Τουρκία
“Το να βγάλουμε την Τουρκία εκτός ΝΑΤΟ είναι μια κακή ιδέα” τονίζει σε άρθρο-παρέμβαση του στο Bloomberg ο Αμερικανός ναύαρχος ε.α. James Stavridis, ο οποίος με τα όσα λέει ομολογεί πως όχι μόνο υπάρχει τέτοιο θέμα αλλά έχει ήδη τεθεί. Πρόκειται για μια βαρυσήμαντη παρέμβαση, μια κραυγή αγωνίας για ότι έρχεται…
Υπενθυμίζουμε πως ο ε.α. James Stavridis έχει μακρυνή ελληνική καταγωγή αλλά ουδέποτε προχώρησε έστω σε μία συμβολική κίνηση υπέρ της πατρίδας των προγόνων του σε αντίθεση με άλλους όπως ο Σ.Λάλας.
Αναφέρει χαρακτηριστικά:
“Μετά από αρκετά χρόνια λεκτικών μαχών με τις ΗΠΑ, η Τουρκία την περασμένη εβδομάδα ξεκίνησε να λαμβάνει τους ρωσικούς S-400. Η παράδοση του σχετικού οπλισμού συνεχίζεται ακόμη .
Είμαστε σε ένα σημείο καμπής το οποίο στην χειρότερη περίπτωση μπορεί να οδηγήσει στην έξοδο της Τουρκίας από την Συμμαχία (άρα μπορεί να συμβεί ανεξάρτητα απ’ όσα ισχυρίζονται δημοσίως μέχρι τώρα)!
Οι ΗΠΑ και οι άλλοι συνεργάτες του ΝΑΤΟ έχουν 3 νόμιμες αντιρρήσεις στην τουρκική αγορά των S-400.
Πρώτον είναι το θέμα του συμβιβασμού της ασφάλειας του ΝΑΤΟ με τους S-400 αν αυτό διασυνδεθεί με τα συμμαχικά αντιαεροπορικά συστήματα του ΝΑΤΟ. Είναι αδύνατον να γνωρίζουμε τι μηχανισμούς συλλογής πληροφοριών ή “κυβερνο-πόρτες” έχουν χτιστεί στο ρωσικό σύστημα.
Δεύτερον, η Συμμαχία ανησυχεί και λόγω του αμερικανικού αεροσκάφους 5ης γενιάς F-35 το οποίο θα βρίσκεται υπό την επιτήρηση ενός ρωσικού συστήματος. Η Μόσχα θα μπορέσει να δει πως οι S-400 “βλέπουν” τις ικανότητες στελθ. Πρόκειται για ένα “πραξικόπημα πληροφοριών” από την Μόσχα.
Τέλος, στέλνει άσχημο γεωπολιτικό μήνυμα όταν ένα μέλος “κλειδί” του ΝΑΤΟ προχωρά σε μια αγορά ενός οπλικού συστήματος από έναν εχθρό που δοκιμάζει και προκαλεί συνέχεια την Συμμαχία.
Ενώ ο πρόεδρος Ν.Τραμπ αμφιταλαντεύεται στην κριτική του προς την τουρκική αγορά, από τη μία λέει πως είναι άδικο και από την άλλη σταματά τις πωλήσεις F-35, το Πεντάγωνο είναι υπέρ της εκδίωξης της Τουρκίας ολοκληρωτικά από το πρόγραμμα των F-35. Το Κογκρέσο είναι γνωστό πως θέλει κυρώσεις το ίδιο και η Επιτροπή Αμυνας.
Η Τουρκία από την άλλη διαφωνεί πολύ με την αμερικανική υποστήριξη στους Κούρδους της ΒΑ Συρίας ενώ προχωρά σε γεωτρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο. Τέλος ο Ρ.Τ.Ερντογάν καταπιέζει τα ΜΜΕ, την δικαιοσύνη και τα κόμματα τις αντιπολίτευσης με αποτέλεσμα να αυξάνει τις ανησυχίες για απολυταρχισμό.
Πόσο σοβαρή είναι αυτή η διαμάχη; Και τι μπορεί να γίνει για να σωθεί αυτή η σχέση;
Πρώτον η κυβέρνηση Τραμπ και οι Ευρωπαίοι πρέπει να αναγνωρίσουν το υψηλό διακύβευμα της διαμάχης. Ο Ερντογάν είναι ένα “ψώνιο” που δεν αγαπά το ΝΑΤΟ.
Τον έχω συναντήσει σε αρκετές περιστάσεις όταν ήταν πρωθυπουργός και εγώ ήμουν διοικητής του ΝΑΤΟ. Είναι ύποπτος με τους στρατιωτικούς γενικά, μια τάση που ενισχύθηκε από την απόπειρα πραξικοπήματος εναντίο του τρία χρόνια πριν.
Ομως ακόμα η Τουρκία είναι πολύτιμος συνεργάτης για την Συμμαχία. Οι τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις που ήταν υπό την Διοίκηση μου ήταν πολύ επαγγελματικές και μέρος της στρατηγικής μας για Αφγανιστάν, Λιβύη, Βαλκάνια, ενάντια στην πειρατεία.
Αν χάσουμε το Εθνος αυτό με τον δεύτερο Στρατό στο ΝΑΤΟ θα έχουμε ένα τεράστιο γεωπολιτικό λάθος.
Θα δημιουργήσει επίσης ένα προηγούμενο καθώς ένα Εθνος θα οδηγείται εκτός από κυρώσεις.
Ετσι η Δύση πρέπει να δουλέψει προς ένα αποτέλεσμα που τουλάχιστον κρατά την Τουρκία λειτουργική και συνεισφέρει ως μέλος του ΝΑΤΟ.
Ενα ακόμη “κλειδί” είναι να απομακρυνθούμε από το τωρινό περιεχόμενο της διαμάχης ΗΠΑ-Τουρκίας και να μεταφέρουμε το κέντρο των συζητήσεων στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Υπάρχουν 29 Εθνη στο ΝΑΤΟ και ένα 30ό, τα Σκόπια (Βόρεια Μακεδονία όπως λέει) που θα εισέλθει τον επόμενο χρόνο.
Μια ενωμένη συμμαχική φωνή χρειάζεται ώστε να πεισθεί η Τουρκία ότι η αγορά των S-400 είναι λάθος αλλά να μην τερματιστεί η συμμετοχή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ.
Είναι ζωτικό να “κάμψουμε το τόξο” της τουρκικής συμπεριφοράς μακριά από την Ρωσία χωρίς να το σπάσουμε ολοκληρωτικά.
Τρίτον, οι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ πρέπει να σκεφτούν πιο δημιουργικά.
Για παράδειγμα μπορεί να υπάρξουν τεχνικές λύσεις στην “απομόνωση” των S-400 από τα υπόλοιπα αντιαεροπορικά συστήματα του ΝΑΤΟ που λειτουργούν στην αεροπορική βάση Ramstein στην Γερμανία (εκεί εγώ πέρασα πολλές μέρες αναλύοντας την αποτελεσματικότητα του συστήματος και τον υψηλό βαθμό ενοποίησης του)
Ή πρέπει το ΝΑΤΟ να ενθαρρύνει την Τουρκία να αφήσει στον “πάγκο” τους S-400 και μετά να τους πουλήσει ένα άλλο αντιαεροπορικό σύστημα για να ικανοποιήσει τις νόμιμες αμυντικές ανάγκες. Ο Τραμπ τους έχει προσφέρει Patriot.
Και τα F-35 να μην ακυρωθούν (ούτε να ακυρωθούν λόγω κυρώσεων) ενώ το ΝΑΤΟ θα δουλεύει για να βρει λύσεις στα προβλήματα.
Τέλος, δεν θα ήταν κακό να αυξήσουμε το βαθμό εμπλοκής σε άλλα μέτωπα “κλειδιά” – από ανώτατες ανταλλαγές αντιπροσωπειών για να ενθαρρυνθεί η τουρκική συνεισφορά στις αποστολές του ΝΑΤΟ μέχρι προσωπικές συζητήσεις πχ. ο Τούρκος ΥΠΑΜ, Χ.Ακάρ, είναι προσωπικός μου φίλος και είναι γνωστός και σεβαστός στο Πεντάγωνο.
Θα βοηθούσε μια διπλωματική και επιχειρησιακή “ενοποίηση” έξω από το θέμα του αντιαεροπορικού συστήματος.
Η ζωή είναι γεμάτη επιλογές, και για τα άτομα και για τα Εθνη.
Αν η Τουρκία επιλέξει να προχωρήσει με την αγορά των S-400 και οι δυο πλευρές πρέπει να εργαστούν ώστε να δημιουργήσουν ένα αποδεκτό αποτέλεσμα που δεν θα επηρεάσει την ενότητα της Συμμαχίας αλλά θα διατηρήσει την εννοποίηση των αντιαεροπορικών συστημάτων του ΝΑΤΟ και τις τεχνολογίας στελθ των F-35.
Μπορεί να γίνει αλλά θα χρειαστεί πολύ δουλειά και επιθυμία για συμβιβασμό” καταλήγει…
Τί λέει επί της ουσίας ο Τ.Σταυρίδης με την μακρινή ελληνική καταγωγή; “Δώστε τα πάντα στην Τουρκία, κάντε ότι χρειάζεται για να μείνει στο ΝΑΤΟ και μην την διώξετε”…
