Ένοπλες Συγκρούσεις
Καθώς πλησιάζει η πρώτη επέτειος της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία, Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε στους Ουκρανούς ηγέτες ότι αντιμετωπίζουν μια κρίσιμη στιγμή για να αλλάξουν την πορεία του πολέμου, αυξάνοντας την πίεση στο Κίεβο να πετύχει σημαντικά κέρδη στο πεδίο της μάχης, ενώ τα όπλα και η βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους αυξάνονται.
Σύμφωνα με την Washington Post παρά τις υποσχέσεις να στηρίξουν την Ουκρανία «όσο χρειαστεί», οι αξιωματούχοι του Μπάιντεν λένε ότι τα πρόσφατα πακέτα βοήθειας από το Κογκρέσο και τους συμμάχους της Αμερικής αποτελούν την καλύτερη ευκαιρία του Κιέβου να αλλάξει αποφασιστικά την πορεία του πολέμου.
Πολλοί συντηρητικοί στη Βουλή των Αντιπροσώπων υπό την ηγεσία των Ρεπουμπλικάνων έχουν ορκιστεί να αποσύρουν την υποστήριξη, και η μακροπρόθεσμη διάθεση της Ευρώπης για χρηματοδότηση της πολεμικής προσπάθειας παραμένει ασαφής.
Στήριξη «όσο χρειαστεί» με… αστερίσκους
Αρκετοί αξιωματούχοι σημείωσαν την ισχυρή διακομματική υποστήριξη που έχει συνοδεύσει κάθε πακέτο για την Ουκρανία, προσθέτοντας ότι το Κογκρέσο έδωσε στον Λευκό Οίκο περισσότερα από όσα ζήτησε, αλλά αναγνώρισαν ότι αυτό συνέβη υπό την ηγεσία της Βουλής και της Γερουσίας των Δημοκρατικών.
«Θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε να τους εντυπωσιάσουμε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τα πάντα για πάντα», δήλωσε ένας ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης, αναφερόμενος στην Ουκρανία. Ο αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσει ευαίσθητα διπλωματικά θέματα, πρόσθεσε ότι είναι «πολύ ισχυρή άποψη» της κυβέρνησης ότι θα είναι δύσκολο να συνεχίσει να λαμβάνει το ίδιο επίπεδο ασφάλειας και οικονομικής βοήθειας από το Κογκρέσο.
«Όσο χρειαστεί» αφορά το μέγεθος της σύγκρουσης», πρόσθεσε ο αξιωματούχος. «Δεν αφορά το ποσό της βοήθειας».
Ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης δήλωσε ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θα συνεχίσει να ζητά τόση χρηματοδότηση όση πιστεύει ότι χρειάζεται η Ουκρανία -όπως έκανε καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου- αλλά ότι δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι το Κογκρέσο θα εγκρίνει αυτά τα αιτήματα.
Οι Ρεπουμπλικάνοι ανέλαβαν τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων τον Ιανουάριο και ενώ πολλοί βασικοί νομοθέτες έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους για τη συνέχιση της χρηματοδότησης, το κόμμα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει μια σκληρή δεξιά πτέρυγα που έχει εκφράσει σκεπτικισμό ή αντίθεση σε περισσότερα χρήματα για τον πόλεμο.
Ο πόλεμος τους τελευταίους μήνες έχει μετατραπεί σε μια αργή διαδικασία στην ανατολική Ουκρανία, χωρίς καμία από τις δύο πλευρές να κερδίζει το πάνω χέρι. Οι αξιωματούχοι του Μπάιντεν πιστεύουν ότι η κρίσιμη καμπή θα έρθει την άνοιξη, όταν η Ρωσία αναμένεται να εξαπολύσει επίθεση και η Ουκρανία να εξαπολύσει αντεπίθεση σε μια προσπάθεια να ανακτήσει τα χαμένα εδάφη.
Υπογραμμίζοντας τη σημασία της στιγμής για την κυβέρνηση, ο αντιπρόεδρος Χάρις, ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν και ο υπουργός Εσωτερικής Ασφάλειας Αλεχάντρο Μαγιόρκας θα μεταβούν σε μια μεγάλη σύνοδο κορυφής για την ασφάλεια στη Γερμανία αυτή την εβδομάδα και ο πρόεδρος Μπάιντεν θα μεταβεί στην Πολωνία την επόμενη εβδομάδα για μια ομιλία και συναντήσεις για την πρώτη επέτειο.
