Η Τουρκία στο χείλος του γκρεμού: Φυγή επενδυτών – 4,5 δισ. δολ. «έριξε» ο Ερντογάν για να κρατήσει «ζωντανή» τη λίρα

Ρίχνει ότι διαθέτει ο Ρ.Τ.Ερντογάν προκειμένου να διατηρήσει σε τροχιά σωτηρίας την οικονομία του. Συνολικά οι τουρκικές τράπεζες έριξαν 4,5 δισ. δολάρια την βδομάδα αυτή ενώ μόνο 1 δισ δολ. έριξαν σε μια ημέρα για να κρατήσουν “ζωντανή” τη λίρα.

Με απώτερο στόχο να διακοπεί η νέα κατρακύλα της τουρκικής λίρας, οι τουρκικές δημόσιες τράπεζες πραγματοποίησαν παρέμβαση στην τουρκική οικονομία.

Οι Τούρκοι αναλυτές κάνουν λόγο για ένα νέο μέτρο σε στιγμή μεγάλη απόγνωσης και σύγχυσης που επικρατεί στο τουρκικό οικονομικό προσκήνιο.

Συγκεκριμένα, οι δημόσιες τράπεζες της Τουρκίας σπεύδουν να στηρίξουν την τουρκική λίρα, πουλώντας περίπου $1.000.000.000 σε μια ημέρα για να αγοράσουν νόμισμα, μεταδίδει το Reuters.

Η λίστα των αγοραστών της λίρας περιλαμβάνει την τράπεζα Ζιραάτ, τον μεγαλύτερο δανειστή της Τουρκίας, μεταδίδει το Reuters, αναφέροντας ανθρώπους που είναι εξοικειωμένοι με το θέμα.

Μετά την νέα εξέλιξη το τουρκικό νόμισμα κέρδισε αξία της τάξης 1% σε 6,13 ανά δολάριο, στις 12:21 μ.μ. τοπική ώρα. Η λίρα γλίστρησε στις 6,25 μονάδες έναντι του δολαρίου. Πρόκειται για τα χαμηλότερα επίπεδα μετά τον προηγούμενο Σεπτέμβριο.

Οι κρατικές τράπεζες αγοράζουν λίρα την στιγμή που τα αποθέματα ξένου νομίσματος της κεντρικής τράπεζας έχουν μειωθεί τις τελευταίες εβδομάδες.

Ομως η Τουρκία σταδιακά μετατρέπεται σε “ωρολογιακή βόμβα”.

Το χρέος των επιχειρήσεων στη Τουρκία δανεισμένων σε ξένο νόμισμα ανέρχεται στα 285 δισ δολ εκ των οποίων 179 δισ. δολάρια εξωτερικού χρέους πρόκειται να ωριμάσουν μέχρι τον Ιούλιο του 2019, ποσό που αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο περίπου της ετήσιας οικονομικής παραγωγής της χώρας, σύμφωνα με εκτιμήσεις της JPMorgan.

Τα περισσότερα από αυτά, 146 δισ. δολάρια, οφείλονται σε επιχειρήσεις και τράπεζες.

Η ισοτιμία της Τούρκικης λίρας πριν περίπου 3 χρόνια ήταν 2:1. Η κατάρρευσή της την οδήγησε στο 6,2:1, με πολλές επιχειρήσεις να αδυνατούν πλέον να αντεπεξέλθουν και τα κόκκινα δάνεια να αυξάνονται συνεχώς.

Η έκθεση των ευρωπαικών τραπεζών στην Τουρκική οικονομία είναι τεράστια και ειδικά των Ισπανικών με περίπου 220 δισ δολ. Μια πιθανή κατάρρευση της Τούρκικης οικονομίας θα μπορούσε να πάρει πολλές τράπεζες στον “λαιμό” της. (φωτό παρακάτω)

Επίσης, στην πραγματικότητα, το επίπεδο έκθεσης σε ορισμένες περιπτώσεις είναι τόσο ανησυχητικό που δικαιολογημένα εγείρει ανησυχίες ότι αυτό που συμβαίνει στην Τουρκία δεν θα μείνει μόνο στην Τουρκία.

