Ν.Δένδιας: Το άγνωστο παρασκηνιακό τετ α τετ με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Μαδρίτη το 2022

Ένα άγνωστο παρασκηνιακό τετ α τετ με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά τη διάρκεια της συνόδου του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη στις 29 Ιουνίου 2022, το οποίο οδήγησε σε ενεργοποίηση διπλωματικών διαύλων για την αποφυγή κλιμάκωσης της ελληνοτουρκικής κρίσης αποκάλυψε σε συνέντευξή του ο Νίκος Δένδιας.

Απαντώντας στην ερώτηση «από όλες τις φάσεις της ελληνοτουρκικής κρίσης, ποια θεωρείτε ότι ήταν η πιο επικίνδυνη στα χρόνια σας στο υπουργείο Εξωτερικών;», ο Νίκος Δένδιας απάντησε:

«Είναι αλήθεια ότι υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις δυνητικά επικίνδυνες για κλιμάκωση επί του πεδίου με την Τουρκία, οι οποίες άλλοτε είδαν το φως της δημοσιότητας και άλλοτε όχι. Αν έπρεπε να επιλέξω συγκεκριμένο περιστατικό με χαρακτηριστικά κινδύνου, αυτό θα ήταν η έξοδος του τουρκικού ερευνητικού πλοίου «Ορούτς Ρέις» για σεισμογραφικές έρευνες τον Αύγουστο του 2020, όταν και πραγματικά βρεθήκαμε στα όρια πολεμικής σύρραξης με την Τουρκία.

Δεν σας κρύβω ότι όταν πληροφορηθήκαμε στο υπουργείο Εξωτερικών, στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας και στο ΓΕΕΘΑ ότι συγκρούσθηκαν μεγάλες μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού των δύο χωρών, υπήρχε μεγάλη αβεβαιότητα για το τι θα επακολουθούσε. Τα στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού μας ενήργησαν με ψυχραιμία, αλλά το περιστατικό ήταν και μια απόδειξη ότι ο κίνδυνος «ατυχήματος» ελλοχεύει, ιδίως σε περιόδους μακροχρόνιας έντασης. Παράλληλα, όμως, αποδείχθηκε με την ίδια κρίση και ότι η Ελλάδα είχε θέσει ξεκάθαρα τις «κόκκινες γραμμές» της.

Μια άλλη στιγμή επίσης που δεν λησμονώ κατά την υπουργική μου θητεία, ήταν όταν μετά το «Μητσοτάκης γιοκ» του προέδρου Ερντογάν είχαν κοπεί παντελώς οι γέφυρες επικοινωνίας με την Άγκυρα, με απόλυτη ευθύνη της τουρκικής πλευράς, καθώς το μήνυμα ήταν σαφές προς όλους τους αξιωματούχους της γειτονικής χώρας.

Όταν διασταυρωθήκαμε τυχαία, όμως, με τον Τούρκο πρόεδρο –με τον οποίο διατηρούσα γνωριμία αρκετών ετών προτού αναλάβω υπουργός Εξωτερικών– στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη στις 29 Ιουνίου 2022, του ζήτησα να επιτρέψει στον Μεβλούτ Τσαβούσογλου να συνομιλεί μαζί μου για θέματα στα οποία χρειαζόταν άμεση επικοινωνία, ώστε να προλάβουμε μια τυχόν κλιμάκωση. Εκείνη την ώρα ο Τούρκος πρόεδρος δεν απάντησε.

Εκτιμώ όμως ότι παρασχέθηκε η σχετική άδεια, καθώς ύστερα από λίγες ώρες συναντηθήκαμε με τον ομόλογό μου στον διάδρομο πίσω από τα καθίσματα της συνόδου και συνομιλήσαμε για αρκετή ώρα. Ήταν η πρώτη επικοινωνία αξιωματούχων Ελλάδας – Τουρκίας έπειτα από μεγάλο χρονικό διάστημα, για την οποία βεβαίως ενημέρωσα τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη».