Σήμερα η δεύτερη κρίσιμη ψηφοφορία για την Συνταγματική αναθεώρηση- Αναλυτικά ο «χάρτης» των συνταγματικών αλλαγών

Η δεύτερη και κρισιμότερη ψηφοφορία για την Συνταγματική Αναθεώρηση αναμένεται να διεξαχθεί σήμερα στην Ολομέλεια του κοινοβουλίου προκειμένου να καθοριστούν εκείνες οι διατάξεις του κορυφαίου θεσμικού κειμένου της χώρας που θα εισέλθουν στην τελική φάση τροποποίησης από την επόμενη Βουλή.

Πριν την ψηφοφορία θα διεξαχθεί και ο δεύτερος γύρος συζήτησης των προωθούμενων προτάσεων ενώ δεν αποκλείεται να τοποθετηθούν και οι πολιτικοί αρχηγοί.

Σε κάθε περίπτωση στην σημερινή διαδικασία, η εθνική αντιπροσωπεία θα κληθεί να αποφασίσει για συνολικά 28 άρθρα που έλαβαν περισσότερες από 151 ψήφους στην πρώτη ψηφοφορία που πραγματοποιήθηκε πριν από ένα μήνα (14/02/2019).

Από αυτά τα 17, έλαβαν λιγότερες από 180 ψήφους που σημαίνει ότι εάν και σήμερα δεν περάσουν το όριο των 2/3, τότε στην επόμενη βουλή θα χρειαστούν τουλάχιστον 180 ψήφους για να αναθεωρηθούν. Πρόκειται, για προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ που μεταξύ άλλων αφορούν την καθιέρωση της θρησκευτικής ουδετερότητας, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την κατοχύρωση του πολιτικού όρκου, την απαγόρευση της ανταπεργίας, την εποικοδομητική ψήφο δυσπιστίας, τα λαϊκά δημοψηφίσματα και άλλες με δικαιωματιστική διάθεση.

Επίσης, 11 άρθρα που μεταξύ άλλων αφορούν την αποσύνδεση της διάλυσης της Βουλής από την εκλογή ΠτΔ, τον περιορισμό της βουλευτικής ασυλίας και της ποινικής ευθύνης υπουργών εάν ξεπεράσουν και σήμερα το «180» τότε θα χρειαστούν στο επόμενο κοινοβούλιο τουλάχιστον 151 ψήφους.

Πάντως, η εως τώρα πορεία της συνταγματικής αναθεώρησης έχει προκαλέσει σημαντική φθορά στο στρατόπεδο της πλειοψηφίας. Η εμμονή του πρωθυπουργικού γραφείου να υποστηρίζει ότι η παρούσα Βουλή δεσμεύει την επόμενη και ως προς το περιεχόμενο της αναθεώρησης σηματοδότησε ηττοπάθεια και έδειξε πως η κυβέρνηση αρχίζει να συμβιβάζεται ότι θα έχει ρόλο αντιπολίτευσης μετά της εθνικές εκλογές.

Τα σενάρια δε περι απόπειρας τους ΣΥΡΙΖΑ να σαμποτάρει την δική του πρόταση προκειμένου η επόμενη κυβέρνηση να μην αποσυνδέσει την διάλυση της Βουλής από την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας επιβεβαίωσε πως η συμπολίτευση όχι μόνο προβάρει το κουστούμι της μειοψηφίας αλλά απεργάζεται σχέδια «δεξιών παρενθέσεων» με αφορμή την εκλογή του ανώτατου πολιτειακού άρχοντα τον Φεβρουάριο του 2020.

Το αρνητικό κλίμα για την κυβέρνηση εντάθηκε και από το αποτέλεσμα της πρώτης ψηφοφορίας για την Συνταγματική Αναθεώρηση. Η καταψήφιση της ρύθμισης για άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό και η οριακή ψήφιση της «εμβληματικής» για την Αριστερά πρότασης για την θρησκευτική ουδετερότητα προσέδωσε στο στρατηγικό αδιέξοδο του Μεγάρου Μαξίμου και στοιχεία ιδεολογικής ήττας.

Ανταρσίες

Υπενθυμίζεται πως η πρόταση για άμεση εκλογή του Προέδρου καταψηφίστηκε από 5 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ (Ν. Κοτζιάς, Στ. Κοντονής, Ν. Φίλης, Φ. Βάκη καιΝ. Κασιμάτη). Η προτάσεις για καθιέρωση θρησκευτικής ουδετερότητας στο Κράτος και για υποχρεωτικότητα του πολιτικού όρκου δεν στηρίχθηκαν από 2 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ (Γ. Μιχελογιαννάκης, Ν. Κασιμάτη) και από 4 ανεξάρτητους που στηρίζουν την πλειοψηφία – κουρελού (Ελ. Κουντουρά, Κ. Ζουράρι, Β. Κόκκαλη, Κ. Παπακώστα). Παράλληλα, η πρόταση της ΝΔ για ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων (αρ.16) στηρίχθηκε από τους Γ. Μιχελογιαννάκη και Γ. Δημαρά.

Σε κάθε περίπτωση η συνταγματική αναθεώρηση προκαλεί πολυάριθμα προβλήματα στην κυβέρνηση που καλείται είτε να τα αποδεχθεί είτε να καταφύγει σε ακραίες μεθοδεύσεις για να τα ακυρώσει.

Υπενθυμίζεται ότι η Νέα Δημοκρατία έχει καταγγέλλει ένα μάλλον «μακιαβελικό» σενάριο κατά το οποίο η κυβέρνηση με υστερόβουλες στοχεύσεις έβαλε βουλευτές της να καταψηφίσουν στην πρώτη ψηφοφορία το άρθρο 30 για εκλογή ΠτΔ από τον λαό για να δικαιολογηθεί στην δεύτερη ψηφοφορία η συντονισμένη καταψήφιση του άρθρου 32 για αποσύνδεση της εκλογής του πολιτειακού ηγέτη από την διάλυση της Βουλής.

Πάντως, ο έως τώρα απολογισμός που κάνει η αξιωματική αντιπολίτευση έχει θετικό πρόσημο τόσο σε θεσμικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Οι συνεργάτες του Κυριάκου Μητσοτάκη εξηγούν πως η ηττοπάθεια που εξέπεμψε το Μέγαρο Μαξίμου μεταφράζεται απευθείας σε νίκη της ΝΔ. Παράλληλα, εκτιμώντας ότι θα είναι η επόμενη κυβέρνηση γνωρίζει πως τουλάχιστον για 6 άρθρα που έλαβαν πάνω από 180 θετικές ψήφους θα μπορεί να τροποποιήσει το περιεχόμενό τους με απλή πλειοψηφία 151. Κρισιμότερο εξ αυτών είναι το άρθρο 32 που θα τους επιτρέψει να αλλάξουν τον τρόπο εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας ώστε να μην κινδυνεύσουν στις σχετικές διαδικασίες του 2020 να ανατραπούν και πάλι από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ωστόσο, είναι πολύ πιθανό η τύχη της συνταγματικής αναθεώρησης να καθοριστεί από τους συσχετισμούς δυνάμεων της επόμενης Βουλής. Εάν δηλαδή στην επόμενη βουλή η ΝΔ σε συνεργασία με άλλο κόμμα της αντιπολίτευσης συγκεντρώνει 180 βουλευτές για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, ενδεχομένως να «κάψει» τις συνταγματικές προτάσεις που θα της εισάγει η παρούσα- προτείνουσα και να θέσει την διαδικασία της αναθεώρησης από την αρχή προκειμένου να συμπεριλάβει στην αναθεώρηση και το άρθρο 16 για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων.

Ο χάρτης των Συνταγματικών Αλλαγών

Αν το αποτέλεσμα της πρώτης ψηφοφορίας επαναληφθεί και σήμερα τότε:

– Οι διατάξεις που θα λάβουν από 151 έως 179 ψήφους και στην επόμενη Βουλή θα χρειαστούν τουλάχιστον 180 είναι:

– Άρθρο 3 παρ. 1, 2,3 για την κατοχύρωση της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους.

– Άρθρο 5 παρ. 2 για την κατοχύρωση της απόλυτης προστασίας, ζωής, τιμής και ελευθερίας χωρίς διάκριση φύλου, ταυτότητας φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού.