Κρίσιμοι οι επόμενοι μήνες για την Ουκρανία
Η κυβέρνηση Μπάιντεν συνεργάζεται επίσης με το Κογκρέσο για την έγκριση άλλων 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων άμεσης δημοσιονομικής βοήθειας προς το Κίεβο και αναμένεται να ανακοινώσει άλλο ένα μεγάλο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας την επόμενη εβδομάδα και την επιβολή περισσότερων κυρώσεων στο Κρεμλίνο περίπου την ίδια περίοδο.
Ο κρίσιμος χαρακτήρας των επόμενων μηνών έχει ήδη μεταφερθεί στο Κίεβο με ωμές εκφράσεις από κορυφαίους αξιωματούχους του Μπάιντεν – συμπεριλαμβανομένου του αναπληρωτή συμβούλου εθνικής ασφάλειας Τζον Φάινερ, της αναπληρώτριας υπουργού Εξωτερικών Γουέντι Σέρμαν και του υφυπουργού Άμυνας Κόλιν Καλ, οι οποίοι επισκέφθηκαν την Ουκρανία τον περασμένο μήνα.
Ο διευθυντής της CIA Ουίλιαμ Μπερνς ταξίδεψε στη χώρα μία εβδομάδα πριν από αυτούς τους αξιωματούχους, όπου ενημέρωσε τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι για τις προσδοκίες του σχετικά με το τι σχεδιάζει στρατιωτικά η Ρωσία τους επόμενους μήνες και τόνισε τον επείγοντα χαρακτήρα της στιγμής.
Ταυτόχρονα, ο Μπάιντεν και οι βοηθοί του επιθυμούν να αποφύγουν κάθε ένδειξη αποστασίας ή εξασθένησης της αποφασιστικότητας των δυτικών συμμάχων ενόψει της επετείου της 24ης Φεβρουαρίου, ελπίζοντας να δώσουν σήμα στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ότι η υποστήριξη προς την Ουκρανία δεν μειώνεται.
Αλλά ορισμένοι αναλυτές προειδοποίησαν ότι ούτε η Ρωσία ούτε η Ουκρανία είναι πιθανό να κατακτήσουν ένα αποφασιστικό στρατιωτικό πλεονέκτημα στο ορατό μέλλον.
«Φαίνεται ότι οδεύουμε για έναν μακρύ πόλεμο», δήλωσε η Andrea Kendall-Taylor, διευθύντρια του Προγράμματος Διατλαντικής Ασφάλειας στο Κέντρο για μια Νέα Αμερικανική Ασφάλεια. «Νομίζω ότι έρχεται σε αντίθεση με αυτό που πολλοί άνθρωποι ελπίζουν, ότι δηλαδή προσπαθούμε πραγματικά να βοηθήσουμε την Ουκρανία να κερδίσει στρατιωτικά».
Και πρόσθεσε: «Είναι μια στιγμή πραγματικά μεγάλης αβεβαιότητας».
Ο Μπάιντεν και οι κορυφαίοι συνεργάτες του δηλώνουν αποφασισμένοι να στηρίξουν την Ουκρανία όσο το δυνατόν περισσότερο και πληρέστερα. Αλλά προειδοποιούν ότι η πολιτική πορεία θα γίνει πιο δύσκολη μόλις η Ουκρανία εξαντλήσει το τρέχον πακέτο του Κογκρέσου, κάτι που θα μπορούσε να συμβεί ήδη από το καλοκαίρι.
Ορισμένοι δυτικοί ηγέτες τρέφουν επιφυλάξεις για την αποστολή ορισμένων τύπων βαρέων όπλων στην Ουκρανία, ανησυχώντας για μια άμεση αντιπαράθεση με τη Ρωσία, ειδικά αφότου ο Πούτιν εξέφρασε τη βούλησή του να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα.
Όμως, η ηχηρή δημόσια άσκηση πίεσης από τον Ζελένσκι, ακολουθούμενη από αθόρυβες παρασκηνιακές συμφωνίες από Αμερικανούς αξιωματούχους, έχει αλλάξει τη δυναμική. Ο Μπάιντεν και ο Μπλίνκεν πέρασαν μεγάλο μέρος του Δεκεμβρίου και του Ιανουαρίου προσπαθώντας να πείσουν τους συμμάχους να βοηθήσουν στην παροχή στην Ουκρανία των αρμάτων μάχης και των πυραύλων που η κυβέρνησή του αντιστεκόταν να στείλει επί μήνες.
