Τι συμβαίνει με τις τράπεζες; – Οι δηλώσεις Δραγασάκη για νέα ανακεφαλαιοποίηση άνοιξαν τον «ασκό του Αιόλου»

H προεκλογική περίοδος αλλά και οι αλλαγές στις διατάξεις του νόμου Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας σε συνδυασμό μ τις «ρουκέτες» Δραγασάκη για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, προκαλούν σοβαρές ανησυχίες.

Το σχέδιο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση έχει έντονο προεκλογικό σχεδιασμό και βάζει τον πήχη της προστασίας στις 150.000 ευρώ (ενώ οι θεσμοί και οι τράπεζες ζητούν όριο ύψους 100.000 ευρώ), ενώ οι δηλώσεις του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Οικονομίας Γιάννη Δραγασάκη περί πιθανότητας νέας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, δημιουργούν πολλά ερωτήματα σχετικά με την πραγματική τους κατάσταση.

Ο κ. Δραγασάκης διαβεβαίωσε χθες πως η κυβέρνηση δεν θέλει νέα παράταση του νόμου Κατσέλη, αλλά «ένα νέο σχέδιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας», που θα κατατεθεί στη Βουλή εντός του Φεβρουαρίου.

Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης αλλά και με βάση επιπλέον πληροφορίες, το σχέδιο που θα στείλει η κυβέρνηση στους ευρωπαϊκούς θεσμούς έως την ερχόμενη Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου θα προβλέπει:

1. Όριο προστασίας της πρώτης κατοικίας στο επίπεδο των 150.000 ευρώ (εμπορική αξία), ενώ ευρωπαϊκοί θεσμοί και τράπεζες βάζουν τον πήχη στις 100.000 ευρώ, όπως είχε αναφέρει το newmoney.gr από τις 27 Νοεμβρίου 2018. Στο τραπέζι έχουν πέσει κατά καιρούς και χαμηλότερα όρια, με στόχο έναν συμβιβασμό στις 100.000 ευρώ. Πληροφορίες των τελευταίων ημερών εμφανίζουν την κυβέρνηση διατεθειμένη να προχωρήσει ακόμα και μονομερώς σε ένα νέο πλαίσιο με όριο τις 150.000 ευρώ (για τον άγαμο), εστιάζοντας το βλέμμα στις κάλπες. Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος Κατσέλη προβλέπει σήμερα όριο προστασίας ύψους 180.000 ευρώ για τον άγαμο, που μπορεί να φθάσει για τον έγγαμο έως και τις 280.000 ευρώ, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.

2. «Κούρεμα» του δανείου από τις τράπεζες, εφόσον το ανεξόφλητο κεφάλαιο του στεγαστικού δανείου ξεπερνά την εμπορική αξία του ακινήτου κατά 1,2 ή 1,3 φορές (χωρίς, όμως, η αναλογία αυτή να έχει «κλεδιώσει» μέχρι στιγμής) ή/και επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής του δανείου, η οποία πιθανώς να φθάνει έως και τα 25 χρόνια. Οι τράπεζες διαφωνούν με τη θέσπιση οριζόντιου «κουρέματος».

3. Επιδότηση της δόσης του δανείου από το Δημόσιο, με βάση περιουσιακά και εισοδηματικά κριτήρια. Η επιδότηση μπορεί να φθάνει το 33% της μηνιαίας δόσης, υπό την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης θα τηρεί τη ρύθμιση. Εάν καθυστερήσει την πληρωμή τριών δόσεων, η επιδότηση θα χάνεται.

4. Δυνατότητα υπαγωγής στο νέο καθεστώς όσων δεν καλύπτονται σήμερα από τον νόμο Κατσέλη, όπως οι έμποροι, καθώς και όσων έχουν προσφύγει στον νόμο Κατσέλη αλλά η αίτησή τους εκκρεμεί στο Ειρηνοδικείο. Η δεύτερη αυτή πρόβλεψη βρίσκει κάθετα αντίθετες τις τράπεζες.

5. Επανεξέταση της οικονομικής και περιουσιακής κατάστασης των δανειοληπτών που θα ενταχθούν στο νέο πλαίσιο προστασίας ανά 2-3 έτη, ώστε να μη συνεχιστεί η στήριξη δανειοληπτών που έχουν ορθοποδήσει οικονομικά.