– Άρθρο 13 παρ. 5 κατοχύρωση του πολιτικού όρκου

– Άρθρο 21 παρ. 1,3 για την αναγνώριση κρατικής εγγύησης ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης για όλους, κοινωνικού δικαιώματος στην υγεία και δημόσιου ελέγχου των βασικών κοινωνικών αγαθών, όπως το νερό και η ηλεκτρική ενέργεια

– Άρθρο 22 παρ. 1 για αναγνώριση ίσης αμοιβής για ίσης αξίας εργασία ανεξάρτητα από την ηλικία, κατοχύρωσης των συλλογικών διαπραγματεύσεων και απαγόρευσης ανταπεργιών

– Άρθρο 25 παρ. 3 προς την κατεύθυνση εισαγωγής της αρχής της επιείκειας στο πεδίο των θεμελιωδών δικαιωμάτων και κατάργηση της ισχύουσας διάταξης περί καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος.

– Άρθρο 28 παρ. 2 προς την κατεύθυνση της υποχρέωσης κύρωσης με δημοψήφισμα διεθνών συνθηκών που προβλέπουν μεταβίβαση κυριαρχικών αρμοδιοτήτων του κράτους.

– Άρθρο 37 παρ. 2 για την καθιέρωση υποχρεωτικής βουλευτικής ιδιότητας για τον Πρωθυπουργό.

– Άρθρο 38 παρ. 1, 2 για την εποικοδομητική ψήφο δυσπιστίας και ορισμού αναπληρωτή Πρωθυπουργού σε περίπτωση αδυναμίας επιτέλεσης των πρωθυπουργικών καθηκόντων από τον Πρωθυπουργό για λόγους υγείας

– Άρθρο 44 παρ. 2 προς την κατεύθυνση καθιέρωσης δημοψηφισμάτων με λαϊκή πρωτοβουλία.

– Άρθρο 54 παρ. 1, 4 προς την κατεύθυνση καθιέρωσης πιο αναλογικού εκλογικού συστήματος και ορισμού από ενιαίο ψηφοδέλτιο έως πέντε (5) βουλευτών απόδημου Ελληνισμού.

– Άρθρο 56 προς καθιέρωση προσωρινού κωλύματος εκλογιμότητας μετά από τρεις (3) βουλευτικές περιόδους.

– Άρθρο 73 προς την κατεύθυνση καθιέρωσης της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλία

– Άρθρο 102 παρ. 2 προς την κατεύθυνση καθιέρωσης αναλογικού εκλογικού συστήματος στις εκλογές για τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και θέσπισης τοπικών λαϊκών συνελεύσεων, δημοψηφισμάτων και λαϊκών πρωτοβουλιών και αναγνώρισης δυνατότητας απονομής εκλογικού δικαιώματος σε αλλοδαπούς με μόνιμη εγκατάσταση στη χώρα.

– Οι διατάξεις που θα λάβουν τουλάχιστον 180 και στην επόμενη Βουλή θα αρκούν 151 για να αναθεωρηθούν είναι:

– Άρθρο 32 παρ. 4, 5 για αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής και σε περίπτωση αδυναμίας κοινοβουλευτικής εκλογής άμεση εκλογή, εφόσον έχουν προηγηθεί διαδοχικές ψηφοφορίες εντός εξαμήνου από την έναρξη της κοινοβουλευτικής διαδικασίας (σ.σ. από την στιγμή που καταψηφίστηκε η αναθεώρηση του αρ 30, αυτομάτως ακυρώνεται η εκλογή ΠτΔ από το λαό)

– Άρθρο 62 για περιορισμό της βουλευτικής ασυλίας αποκλειστικά στα αδικήματα που σχετίζονται με τη βουλευτική ιδιότητα εντός ή εκτός Βουλής.

– Άρθρο 68 παρ. 2 για τα δικαιώματα κοινοβουλευτικών μειοψηφιών και συγκρότηση εξεταστικών επιτροπών με θετική ψήφο τουλάχιστον 120 βουλευτών

– Άρθρο 86 παρ. 3 για περιορισμό των προνομιακών ρυθμίσεων περί ποινικής ευθύνης Υπουργών, ιδίως μέσω της κατάργησης της αποσβεστικής προθεσμίας και της κατάργησης της δυνατότητας αναστολής της δίωξης, της προδικασίας ή της κύριας διαδικασίας.

– Άρθρο 96 παρ. 5 εξομοίωση στρατιωτικών δικαστών με τακτικούς

– Άρθρο 101Α για τον περιορισμό ίδρυσης ανεξάρτητων αρχών, της διευκόλυνσης του τρόπου επιλογής των μελών τους και της ενίσχυσης του κοινοβουλευτικού ελέγχου τους.