Τουρκία
Καμία πρόθεση να κάνει πίσω από τους σχεδιασμούς της για άνοιγμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου, δεν δείχνει πως έχει η Τουρκία αλλά και πόσο μπορεί να τραβήξει ακόμα το σκοινί. Η Λευκωσία έχει διαπιστώσει ότι, η Ουάσιγκτον πέραν της φραστικής καταδίκης των τουρκικών ενεργειών, δεν δείχνει διάθεση να ασκήσει ουσιαστικές πιέσεις.
Χθες οι ΗΠΑ, επανήλθαν στο θέμα, με δήλωση της εκπροσώπου του State Department, Morgan Ortagus, η οποία ζήτησε ανάκληση της απόφασης. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πρέσβης της Ρωσίας στη Λευκωσία, Στανισλάβ Οσάτσι. Επίσης με δηλώσεις, έχουν τοποθετηθεί τόσο η Γαλλία όσο και η Μεγάλη Βρετανία.
Αναγκαιότητα για σεβασμό των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για το κυπριακό, διαμηνύει και το Πεκίνο στην Άγκυρα.
Παρά το ότι και τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, και η ΕΕ σύσσωμη, καταδικάζουν τις τουρκικές ενέργειες, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όχι μόνο δεν δείχνει διάθεση συνδιαλλαγής, αλλά παίζει και το επόμενο χαρτί που είναι η αλλαγή της συμφωνημένης βάσης λύσης του Κυπριακού, προωθώντας την αποδοχή ύπαρξης δύο κρατών.
Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, Morgan Ortagus, κάλεσε χθες τη Τουρκία να ανακαλέσει την απόφαση της για το άνοιγμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου, διατυπώνοντας την βαθιά ανησυχία της Ουάσιγκτον για τη μονομερή απόφαση της Άγκυρας .
Επεσήμανε πως το άνοιγμα της πόλης έρχεται σε αντίθεση και παραβιάζει τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και συνιστά μια προκλητική και αντιπαραγωγική ενέργεια που υπονομεύει την επανέναρξη των συνομιλιών.
Η κυρία Ortagus είπε ακόμη πως οι ΗΠΑ «υποστηρίζουν τις προσπάθειες για την αποκλιμάκωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο και συνεχίζουν να απαιτούν διάλογο και σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου. Η πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου Ερντογάν ήταν ένα βήμα προς τη λάθος κατεύθυνση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να υποστηρίζουν έναν ολοκληρωμένο διακανονισμό για την επανένωση του νησιού στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδία, η οποία θα ωφελήσει όλους τους Κύπριους, καθώς και την ευρύτερη περιοχή».
Ο πρέσβης της Ρωσίας στη Λευκωσία, Στανισλάβ Οσάτσι, με γραπτή του δήλωση πως η Μόσχα θεωρεί «απαράδεκτη την απόφαση για άνοιγμα των Βαρωσίων», σημειώνοντας πως «οποιεσδήποτε μονομερείς ενέργειες που παραβιάζουν προηγούμενα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, δημιουργούν επιπρόσθετες δυσκολίες για επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας».
Τι θα κάνει ο ΓΓ του ΟΗΕ;
Ο Αντόνιο Γκουτέρες αναμένεται να εκδηλώσει ακόμα μία πρωτοβουλία για επανέναρξη των συνομιλιών με στόχο τη συνολική επίλυση του Κυπριακού. Ωστόσο η ανάδειξη του Ερσίν Τατάρ στην ηγεσία των Τουρκοκυπρίων δεν δημιουργεί ελπίδες για επιτυχία του εγχειρήματος.
Ο Ερσίν Τατάρ ο οποίο λειτουργεί ως εξάρτημα του κατεστημένου της Άγκυρας έχει υιοθετήσει την αναθεωρητική στάση Ερντογάν – Τσαβούσογλου, διαμηνύοντας ότι το μοντέλο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας δεν έχει προοπτική εφαρμογής στη Κύπρο καθώς οι προσπάθειες δεκαετιών έχουν καταλήξει σε αδιέξοδο.
Χρησιμοποιεί ως επιχείρημα την απόρριψη του Σχεδίου Ανάν από τους Ελληνοκύπριους το 2004, και την επακόλουθη ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ, υποστηρίζοντας πως τιμωρήθηκαν οι Τουρκοκύπριοι που αποδέχθηκαν το Σχέδιο. Ο Ερντογάν και ο Τάταρ ουσιαστικά υιοθετούν το δόγμα του Ραούφ Ντενκτάς ο οποίος από την δεκαετία του ’80 υποστήριζε πως το κυπριακό «λύθηκε» το 1974 με την εισβολή της Τουρκίας και οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι θα πρέπει αν ζήσουν πλαί – πλάι με την επίτευξη λύσης συνομοσπονδίας ή δύο κρατών.
Η Ειδική Απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ έχει αρχίσει ήδη για να προετοιμαστεί η άτυπη πενταμερής διάσκεψη (5+1) στην μορφή που είχε γίνει η διάσκεψη στο Κραν Μοντανά τον Ιούλιο του 2017. Σε αυτή συμμετείχαν Οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι, και οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις (Ελλάδα – Τουρκία – Μ. Βρετανία) συν η ΕΕ ως παρατηρητής.
Ο εκπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ, Στεφάν Ντουζαρίκ, απαντώντας, δήλωσε χθες πως, «ελπίζουμε ότι αυτή η συνάντηση θα είναι δυνατή και ότι θα επιτρέψει την επανέναρξη των συζητήσεων που πραγματοποιήθηκαν στο Κραν Μοντανά και οι οποίες πρέπει να ξαναρχίσουν».
Κληθείς να σχολιάσει τη δήλωση του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν περί λύσης δύο κρατών, ο ο κ. Ντουζαρίκ είπε:
«Προφανώς, στο πλαίσιο αυτών των συνομιλιών και κατά τη διάρκεια αυτών των συζητήσεων, κάθε μέρος έχει το δικαίωμα να αναλαμβάνει τις πρωτοβουλίες που θέλει. Στόχος μας προς το παρόν είναι να μπορέσουμε να φέρουμε τα μέρη μαζί και να ξαναρχίσουμε από εκεί που σταματήσαμε πριν από λίγους μήνες».
Η Τζέιν Χολ Λουτ αναμένεται στην Κύπρο στις 27 του μήνα ενώ στις 28 και 29 Νοεμβρίου αναμένεται να έχει επαφές με τους Νίκο Αναστασιάδη και Ερσίν Τατάρ.
