Τουρκία
Σε μια ξαφνική κίνηση προέβει η Άγκυρα η οποία απέστειλε ναυτικές δυνάμεις που μεταφέρουν και ομάδες SAS SAT, ανοιχτά της Λιβύης ετοιμάζοντας μια επέμβαση προς αναχαίτιση των δυνάμεων του στρατάρχη Χάφταρ ο οποίος δείχνει να έχει επιβληθεί της αναγνωρισμένης αλλά αδύναμης στρατιωτικά, λιβυκής κυβέρνησης.
Άλλωστε η κυβέρνηση της Τρίπολης είναι φίλα προσκείμενη προς την τουρκική και η Άγκυρα επιδιώκει να την χρησιμοποιήσει για να δημιουργήσει πρόβλημα στην Ελλάδα και στον καθορισμό της ελληνικής ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης.
Important! Turkish navy shows presence near the Libyan coast, just north of Tripoli that Khalifa Haftar and his LNA forces try to take over. FYI, Ankara supports Tripoli and Misrata.#Turkey #Libya pic.twitter.com/Rz3QFoIvlB
— Observer (@byz_observer) April 15, 2019
Σημειώνεται ότι τον περασμένο Νοέμβριο ο Τούρκος υπουργός Αμυνας Χουλουσί Ακάρ παρουσίασε χάρτες στην λιβυκή κυβέρνηση προκειμένου να αποδείξει ότι η Ελλάδα επιχειρεί να σφετερισθεί την υφαλοκρηπίδα της Λιβύης!
«Οι Έλληνες κλέβουν την ΑΟΖ της Λιβύης» αναφέρει χαρακτηριστικά τουρκική εφημερίδα.
Τα δημοσιεύματα συνοδεύονται και από δυο χάρτες που φέρεται να παρουσίασε ο Ακάρ σε κυβερνητικά στελέχη της Λιβύης.
Σύμφωνα με τον ένα χάρτη που φέρεται να παρουσίασε ο κ. Ακάρ κανένα νησί, ούτε η Κύπρος ή η Κρήτη μπορεί να έχουν πλήρη επήρεια σε θαλάσσιες ζώνες, και συνεπώς μπορεί έτσι να υπάρξουν θαλάσσια σύνορα μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης, κάτι που προϋποθέτει την «εξαφάνιση» όλης της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Κατά την επίσκεψή του στην Τρίπολη, όπως αναφέρουν τα δημοσιεύματα, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας υποστήριξε ότι η Ελλάδα εκμεταλλεύθηκε την αστάθεια που ακολούθησε την ανατροπή του Μουαμάρ Καντάφι για να σφετερισθεί μεγάλο μέρος της Λιβυκής υφαλοκρηπίδας, κάτι που όπως ανέφερε, έχει κάνει η Ελλάδα εις βάρος και της Τουρκίας!
Η κατάσταση στην Λιβύη θεωρείται ιδιαίτερα ιδιότροπη.
Ο Στρατάρχης Χάφταρ αυτή την στιγμή από αμερικανόφιλος έχει μετατραπεί σε ρωσόφιλι, έως και γαλλόφιλο. Η Μόσχα διαμέσου της Αιγύπτου τον υποστηρίζει με οπλικά συστήματα ενώ άνδρες της ρωσικής Wagner έχουν εκπαιδεύσει και κατευθύνουν τους άνδρες του.
Για άλλους λόγους και η Γαλλία φέρεται να έχει εμπλακεί στο πλευρό του καθώς υπάρχει κόντρα Μακρόν-Σαλβίνι.
Γεννημένος πριν από 75 χρόνια στην Αζνταμπίγια της Κυρηναϊκής (ανατολική Λιβύη), ο Χαλίφα Χάφταρ έγινε αξιωματικός του στρατού και συμμετείχε στο κίνημα του 1969 που ανέτρεψε τον βασιλιά Ιντρίς. Λέγεται πως ο Καντάφι τον εμπιστευόταν σαν γιο του όπως αναφέρει η έντυπη έκδοση της Καθημερινής
Γεγονός είναι ότι του ανέθεσε δύο καίριες αποστολές: την πρώτη φορά, όταν ο Χάφταρ πολέμησε ως επικεφαλής του λιβυκού σώματος στον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1973, και τη δεύτερη, όταν ανέλαβε να διοικήσει τα λιβυκά στρατεύματα στον πόλεμο του Τσαντ, το 1986.
Ωστόσο, στη δεύτερη περίπτωση ο Χάφταρ και τα στρατεύματά του παραδόθηκαν και αιχμαλωτίστηκαν. Ο Καντάφι τον αποκήρυξε, γεγονός που οδήγησε στη ρήξη μεταξύ των δύο ανδρών.
Στη συνέχεια ο Χάφταρ απελευθερώνεται χάρη στις πιέσεις της κυβέρνησης Ρίγκαν και η CIA εκπαιδεύει τα στρατεύματά του ως πολιορκητικό κριό για τη δολοφονία και την ανατροπή του Καντάφι.
Ο ίδιος ο Χάφταρ περιπλανιέται στη Νιγηρία και στο Ζαΐρ, αλλά καμία αφρικανική χώρα δεν θέλει να του δώσει άσυλο. Τελικά καταφεύγει στο Λάγκλεϊ της Βιρτζίνια, όπου συμπτωματικά βρίσκεται το αρχηγείο της CIA. Εκεί θα περάσει τα επόμενα είκοσι χρόνια της ζωής του και θα γίνει Αμερικανός υπήκοος.
