτη αναγνώριση του ηγετικού ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή, του ρόλου της ως πυλώνα σταθερότητας, ειρήνης και ασφάλειας, καθώς και ενός απαραίτητου και αξιόπιστου εταίρου και συμμάχου που επέδειξε σοβαρότητα, συνέπεια και συμμαχικό πνεύμα στην αντιμετώπιση όλων των μεγάλων κρίσεων των τελευταίων ετών.
Παράλληλα αναφέρουν ότι «η επιστολή Μπλίνκεν δικαιώνει το διπλωματικό κεφάλαιο που έχτισε η κυβέρνηση και την πολιτική που ακολούθησε στις γεωπολιτικές κρίσεις στην περιοχή, από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την επίτευξη ενεργειακής ασφάλειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, μέχρι την κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή».
Στο ίδιο πλαίσιο επισημαίνεται πως «η εξέλιξη επισφραγίζει και εδραιώνει το ιστορικά υψηλό των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και αποδεικνύει στην πράξη ότι η ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση και αμυντική συνεργασία είναι αυτόνομη και δεν ετεροπροσδιορίζεται.
Η σχέση με τις ΗΠΑ είναι αυτοτελής και ανεξάρτητη από σχέσεις με άλλες χώρες και το πέρασμα στα μαχητικά αεροσκάφη πέμπτης γενιάς αποτελεί την καλύτερη απόδειξη για την πορεία των ελληνοαμερικανικών σχέσεων».
Αναφορικά με τα F-16 προς την Τουρκία τονίζεται πως «η Ελλάδα ασχολείται με τη θωράκιση και ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεών της. Δεν μπορεί να υπαγορεύσει την πολιτική των ΗΠΑ σε αμυντικά προγράμματα προς τρίτες χώρες. Ούτε μπορεί να συνδέονται αμυντικές προμήθειες προς την Ελλάδα, ενός αξιόπιστου εταίρου και συμμάχου, με εξοπλιστικά προγράμματα άλλων χωρών».
Καταλήγοντας σημειώνουν πως «η σταθερή ελληνική θέση, ιδιαίτερα στο πλαίσιο συμμετοχής στο ΝΑΤΟ, είναι ότι κανένας εξοπλισμός που αποδίδεται σε μια χώρα δεν μπορεί να χρησιμοποιείται σε βάρος συμμάχου χώρας. Αυτό άλλωστε εξυπηρετεί την περιφερειακή σταθερότητα και τα συμφέροντα της Συμμαχίας στην περιοχή».
Την ίδια στιγμή στην επιστολή του που δίνεται στη δημοσιότητα ο κ. Μπλίνκεν κάνει λόγο για στενή συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ και τονίζει πως αυτή είναι απαραίτητη προκειμένου να προαχθεί η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη συνέχιση της τάξης που βασίζεται σε κανόνες.
Στο ίδιο πλαίσιο ο Αμερικανός ΥΠΕΞ αναφέρει χαρακτηριστικά πως η ελληνοαμερικανική συνεργασία επεκτείνεται σε έξι άξονες. Μεταξύ αυτών λεπτομέρειες για τα F-35 και το δωρεάν πακέτο στρατιωτικού εξοπλισμού. Παράλληλα ό,τι δίνεται από τις ΗΠΑ ως EDA (Excess Defence Articles), δηλαδή από το αμυντικό απόθεμα είναι, είτε δωρεάν είτε με συμβολικό αντίτιμο.
Η επιστολή Μπλίνκεν
Το αμυντικό εμπόριο με τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ αποτελεί θεμελιώδη συνιστώσα των προσπαθειών μας για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ασφάλειας και την ενίσχυση της συλλογικής αποτροπής και άμυνας της Συμμαχίας.
Για τον σκοπό αυτό, επιδιώξαμε να συνεργαστούμε στενά με την Ελλάδα για να προωθήσουμε τα κοινά μας συμφέροντα και να προάγουμε τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη συνέχιση της τάξης που βασίζεται σε κανόνες.
Αυτή η ισχυρή διμερής σχέση αποτελεί απόδειξη των διαρκών δεσμών μεταξύ των εθνών μας και είμαι ενθαρρυμένος από την πρόοδο που έχουμε σημειώσει από κοινού στο πλαίσιο της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας για τη διατήρηση ισχυρών, ικανών και διαλειτουργικών στρατιωτικών δυνάμεων.
Με την επιφύλαξη της ικανοποίησης από την κυβέρνηση των ΗΠΑ όλων των εφαρμοστέων νομικών απαιτήσεων, συμπεριλαμβανομένης της κοινοποίησης στο Κογκρέσο, σκοπεύουμε να επεκτείνουμε τη συνεργασία μας σε θέματα ασφάλειας ως εξής.
Πρώτον, στις 27 Σεπτεμβρίου 2022, ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες κοινοποίησης στο Κογκρέσο για επιχορηγούμενη βοήθεια ύψους 30 εκατομμυρίων δολαρίων για την ξένη στρατιωτική χρηματοδότηση (FMF) για τις αμυντικές αγορές της Ελλάδας, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η κρίσιμη υποστήριξη της Ουκρανίας- και στις 24 Οκτωβρίου 2023, οι Ηνωμένες Πολιτείες διέθεσαν επιπλέον 30 εκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια FMF στην Ελλάδα, προκειμένου να ενθαρρύνουν περαιτέρω δωρεές.
Δεύτερον, έχουμε ήδη ενημερώσει το Κογκρέσο για τις ακόλουθες προτεινόμενες μεταφορές επιχορηγήσεων υπέρβασης αμυντικών ειδών (EDA) προς την Ελλάδα:
– Δύο αεροσκάφη EDA C-130H,
– Δέκα κινητήρες EDA για αεροσκάφη P-3 και
– 60 οχήματα μάχης πεζικού Bradley ως EDA.
Τρίτον, θα υποβάλουμε προς κοινοποίηση στο Κογκρέσο τα ακόλουθα προς μεταφορά στην Ελλάδα:
– Μέχρι 40 νέα αεροσκάφη F-35 μέσω Στρατιωτικών Πωλήσεων Εξωτερικού,
– Τρία πλοία κλάσης Protector ως EDA- και
– Διάφορα φορτηγά και ρυμουλκούμενα ως EDA.
Τέταρτον, θα υποβάλουμε στο Κογκρέσο πρόταση νόμου για τη μεταφορά πλοίων με αίτημα να παράσχει την απαραίτητη νομοθετική εξουσιοδότηση για τη μεταφορά στην Ελλάδα έως και τεσσάρων πλοίων παράκτιας μάχης ως EDA (σ.σ. από το απόθεμα άμυνας).
Πέμπτον, συνεχίζουμε να ενδιαφερόμαστε για τις αμυντικές δυνατότητες που θα μπορούσε η Ελλάδα να μεταφέρει ή να πωλήσει στην Ουκρανία. Εάν αυτές οι δυνατότητες ενδιαφέρουν την Ουκρανία και εν αναμονή της επανεξέτασης της κατάστασης και της σχετικής αξίας τους από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, μπορούμε να διερευνήσουμε ευκαιρίες για πιθανές πρόσθετες FMF έως 200 εκατομμύρια δολάρια για την Ελλάδα.
Έκτον, θα δώσω προτεραιότητα στην Ελλάδα για να λάβει τα πλεονάζοντα οχήματα με προστασία από ενέδρες ανθεκτικά σε νάρκες, καθώς θα καταστούν διαθέσιμα κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, και θα εξετάσω τις ελληνικές απαιτήσεις σε περίπτωση που καταστούν διαθέσιμα τάνκερ KC-135. Εκτός από τα αεροσκάφη C-130H, το Υπουργείο Άμυνας εργάζεται για να παράσχει στοιχεία τιμολόγησης και διαθεσιμότητας για μια ελληνική αγορά νέων C-130J.
Η Ελλάδα έχει κάνει αξιοσημείωτα βήματα για τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών της δυνατοτήτων. Ανυπομονώ να αυξήσουμε τη συνεργασία μας και να αναπτύξουμε μια πιο ισχυρή στρατηγική σχέση μεταξύ των ενόπλων μας δυνάμεων.
