Διεθνής Ασφάλεια
Οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες βρίσκονται πίσω από τις διαδηλώσεις στο Βελιγράδι κατά της εξόρυξης λιθίου και προετοιμάζουν μια νέα εξέγερση στη Σερβία κατά του Α.Βούτσιτς δήλωσε στο RIA Novosti ο Ντένις Ντενίσοφ, εμπειρογνώμονας στο Χρηματοοικονομικό Πανεπιστήμιο της Ρωσίας.
«Αποτελεί απειλή για τη σταθερότητα, έχουν άλλα σχέδια», είπε.
Σύμφωνα με τον Ντένις Ντενίσοφ, οι δυτικοί ηγέτες παίζουν με τα αισθήματα των Σέρβων, οι οποίοι βιώνουν μια οικονομική κρίση και αντιτίθενται όλο και περισσότερο στον σημερινό πρόεδρο της Σερβίας, Αλεξάντερ Βούτσιτς.
«Υπάρχει πιθανότητα πραξικοπήματος. Η παγκόσμια οικονομική κρίση πλήττει σφοδρά τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ευημερία του πληθυσμού πέφτει. Αυτό θέλουν να εκμεταλλευτούν οι αντίπαλοι του Βούτσιτς», πρόσθεσε ο ίδιος.
Εν τω μεταξύ, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Σέρπσκα (οντότητα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης) Μίλοραντ Ντόντικ φοβάται για τη ζωή του εν μέσω πολυάριθμων απειλών εναντίον του, δήλωσε πηγή στο TASS.
«Έχει εξαπολυθεί μαζική δίωξη κατά των νομίμως εκλεγμένων ηγετών του σερβικού λαού για περισσότερο από ένα χρόνο σε εξέλιξη μια στημένη δίκη εναντίον του προέδρου Μίλοραντ Ντόντικ.
Οι πολυάριθμες απειλές εναντίον του, τον ανάγκασαν να αυξήσει τα μέτρα ασφαλείας και δεν εμφανίζεται καν στην πρωτεύουσα της χώρας, το Σεράγεβο», σημείωσε.
Τόνισε ότι κάτω από το τραβηγμένο πρόσχημα της «μάχης ενάντια στον αυτονομισμό», η συλλογική Δύση ασκεί σκληρή και μαζική πίεση στις πατριωτικές σερβικές δυνάμεις υπό την ηγεσία του Μίλοραντ Ντόντικ.
Έχει εισαχθεί εξωτερικός οικονομικός αποκλεισμός κατά της Δημοκρατίας Σέρπσκα και η πρόσβασή της στις τραπεζικές αγορές είναι περίπλοκη.
Η πηγή σημείωσε επίσης ότι, μέσω των προσπαθειών της Δύσης, η εικόνα των Σέρβων που επιβάλλεται σε ολόκληρο τον κόσμο «ως ο δημιουργός και εκτελεστής εγκληματικών σχεδίων. Ολόκληρος ο λαός θεωρείται σιωπηρά υπεύθυνος για τα γεγονότα της εμφύλιας σύγκρουσης της δεκαετίας του 1990», ενώ τα γεγονότα και οι περιστάσεις «παραποιούνται σκόπιμα και ερμηνεύονται με τάσεις – υποτίθεται ότι υποστηρίζουν τη δυτική άποψη».
«Ο στόχος μιας τέτοιας εκστρατείας είναι κάτι παραπάνω από σαφής – να στραγγαλίσει τους Σέρβους της Βοσνίας, να τους εξαναγκάσει να αποδεχθούν τις απαιτήσεις της Δύσης και να εγκαταλείψουν την επιθυμία να αναπτύξουν δεσμούς με τη γειτονική Σερβία και τη φίλη Ρωσία…
Είναι άξιο σεβασμού που οι Σέρβοι δεν υποχωρούν απέναντι σε τέτοιοες απάνθρωπες συνθήκες. Αναπτύσσουν φιλία και συνεργασία με εποικοδομητικά σκεπτικούς εταίρους», τόνισε.
Τα τελευταία χρόνια, το έργο για την εξόρυξη του λιθίου στην Σερβία ήταν μια υπόθεση με πολλά εμπόδια.
