Ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας, Σουλεϊμάν Σοϊλού, «τα έβαλε» με τις ΗΠΑ, υποστηρίζοντας ότι εκτρέφει τρομοκράτες και πραξικοπήματα στη Μέση Ανατολή, αναφερόμενος κυρίως στην κουρδική οργάνωση ΡΚΚ.
Το κοινό του Σ.Σοϊλού, ο οποίος μίλησε στην επαρχία Ντιγιάρμπακιρ της νοτιοανατολικής Τουρκίας, αποτελούταν κυρίως από τις αποκαλούμενες «Μητέρες του Ντιγιάρμπακιρ», οι οποίες υποστηρίζουν ότι τα παιδιά τους έπεσαν θύματα απαγωγής από την κουρδική οργάνωση ΡΚΚ και, για το λόγο αυτό, διαμαρτύρονται εδώ και τρία χρόνια έξω από τα κεντρικά γραφεία του φιλοκουρδικού Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών (HDP), στο Ντιγιάρμπακιρ.
Ποιες είναι οι «Μητέρες του Ντιγιάρμπακιρ»
Οι «Μητέρες του Ντιγιάρμπακιρ» είναι μια ομάδα γυναικών στην Τουρκία, που συγκεντρώνεται καθημερινά για μια καθιστική διαμαρτυρία κατά του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP), απαιτώντας την επιστροφή των παιδιών τους, που φέρονται να εξαπατήθηκαν ή να απήχθησαν από το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK).
Σε αντίθεση με τις «Μητέρες του Σαββάτου» στην Κωνσταντινούπολη, οι οποίες επίσης ζητούν να μάθουν πού βρίσκονται οι συγγενείς τους και των οποίων οι διαμαρτυρίες αντιμετωπίζουν την καταπίεση της αστυνομίας, η ομάδα των Μητέρων του Ντιγιάρμπακιρ υποστηρίζεται από την τουρκική αστυνομία, η οποία τις συνοδεύει στα σπίτια τους τα βράδια, και προστατεύεται από τον τοπικό εισαγγελέα.
Όλα ξεκίνησαν το 2016 από μία Κούρδισσα
Πριν από τη δράση στο Ντιγιάρμπακιρ , ανάλογες καταγγελίες προέκυπταν κατά καιρούς από μητέρες που προέτρεπαν τους γιους τους να παραδοθούν στις αρχές ασφαλείας.
Ο Aytekin Yılmaz, πρώην μέλος του PKK που έγραψε βιβλία για την οργάνωση, δήλωσε ότι ορισμένοι νεαροί Κούρδοι εντάχθηκαν εθελοντικά στο PKK, ενώ άλλοι υπό πίεση.
Οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2016, όταν η Κούρδισσα μητέρα Hacire Akar κατηγόρησε το PKK ότι απήγαγε τον γιο της.
Λίγο αργότερα, ένα πρακτορείο ειδήσεων, που πρόσκειται στους Κούρδους εθνικιστές, πήρε συνέντευξη από τον 21χρονο νεαρό, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι δεν είχε ενταχθεί στο PKK, αλλά είχε φύγει από το σπίτι του εξαιτίας ενός οικογενειακού ζητήματος. Ο ίδιος επέστρεψε στο σπίτι του.
Το αποτέλεσμα ενθάρρυνε και άλλες μητέρες. Από τις 3 Σεπτεμβρίου 2019, 34 οικογένειες συμμετείχαν στη διαμαρτυρία έξω από τα κεντρικά γραφεία του HDP στο Ντιγιάρμπακιρ, του φιλοκουρδικού πολιτικού κόμματος που κατηγορείται από διάφορα κόμματα και την τουρκική κυβέρνηση ότι έχει διασυνδέσεις με το PKK.
Το HDP λέει ότι οι διαδηλώσεις ενορχηστρώνονται από τον Ερντογάν
Εξαιτίας της καθιστικής διαμαρτυρίας, η Γενική Εισαγγελία του Ντιγιάρμπακιρ ξεκίνησε έρευνα εναντίον στελεχών του HDP του Ντιγιάρμπακιρ στην επαρχία και την περιφέρεια, μετά από αναφορές στα μέσα ενημέρωσης για απειλές προς τους διαδηλωτές από φερόμενους υποστηρικτές του PKK.
Το HDP αρνείται τους ισχυρισμούς και λέει ότι οι διαδηλώσεις ενορχηστρώνονται από την κυβέρνηση, για να δαιμονοποιήσει το κόμμα.
Ο Zeyyat Ceylan, συμπρόεδρος του HDP στο Ντιγιάρμπακιρ, ισχυρίστηκε ότι το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να εκδικηθεί την ήττα του στις εκλογές για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης τον Ιούνιο του 2019, χρησιμοποιώντας τις οικογένειες.
Ο Metin Gurcan, αρθρογράφος του Al-Monitor, σχολίασε τις διαδηλώσεις ως ώθηση για το HDP να «αποστασιοποιηθεί από το PKK και να μετασχηματιστεί».
Στη συνέχεια, επικαλούμενη τις χειμερινές συνθήκες, η ομάδα σταμάτησε να κάθεται στις σκάλες μπροστά από το κτίριο του κόμματος και μεταφέρθηκε σε μια σκηνή για να προστατευτεί από το κρύο.
Τον Μάρτιο του 2020, ο αριθμός των οικογενειών που διαμαρτύρονταν αυξήθηκε σε 134. Υπάρχουν επίσης συγγενείς εκτός της επαρχίας Ντιγιάρμπακιρ.
Οι διαμαρτυρίες συνεχίστηκαν κατά τη διάρκεια της επιδημίας του κοροναϊού, αν και έγιναν σύμφωνα με τα μέτρα που ελήφθησαν για την καταπολέμηση της πανδημίας. Οι ηλικιωμένοι πήγαν στα σπίτια τους, ενώ οι υπόλοιποι κάθονταν μαζί με απόσταση μεταξύ τους, φορώντας γάντια και μάσκες.
Ένα μέλος του PKK, που ισχυρίζεται ότι η οικογένειά του συμμετέχει στις διαμαρτυρίες, καλεί την οικογένειά του να «σταματήσει αμέσως», καθώς ισχυρίζεται ότι δεν έχει χειραγωγηθεί.
Ο Murat Karayılan, διοικητής του PKK, απέρριψε κάθε κατηγορία που διατυπώθηκε εναντίον του HDP ή του PKK.
Συναντήσεις Ευρωπαίων και άλλων αξιωματούχων με τις μητέρες
Στις 7 Νοεμβρίου 2019, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Tomas Zdechovsky συναντήθηκε με τις μητέρες στο Ντιγιάρμπακιρ.
Πρέσβεις από εννέα χώρες επισκέφθηκαν επίσης τις μητέρες, συμπεριλαμβανομένου του Ινδού απεσταλμένου Sanjay Bhattacharya, του Ουκρανού Andrii Sybiha και του Βρετανού Dominick Chilcott.
Στις 11 Σεπτεμβρίου 2019, τόσο ο επικεφαλής της επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων του τουρκικού κοινοβουλίου, όσο και ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής για την ισότητα ευκαιριών μεταξύ γυναικών και ανδρών επισκέφθηκαν την καθιστική διαμαρτυρία και εξέφρασαν την υποστήριξή τους.
Ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας, Σουλεϊμάν Σοϊλού, επισκέφθηκε επίσης τη διαμαρτυρία, αλλά επικρίθηκε από τον πρόεδρο του κύριου αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, ο οποίος δήλωσε: «Γιατί πηγαίνετε και κάθεστε εκεί; Το καθήκον σας είναι να επιλύσετε το πρόβλημα».
Η πρώτη κυρία της Τουρκίας Εμινέ Ερντογάν, συνοδευόμενη από την Zehra Zümrüt Selçuk, υπουργό Οικογένειας, Εργασίας και Κοινωνικών Υπηρεσιών, εξέφρασε την υποστήριξή της στις οικογένειες κατά την επίσκεψή τους στις 31 Δεκεμβρίου 2019.
Τον Οκτώβριο του 2019, η ομάδα πίεσης «Μητέρες της Σρεμπρένιτσα» επισκέφθηκε επίσης τις οικογένειες μπροστά από τα κεντρικά γραφεία του HDP στο Ντιγιάρμπακιρ της Τουρκίας.