Γερμανικός Τύπος: «Φιλόδοξος και ακριβός ο EastMed»

Με αφορμή την υπογραφή της συμφωνίας του αγωγού EastMed και την ευρύτερη διαμάχη για το φυσικό αέριο στην ανατολική Μεσόγειο η εφημερίδα TAZ σχολιάζει: «Όταν δύο εμπορικά τρένα ταξιδεύουν το ένα πάνω στο άλλο σε μια σιδηροδρομική γραμμή, ένας υπεύθυνος του σιδηροδρόμου φροντίζει ένα εκ των δύο να μεταφερθεί σε άλλες ράγες.

Στη Μέση Ανατολή δεν πρόκειται βέβαια για σιδηροδρομικές διαφορές αλλά για κάτι πολύ πιο πολύτιμο: για το φυσικό αέριο που βρίσκεται στον βυθό της θάλασσας. Πολλά έθνη συναγωνίζονται για το δικαίωμα εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου. Το τρένο από την Κύπρο, το Ισραήλ και την Ελλάδα έχει πάρει το δρόμο του εδώ και καιρό. Αυτές οι χώρες αποφάσισαν τώρα, το πολύτιμο φορτίο που βρίσκεται μπροστά τους να το μεταφέρουν με έναν κοινό αγωγό στην Ευρώπη. Αυτό είναι φιλόδοξο και ακριβό. Οι χώρες αυτές είναι βέβαιες ότι είναι οι νόμιμοι κύριοι του φυσικού αερίου. Αλλά από την άλλη πλευρά και η Τουρκία έχει στείλει το δικό της τρένο».

Το σχόλιο παρομοιάζει με «τρένα» τις ερευνητικές αποστολές για φυσικό αέριο στην ανατολική Μεσόγειο και χρησιμοποιώντας αυτή την παρομοίωση διερωτάται στη συνέχεια ποιος θα είναι στην περίπτωση αυτή εκείνος που θα μπορούσε να θέσει υπό έλεγχο την κίνηση γύρω από τα αέριο. Αυτός ο ρυθμιστής όμως «δεν φαίνεται να υπάρχει πουθενά. Οι ΗΠΑ εδώ και καιρό δεν είναι σε θέση να παρέμβουν διαμεσολαβητικά. H Τουρκία απορρίπτει όλες τις προσπάθειες της ΕΕ. Η Κύπρος απορρίπτει το ενδεχόμενο οι Τούρκοι του νησιού, που αποτελούν μειοψηφία, να συμμετάσχουν στα κέρδη που ελπίζει ότι υπάρχουν. Και η Άγκυρα, με τη συμφωνία που υπέγραψε με τη Λιβύη, φρόντισε μόνο να κλιμακωθεί ενδεχομένως στρατιωτικά η διαμάχη στη βορειοαφρικανική χώρα. Σε έναν κόσμο όπου ισχύει η πολυμέρεια, (σσ.: δηλαδή η συμμαχία περισσότερων μερών που επιδιώκουν κοινό στόχο στη βάση του διεθνούς δικαίου) θα υπήρχαν μέσα για ειρηνική διευθέτηση της διαμάχης για το φυσικό αέριο. Ωστόσο, αυτή η τάξη πραγμάτων έχει βγει εκτός μόδας. Και αυτό είναι κάτι για το οποίο θα θρηνούμε».

«Οθωμανικό όνειρο»

Τις βλέψεις του Ερντογάν στην ανατολική Μεσόγειο, τις ευρύτερες διεργασίες στην περιοχή και την απόφαση για αποστολή τουρκικών στρατευμάτων στη Λιβυη σχολιάζει η Süddeutsche Zeitung κάνοντας μια αναδρομή στην εξέλιξη του νεοοθωμανισμού, ως στοιχείου της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, ήδη από την εποχή που υπ. Εξωτερικών ήταν ο Αχμέτ Νταβούτογλου – ο οποίος πλέον έχει ιδρύσει δικό του κόμμα. Όπως παρατηρεί η SZ «μια δεκαετία αργότερα η Τουρκία βρίσκεται σε οικονομική κρίση, έχει παραλύσει πολιτικά και πολιτιστικά. Μόνο το οθωμανικό όνειρο δεν έχει χαθεί, το οποίο τώρα θα μπορούσε να εξελιχθεί σε εφιάλτη. Τα τουρκικά στρατεύματα θα γράψουν ιστορία στη Λιβύη, είπε ο Ερντογάν, ο οποίος χαρακτηρίζει τη Λιβύη ‘αδελφό λαό’».

Το σχόλιο αναφέρεται επίσης και στις δηλώσεις του Ερντογάν το 2016, ότι η Ρόδος και η Κως είναι τουρκικά νησιά, οι οποίες είχαν εκληφθεί σαν να ήθελε «να τινάξει τη Συνθήκη της Λωζάννης στον αέρα». Όπως σημειώνει η SZ, αυτό για την Αθήνα «ήταν μέγιστη πρόκληση. Έκτοτε οι σχέσεις των δύο χωρών δεν είναι χαλαρές. Η Ελλάδα ανήκε στις χώρες που υποστήριζαν αποφασιστικά μια ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, για λόγους αυτοπροστασίας: Μια Τουρκία συνδεδεμένη με την Ευρώπη θα ήταν λιγότερο επικίνδυνη για μια μικρή Ελλάδα από έναν ασταθή γείτονα, που παίζει παιχνίδια λόγω μεγέθους».

Σε όλα αυτά προστίθεται τώρα και η συμφωνία Toυρκίας-Λιβύης, στην οποία «η Άγκυρα σκόπιμα αγνόησε το γεγονός ότι τα ελληνικά νησιά της Ρόδου, της Κω και της Κρήτης βρίσκονται στη θαλάσσια περιοχή της» αναφέρει το σχόλιο. Τέλος αναφορικά με τη διαμάχη γύρω από το φυσικό αέριο και την αποστολή τουρκικών στρατευμάτων το σχόλιο βλέπει σημεία σύνδεσης και παρατηρεί: «Πόσο στενά συνδέονται τα δύο γεγονότα φάνηκε την Πέμπτη: στην Άγκυρα το κοινοβούλιο της χώρας αποφάσισε να στείλει τουρκικά στρατεύματα στην Τρίπολη και στην Αθήνα οι κυβερνήσεις Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ εξέφρασαν την αποφασιστικότητά τους να κατασκευάσουν έναν παράλογα ακριβό υποθαλάσσιο αγωγό μήκους 2000 χλμ από το Ισραήλ στην Ελλάδα κι από εκεί στην Ιταλία. Από τεχνική και οικονομική άποψη θα είναι μια περιπέτεια. Το ότι τώρα το θέμα αυτό εξετάζεται αποδεικνύει πόσο περίπλοκη είναι η κατάσταση στη Μεσόγειο αλλά και τι θα συμβεί εάν η διπλωματία αντικατασταθεί από επιδείξεις ισχύος».