Αφού δόθηκε το πράσινο φως για την άδεια της Rio Tinto το 2019, ανακλήθηκε το 2022 πριν από τις γενικές εκλογές στη Σερβία — μετά από μήνες τεράστιων διαδηλώσεων όπως αυτές που παρατηρήθηκαν πριν από μερικές εβδομάδες.
Η τότε πρωθυπουργός Άνα Μπράνμπιτς είπε ότι η απόφαση λήφθηκε σε σεβασμό προς τους διαδηλωτές και δήλωσε: «Βάζουμε τέλος στη Riot… Tinto στη Σερβία».
Αυτόν τον Ιούλιο, ωστόσο, ένα δικαστήριο έκρινε ότι η ανάκληση ήταν αντισυνταγματική και η άδεια αποκαταστάθηκε λίγο αργότερα.
Η πίεση από την Ευρωπαϊκή Ένωση πιθανότατα συνέβαλε στην αλλαγή πορείας, καθώς η Σερβία θέλει να ενταχθεί στην ΕΕ.
Εάν προχωρήσει στην παραγωγή, το ορυχείο Jadar Valley της Rio Tinto, αξίας 2,55 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο δυτικό τμήμα της χώρας θα είναι το μεγαλύτερο ορυχείο λιθίου στην Ευρώπη, με τη δυνατότητα να καλύψει το 90% της τρέχουσας ζήτησης λιθίου της Ευρώπης.
Θα εξασφάλιζε επίσης στη Rio Tinto μια θέση μεταξύ των παγκόσμιων ηγετών του ορυκτού που είναι ένα κρίσιμο συστατικό των μπαταριών ιόντων λιθίου.
«Δεν υπάρχει πράσινη μετάβαση στην Ευρώπη χωρίς αυτό το λίθιο», είπε στους New York Times ο κορυφαίος αξιωματούχους της Rio Tinto στη Σερβία, Chad Blewitt.
Η εταιρεία του έχει ξοδέψει πάνω από μισό δισεκατομμύριο για εξαγορές γης και εξερεύνηση ήδη, και μπορεί να περάσουν άλλα δύο χρόνια μέχρι να ξεκινήσει η παραγωγή.
Οι ομάδες της αντιπολίτευσης θέλουν μόνιμη και γενικευμένη απαγόρευση της εξόρυξης λιθίου και βορίου.
“Δεν πρόκειται να τα παρατήσουμε. Το ορυχείο δεν μπορεί να κατασκευαστεί σε γεωργική γη”, δήλωσε στο Reuters ένας διαδηλωτής.
«Δεν χρειάζομαι πράσινα αυτοκίνητα. Χρειάζομαι πράσινα μήλα και πράσινο γρασίδι», ανέφερε μία άλλη.
Σε ένα προωθητικό βίντεο που στοχεύει να καθησυχάσει τους Σέρβους για τα οικονομικά οφέλη του ορυχείου και τις ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, η Rio Tinto λέει “τα κρίσιμα ορυκτά βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια, χωρισμένα από πηγές νερού.
Περίπου 200 χιλιόμετρα σηράγγων θα συνδέουν τις υπόγειες εξορύξεις… ενώ η γεωργία θα συνεχίζεται πάνω από το ορυχείο».
Ωστόσο, ορισμένοι Σέρβοι φοβούνται ότι η υγεία τους τίθεται σε κίνδυνο για την προώθηση των στόχων των ανθρώπων εκτός της χώρας.
“Φοβόμαστε ότι η Σερβία θα θυσιαστεί για να παράσχει λίθιο για ηλεκτρικά οχήματα που σχεδόν κανείς στη Σερβία δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά”, δήλωσε στο BBC η συνδιευθύντρια του Green-Left Movement, Biljana Djordjevic.
Οι Αμερικανοί θέλουν ξεκάθαρα να εκμεταλλευτούν την κατάσταση. Στα τέλη Ιουλίου, ο Λευκός Οίκος έστειλε νέο εκπρόσωπο στα Βαλκάνια, τον Αλεξάντερ Κασάνοφ.
Εργάστηκε στο Κίεβο κατά τη διάρκεια του Euromaidan.
Επιπλέον, ήταν βοηθός της υφυπουργού Εξωτερικών για Πολιτικές Υποθέσεις Βκτόρια Νούλαντ και του διαδόχου της, Τζον Μπας.