Ο τραπεζικός τομέας της Ισπανίας είναι ένας από τους πολύ λίγους στο ευρωπαϊκό μπλοκ που μέχρι στιγμής θεωρήθηκε ότι δεν ήταν προβληματικός, ιδιαίτερα σε σύγκριση με τις ιταλικές ή ελληνικές τράπεζες.

Ωστόσο, η έκθεση των ισπανικών τραπεζών στο τουρκικό χρέος σημαίνει ότι το νόμισμα και τα προβλήματα του χρέους του γείτονα της Ευρώπης έχουν αμφισβητήσει αποφασιστικά αυτές τις εκτιμήσεις.

Η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Ισπανίας, η BBVA, ελέγχει το 49,9% της τουρκικής τράπεζας Garanti, η οποία έχει ήδη αναφέρει αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Οι ισπανικές τράπεζες ηγήθηκαν επίσης στα δάνεια προς τις τουρκικές επιχειρήσεις τα τελευταία χρόνια, καθιστώντας τις ευάλωτες στον κίνδυνο.

Παρόλο που οι ισπανικές τράπεζες ήταν μακράν οι μεγαλύτεροι δανειστές για την Τουρκία, οι γαλλικές, ιταλικές και γερμανικές τράπεζες έχουν επίσης σημαντική έκθεση στο τουρκικό χρέος.

Αυτό έγινε ήδη προβληματικό από την έναρξη των τουρκικών δεινών το περασμένο καλοκαίρι, όταν οι επενδυτές υπέστησαν σημαντικά χτυπήματα.

Μεταξύ αυτών που επλήγησαν περισσότερο ήταν η BBVA, η Unicredit και η PNB Paribas.

Φυγή επενδυτών

Οι μαζικές πωλήσεις τουρκικών τίτλων που έχουν κλιμακωθεί τους τελευταίους μήνες, αντανακλούν την κλονισμένη εμπιστοσύνη των επενδυτών στην τουρκική ηγεσία.

Οπως επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές, η επικρατούσα αντίληψη μεταξύ επενδυτών είναι πως η τουρκική αγορά είναι σε υπερβολικό βαθμό εκτεθειμένη σε πολιτικές παρεμβάσεις και αυθαιρεσίες.

Αιτία ο επιθετικός παρεμβατισμός του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος για μεγάλο χρονικό διάστημα εμπόδιζε την κεντρική τράπεζα να αυξήσει τα επιτόκια, μολονότι ο πληθωρισμός βρίσκεται εδώ και μήνες σε επίπεδα κοντά στο 20%.

Προσπαθώντας να αποφύγει μια επιβράδυνση της ανάπτυξης αλλά και περαιτέρω επιβάρυνση των τουρκικών τραπεζών και επιχειρήσεων, ο Τούρκος πρόεδρος έχει φτάσει να υποστηρίζει πως ο πληθωρισμός οφείλεται στα υψηλά επιτόκια, προκαλώντας, βέβαια, θυμηδία στους οικονομολόγους.

Το φθινόπωρο του περασμένου έτους η Τράπεζα της Τουρκίας προχώρησε μεν σε γενναία αύξηση των επιτοκίων, αλλά επενδυτές και οικονομολόγοι επιμένουν πως πρέπει να επιβάλει ακόμη πιο περιοριστική νομισματική πολιτική.

Προ δύο εβδομάδων, άλλωστε, οι ανακοινώσεις της κατέδειξαν απροθυμία να αυξήσει εκ νέου το κόστος δανεισμού. Συνέπεσαν δε με τις νέες υποσχέσεις του Τούρκου προέδρου πως σύντομα θα μειωθούν ταυτοχρόνως ο πληθωρισμός και τα επιτόκια της τουρκικής λίρας.

Το αποτέλεσμα των πιέσεων του Τούρκου προέδρου είναι να καταφεύγει συχνά η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας σε ανορθόδοξες μεθόδους για να στηρίξει το νόμισμα και να ανακόψει τον πληθωρισμό, χωρίς να έρθει σε σύγκρουση με τον Ερντογάν.

Στο μεταξύ, η γειτονική χώρα αντιμετωπίζει πρόβλημα μειωμένων συναλλαγματικών διαθεσίμων, ένα διαρκώς διευρυνόμενο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών και μια εντεινόμενη κρίση στις σχέσεις της με την Ουάσιγκτον.

Η μεγαλύτερη επιχειρηματική ομοσπονδία της χώρας, Tusiad, εκτιμά ότι η επανάληψη των εκλογών στην Κωνσταντινούπολη θα εμποδίσει την Τουρκία να ξεφύγει από την ύφεση. «Σε μία χρονική στιγμή που χρειάζεται να εστιάσουμε σε μία ατζέντα οικονομικών και δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων, η επιστροφή σε κλίμα εκλογών είναι ανησυχητική», έγραψε στο twitter.

Η εταιρεία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας Bereket Enerji Uretim ζήτησε πρόσφατα την αναδιάρθρωση δανείων ύψους 5 δισ. δολαρίων, ανεβάζοντας τον συνολικό λογαριασμό για τις αναδιαρθρώσεις των μεγαλύτερων επιχειρήσεων της Τουρκίας στα 28 δισ. δολάρια. Αυτό το νούμερο είναι μόνο για τους 4 πρώτους μήνες του 2019 όταν ολόκληρο το 2018 με την τεράστια αβεβαιότητα οι αναδιαρθρώσεις έφτασαν τα 18 δισ. δολάρια. Η λίστα με τις επιχειρήσεις που ζητούν ρύθμιση χρεών είναι ατελείωτη ενώ πάνω από το 50% των υποχρεώσεων των τουρκικών εταιρειών είναι σε τουρκικές τράπεζες, ποσοστό διπλάσιο σε σύγκριση με το 2008. Σημειώνεται ότι το υφιστάμενο χρέος μόνο του ενεργειακού κλάδου ξεπερνά τα 50 δισ. δολάρια.

Επίσης, όλα τα μεγάλα έργα υποδομής στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένου του νέου αεροδρόμιου της Κωνσταντινούπολης το οποίο κόστισε 11 δισ. δολάρια, χρηματοδοτήθηκαν με δάνεια σε ξένο νόμισμα τα οποία δόθηκαν κατά κύριο λόγο από εγχώριες τράπεζες. Όμως τα έσοδα των τραπεζών είναι σε τουρκικές λίρες καθιστώντας ολοένα πιο δύσκολη την κατάσταση. Την ίδια ώρα, ο ρυθμός αύξησης των «κόκκινων» δανείων θυμίζει… Ελλάδα, αφού από το 3% στο τέλος του 2018 ξεπέρασε το 4% τον Φεβρουάριο με τον οίκο Fitch να προβλέπει ότι θα αυξηθούν περαιτέρω εξαιτίας των οικονομικών προοπτικών, των υψηλών επιτοκίων δανεισμού και των δανείων σε ξένο νόμισμα.

Η τουρκική κυβέρνηση ώθησε επίσης τους κρατικούς δανειστές να προσφέρουν περισσότερες πιστώσεις πριν από τις εκλογές στα τέλη Μαρτίου, καθώς οι εμπορικοί και διεθνείς ομόλογοι τους αρνήθηκαν να το κάνουν.

Οι συναλλαγματικές υποχρεώσεις του τουρκικού εταιρικού τομέα ανήλθαν στα 315 δισ. δολ. στο τέλος Φεβρουαρίου, σχεδόν 40% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της χώρας. Ακόμη και όταν αντισταθμίστηκαν όλα αυτά έναντι του ενεργητικού τους σε ξένο συνάλλαγμα, το έλλειμμα παρέμεινε στα 197 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία της τουρκικής κεντρικής τράπεζας

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ως ποσοστό της συνολικής πίστωσης, αυξήθηκαν στο 4,04% το Μάρτιο από 2,9% στις αρχές του 2018, σύμφωνα με την τραπεζική ρυθμιστική αρχή, η οποία αναμένει ότι ο δείκτης θα μπορούσε να ανέλθει στο 6% φέτος. Μόνο η ενεργειακή βιομηχανία της χώρας έχει πάνω από 51 δισεκατομμύρια δολάρια ανεξόφλητου χρέους.

Οι επενδυτές είναι ήδη προετοιμασμένοι για περισσότερες δυσκολίες στην χώρα, ενώ οι τράπεζες διαπραγματεύονται επί του παρόντος σχεδόν στο ήμισυ της λογιστικής τους αξίας, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.

https://twitter.com/7Dnews/status/1127133443542982656

https://twitter.com/spectatorindex/status/1126811018896658432