«Πρέπει να μπει τέλος στον νόμο Κατσέλη το συντομότερο δυνατό, γιατί ένας στους τρεις δανειολήπτες που προστατεύονται σήμερα είναι στρατηγικός κακοπληρωτής», σχολίασαν στο newmoney.gr πηγές που παρακολουθούν στενά το θέμα.

Χθες ο κ. Δραγασάκης, «ξαναχτύπησε» από το βήμα της Βουλής, επαναλαμβάνοντας ότι οι τράπεζες μπορεί να χρειαστούν νέα κεφάλαια και ότι «δυστυχώς αυτά τα νέα κεφάλαια ενδεχομένως να κληθεί να τα βάλει πάλι ο Έλληνας φορολογούμενος». Οι δηλώσεις αυτές ερμηνεύτηκαν εκτός Ελλάδος ως προσπάθεια του αντιπροέδρου της κυβέρνησης να στρώσει το χαλί για το διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη και να δικαιολογήσει στην κοινή γνώμη την επικείμενη μείωση του ορίου προστασίας της πρώτης κατοικίας. Ωστόσο, στο εσωτερικό της χώρας προκλήθηκε αναστάτωση και πυροδοτήθηκαν διάφορα αβάσιμα σενάρια.

Όπως παρατηρούν οικονομικοί αναλυτές, ο κ. Δραγασάκης δεν κατάφερε να αμβλύνει τις εντυπώσεις με τις διευκρινίσεις που έδωσε χθες, παρά μόνο φάνηκε να «πριονίζει» το σχέδιο της Τράπεζας της Ελλάδος για τα «κόκκινα» δάνεια, υπονοώντας ότι οδηγεί στην ανάγκη πρόσθετων κεφαλαίων. «Έχουμε πρόταση από την Τράπεζα της Ελλάδος και τον κ. Στουρνάρα και από το ΤΧΣ. Πρέπει κάθε λύση να τη συζητούμε και να βλέπουμε τα θετικά και τα αρνητικά… Εάν δεν προσέξουμε, μπορεί να κάνουμε τέτοιες ρυθμίσεις που να οδηγήσουν τις τράπεζες να χρειαστούν νέα κεφάλαια. Αυτό είναι μια νέα πραγματικότητα. Αυτό σημαίνει πως δεν πρέπει να κάνουμε καμία ρύθμιση; Όχι, αλλά πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η λύση που προτείνει π.χ. το ΤΧΣ και επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών θα απαιτήσει εγγύηση του Δημοσίου», είπε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.

Οι προειδοποιήσεις των δανειστών

Ανώτερη πηγή της ευρωζώνης έστειλε χθες το τρίτο κατά σειρά προειδοποιητικό μήνυμα προς την Αθήνα μέσα σε έξι ημέρες ότι η επιστροφή των κερδών από ελληνικά ομόλογα βρίσκεται σε κίνδυνο. Η εν λόγω πηγή υπογράμμισε πως είναι «γνωστό» στις Βρυξέλλες ότι η κυβέρνηση δεν πράττει αρκετά για τις μεταρρυθμίσεις που συνδέονται με την εκταμίευση της δόσης ύψους 750 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης.

Είχαν προηγηθεί οι αυστηρές συστάσεις που δέχθηκε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης στο Euro Working Group της περασμένης Πέμπτης για τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση των μεταμνημονιακών δεσμεύσεων. Επίσης τη Δευτέρα ο Επίτροπος Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί επισήμανε, απαντώντας σε ερώτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ότι η Ελλάδα χρειάζεται μια θετική δεύτερη έκθεση μεταμνημονιακής εποπτείας, για να αποδεσμευτούν τα 750 εκατ. ευρώ στο Eurogroup της 11ης Μαρτίου. Θετική έκθεση σημαίνει ότι θα έχουν καλυφθεί, τουλάχιστον κατά το μεγαλύτερο μέρος, οι 16 εκκρεμείς μεταμνημονιακές δεσμεύσεις, στην κορυφή των οποίων βρίσκονται το διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη και η μείωση των «κόκκινων» δανείων στις ελληνικές τράπεζες με βάση τις προτάσεις του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) και της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ).