Τουρκία
Την ώρα που οι δημοσκοπήσεις φέρνουν τον Ταγίπ Ερντογάν να δίνει μάχη για να κερδίσει τον αντίπαλο του από την ενωμένη αντιπολίτευση, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, το κόμμα του Ερντογάν καταγράφει σαφές προβάδισμα για τις βουλευτικές εκλογές στην Τουρκία, που θα διεξαχθούν την ίδια ημέρα με τις προεδρικές, στις 14 Μαΐου.
Είναι μια παράμετρος που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη γιατί ο πρόεδρος -ειδικά αν είναι ξανά ο Ερντογάν- μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπος με μια Εθνοσυνέλευση στην οποία η παράταξη του δεν θα πλειοψηφεί.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις από την Metropoll φέρνουν τον Κιλτσντάρογλου πρώτο με μικρή διαφορά (42,6% έναντι 41,1%) μπροστά από τον Ερντογάν. Γύρω στο 5%, έχοντας εμφανίσει ανοδική τάση, κινούνται τα ποσοστά του Μουχαρέμ Ιντζέ, οι ψήφοι του οποίου θα γίνουν μήλον της έριδος αν χρειαστεί δεύτερος γύρος στις 28 Μαΐου.
Ακόμη πιο ψηλά είναι, σύμφωνα με την έρευνα της ORC, ο Κιλιτσντάρογλου που έχει 48,9%, έναντι 41,5% του Ερντογάν και 7,2% του Ιντζέ. Τρίτη έρευνα, από την ALF, στις 8 με 12 Απριλίου, φέρνει τον Κιλιτσντάρογλου στο 47,4% και τον Ερντογάν στο 43,9%.
Στο βαθμό που αποτυπώνουν τις τάσεις, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι 20 και πλέον χρόνια κυριαρχίας του Ταγίπ Ερντογάν φτάνουν στο τέλος τους, μια αλλαγή που για πολλούς Τούρκους -και ειδικά τους νεότερους- φαίνεται κατακλυσμιαία. Είτε ανήκουν σε αυτούς που σχεδόν δεν έζησαν άλλον ηγέτη, είτε σε όσους θέλουν μια αλλαγή στη χώρα, οι Τούρκοι θεωρούν την αναμέτρηση κομβικής σημασίας.
Ωστόσο το απότομο τέλος της μακράς του ηγεμονίας δεν θα είναι εύκολο έργο, τονίζει ο Observer. Αν ο Ερντογάν κερδίσει την προεδρία αλλά χάσει το Κοινοβούλιο υπάρχει ο κίνδυνος να πάρει στα χέρια του ακόμη περισσότερες εξουσίες, ακυρώνοντας τα κέρδη της αντιπολίτευσης. Είναι, από την άλλη πλευρά, και ολόκληρο το σύστημα που «έχτισε» ο Ερντογάν το οποίο, όπως αντιλαμβάνεται η αντιπολίτευση, δύσκολο να παραμεριστεί. Η «συγκατοίκηση» είναι μια πρωτοφανής κατάσταση στην Τουρκία.
Εν τω μεταξύ, σε ό,τι αφορά τις βουλευτικές εκλογές σε δημοσκόπηση στο διάστημα 1-3 Απριλίου, το ΑΚΡ του Ερντογάν λαμβάνει το 35% των ψήφων, έναντι του 21,7% του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) του Κιλιτσντάρογλου.
Χαμηλότερα κινούνται το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP), στο 11,2%, ενώ το Καλό Κόμμα (IYI) της Μεράλ Ακσενέρ, είναι στο 8,4%. Το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ, οι «Γκρίζοι Λύκπο») είναι στο 4,5%, ενώ όλα τα υπόλοιπα είναι το καθένα κάτω από 2%.
Αν υπολογιστούν και οι αναποφάσιστοι, το ποσοστό του ΑΚΠ ξεπερνά το 40% και του CHP είναι στο 24,6%.
Σε κάθε περίπτωση ο πρόεδρος χρειάζεται τουλάχιστον 301 στους 600 βουλευτές για να έχει αυτονομία κινήσεων. Η συμμαχία που στηρίζει τον Κιλιτσντάρογλου έχει δεσμευτεί μάλιστα για τη μετάβαση σε ενισχυμένο κοινοβουλευτικό σύστημα. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται 360 έδρες για τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις ή και 400 εδρών αν προκύψει διαφωνία μεταξύ του προέδρου και της Εθνοσυνέλευσης.