Οι βοηθοί του Μπάιντεν ενθάρρυναν την Ολλανδία, για παράδειγμα, να βοηθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να παράσχουν κρίσιμα συστήματα αεράμυνας. Στις 20 Δεκεμβρίου, αξιωματούχοι του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας συναντήθηκαν με ανώτερους Ολλανδούς αξιωματούχους και τόνισαν τη σημασία που έδιναν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην αεράμυνα, σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο της κυβέρνησης που γνώριζε τη συνάντηση, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας για να αποκαλύψει λεπτομέρειες των ιδιωτικών συζητήσεων.
Αυτό που δεν γνώριζαν οι Ολλανδοί αξιωματούχοι ήταν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εργάζονταν για να φέρουν τον Ζελένσκι στην Ουάσινγκτον την επόμενη ημέρα, όπου ο Μπάιντεν θα ανακοίνωνε ότι ενέκρινε μια συστοιχία πυραύλων Patriot, το κορυφαίο αίτημα του Ζελένσκι για να βοηθήσει στην άμυνα κατά των ρωσικών επιθέσεων σε μη στρατιωτικές υποδομές.
Η συστοιχία χρειαζόταν έναν εκτοξευτή – ιδανικά έναν που βρισκόταν ήδη στην Ευρώπη – έτσι οι Ολλανδοί αξιωματούχοι εργάστηκαν κατά τη διάρκεια των διακοπών για να δουν πώς θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, δήλωσε ο αξιωματούχος. Τον Ιανουάριο, ο Μπάιντεν κάλεσε τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε να επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο και οι Ολλανδοί κατέληξαν σε μια λύση. Όταν ο Ρούτε επισκέφθηκε την Ουκρανία στις 17 Ιανουαρίου, δήλωσε ότι η Ολλανδία θα παράσχει δύο εκτοξευτές πυραύλων Patriot και πυραύλους στην Ουκρανία.
Υποβόσκουσες εντάσεις εντός του ΝΑΤΟ
Αλλά ο Μπάιντεν αντιμετώπισε προκλήσεις και σε άλλα μέτωπα. Ενώ η Βρετανία είχε ανακοινώσει ότι θα προμήθευε άρματα μάχης στην Ουκρανία, η Γερμανία αρνήθηκε να στείλει τα δικά της άρματα μάχης Leopard 2 ή να επιτρέψει σε άλλες χώρες να μεταφέρουν τα δικά τους Leopard – εκτός εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες συμφωνούσαν να στείλουν τα πολύτιμα άρματα μάχης M1 Abrams στην Ουκρανία.
Για μεγάλο μέρος του Ιανουαρίου, αξιωματούχοι του Πενταγώνου και του Λευκού Οίκου επέμεναν ότι τα άρματα μάχης M1 Abrams δεν ήταν κατάλληλα για τα ουκρανικά στρατεύματα, επειδή είναι τόσο περίπλοκα στη λειτουργία και τη συντήρησή τους. Αλλά ο Μπάιντεν ήθελε να αποφύγει την εμφάνιση ρήγματος στη δυτική συμμαχία.
Στα τέλη Ιανουαρίου, το υπουργικό συμβούλιο του Μπάιντεν κατέληξε σε ένα σχέδιο για τις Ηνωμένες Πολιτείες να ανακοινώσουν την προμήθεια αρμάτων μάχης M1 Abrams, το οποίο θα εξευμένιζε τη Γερμανία, παρόλο που τα αμερικανικά άρματα δεν θα έφταναν για αρκετούς μήνες. Την επόμενη ημέρα, ο Μπάιντεν έδωσε το πράσινο φως.
Τώρα, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες ετοιμάζονται να στείλουν 31 από τα κορυφαία άρματα μεσοπρόθεσμα, η Ευρώπη συγκεντρώνει γρήγορα δύο τάγματα αρμάτων Leopard στο εγγύς μέλλον – το ισοδύναμο τουλάχιστον 70 αρμάτων – σε μια κίνηση που θα μπορούσε να αλλάξει σημαντικά την ισορροπία δυνάμεων στο πεδίο της μάχης.
