Pegasus στην Αρμενία: Καταγγελίες για εκτεταμένες παρακολουθήσεις με παράνομο λογισμικό

Στα άκρα ξανά οι σχέσεις Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν μετά τις αποκαλύψεις για υποκλοπές και παρακολουθήσεις με το ισραηλινό κακόβουλο λογισμικό Pegasus, κατά στόχων σε ολόκληρη την Αρμενία, ανάμεσά τους και δημοσιογράφοι οργανισμού που χρηματοδοτείται από την αμερικανική κυβέρνηση.

Μια ομάδα ερευνητών ανακοίνωσε ότι επιβεβαίωσε τουλάχιστον 12 περιπτώσεις κατασκοπευτικού λογισμικού που χρησιμοποιήθηκε κατά Αρμένιων αξιωματούχων, δημοσιογράφων και ακτιβιστών.

Στις έρευνες συμμετείχαν στελέχη από την οργάνωση διαδικτυακών δικαιωμάτων Access Now, από την Διεθνή Αμνηστία, από το Citizen Lab, από την αρμενική οργάνωση διαδικτυακής άμυνας CyberHUB-AM, αλλά και ο ανεξάρτητος ερευνητής Ρούμπεν Μουραντιάν.

Τα αποτελέσματα, μάλιστα, εκτιμάται πως είναι απλά η «κορυφή του παγόβουνου» με την Ναταλία Κράπιβα, σύμβουλο τεχνολογίας στην  Access Now, να δηλώνει ότι οι παρακολουθήσεις και υποκλοπές ήταν ευρύτατες.

Η ισραηλινή NSO Group, εταιρεία που έχει αναπτύξει το Pegasus, δήλωσε ότι δεν μπορεί να αξιολογήσει αυτή τη στιγμή τις συγκεκριμένες κατηγορίες, όμως υποσχέθηκε να ερευνήσει τις όποιες καταγγελίες για κακοδιαχείριση. Αυτή, βέβαια, είναι, εμμέσως πλην σαφώς, η μόνιμη απάντησή της σε τέτοιες κατηγορίες, καθώς, επισήμως δηλώνει ότι το Pegasus χρησιμοποιείται για τη μάχη κατά της τρομοκρατίας και σοβαρών εγκλημάτων.

Ένα από τα φερόμενα θύματα του κακόβουλου λογισμικού λέει στο Reuters ότι οι εξηγήσεις της NSO είναι εκτός πραγματικότητα.

«Μια γελοία επιχειρηματολογία που χρησιμοποιούν οι εταιρείες που κατασκευάζουν τέτοια προγράμματα και οι κυβερνήσεις που τα χρησιμοποιούν» τονίσει ο Σαμβέλ Φερμανιάν στο πρακτορείο, συμπληρώνοντας ότι η παρακολούθησή του ήταν «απολύτως απαράδεκτη και δεν σχετιζόταν με την καταπολέμηση του εγκλήματος ή της τρομοκρατίας». 

Αρνείται την εμπλοκή το Αζερμπαϊτζάν, υπόνοιες και για την Αρμενία

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι πίσω από το σκάνδαλο κρύβεται το Αζερμπαϊτζαν, σε μια ακόμη σκοτεινή πτυχή της εμπόλεμης κατάστασης στην οποία βρίσκονται οι δύο χώρες εδώ και χρόνια για τον θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Η Ντόντσα Ο’ Τσέρμπχεϊλ από τη Διεθνή Αμνηστία σημειώνει ότι υπάρχουν εκτενή στοιχεία πως η κυβέρνηση του Μπακού έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν το Pegasus, επικαλούμενη έρευνα του 2021 που είχε καταγράψει εκατοντάδες παγιδευμένα τηλέφωνα στο Αζερμπαϊτζάν.

Για τις κατηγορίες, πάντως, ήδη τοποθετήθηκε το Μπακού με την πρεσβεία του Αζερμπαϊτζάν στο Λονδίνο να ανακοινώνει ότι η χώρα δεν χρησιμοποιεί τέτοιες πρακτικές και δεν κατασκοπεύει ξένους πολίτες. Σε καταγγελίες για χρήση του κακόβουλου λογισμικού έχει εμπλακεί στο παρελθόν και το Γερεβάν, με περσινή έκθεση να δείχνει… Predator. 

Σύμφωνα με το Reuters δεν είναι λίγοι οι Αρμένιοι πολίτες που φοβούνται ότι μπορεί η ίδια η κυβέρνησή τους να βρίσκεται πίσω από τις πρόσφατες παρακολουθήσεις.

Όπως αναμενόταν και η πρεσβεία της Αρμενίας στο Λονδίνο απέρριψε τη χρήση του κατασκοπευτικού λογισμικού.

Μάλιστα η κυβέρνηση της Αρμενίας υποστηρίζει ότι ο πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν και μέλη της οικογένειάς του έχουν επίσης δεχθεί προειδοποιητικά μηνύματα ότι οι συσκευές τους μπορεί να έχουν παγιδευτεί.

Το πρακτορείο Reuters μίλησε με αρκετά από τα φερόμενα ως θύματα και όλοι τους δήλωσαν ότι η Apple τους έστειλε το 2021 προειδοποιήσεις πως τα  iPhones τους ενδέχεται να έχουν παγιδευτεί. Στη συνέχεια ανακάλυψαν ίχνη του Pegasus στις συσκευές τους μέσω εκτεταμένων ελέγχων.

Δύο από αυτούς είναι δημοσιογράφοι στο Radio Free Europe/Radio Liberty που χρηματοδοτείται από την αμερικανική κυβέρνηση με τον επικεφαλής του δικτύου, Πάτρικ Μπέλερ, να δηλώνει ότι αυτό είναι πραγματικά απαίσιο και τρομακτικό.

«Εάν δεν μπορούμε να προστατεύσουμε τις πηγές μας θα υπάρχουν συνέπειες για τον τρόπο με τον οποίο κάνουμε δημοσιογραφία» τόνισε.

Ανάμεσα στα φερόμενα ως θύματα, τέλος, είναι και ο ακαδημαϊκός και ειδικός στις σχέσεις ανάμεσα σε Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν, Βαρουζχάν Γεγκχαμιάν και ο Ρούμπεν Μελικιάν, δικηγόρος και ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα.