«Γολγοθάς» η ζωή των αναπήρων στην Αθήνα: Η πρωτεύουσα είναι μόνο για τους… «τέλειους»

Πρόσφατα ο Δήμος Αθηναίων δημιούργησε μόλις 22 νέες θέσεις στάθμευσης για αναπήρους σε κεντρικά σημεία της πόλης. Ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, με αφορμή το γεγονός, σχολίασε ότι η Αθήνα μπαίνει σε νέα τροχιά ενώ τόνισε το δικαίωμα όλων να έχουν πρόσβαση στην πόλη ανεμπόδιστα, αλλά και το δικαίωμα όλων να απολαμβάνουν μια Αθήνα με ανθρώπινη αξιοπρέπεια..

Ποιοι είναι όλοι αυτοί όμως; Και ποια τα διαχρονικά προβλήματα στην καθημερινότητά τους;

Της Άλκηστης Ζαλοκώστα για την κυριακάτικη «Κοntra News»

Βάσει ανάλυσης και σύνθεσης δεδομένων από έρευνες, προκύπτει ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο αριθμός ατόμων με αναπηρίες ανέρχεται στα 37 εκατομμύρια πολίτες, αριθμός που αντιστοιχεί στο 10% του πληθυσμού.

Στην Ελλάδα δε, ο αριθμός των ατόμων με αναπηρίες υπολογίζεται περίπου στο 1.000.000! με το μεγαλύτερο ποσοστό να διαμένει στην Αττική!.
Μερικά από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ανάπηροι συμπολίτες μας στην Ελλάδα και δη στην Αθήνα είναι τα εξής:
Αδυναμία πρόσβασης σε κοινόχρηστους χώρους, και δημόσια κτίρια.

Είναι πολλά τα οικοδομήματα δυστυχώς που δεν διαθέτουν ράμπες λ.χ για την ομαλή εξυπηρέτηση ανθρώπων με κινητικά προβλήματα που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο.Το θέμα αυτό μάλιστα αποτελεί μεγάλο πονοκέφαλο για την ελληνική κυβέρνηση καθώς η Ε.Ε πιέζει στενά για τις ανεπαρκείς υποδομές της χώρας. Σύμφωνα με κοινοτική οδηγία, την οποία η Ελλάδα δεν έχει ακόμα ενσαρκώσει, από το 2020 κτίρια δημόσια και ιδιωτικά που δεν είναι προσβάσιμα από ΑμεΑ λογίζονται ως αυθαίρετα!

Είναι φοβερό ότι ακόμα και οι δημοτικές παραλίες της Αθήνας στην πλειοψηφία τους δεν διαθέτουν ράμπες για την πρόσβαση στην θάλασσα.
Αδυναμία πρόσβασης κυρίως στα μέσα κινητής τροχιάς όπως λεωφορεία, τρόλεϊ.

Τα μέσα αυτά λόγω παλαιότητας έχουν στενούς χώρους και κακή συντήρηση και δεν παρέχουν συνήθως διασφάλιση για έγκαιρη και ασφαλή μετακίνηση. Ακόμα και για τα νεότερα οχήματα που φέρουν ειδικές ράμπες έχουν διατυπωθεί παράπονα στον Συνήγορο του Πολίτη ότι πολλές φορές δεν λειτουργούν λόγω κακής συντήρησης, ενώ οι στάσεις λεωφορείων στην πλειονότητα τους δεν είναι κατάλληλα διαμορφωμένες για να εξυπηρετήσουν ΑμεΑ.

Αντιθέτως τα μέσα σταθερής τροχιάς όπως τρένο μετρό ως πιο σύγχρονα βρίσκονται σε καλύτερο ευτυχώς επίπεδο εξυπηρέτησης των συνανθρώπων μας.

Φοβερές κακοτεχνίες σε δρόμους και πεζοδρόμια.

Περπατώντας κανείς σε πολλά στενά, αλλά και διασχίζοντας τα πεζοδρόμια κεντρικών οδών, θα παρατηρήσει πάρα πολλά σπασμένα πλακάκια και λακκούβες, που καθιστούν επικίνδυνο και το απλό περπάτημα πόσο μάλλον δεν διευκολύνουν την προσβασιμότητα στους αναπήρους.

Διακρίσεις στο εργασιακό περιβάλλον

Στην Ελλάδα του 2020 δυστυχώς οι υποθέσεις που αφορούν διάκριση λόγω αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης εμφανίζουν σταδιακή αύξηση ενώ αφορούν περισσότερο τον δημόσιο τομέα από τον ιδιωτικό.

Παράλληλα, ενώ με νόμο του 1998 ορίζονται συγκεκριμένες ποσοστώσεις για προσλήψεις ατόμων με αναπηρία στο δημόσιο αλλά και τον ιδιωτικό τομέα, δυστυχώς οι ποσοστώσεις αυτές έχουν εξαιρετικά περιορισμένη εφαρμογή στον ιδιωτικό τομέα!

Συρρίκνωση προνοιακών επιδομάτων, συντάξεων αλλά και χαμηλή ποιότητα υπηρεσιών υγείας από το εθνικό σύστημα υγείας.

Τα μνημόνια και οι αλλεπάλληλες αλλαγές στην ασφαλιστική νομοθεσία, είχαν ως αποτέλεσμα η θέση των πολιτών με αναπηρία να επιδεινωθεί, επειδή μειώθηκε στην ουσία το κατώτατο ποσό σύνταξης, και ταυτόχρονα εξαλείφθηκε το ΕΚΑΣ που συμπλήρωνε τα συντάξιμα ποσά.

Επιπλέον, σοβαρό θέμα όμως είναι και το θέμα συρρίκνωσης των δικαιούχων, λόγω αλλαγών που επήλθαν στους κανόνες απόδοσης ποσοστών αναπηρίας και στον τρόπο που εφαρμόστηκαν, με αποτέλεσμα άτομα που επί χρόνια λάμβαναν σύνταξη αναπηρίας ή προνοιακό επίδομα να βρίσκονται στην δυσχερή θέση να στερούνται εισοδήματος, ή να λαμβάνουν πολύ μικρότερο ποσό.

Αναφορικά με τις υπηρεσίες υγείας διαπιστώνεται ότι δεν εξειδικεύονται σε παροχές πρόληψης, αλλά και αποκατάστασης αναπήρων αλλά δυστυχώς είναι περισσότερο εστιασμένες στις ανάγκες πιστοποίησης της αναπηρίας. Επομένως υπάρχει ένας έντονος γραφειοκρατικός χαρακτήρας, και όχι ουσιαστικός ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι το κόστος συμμετοχής στην φαρμακευτική δαπάνη είναι ακόμα υψηλό.

Αδυναμία ένταξης παιδιών στην σχολική εκπαίδευση

Αναφορικά με τα παιδιά και παρότι η εθνική νομοθεσία έχει συγκεκριμένο πλαίσιο που προστατεύει σε έναν ορισμένο βαθμό το παιδί με αναπηρία ιδίως στο πλαίσιο της επιδοματικής -προνοιακής- εκπαιδευτικής πολιτικής, τελικώς αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στο εύρος και το πλήρες πλαίσιο των κατοχυρωμένων δικαιωμάτων.

Παραδείγματος χάριν, είναι ελλιπείς οι υπηρεσίες παροχής ψυχικής υγείας αλλά και οι εξειδικευμένες υποστηρικτικές υπηρεσίες και προγράμματα για τα ανάπηρα παιδιά και τις οικογένειες τους.

Τα παραπάνω σύμφωνα με τον Συνήγορο του Πολίτη μειώνουν την κοινωνική προστασία των παιδιών και τα καθιστούν ευάλωτα στην παραμέληση, εγκατάλειψη, και ιδρυματοποίηση. Επίσης κατόπιν σχετικών και συχνών αναφορών στην Ανεξάρτητη Αρχή προκύπτει συχνά δυσχέρεια αποδοχής παιδιών με αναπηρία σε δημοτικούς βρεφονηπιακούς σταθμούς με συνήθη αιτιολογία ότι δεν μπορούν να τα αποδεχτούν γιατί δεν υπάρχει κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό.

Αυτή η αδυναμία όμως έγκαιρης ένταξης του μικρού παιδιού στο σχολικό περιβάλλον πέρα ότι του στερεί την μαθησιακή εμπειρία δυσχεραίνει και άλλο την υποστήριξη των εργαζόμενων γονιών αλλά και αυξάνει τις προϋποθέσεις για έναν μελλοντικό αποκλεισμό.

Πάντως ο Πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας ατόμων με αναπηρία ΕΣΑμεΑ Ι.Βαρδακαστάνης πρόσφατα συναντήθηκε με την Υπουργό Παιδείας κ Κεραμέως όπου και υπέβαλε υπόμνημα με θέματα που αφορούν την επαγγελματική εκπαίδευση, την κατάρτιση και δια βίου μάθηση ατόμων με αναπηρία, αλλά και σοβαρά θέματα εκπαιδευτικών και δημόσιων λειτουργών που είναι άτομα με αναπηρία ή χρόνια πάθηση, ή έχουν στη φροντίδα τους άτομο με αναπηρία και λόγω χαμηλής μοριοδότησης που λαμβάνουν με το νέο σύστημα προσλήψεων δεν μπορούν να διοριστούν κοντά στον τόπο κατοικίας τους.
Δυστυχώς η εικόνα που παρουσιάζει η χώρα μας εν έτη 2020 σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα, απέχει παρασάγγας από την εικόνα της υπόλοιπης Ευρώπης.

H κακή νοοτροπία του Έλληνα που ακόμα επιμένει να παρκάρει στις θέσεις αναπήρων πχ σε δρόμους αλλά και σε σούπερ μάρκετ πρέπει να εξαλειφθεί. Το φαινόμενο δημόσιων κτιρίων όπως δικαστήρια (!) που εν τω μεταξύ είναι απαραίτητα για την διαχείριση των δίκαιων αιτημάτων των αναπήρων αλλά δεν διαθέτουν ράμπες!, είναι πόσο οξύμωρο αν όχι τραγελαφικό;

Σε όλη αυτή την περιρρέουσα ατμόσφαιρα οι 22 θέσεις στάθμευσης, είναι μια κάποια αρχή, που αν μείνει εκεί όμως θα μοιάζει με κακόγουστο αστείο, αν δεν αλλάξει η κατάσταση ριζικά. Και η κατάσταση θα αλλάξει με αλλαγή νοοτροπίας που θα γίνει με καμπάνιες, με ενημέρωση, με πρόληψη, με παροχές, και φυσικά με την ‘’επικαιροποίηση’’ κτιρίων και λειτουργιών. Και τότε να θα μπορούμε να μιλούμε για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που μας αξίζει και που με πάθος και δικαίως υπερασπίστηκε ο Δήμαρχος ..