Ωστόσο, η δημόσια επίδειξη ενότητας υποκρύπτει υποβόσκουσες εντάσεις σχετικά με το πώς η Ουκρανία θα πρέπει να εστιάσει τους πόρους της τους επόμενους μήνες.
Προσπάθεια ευθυγράμμισης
Οι ειλικρινείς συζητήσεις στο Κίεβο τον περασμένο μήνα αντανακλούσαν μια προσπάθεια της κυβέρνησης Μπάιντεν να ευθυγραμμίσει τους στόχους της Ουκρανίας με το τι μπορεί να υποστηρίξει η Δύση καθώς ο πόλεμος πλησιάζει στον ένα χρόνο. Το να βρεθεί η Ουκρανία στην ίδια σελίδα δεν ήταν πάντα εύκολο, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν τις συζητήσεις, οι οποίοι μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας για να περιγράψουν τις ιδιωτικές συνομιλίες.
Επί μήνες, η Ουκρανία έχει δαπανήσει σημαντικούς πόρους και στρατεύματα για την υπεράσπιση του Μπαχμούτ στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς. Αμερικανοί στρατιωτικοί αναλυτές και σχεδιαστές έχουν υποστηρίξει ότι δεν είναι ρεαλιστικό να υπερασπιστεί ταυτόχρονα το Μπαχμούτ και να εξαπολύσει μια εαρινή αντεπίθεση για την ανακατάληψη μιας περιοχής που οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν πιο κρίσιμη.
Ο Ζελένσκι, ωστόσο, αποδίδει συμβολική σημασία στο Μπαχμούτ, δήλωσαν δύο ανώτεροι αξιωματούχοι της κυβέρνησης, και πιστεύει ότι θα ήταν πλήγμα για το ηθικό της Ουκρανίας να χάσει την πόλη. Την Παρασκευή, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι οι δυνάμεις της χώρας του θα «πολεμήσουν όσο μπορούμε» για να κρατήσουν την εμπόλεμη πόλη, την οποία η Ρωσία βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάληψης.
Ενώ Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι σέβονται ότι ο Ζελένσκι ξέρει πώς να συσπειρώσει καλύτερα τη χώρα του, εξέφρασαν ανησυχίες ότι αν η Ουκρανία συνεχίσει να πολεμάει όπου η Ρωσία στέλνει στρατεύματα, αυτό θα λειτουργήσει προς όφελος της Μόσχας. Αντ’ αυτού, έχουν παροτρύνει την Ουκρανία να δώσει προτεραιότητα στο χρονοδιάγραμμα και την εκτέλεση της εαρινής αντεπίθεσης, ιδίως καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη εκπαιδεύουν τους Ουκρανούς μαχητές σε ορισμένα από τα πιο πολύπλοκα όπλα που παίρνουν το δρόμο τους προς το πεδίο της μάχης.
«Γενικά, η άποψή μας είναι ότι θα πρέπει να πάρουν αρκετό χρόνο ώστε να μπορέσουν να επωφεληθούν από όσα έχουμε παράσχει σε υλικό και εκπαίδευση», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης. Εάν η Ρωσία καταλάβει το Μπαχμούτ, είπε ο αξιωματούχος, αυτό «δεν θα έχει ως αποτέλεσμα κάποια σημαντική στρατηγική αλλαγή στο πεδίο της μάχης. Οι Ρώσοι θα προσπαθήσουν να το διεκδικήσουν ως τέτοιο, [αλλά] πρόκειται για μια κουκκίδα στον χάρτη για την οποία έχουν δαπανήσει εξαιρετική ποσότητα αίματος».
Η ανακατάληψη της Κριμαίας είναι πέρα από τις δυνάμεις της Ουκρανίας
Πέρα από τον Μπαχμούτ, ο Ζελένσκι έχει επανειλημμένα συσπειρώσει τη χώρα του πίσω από μια στρατιωτική εκστρατεία για την ανακατάληψη ολόκληρης της κατεχόμενης από τη Ρωσία Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας, της χερσονήσου που προσάρτησε η Ρωσία το 2014.
Τον περασμένο μήνα, ο κορυφαίος σύμβουλος του Ζελένσκι, ο Αντρέι Γέρμακ, επανέλαβε ότι νίκη κατά της Ρωσίας σημαίνει αποκατάσταση των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της Ουκρανίας, «συμπεριλαμβανομένων του Ντονμπάς και της Κριμαίας». Οτιδήποτε λιγότερο είναι «απολύτως απαράδεκτο», δήλωσε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός.
Αξιωματούχοι των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών έχουν καταλήξει, ωστόσο, στο συμπέρασμα ότι η ανακατάληψη της βαριά οχυρωμένης χερσονήσου είναι πέρα από τις δυνατότητες του στρατού της Ουκρανίας αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με αξιωματούχους που γνωρίζουν το θέμα, οι οποίοι μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσουν ευαίσθητα θέματα. Αυτή η απογοητευτική εκτίμηση έχει επαναληφθεί σε πολλές επιτροπές στο Καπιτώλιο τις τελευταίες εβδομάδες.
Αυτή η ασυμφωνία μεταξύ στόχων και δυνατοτήτων έχει προκαλέσει ανησυχίες στην Ευρώπη ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία θα συνεχιστεί επ’ αόριστον, επιβαρύνοντας υπερβολικά τη Δύση καθώς παλεύει με άλλες προκλήσεις, όπως ο επίμονα υψηλός πληθωρισμός και οι ασταθείς τιμές της ενέργειας.
Στόχος να ανακαταλάβει η Ουκρανία όσο το δυνατόν περισσότερα εδάφη
Σε αυτό το πλαίσιο, οι συνεργάτες του Μπάιντεν λένε ότι επιδιώκουν τον καλύτερο τρόπο δράσης: να εξουσιοδοτήσουν την Ουκρανία να ανακαταλάβει όσο το δυνατόν περισσότερα εδάφη τους επόμενους μήνες, προτού καθίσει με τον Πούτιν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Αυτή η προσπάθεια θα ωφεληθεί από την εισροή πυραύλων Patriot, εκτοξευτών HIMARS και μιας σειράς τεθωρακισμένων οχημάτων. Οι αισιόδοξοι βλέπουν ότι η Ουκρανία μπορεί να αποτρέψει περαιτέρω ρωσικές επιδρομές στα ανατολικά, να ανακαταλάβει εδάφη στα νότια και να αναγκάσει τη Ρωσία να διαπραγματευτεί τον τερματισμό του πολέμου μέχρι το τέλος του έτους.
Αλλά οι σκεπτικιστές ανησυχούν ότι ο χρόνος δεν είναι με το μέρος της Ουκρανίας, καθώς η Ρωσία ρίχνει εκατοντάδες χιλιάδες νέους στρατιώτες στο πεδίο της μάχης, συμπεριλαμβανομένων καταδίκων, πριν από την αναμενόμενη εαρινή επίθεση.
Εύθραυστη κατάσταση
Δυτικοί και Ουκρανοί αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών εκτιμούν ότι η Ρωσία διαθέτει σήμερα πάνω από 300.000 δυνάμεις στην Ουκρανία, από 150.000 που ήταν αρχικά, με σχέδια να προσθέσει εκατοντάδες χιλιάδες ακόμη. Η ρωσική εκστρατεία την άνοιξη θα μπορούσε να δει δυνάμεις να ξεχύνονται από τα σύνορα με τη Λευκορωσία και να κόβουν τις γραμμές ανεφοδιασμού στη δυτική Ουκρανία, τις οποίες το Κίεβο έχει χρησιμοποιήσει για να ενισχύσει τον στρατό του.
Ακόμη και έμπειροι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες βλέπουν ένα ευρύ φάσμα πιθανών αποτελεσμάτων τους επόμενους μήνες, υπογραμμίζοντας πόσο εύθραυστη είναι η κατάσταση.
«Δεν είναι σαφές πώς θα τελειώσει αυτό. Θα τελειώσει με μια διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων; Θα είναι απλώς παρατεταμένη και θα δούμε κάποια εκδοχή των παγωμένων συγκρούσεων που βλέπουμε αλλού;», δήλωσε ο Σεθ Τζόουνς, διευθυντής του Προγράμματος Διεθνούς Ασφάλειας στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών.
«Έχετε επαρκή υποστήριξη τώρα και οι Ουκρανοί είναι πρόθυμοι να πολεμήσουν, οπότε υπάρχει ισχυρή λογική στο να πάρετε την Ουκρανία όσο περισσότερο μπορείτε» δήλωσε ο Σεθ Τζόουνς. «Για πόσο καιρό μπορείς να συνεχίσεις να το κάνεις αυτό είναι ένα ανοιχτό ερώτημα».