Η εξέγερση εναντίον του Καντάφι τον Φεβρουάριο του 2011, στη διάρκεια της λεγόμενης Αραβικής Ανοιξης, έβγαλε τον Χάφταρ από τη ναφθαλίνη.
Ερχεται στη Βεγγάζη, που έχει πέσει στα χέρια των αντικαθεστωτικών, και επιδιώκει να χρισθεί αρχιστράτηγος των εξεγερμένων, αλλά δεν πείθει το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο, που προτιμά τον Αμπντουλφατάχ Γιούνις, ηγετική μορφή του κανταφικού κινήματος του 1969.
Ο Γιούνις θα δολοφονηθεί υπό ανεξιχνίαστες συνθήκες λίγο καιρό αργότερα, ενώ ο Χάφταρ, χολωμένος που του αρνήθηκαν την ηγεσία, θα επιστρέψει στη Βιρτζίνια για «να αφοσιωθεί στα εγγόνια του», όπως ο ίδιος είπε.
Το χάος στη μετακανταφική Λιβύη τού έδωσε μια νέα ευκαιρία. Το καλοκαίρι του 2014, η κυβέρνηση της Τρίπολης και οι ισλαμιστές σύμμαχοί της αρνούνται να αναγνωρίσουν το κοινοβούλιο που προέκυψε από τις εκλογές.
Το κοινοβούλιο μεταφέρεται στο Τομπρούκ, στο ανατολικό άκρο της χώρας, συγκροτεί δεύτερη κυβέρνηση και αναθέτει τις ένοπλες δυνάμεις του στον Χάφταρ, ο οποίος εμφανίζεται ως ο σωτήρας της χώρας από τη μάστιγα των ισλαμιστών, στο στυλ του Αιγύπτιου ηγέτη Αμπντελφατάχ Σίσι.
Στα επόμενα χρόνια καταφέρνει να διαλύσει τους ισλαμιστές στην ανατολική Λιβύη και να προσεταιριστεί τις φυλές του νότιου τμήματος της χώρας, αποκτώντας τον έλεγχο των περισσότερων πετρελαιοπηγών.
Η εκστρατεία του στην Τρίπολη είχε προαναγγελθεί πολλές φορές. Ο λόγος που τον ανάγκασε να βιαστεί ήταν ότι στις 14 Απριλίου επρόκειτο να συνέλθει στην πρωτεύουσα ειρηνευτική διάσκεψη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ – μάλιστα ο γενικός γραμματέας του διεθνούς οργανισμού ήταν εκεί όταν άρχισε η επίθεση του Χάφταρ.
Ο φιλόδοξος στρατηγός δεν θα μπορούσε να πετύχει όσα πέτυχε χωρίς σοβαρή διεθνή υποστήριξη.
Αίγυπτος, Σαουδική Αραβία και Εμιράτα και κυρίως Ρωσία αλλά και Γαλλία τον στήριξαν με χρήματα και αεροπλάνα ως δύναμη κρούσης εναντίον των ισλαμιστών.
Πολύ σημαντική ήταν η βοήθεια της Γαλλίας, που του έστειλε άνδρες των ειδικών δυνάμεων και των μυστικών υπηρεσιών για να τον στηρίξουν στις επιχειρήσεις του όπως έκανε και η Μόσχα.
France blocking any collective European call to stop Haftar’s offensive on Tripoli, with dozens dead and thousands displaced after one week of fighting https://t.co/X20i4HXnEV #Libya
— Mary Fitzgerald (@MaryFitzger) April 11, 2019
Επιπλέον, ο Εμανουέλ Μακρόν αναβάθμισε τον Χάφταρ από πολέμαρχο σε πολιτικό ηγέτη, οργανώνοντας ειρηνευτικές συνομιλίες του στρατηγού με τον Σεράζ στο Παρίσι.
Ο γαλλικός παρεμβατισμός εξόργισε την Ιταλία, παλιά αποικιοκρατική δύναμη στη Λιβύη, που κατήγγειλε ότι ο Μακρόν στηρίζει έναν «νέο Καντάφι» για να βάλει χέρι στα πετρέλαιά της.
Αλλά και η Ρωσία στήριξε τον Χάφταρ, εν μέσω φημών πως διαπραγματεύτηκε μαζί του ναυτικές βάσεις στη Λιβύη. Στο πλευρό του Σεράζ τάχθηκαν το Κατάρ και η Τουρκία, ενώ η Αμερική τα έχει χαμένα και πιάστηκε εντελώς στον ύπνο.
Πάντως η Λιβύη είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα αντικρουόμενων συμφερόντων και αποδεικνύει πως δεν υπάρχουν φιλίες μεταξύ κρατών παρά μόνο συκγυριακές συμμαχίες.
Όλοι έχουν την δική τους ατζέντα στην Λιβύη και μεταξύ τους μπορεί να έχουν συγκλίνοντα συμφέροντα. Πάντως οι ΗΠΑ δεν θα ήθελαν επικράτηση του Χάφταρ γιατί φοβούνται επιστροφή της Λιβύης στην ρωσική επιρροή.
