Δικαστικοί για το νομοσχέδιο για τη δήλωση μερητών: «Είναι αντισυνταγματικό»

Αντισυνταγματική χαρακτηρίζουν διάταξη του ν/σ του υπ. Δικαιοσύνης για τη δήλωση μετρητών, τόσο δικαστικές ενώσεις, όσο και το επιστημονικό συμβούλιο της Βουλής.

Λίγη ώρα πριν ξεκινήσει στην ολομέλεια της Βουλής η συζήτηση του νομοσχεδίου για το πόθεν έσχες νέα θέματα αντισυνταγματικότητας προκύπτουν, στη βουλή έφτασε κοινό υπόμνημα που απέστειλαν τέσσερις ενώσεις Δικαστικών και Εισαγγελικών Λειτουργών («Ένωση Δικαστικών Λειτουργών του Συμβουλίου της Επικρατείας», «Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων»,«Ένωση Δικαστικών Λειτουργών του Ελεγκτικού Συνεδρίου» και «Ένωση Εισαγγελέων Ελλάδος») που αμφισβητεί τη συνταγματικότητα και της νέας διάταξης όσον αφορά την υποχρέωση για καταγραφή στη δήλωση περιουσιακής κατάστασης μετρητών και τιμαλφών τα οποία βρίσκονται εκτός τραπεζικού συστήματος.

Η αρχική διάταξη είχε κριθεί αντισυνταγματική από την Ολομέλεια του ΣτΕ και προέβλεπε την υποχρεωτική δήλωση μετρητών άνω των 15.000 ευρώ τα οποία βρίσκονται εκτός πιστωτικών ιδρυμάτων ή σε θυρίδες, αλλά και κινητών αξίας πάνω από 30.000 ευρώ. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης έφερε το παρόν νομοσχέδιο χωρίς να αφαιρέσει την επίμαχη διάταξη αλλά προχωρησε σε επαναδιατύπωσή αυξάνοντας απλώς τα σχετικά όρια. Συγκεκριμένα η υποχρέωση δήλωσης για μετρητά εκτός τραπεζικού συστήματος και σε θυρίδες ανέβηκε από τα 15.000 στα 30.000 ευρώ ενώ αντιστοίχως η αξία των κινητών ανέβηκε από τα 30.000 ευρώ στα 40.000 ευρώ.

Το υπόμνημα των τεσσάρων ενώσεων ωστόσο είναι ξεκάθαρο πως το νέο νομοσχέδιο δεν συμμορφώνεται με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και επί της ουσίας ζητά την κατάργηση της διάταξης, ενώ προαναγγέλλει -σε διαφορετική περίπτωση- νέο γύρο δικαστικής αντιπαράθεσης. «Με το άρθρο 2 παρ. 3 του σχεδίου νόμου καθιερώνεται η υποχρέωση δήλωσης μετρητών χρημάτων, εφόσον το συνολικό ποσό που κατέχει ο υπόχρεος υπερβαίνει τις 30.000 ευρώ, και κινητού, εφόσον η αξία του υπερβαίνει τις 40.000 ευρώ.

Ωστόσο, με την απόφαση 2649/2017 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε ότι η υποχρέωση αναφοράς στην Δήλωση Περιουσιακής Κατάστασης μετρητών που δεν περιλαμβάνονται σε καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα και κινητών μεγάλης αξίας αντίκειται σε συγκεκριμένα άρθρα του Συντάγματος, ανεξαρτήτως του ύψους των μετρητών και της αξίας των κινητών για τα οποία θεσπίζεται η υποχρέωση».

Συγκεκριμένα οι δικαστές επιμένουν πως η δήλωση μετρητών εκτός τραπεζικού συστήματος και κινητών δεν είναι επιτρεπτή ανεξαρτήτως της αξίας τους καθώς περιορίζει την προσωπικότητα του ατόμου, θέτει σε κίνδυνο το άσυλο της κατοικίας και την ιδιωτική ζωή και κυρίως παραβιάζει την αρχή της προστασίας των προσωπικών δεδομένων.

Την ίδια ώρα θέματα αντισυνταγματικότητας θέτει και η έκθεση του επιστημονικού συμβουλίου της Βουλής που δόθηκε σήμερα το πρωί στη δημοσιότητα.

Οι συντάκτες της Έκθεσης, στις παρατηρήσεις επί του συγκεκριμένου άρθρου παρέπεμψαν επί της ουσίας στην απόφαση του ΣτΕ επισυνάπτοντας μάλιστα ολόκληρο το απόσπασμα από την απόφαση στο κείμενο της Έκθεσής τους.

Η επιστημονική υπηρεσία της Βουλής ωστόσο εκφράζει την ένστασή της και για την υποχρέωση των εν διαστάσει συζύγων υποχρέων να υποβάλουν δήλωση πόθεν έσχες υποστηρίζοντας ότι σε κατάσταση διάστασης , το δεύτερο μέρος παύει να αποτελεί στενά συνδεόμενο πρόσωπο με τον υπόχρεο και ως εκ τούτου η σχετική υποχρέωση εκλείπει. Η έκθεση μάλιστα υπενθυμίζει ότι σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο και τον Αστικό Κώδικα «καθένας από τους πρώην συζύγους είναι υποχρεωμένος να δίνει στον άλλο ακριβείς πληροφορίες για την περιουσία του και τα εισοδήματά του, εφόσον είναι χρήσιμες για τον καθορισμό του ύψους της διατροφής», και μόνον για τον λόγο αυτό.